Þjóðviljinn - 14.06.1984, Blaðsíða 15

Fimmtudagur 14. júní 1984 ÞJÓÐVlLjÍNN - SÍÐA 15
RUV 1
7.00 Veðurfregnir. Fréttir. Bœn. í brtið. 7.25
Leikfimi.
9.05 Morgunstúnd 'barnanna: „Bláskjórf*
smásaga eftir Karel Campbell Kolbrún
Vaktimarsdóttir les þýðingu Sigriðar Bjöms-
dóttur.
9.20 Leikfiml. 9.30 Tilkynningar. Tónleikar.
Þulur velur og kynnir.
10.00 Fréttir. 10.10 Veöurfregnir. Foaistugr.
dagbl. (útdr.) Tónleikar.
11.00 „Ég man þá tíð“ Lög frá liðnum ánrm.
Umsjón: Hermann Ragnar Stefánsson.
11.30 Mðttuls saga - fyrri hluti. Erfingur E.
Halldórsson les. (Seinni hlutinn verður á
dagskrá á sama tíma á morgun).
12.00 Dagskrá. Tónleikar. Tilkynningar.
12.20 Fréttir. 12.45 Veðurfregnir. Tilkynningar.
Tónleikar.
14.00 „Endurfæðingin“ eftir Max Ehrllch.
Þorsteinn Antonsson les þýðingu sína (11).
14.30 Á frivaktinni. Sigrún Sigurðardóttir
kynnir óskalóg sjómanna.
15.30 Tilkynningar. Tónleikar.
16.00 Fréttir. Dagskrá. 16.15 Veðurfregnir.
16.20 Siðdegistónleikar. Roswitha Staege,
Raymund Havenith og Ansgar Schneider
leika Trió í g-moll op. 63 fyrir fiautu, selló og
píanó eftir Carl Maria von Weber / Julian
Uoyd Webber og Clifford Benson leika Sell-
ósónötu eftir Frederic Delius / Ib og Wilhelm
Lanzky-Otto leika á hom og píanó Fantasíu-
þátt nr. 2 eftir Peter Heise og .Canto Seri-
oso“ eftir Cari Nielsen.
17.00 Fréttir á ensku.
17.10 Síðdegisútvarp. Tilkynningar.
18.45 Veðurfregnir. Dagskrá kvöldsins.
19.00 Kvðldfréttir. Tilkynningar. Daglegt mál.
Mórður Ámason talar.
20.00 Flambardssetrið II. hluti, „Flugið
heillar“ eftir K.M. Peyton Silja Aðal-
steinsdóttir les þýðingu sína (11).
20.30 Listahátíð 1984: Lucia Valentini Ter-
rani mezzósópran Beint útvarp frá fyrri
hluta óperutónleika Sinfóníuhljómsveitar Is-
lands í Háskólabíói. Stjómandi: Jean-Pierre
Jacquillat. - Kynnir: Þorsteinn Hannesson.
21.25 „Geoffrey og eskimóabarnið“ smá-
saga eftir Fay Weldon. Sonja B. Jónsdóttir
les þýðingu sína.
22.00 Tónleikar.
22.35 Lýrískir dagar. Fyrstu Ijóðabækur
ungra skálda 1918-25. 3. þáttur: „Við
langelda“ eftir Slgurð Grímsson. Gunnar
Stefánsson tók saman. Lesari með honum:
Kristín Anna Þórarinsdóttir.
23.00 Ustahátíð 1984: Lucia Valentini Ter-
rani mezzósópran. Hljóöritun frá siðari
hluta óperutónleika Sinfóniuhljómsveitar Is-
lands í Háskólabiói fyrr um kvöldið. Stjóm-
andi: Jean-Pierre Jacquillat. - Kynnir: Þor-
steinn Hannesson.
23.45 Fréttir. Dagskráriok.
RUV 2
10.00-12.00 Morgunþáttur. Kl. 10.30 inn-
lendir og erlendir fréttapunktar úr dægurtón-
listarlífinu. Uppúr ellefu: Fréttagetraun úr
dagblöðum dagsins. Þátttakendur hringja í
plötusnúð. Kl. 12.00-14.00: Símatimi vegna
vinsældartista.
14.00-16.00 Eftirtvö. Létt dægurtög. Stjóm-
endur: Pétur Steinn Guðmundsson og Jón
Axel Ólafsson.
16.00-17.00 Rokkrásin. Kynning á þekktri
hljómsveit. Stjómendur: Skúli Helgason og
Snorri Skúlason.
17.00-18.00 Einu sinni áður var. Vinsæl lög
frá 1955 til 1962 - Rokktimabilið. Stjómandi:
Bertram Möller.
ruv e
Föstudagur
15. júní
19.35 Umhverfls jðrðina á áttatiu dögum.
Sjötti þáttur. Þýskur brúðumyndaflokkur.
Þýðandi Jóhanna Þráinsdóttir. Sögumaður
Tinna Gunnlaugsdóttir.
19.45 Fréttaágrip á táknmáli.
20.00 Fréttir og veður.
20.30 Auglýsingar og dagskrá.
20.40 Myndlistarmenn. Helgi Gislason,
myndhðggvari.
20.45 Á dófinni. Umsjónarmaður Kari Sig-
tryggsson. Kynnir Bima Hrólfsdóttir.
20.55 Grínmyndasafnið. Skopmyndasyrpa
frá árum þóglu myndanna með Chariie
Chaplin, Larry Semon o.fl.
21.10 Þðgla olfustriðið. Sænsk fréttamynd um
togstreitu Norðmanna og Sovétrikjanna um
skiptingu Barentshafsins þar sem báðar
þjóðir kanna nú möguleika á olíu- og gas-
vinnslu. Þýðandi Jóhanna Þráinsdóttir.
(Nordvision - Sænska sjónvarpið).
21.45 Vesalingarnir. (Les Miserables). Bresk
kvikmynd frá 1978 gerð eftir samnefndri
sögu eftir Victor Hugo. Leikstjóri Glenn Jor-
dan. Aðalhlutverk: Richard Gordon og Ant-
hony Perkins ásamt Christopher Guard,
Caroline Langrishe, John Gielgud, Celia
Johnson o.fl. Sagan gerist i Frakklandi á
siðari hluta 18. aldar. Harðlyndur stroku-
fangi, Jean Valjean að nafni, tekur sinna-
skiptum fyrir atbeina góðhjartaðs biskups.
Hann byrjar nýtt líf undir nýju nafni og vegnar
vel. En réttvísin hefur engan veginn sleppt
hendinni af sakamanni sínum. Þýðandi Jón
O. Edwald.
00.10 Fréttir i dagskrárlok.
Reykafdrepskvöð í
byggingarsamþykktir
íbúar Nýja heimsins, sem svo
var nefndur eftir að ljóst varð að
Kólumbus hafði ekki náð landi á
austurströnd Asíu, höfðu einhvern
tíma tekið upp þann sið að kveikja
eld í þurrkuðu laufi tóbaksplönt-
unnar og anda síðan að sér
reyknum í gegnum rör, sem þeir
stungu í nasir sér. Þessi íþrótt mun
hafa verið stunduð utan dyra.
Evrópumönnum tókst ekki að
tileinka sér siðinn í upprunalegri
mynd, en í stað þess settu þeir
eldinn í ílát og báru inn í bústaði,
sína. Þetta var mesta ógæfuspor og
því verra sem siðurinn breiddi úr
sér til norðlægari slóða, þar sem
húsakynni eru þéttari og menn eru
þaulsætnari innan dyra. Líklega
hefði þetta aldrei gerst, ef tóbaks-
íþróttin hefði veriðupprunnin en
ekki aðflutt í Norður-Evrópu. Þá
hefðu menn reist sérstakar vistar-
verur fyrir þessa iðju. Þessari á-
lyktun tilstuðningsmá benda á að
reykhús eða reykkofi var fyrrum
algengt mannvirki á íslenskum
sveitabæjum. Þar var reyndar ekki
reykt fólk við tóbakseld, heldur sil-
ungur og sauðaket við taðglóð.
Nú þegar VIII ár skortar í D-ára
afmæli tóbaksíþróttarinnar í Evr-
ópu örlar á því að reykkofar eða
-hús séu að ganga í endurnýjun líf-
daga, ekki til upprunalegra nota
sinna, heldur sem afdrep fyrir þá,
sem kveikja enn eld í þessari fyrr-
greindu jurt og anda að sér
reyknum. Líklega er tímabært orð-
ið að setja reglur um reykafdreps-
kvöð í byggingarsamþykktir.
Nú er því ekki að neita, sem ýms-
ir reykingamenn (þar á meðal
Úlfar Þormóðsson) hafa bent á, að
tóbaksíþróttin sé í raun hópíþrótt,
iðkendur hennar njóti sín ekki
nema í félagsskap annarra iðk-
enda. Þetta er hárrétt ábending.
Nægir í því sambandi að minna á
friðarpípur þær, sem menn af evr-
ópskum uppruná reyktu sífellt með
gestgjöfum sínum við heimsóknir í
indíánabyggðir á milli útrýmingar-
herferða sinna á hendur þeim.
Þessari göfugu hefð hefur verið
haldið við með þeim snjalla hætti
að nú útrýma reykingamenn sjálf-
um sér. Fari svo, að kvöð um
reykafdrep verði sett í byggingar-
samþykktir, munu þessar einka-
sjálfsútrýmingarherferðir flytjast
af hinum félagslega vettvangi og
yfir á hið algera einkasvið, sem
hingað til hefur einungis náð yfir
fþrótt þá, sem kölluð hefur verið að
tefla við páfann. í öðrum heims-
hlutumenokkarer páfataflþó ekki
einskorðað við einkasviðið, heldur
hefur þ meiri skyldleika við
reyking róttina (sbr. t.d. E.E.
Evans-: chard (1940) The Nuer
(The Claredon Press, Oxford)
(formáli höfundar), einnig út-
varpsfrásögn Árna Björnssonar
fyrir nokkrum árum um morgun-
hægðir á Sri Lanka.
Vafalaust er að mörgum myndi
þykja langsótt að telja tóbaksí-
þróttina til keppnisíþrótta (þeir
sem aðhyllast þessa hugmynd vísa
einkanlega til hins endanlegaárang-
urs íþróttarinnar (á ensku: „The
Final Personal Solution") og skal
sú hugmynd því ekki rökstudd hér.
Hins vegar verður það alls ekki
hrakið, að mjög mikið af reyking-
um fer fram í algeru einrúmi og eru
þar af leiðandi ófélagslegar með
öllu. Vænlegasta lausnin er því lík-
lega sú, að skipuð verði nefnd af
hálfu menntamála-, félagsmála- og
heilbrigðisráðherra, sem sker úr
um félagsleg mörk þessarar íþrótt-
ar. Á grundvelli tillagna nefndar-
innar mætti síðan ákveða lág-
marksstærðarkvöð reykafdrepa í
íbúðar- og atvinnuhúsnæði.
ÖnguU
Berti Möller.
Rás 2 kl. 17.00:
Einu sinni áður var
Bertram Möller stjórnar þætti á rás 2 í dag, fimmtudag, sem hann
nefnir „Einu sinni áður var" og hefst útsending kl. 17.00 og stendur til
18.00.
Berti Möller leikur í þætti sínum lög frá tímabilinu 1955-1962, það er
að segja frá sjálfu Rokktímabilinu.
Betri
plötu-
gagn-
rýni
Halldór Gunnarsson skrifar:
Um daginn voru tvær stelpur
að kvarta undan skrifum JVS
um plöturnar Ný spor með
Bubba og Egó með Egó. Ég er
sammála þessum stelpum.
Skrif JVS eru oft skrýtin. Til
dæmis skrifar hann einkenni-
lega um nýju plötuna með íkar-
usi. Hann eyðir hálfri blaðsíðu í
að kynna plötuna og gagnrýna
hana. Gagnrýnin er mjög já-
kvæð og allt í lagi með það,
platan er frábær. Hitt er ein-
kennilegra, að í þessari löngu
gagnrýni kemur hvergi fram
hvaða músík íkarus spilar. Sá
sem les gagnýnina og hefur ekki
heyrt plötuna (og þá þarf hann
ekki á gagnrýninni að halda)
hefur ekki hugmynd um hvort
hann er að lesa um pönkplötu,
jazzplötu, eða eitthvað allt ann-
að, eins og sinfóníu eða kántrý.
Maður hefði haldið að þetta at-
riði væri annað af tveimur
grundvallaratriðum í plötu-
gagnrýni. (Hitt atriðið er að
geta þess hvort platan er vond
eða góð).
Með von um betri plötu-
gagnrýni.
bridge
Það sakar sennilega ekki að
hafa meðbyr, ef sigra á sterkt
mót, en hræddur er ég um að
síðasta ísl.mót í tvímenning hafi
fært sönnur á, að EKKI er
nauðsynlegt aö hafa vindinn í
bakið, ef maður heitir Jón Bald-
ursson.
Hér eru tvær slemmur úr 2.
umferð sem þeir félagar Jón og
Hörður Blöndal renndu sér i:
Norður
SKD
H DG952
„ . T 6
LD6542
Suður
SA9743
HAK
TG94
LAKG
Það er fátt athugavert við 6
hjörtu á þessi spil og það fundu
3 pör út Lauf slemman er þó að
sjálfsögðu betri, og þó...Þetta
er nú einu sinni tvímenningur.
Jón og Hörður völdu lauf-
samninginn og hreinn toppur í
húsi, þegar hjörtun reyndust
skiptast 5-1.
Og í næsta spili:
Norður
SAKD
H KDG76
T -
LADG85
Suður
S9432
H10532
T5
LK962
4 pör náðu hjartaslemmunni
og Jón og Hörður voru aldrei í
hinni minnstu hættu að missa
hana, enda ótruflaðir af and-
stæðingum, sem létu illa
þessu spili við mörg önnur
borð.
Slemman gaf 18/22 mögu-
legum. Of mikið ef þess er gætt
að 24 „bestu" pör landsins
eigast við.