Þjóðviljinn - 19.01.1984, Qupperneq 10

10 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN Fimmtudagur 19. janúar 1984
Vinnu lýkur í BÚR á hádegi:
Fyrsta skipið
út um helgina
„Það liggur ekki fyrir endanleg
ákvörðun ennþá, en við reiknum
með að byrja að senda minni skipin
út fyrir eða um helgina“, sagði
Brynjólfur Bjarnason, forstjóri
BUR í gær.
Hráefnið sem undanfarna daga
hefur verið í vinnslu hjá BÚR er nú
uppurið og sagði Brynjólfur að
vinnu lyki í fiskiðjuverinu í dag.
„Ef veður helst og afli er að glæðast
sem þó eru áhöld um“, sagði hann,
„þá gætum við farið að vinna aftur í
kringum mánaðamótin. Vinnu-
stoppið yrði þá í kringum 10 daga.“
-ÁI.
Eitraða rœkjan í Hollandi:
Ekki í norskum umbúðum
Að sögn norskra rækjuútflytj-
enda var rækja sú sem varð fjölda
manna að bana í Hollandi á dögun-
um, ekki seld í norskum umbúð-
um, heldur auglýst sem norsk
rækja á matseðlum veiðingahúsa,
að því er Heimir Hannesson fram-
kvæmdastjóri Sölustofnunar lag-
metis fékk upplýst hjá Norð-
mönnum í gær.
Eitraða rækjan var ekki niður-
soðin heldur fryst og innihélt ban-
eitraða sýkla, en hún var veidd við
stendur Bangladesh. Norskir rækj-
uframleiðendur eru mjög óánægðir
með að þessi eitraða rækja væri
sögð úr Norðurhöfum og óttast aö
þetta mál muni hafa slæm áhrif á
markaðsstöðu þeirra í Evrópu.
-Ig-
Slysatryggðir í frítímum
Undirritaður hefur verið samn-
ingur milli Samvinnutrygginga og
Verkalýðsfélags Borgarness um
slysatryggingar félagsmanna í frí-
tímum. Má hann með réttu kallast
tímamótasamningur því þetta er í
fyrsta sinn sem verkalýðsfélag hef-
ur komið á slíkri réttarbót fyrir fé-
lagsmenn sína.
Samvinnutryggingar hafa lengi
talið nauðsynlegt að koma á svona
tryggingum. Því var það fyrir
nokkrum árum, að forystumenn
Samvinnutrygginga og fulltrúar frá
launþegasamtökunum fóru til Sví-
þjóðar og kynntu sér fyrirkomulag
þessara mála hjá sænska samvinn-
utryggingafélaginu Folksam og
sænsku launþegahreyfingunni. Er
þessi samningur fyrsti árangur
þeirrar ferðar.
Samningurinn tryggir félags-
menn fyrir slysum, sem verða utan
vinnutíma. Tryggingarupphæðir
verða þær sömu og gilda sam-
kvæmt rammasamningi vinnu-
veitenda og aðildarfélaga ASÍ. Án
samninings sem þessa missa menn
laun ef þeir eru lengi frá vinnu
vegna slysa. í staðinn fá þeir
greiðslur úr sjúkrasamlagi eða úr
sjúkrasjóðum verkalýðsfélaga. En
þær greiðslur eru lágar og koma
engan veginn í stað launatekna.
Oldungadeild í
Söngskólanum
Vegna mikillar aðsóknar að
Söngskólanum í Rcykjavík hefur
verið ákveðið að stofna til söng-
námskeiða eða „öldungadeildar“ á
vegum skólans. Innritun er hafin og
stendur til 27. janúar n.k.
Undanfarin ár hefur þurft að
vísa fjölda nemenda frá skólanum
og hefur það helst bitnað á „eldra“
fólki, þar sem aldurshámark inn í
skólann er 30 ár. I öldunga-
deildinni verða hóptímar, 4-5 ne-
mendur saman í söngtímum og 8-
10 í tónmennt. Fyrsta námskeiðið
hefst 1. febrúar n.k. og stendur í
þrjá mánuði. Því lýkur með prófi
og/eða umsögn. Kennt veröur á
kvöldi tvisvar í viku, hálf önnur
klukkustund söngur og hálf önnur
klukkustund tónmennt. Kennarar
Söngskólans verða leiðbeinendur á
námskeiðum þessum. Nánari upp-
lýsingar veitir skrifstofa skólans,
Hverfisgötu 45, sími 27366 kl. 15 -
17.30 daglega.
Vegna útfarar
MagnúsarJónssonar
bankastjóra
verða allir afgreiðslustaðir Búnaðar-
banka íslands lokaðir föstudaginn 20.
janúar til kl. 13.00.
Búnaöarbanki íslands.
Evrópuráðsstyrkir
Evrópuráðið veitir styrki til kynnisdvala er-
lendis á árinu 1985 fyrir fólk, sem starfar á
ýmsum sviðum félagsmála.
Upplýsingar og umsóknareyðublöð fást í fé-
lagsmálaráðuneytinu. Umsóknarfrestur ertil
1. mars n.k.
Félagsmálaráðuneytið, 17. janúar 1984.
Þessar broshýru stúlkur eru klæddar peysum og húfum frá Ullariðnaðardeild. Mynd: KM
Iðnaðardeild SÍS
UUariðnaður
í örum vexti
Ullariðnaður byrjaði í smáum
stíl á Gleráreyrum hjá Akureyri
árið 1897, en þá hóf Tóvinnufélag
Eyfirðinga þar starfsemi sína.
Verksmiðjufélagið á Akureyri tók
svo við rekstri Tóvinnufélagsins en
seldi Sambandinu eigur sínar 1930.
Síðan hefur gífurleg aukning orðið
á öllum sviðum ullariðnaðarins,
fullvinnsla aukist og framleiðslu-
einingum Ijölgað mjög.
Viðskipti við fyrirtæki utan Ak-
ureyrar hafa einnig aukist mjög.
Má nefna Gefjun í Reykjavík, Yl-
rúnu á Sauðárkróki og Dyngju í
Egilsstaðakauptúni. Framleiðslu-
vörurnar eru einkum fatnaður. ull-
arband ýmiss konar fyrir prjóna-
skap og vefnað, ullarteppi, hús-
gagnaáklæði, gluggatjöld og fata-
efni. Mestur hluti framleiðslunnar
er fluttur út og fér vaxandi.
Ullariðnaður Sambandsins hef-
ur alla þætti ullarvinnslunnar til
nreðferðar, allt frá litun ullarinnar
og þar til varan er komin í hendur
umboðsmanna eða í hillur verslana
hér heima, eða erlendis.
Aðstoðarframkvæmdastjóri
Ullariðnaðar er Sigurður Arnórs-
son en markaðsstjóri Þórður Vald-
imarsson.
Útflutningur
Útflutningur hjá Ullariðnaði
byrjaði á 7. áratugnum. Grundvall-
aðist hann í upphafi á viðskiptum
við Sovétríkin. Var þá einkurn um
að ræða værðarvoðir og peysur. Á
8. áratugnum var einsýnt orðið að
frekari aukning á útflutningi hlaut
að byggjast á því að náð yrði fót-
festu í fleiri löndum og fjölbreytni
framleiðslunnar aukin. Var því
hafist handa um hönnun og fram-
leiðslu handprjónabands og á-
klæða í ríkara mæli og hönnun fatn-
aðar og værðarvoða aðlöguð
breyttum þörfum vestræns mark-
aðar. Mikilvægustu útflutningsaf-
urðir Ullariðnaðar eru fatnaður,
handprjónaband, værðarvoðir og
áklæði.
Árið 1981 nam verðmæti útflutn-
ings 70,4 milj. kr. Árið 1982 122,8
milj. kr. Aukningin 74,3%. Sam-
kvæmt bráðabirgðatölum fyrir árið
1983 verður útflutningurinn 216,3
milj. kr. Er þá aukningin frá 1982-
1983 76,1%. Á árabilinu 1981 til
1982 hefur verðmæti útflutningsins
þrefaldast en arðsemi reksturs
fjórfaldast. Skipting veltunnar
þessi þrjú ár er í höfuð dráttum
þannig:
Fatnaður 60%, handprjón 19%,
værðarvoðir 13%, áklæði 7%.
Samkvæmt áætluðum tölum
fyrir 1984 verður verðmæti útflutn-
ingsins um það bi! 314,5 milj. kr.,
45,4% aukning frá fyrra ári. Á
sama tírna er gert ráð fyrir að doll-
arinn hækki að meðaltali um 20%.
Árið 1983 skiptist verðmæti út-
flutningsins þannig á einstaka
markaði, gróft reiknað: V-Evrópa
45%, Sovétríkin 38%, N-Ameríka
14%, aðrir markaðir 3%.
Salan til Sovétríkjanna hefur
ávallt byggst á heildarsamningum
fyrir eitt ár í senn. Viðskipti við
Vesturlönd hafa lotið öðrum lög-
nrálum. Þannig hefur verið lögð
áhersla á að afla þar heppilegra
dreifingaraðila í einstökum
löndum og hefur Ullariðnaður nú
umboðsmenn í flestum löndum.
Fjölbreyttari framleiðsla-
fleira starfsfólk
Hönnunarstarf hefur verið aukið
mjög og mikil vinna verið lögð í
gerð prjónauppskrifta. Út hafa
verið gefnar tvær prjónabækur og
prentaðar á 5 tungumálum. Þetta
hefur kallað á fjölgun starfsfólks,
sem sérhæfir sig í hönnun og sölu-
málum. Starfsfólki við framleiðslu
hefur og fjölgað vegna nýrra verk-
efna.
I byrjun og lengi framan af var
megin áhersla lögð á sauðarliti. Á
allra síðustu árum er farið að gera
kröfur um aukið litaval. Er þvíekki
eins auðvelt og áður að höfða til
sérkenna hinnar íslensku vöru þótt
þau séu og verði mjög mikilvæg. Af
þessum sökum verður að fylgjast
náið með öllum sveiflum í tísku og
vera vakandi fyrri nýjungum en
gæta þess um leið að halda hefð-
bundum sérkennum þannig að ís-
lenskar ullarvörur skeri sig frá öðr-
um ullarvörum.
f lok sl. árs voru 340 starfsmenn
á launaskrá hjá Ullariðnaði.
Á Akureyri eru starfandi þau
fyrirtæki ullariðnaðarins, sem
framleiða fyrir innlendan markað
og verslanirnar Torgið og Herrar-
fkin í Reykjavfk, Kópavogi og
Hafnarfirði. Stærsta framleiðslu-
einingin er Vinnufatagerð Heklu
og þær deildir, sem framleiða
prjónles til innanlandssölu. Hekla
hefur gegnt forystuhlutverki í inn-
lendum iðnaði um áraraðir en
Sambandið hóf rekstur hennar
1948.
Skóverksmiðja Iðunnar var
stofnuð 1936. Þar eru nú fram-
leiddir karlmanna- og unglinga-
skór, götuskór kvenna og fjöl-
breytt úrval af kuldaskófatnaði. Ið-
Pels úr sérunnum lambaskinnum.
Átti að birtast með frásögninni af
skinnaiðnaðinum en fórst fyrir.
Okkur sýnist hinsvegar að bæði
standi fyrir sínu, pelsinn og stúlk-
an, hvort scm þau birtast hér eða
þar. Mynd: KM.
Og hér er eitthvað fyrir karlmenn-
ina. Mynd: KM.
unn er eina skóverksmiðjan á
landinu.
Forstöðumaður Fataiðnaðar á
Akureyri er Kristján Jóhannsson
verkfræðingur.
Fjölmennasti vinnu-
staður landsins
Iðnaðardeild SÍS á Akureyri er
fjölmennasti vinnustaður á
landinu. Hjá henni eru 760 starfs-
menn á launaskrá og 90 rnanns að
auki í Reykjavík, Kópavogi, Hafn-
arfirði og Sauðárkróki. Sambands-
verksmiðjurnar eru á um 30 þús.
ferm. gólffleti.
Árið 1983 var unnið úr 871 tonni
af ull og sútaðar 580 þús. gærur.
Heildarvelta deildarinnar að með-
töldum sameignarfyrirtækjum var
1.130 milj. kr. og hafði aukist um
94,8% frá árinu áður. Útflutningur
á ullar- og skinnavörum varð 358
milj. kr. og hafði aukist um 76,4%.
-mhg