Þjóðviljinn - 09.11.1984, Síða 1
nóvember
1984
föstu-
dagur
220. tölublað 49. örgangur
HEIMURINN
ÞJÓÐMÁL
Kaupmátturinn
Forsætisráðherra falsar
Svavar Gestsson: Steingrímur bráfyrirsig fölsunum um kaupmáttinn í landinu
Steingrímur Hermannsson for-
sætisráðhera birti í sjónvarps-
þætti á þriðjudagskvöldið línurít
um fali launa á árinu 1983 og
1984. Þar fullyrti hann að launa-
hrapið á 2. ársQórðungi ársins
skrifaðist allt á reikning síðustu
ríkisstjórnar. Svavar Gestsson
hefur af þessu tilefni sent fjöl-
miðlum fréttatilkynningu þar
sem hann segir m.a. að hér hafi
Eins og skýrt var frá í Þjóðvifj-
anum á dögunum, er mikill
ágreiningur meðal fulltrúa á
Fiskiþingi um fiskveiðistefnu
næsta árs. Þar er fyrst og fremst
tekist á hvort viðhafa á kvótakerf-
ið áfram eða hvort taka á upp
skrapdagakerfið, sem flestir
kannast við frá fyrrí árum. í gær
klofnaði sjávarútvegsnefnd
þingsins um þetta mál. Skilaði
hún tveimur tillögum.
veríð um að ræða grófar falsanir
sem ófajákvæmilegt er að
leiðrétta.
í fréttinni segir m.a. „Ríkis-
stjórn Gunnars Thoroddsen
greip til efnahagsráðstafana
vegna fallandi þjóðartekna seint
á miðju ári 1982. Þær efna-
hagsráðstafanir höfðu það í för
með sér að kaupmáttur launa féll
Meirihlutinn, sem eru 5 menn,
Marteinn Friðriksson, Einar
Símonarson, Jóhannes Stefáns-
son, Ágúst Einarsson og Hilmar
Rósmundsson, vilja áfram kvóta-
kerfi, og að þorskaflinn verði 270
þúsund lestir. Minnihluti, 4
menn, Hjalti Einarsson, Guðjón
Kristjánsson, Marteinn Jónasson
og Sævar Friðþjófsson, vill skrap-
dagakerfi, og að leyfð verði 270
þúsund tonna þorskafli. í gær-
nokkuð eða um sama hlutfall og
þjóðartekjur. Þegar ríkisstjóm
Steingríms Hermannssonar tók
við var kaupmátturinn felldur
langt umfram fall þjóðartekn-
anna.“
Svavar segir að ef marka megi
orð einstakra ráðherra hafi ríkis-
stjórnin uppi áform um að svipta
launafólk árangri kjarasamning-
kveldi þegar gengið var til at-
kvæðagreiðslu um málið hlaut
kvótakerfið 17 atkvæði en skrap-
dagakerfið 12.
Mjög miklar umræður urðu um
málið á Fiskiþingi síðdegis í gær.
Skiptust menn í þessu máli mjög
eftir landsfjórðungum, en þó
ekki án undantekninga. í umræð-
unum í gær reyndu sumir að sam-
ræma sjónarmið þessara hópa, en
sættir náðust ekki og varð at-
anna með gengislækkun og verð-
bólgu. Hann bendir á að frá því
um vorið 1983 hafi engar verð-
bætur komið á laun, heldur hafi
stjórnarherramir kosið að skerða
kaupmáttinn. „Hvað hefur orðið
af þessum mismun? Staðreyndin
er sú að þessir fjármunir hafa ver-
ið fluttir til milliliða, þjónustu og
verslunar. Þannig hefur kaup-
lækkun launafólksins staðið
kvæðagreiðsla að skera úr um
málið.
Þess má geta að ályktun Fiski-
þings varðandi fiskveiðistefnuna
er mjög mikilvæg, þar sem sjáv-
arútvegsráðherrar ganga al-
mennt ekki gegn henni. Að lok-
um má geta þess að þegar mest
gekk á hjá nefndinni í gær var
Halldór Ásgrímsson sjávarút-
vegsráðherra kallaður til skrafs
og ráðagerða um málið. - S.dór
undir gróðamyndun gæludýra
ríkisstjómarinnar.“
í Þjóðmálum á bls. 7 eru
birtir kaflar úr útvarpsræðum
Svavars og Helga Seljan frá
því í gærkveldi.
Sjómannasambandsþing
Kaup-
bygging
verði
tvöfölduð
Fiskverð hækki um
20% um nœstu
áramót
Þing Sjómannasambands ís-
lands hófst í gær. Að vanda fluttu
sjávarútvegsráðherra, Halldór
Asgrímsson, og forseti ASÍ, Ás-
mundur Stefánsson, ávörp. Þing-
forseti var kjörinn Sigfinnur
Karlsson frá Neskaupstað. Helstu
mál þingsins eru tvö, kjaramálin,
þar sem lagt er til i drögum að
kjaramálaályktun að kauptrygg-
ing sjómanna verði tvöfölduð úr
17.166 kr. á mánuði í 35 þúsund
krónur og að fiskverð hækki um
20% um næstu áramót.
Hitt aðalmálið er öryggis- og
tryggingamál sjómanna. í um-
ræðum um það mál kom fram að
mikið vatnar á að þau mál séu í
viðunandi ástandi og búa sjó-
menn raunar við knappari kost í
þeim málum en aðrir landsmenn,
ekki síst með tilliti til þeirrar
hættu sem fylgir starfi sjómanna.
í drögum að kjaramálaálykt-
un, sem formaður SSÍ, Óskar
Vigfússon, mælti fyrir á þinginu í
gær, kom fram að lagt er til að
sjómenn leggi í kjarasamninga
með tvöföldun kauptryggingar
sem eina málið, þar sem svo
mikið öryggisleysi fylgi skipta-
prósentunni vegna sífelldra af-
skipta stjórnvalda af henni, enda
búið að taka 40% afla undan
skiptaprósentu.
Um þetta atriði urðu all miklar
og harðar umræður. Margir vilja
að farið sé með fleiri mál til kjara-
samninga en kauptrygginguna
eina. I dag verður endanlega
ákveðið hvernig kjaramálaálykt-
unin verður, en fyrir hádegi í dag
verða nefndarstörf á þinginu.
Á þessu 14. þingi SSÍ eiga rúm-
lega 60 fulltrúar þingseturétt. í
gær voru tekin nokkur ný sjó-
mannafélög inm Sjómannasam-
band íslands.
- S.dór.
Ríkisstjórnin
Slíkt er kaupránið
110
100
- 90
— 80
80/3
1980 = 100
Fyrsta verk ríkisstjórnar Steingríms Hermannssonar var að fella niður verðbæt-
ur á laun, 22% 1. júní 1983, og að banna síðan verðbætur allt til vorsins 1985.
2. ársfjórðungur 1983 skrifast því á reikning núverandi ríkisstjórnar einvörð-
ungu, því verðbætur voru síðast greiddar 1. mars 1983 (feita lóðrétta línan).
Þess vegna komu engar verðbætur á 2. ársfjórðungi samkvæmt verðtrygging-
arkerfi því sem stjórnin afnam. Línuritið er byggt er á öðru línuriti frá Kjara-
Kaupmáttur kauptaxta
rannsóknarnefnd og forsætisráðherra sýndi í sjónvarpi á þriðjudagskvöldið.
Það sýnir kaupmátt kauptaxta allra launamanna einsog Kjararannsóknarnefnd
skráir hann - (heila línan). Inná linuritið er svo teiknuð brotin lína sem sýnir
þjóðarframleiðsluna. Dekkti flöturinn sem er á milli sýnir kaupránið. Þess skal
og getið að kaupmáttur greidds tímakaups (með yfirborgunum og öllu) var
hærri en nam þjóðarframleiðslu þartil núverandi ríkisstjórn tók til sinna ráða.
Agreiningur
Skrapdagakerfi eða kvóti
Sjávarútvegsnefnd Fiskiþings klofnaði 5:4 íafstöðu sinni til
fiskveiðistefnunnar. Kvótakerfið var samþykkt 17:12 í atkvœðagreiðslu