Þjóðviljinn - 29.02.1984, Blaðsíða 4

14 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Miðvikudagur 29. febrúar 1984
BLAÐAUKI
Lífeyrismál sjómanna
Öllum sjómönnum verði
tryggður sami réttur
Tillaga Svavars Gestssonar og
sex annarra þingmanna Al-
þýðubandalagsins um sam-
ræmingu á lífeyrisréttindum
sjómanna er nú til meðferðar í
allsherjarnefnd Sameinaðs al-
þingis. Svavar mælti fyrirtil-
lögunni fyrir áramót og var
henni að umræðu lokinni vísað
til nefndar.
Tillagansnertir
mikilsvert réttindamál sjó-
manna sem nauðsynlegt er að
leysa og gerir hún ráð fyrir því
að sett verði á laggirnar nefnd
sem taki á þessu máli og geri
tillögur um úrlausn þess. Hér er
á ferðinni flókið mál en núver-
andi ástand eróþolandi þar
sem réttur sjómanna er misjafn
eftir lífeyrissjóðum auk þess
sem réttindin innan einstakra
sjóða eru mismunandi eftir því
hvers konar sjómennska hefur
veriðstunduð. Þegar Þjóðvilj-
inn ræddi við Svavar Gestsson
um framgang málsins sagðist
Samtök sjómanna hafa fagnað þeirri ákvörðun að lífeyrisréttur sjómanna verði til við 60 ára aldur, en
samtökin leggja einnig áherslu á samræmingu þessara réttinda þannig að þau nái til allra sjómanna.
hann ekki trúa öðru en nefndin
tæki því vel, þannig að málið
yrði afgreitt áyfirstandandi
þingi.
Úlgerdarmenn
f iskverkendur !
Höfum ávallt fyrirliggjandi rekstrarvörur fyrir
fiskvinnslustöðvar og veiðarfæri fyrir
fiskiskipaflotann.
Mismunandi lífeyris-
réttur við
60 ára aldur
Tillagan gerir ráð fyrir því að
skipuð verði nefnd til þess að at-
huga lífeyriskjör sjómanna og skal
nefndin „gera tillögu um samræm-
ingu lífeyrisréttinda þeirra.“
Nefndin skal skipuð fulltrúum
eftirtalinna aðila:
- Sjómannasamtakanna
- Samtaka útgerðarmanna
- Fjármálaráðuneytis, heilbrigðis-
og tryggingamálaráðuneytis og
sjávarútvegsráðuneytis.
í tillögunni er gert ráð fyrir því
að nefndin kanni sérstaklega þann
kostnaðarauka sem af því mundi
hljótast að allir sjómenn fengju líf-
eyrisrétt við 60 ára aldur. Jafn-
framt á nefndin að gera tillögur um
hvernig ' þeim kostnaði verður
mætt, en það er í rauninni um að
ræða þrjá möguleika:
1) Að ríkissjóður greiði kostn-
aðinn eins og nú er greitt til lífeyris-
sjóðs opinberra starfsmanna.
2) Að iðgjaldahlutfallið til
sjóðsins verði hækkað frá því sem
verið hefur.
3) Að greitt verði af stærri hluta
tekna sjómanna en nú er um að
ræða.
Ákvörðun síðustu
ríkisstjórnar
Það var í tíð síðustu ríkisstjórnar
sem ákveðið var að greiða lífeyri úr
almannatryggingunum til allra sjó-
manna við 60 ára aldur að upp-
fylltum ákveðnum skilyrðum.
Fljótlega eftir að þessi ákvörðun
var tekin á alþiiigi að tillögu ríkis-
stjórnar komu fram ýmis vand-
kvæði við framkvæmd þessara
laga. Var fyrst erfitt að finna reglu
um hvernig sanna skyldi þann tíma
sem viðkomandi hefði verið á sjó.
Tókst að lokum að setja reglugerð
um það efni sem framkvæmdaaðil-
ar jafnt og sjómenn sætta sig við.
Þá kom fram að ekki væri réttmætt
að útiloka sjómenn sem hefðu ver-
ið á minni bátum frá þessum líf-
eyrisrétti. Var lögunum þá breytt
þannig að sjómenn á minni bátum
en 12 tonn gætu notið réttar sam-
kvæmt lögunum. Þannig hafa verið
gerðar lagfæringar á þessum mál-
um jafnóðum og vandamálin komu
fram í tíð síðustu ríkisstjórnar.
Jafnframt þeirri breytingu á lög-
unum um almannatryggingar sem
hér var talið óhjákvæmilegt að gera
var ákveðið að flytja á alþingi til-
lögu um samskonar réttindi sex-
tugra sjómanna í Lífeyrissjóði sjó-
manna. Samþykkti alþingi þá til-
lögu þáverandi ríkisstjórnar. Það
var heilbrigðis- og tryggingamála-
ráðherra sem beitti sér fyrir
breytingu á lögunum um almanna-
tryggingar en fjármálaráðherra
sem beitti sér fyrir breytingu á lög-
unum um Lífeyrissjóð sjómanna.
Fyrri ríkisstjórn hafði því tekið
ákvörðun um að tryggja sjó-
mönnum lífeyrisrétt við sextíu ára
aldur að uppfylltum vissum skil-
yrðum. Hún hafði einnig tekið á-
kvarðanir um lagfæringar á lagaá-
kvæðum og reglum um þessi mál.
En nú er að fylgja málinu eftir til
þess að tryggja að hér verði um
almennan rétt að ræða.
Mismunur innan
Lífeyrissjóðs
sjómanna
í greinargerð með tillögunni
kemur fram að verulegur mismun-
ur er á lífeyrisgreiðslum innan Líf-
eyrissjóðs sjómanna. Þetta sést af
dæmum sem greint var frá á 13.
þingi Sjómannasambands íslands.
Þar sést að ellilífeyrir er mjög mis-
munandi eftir því hvort um er að
ræða bátasjómann, farmann og
togarasjómann. Hið sama er að
segja um rétt manna til örorkulíf-
eyris innan Lífeyrissjóðs sjó-
manna. Enn fremur er réttur fólks
afar mismunandi til makalífeyris
og eru nefnd átta dæmi um það í
greinargerðinni hvað þetta er mis-
jafnt. Niðurstaða 13. þings Sjóm-
annasambands íslands varð líka
þessi:
„Auðsýnt er að misræmi í líf-
eyrisgreiðslum sjómanna er slíkt
að stórra úrbóta er þörf“. Mismun-
ur á t.d. ellilífeyrisgreiðslum til
bátasjómanna annars vegar og tog-
arasjómanna hins vegar með sama
starfstíma getur orðið allt að þref-
aldur. 13. þing SSÍ telur að brýn
þörf sé á að breyta iðgjalda-
greiðslum bátasjómanna til sam-
ræmis á þann veg að þær verði
teknar af öllum launum eins og gert
er hjá togara- og farskipa-
mönnum.“ Hér tekur Sjómanna-