Þjóðviljinn - 28.12.1984, Blaðsíða 2

FRETTIR
Bœjarútgerð Hafnarfjarðar
TORGID
Spurningar
Svör Geirs Hallgrímssonar
21. desember 1984.
Hr. ritstjóri.
Enda þótt mér þyki spurningar
í bréfi þínu frá í gær bera merki
mikillar viðleitni til að hefna þess
í héraði sem hallaðist á Alþingi,
vil ég verða við beiðni þinni.
í tilefni þessara fyrirspurna vil
ég fyrst vekja athygli á því að fyrir
4 árum var staðhæft að kjarna-
vopn væru geymd á íslandi. Sú
staðhæfing var hrakin. Nýverið
var svo því haldið fram að Banda-
ríkjastjórn hefði heimilað flutn-
ing kjarnavopna til fslands á'ó-
friðartímum. Þegarsú staðhæfing
hefur nú verið hrakin með yfirlýs-
ingu Bandaríkjastjórnar er hop-
að og spurt um tilvist áætlana um
flutning slíkra vopna til fslands.
Sem svar við fyrirspurnum 1, 2
og 10 þá vil ég ítreka það sem ég
hef áður sagt á Alþingi og skrifað
í skýrslu um utanríkismál til
þingsins að ég legg áherslu á að
íslensk stjórnvöld fylgist með
öllum áætlunum er varða ísland,
hlutverk þess í Atlantshafs-
bandalaginu og ráðstafanir sem
bandalagið og Bandaríkin gera til
varnar og öryggis landinu.
f samræmi við þá skoðun hef ég
lagt áherslu á það að engar áætl-
anir séu gerðar varðandi ísland
nema að undangengnu samráði
við íslensk stjórnvöld.
Rétt er í þessu sambandi að
gera sér grein fyrir því að starf-
andi eru margar sjálfstæðar
stofnanir sem vinna að hugmynd-
um um varnar- og vígbúnaðar-
mál. Höfum við íslendingar feng-
ið fréttir af ýmsum áætlunum
slíkra stofnana er snerta landið
án þess að þær séu liður í áætlun-
LEiDARI
12 spumingar
til Geirs Hallgnmssonar
_______________honum_______ ______„ J_________
manni bandariska aondiráftains vagna Aætlunar
um flutning 48 kjanoricusprengja t» Islands 4 strið-
stímum. I vtðtaii við (réttamonn útvarps og sjðn-
vsrps sagði utanrlkisréðharra að hann teldi pessa
yfirtysingu lullnægjandi og mélinu vsari par moð
lokið Þossi alstaoa utanrikisráðherra veldur rnikl-
um vonbrigöum og or engan voglnn I samrasmi við
hagsmuni Islands. Hin bandariska yfirtýslng sýnir
oingöngu oð mörgum spumingum or onn ðsvarað I
possu máli.
I trausti þes að Geir Hallgrimsson meti moira
embættisskyldur sinar som utanrikisráðhorra Is-
lendinga on Þjönustu við NATO og Ðandarikin ho(-
ur Pjðviljinn ákveðið að bora (ram 12 apumingar tll
Goirs Hallgrímssonar. Pá tyrst pogar pessum
spumingum ho(ur vorið svarað getur utanrikisráð-
horra (jallað um mállð frá sjónarhóli Islenskra
hagsmuna.
Spumingamar tólf eru á þessa leið:
1.1 yflrtýsingu Bandarikjanna or oingöngu talað
um .helmlld tll að tlytja kjamavopn Wlslands" on
hvorgl or víkið að trtvist ásatlana um flutnlng siíkra
vopna til Islands. Ho(ur Goir Hallgrimsson (englð
yfiríýsingu (rá Bandarikjunum um aö slik áætlun sé
ekkitrieöa gikJir skálkaskjöllð um að .játa hvorkj né
nerta heimildargildi skjala" elnnig gagnvart utan-
rikisráðhorra Islands?
2. Helur Geir I ’ "
_ð sjá áætlanir b . ______________________
flutning kjamavopna á striðstlmum og þannig
kannað sjálfur hvort Island ár par á blaði? Pað er
embættislegur ráttur utanriklsráðherra Islands að
lá að sjá allar sllkar áætlamr. Þær eru ekki
loyndarmál gagnvart honum. Getr Hallgrlmsson
getur þvi sjálfur gongiö úr skugga um efnisatriói
| 3 Js5ýr*i Golr Hallgrimsson utanrikisráöherra
Bandarikjanna um áæUunina som Arkin sýndl Is-
tenskum ráöhorrum, (orm honnar og Hlurð? He(ur
komiö (ram hvorl hár or um að rasoa bandariska
áæ^oöa or hún að oinhverju loyU skjal tongt
4. Spuröi Goir Hallgrimsson utanrikisráðherra
Bandarlkjanna hvort sams konar og nýrri áætlanir
staðfestar al Carter og Roagan hafl vorið gerðar?
Arkin lýsti þvl yfir I Háskíria Tslanda að harm holði
sáð sHkar áætlarrir um Island som gerðar hafi voriö
slðan Ford var lorsofi Bandaríkjanna
5. Þegar Gerr Hailgrimsson segir I vlðtali viö
sjönvarptð að .skjallö sá úr sögunnl- hvað á hann
þá viö? Hala Bandarlkin ógilt skjalið eða or það
bara úr sögunnl I ráðunoyHnu við Hverfisgótu?
6. Hofur Gelr Hallgrimsson spurt að þvl hvors
vegna Danmorkur og Norogs or ekki getið I þossarl
áæUun og hefur hann tekið málið upp við utanrlkis-
ráðhorra þessara frændþjóða Innan NATO oins og
forsætisráðherra segist hafa gert vtð forsæHs-
áœtlunina sem Arkin kom moð fram l —
málanofnd Alþingls og I Otyggismálanofnd svo að
Þossar tvær trúnsöamefndir löggjafarslolnunar-
Innar geti á sjálfstæðan hátt kynnt sár málið?
8. Hefur Geir Hallgrimsson spurt stjómvökf I
Ðretlandi og Bandarlkjunum hvors vegna sé sér-
staklega tekið fram varðandl flutning á kjarnorkus-
prongjum tH Bormuda að fá þurfi samþykki triá
rikissflóm Brotlands on ekkert or gotið um slfltt
skilyrói varöandi Island I áœtlunlnnl? Possi mis-
munandi afstaða gagnvart Bretlandi og Islandi vok-
ur óooitaniega mikla athygH.
9. Hofur Goir Haligrimsson leitað eftir upplysing-
um frá sárfræðlngum og rannsóknastofnunum til
þoss að geta lagt sjálfstætt og óháð maf á skjalið
n Arkm sýndl og yfirtýsmgu Bandarikjanna eöa
ætiar hann að láta sár nægja óljósar opinberar
yfirlýsingar fulltrúa Bandarikjarma?
10. Hefur Gelr Hallgrimsson Iramfyigt þoirri yflr-
týsingu som hann gaf I viðrœðum við Goorgo
ShulU utanrlkisráðhorra Bandaríkjanna I New York
I haust en þá tilkynnU Goir Hallgrímsson að Banda-
rikin hofðu onga helmild Ul að gora neina áæUun
um homaöartækl og homaðaraðstööu á Islandi
eða um Island almennt án þess að fá fyrst sam-
þykki Islenskra stiómvalda? Hefur Gslr Hallgrims-
son I samræmi við þessa yfirfýslngu óskað efttr þvi
aö fá I hendur allar áæUanlr um Island sem til eru
Innan bandaríska stjómkerfisins og hefur hann nú
fongiö þaer áœtlarrir?
11. Er uoir Hallgrimsson sammála þoirri yfirtýs-
ingu sem Criafur Jóhannosson þávorandi utanrfkis-
ráðhorra gsf á fundi Attantshafsráðsins I Ankara I
iúnl 1980 .að þaö er og hofur ætlð vorlð eltt af
grundvallaratrlðum Islonskrar vamarmálastefnu
að ongin kjsmavopn skull vara I landlnu" og að
þossi yfiriýslng gildí bæði um friðartlma og strlð-
stlma eða tolur Gelr Hallgrlmsson að Ul mála geU
komiö aö loyfa hár staðsetningu kjamavopna á
striöstlmum?
um Atlantshafsbandalagsins eða
Bandaríkjanna.
I þeim tilgangi, að fylgjast sem
best með öllu sem máli skiptir hef
ég ákveðið að láta sækja alla
fundi hermálanefndar Atlants-
hafsbandalagsins sem fjalla um
mál er snerta ísland. Hafa þegar
verið sóttir tveir slíkir fundir.
Hefur þessari hlið mála ekki ver-
ið betur sinnt áður en nú er tekið
til við að gera.
Með tilvísun til spurninga 3, 4,
5 og 7 skal tekið fram að plögg
þau sem Arkin kom með til mín
eru fjórar síður vélritaðar. Þar er
um að ræða viðbæti A (ein bls.)
og viðbæti C (þrjár bls.) og
skortir því bæði upphaf og inn í
meint skjal þannig að þessar fjór-
ar ljósrituðu síður bera það ekki
með sér hvaðan þær eru komnar
og af þeim verða engar ályktanir
dregnar sem byggjandi sé á.
Eg er reiðubúinn að sýna þessi
plögg í utanríkismálanefnd eins
og ég gat um á Alþingi í gær.
Plöggin voru notuð til að sýna
að heimild hefði verið gefin til að
flytja kjarnavopn til íslands á
styrjaldartímum. í svari Banda-
ríkjastjórnar er ótvíræð yfirlýsing
um að engin slík heimild hafi ver-
ið eða muni verða veitt nema að
fengnu samþykki íslensku ríkis-
stjórnarinnar. Því tel ég skjalið
vera úr sögunni og þar með á-
stæðulaust að svara spurningum 3
og 4 frekar.
Með tilvísun til þess sem að
framan segir og til hins að plögg
þau sem Arkin afhenti eru slitrur
úr lengra skjali þjónar það e
tilgangi að ræða einstök atnui
eins og 6., 8. og 9. spurning gera
ráð fyrir.
Ég skal þó geta þess að ég hef
rætt þessi mál við starfsbræður
mína frá Danmörku og Noregi og
innan Atlantshafsbandalagsins.
Varðandi 1. og 12. spurningu
vil ég gjarna taka fram að ég er
sammála yfirlýsingu Ólafs Jó-
hannessonar fv. utanríkisráð-
herra og þeirri yfirlýsingu verður
ekki breytt nema af íslenskum
stjórnvöldum hvorki á friðar- né
stríðstímum.
Markmið varna Atlantshafs-
bandalagsins er að koma í veg
fyrir stríðsátök og engum vopn-
um þess verður beitt nema aðrir
verði til þess að rjúfa friðinn.
Umræða um kjarnavopnalaus
Norðurlönd sem ég hef lýst yfir
að ég teldi sjálfsagt að ísland tæki
þátt í byggist á því að samkomu-
lag náist um að víðáttumikið
land- og hafsvæði sé kjarna-
vopnalaust enda komi einnig til
ábyrgðir kjarnorkuveldanna og
aðrar tryggingar fyrir að samn-
ingar um slíkt svæði verði virtir.
Þegar forsendur umræðu, sem
efnt hefur verið til, bresta eins og
nú hefur gerst, þar sem staðhæf-
ingin sem sett var fram í upphafi
hefur reynst röng, hlýtur það að
leiða til þess að erfiðlegar gangi
að teygja lopann um málið þaðan
af. Einungis þeir sem álíta að
betra sé að veifa röngu tré en
öngu geta haft forgöngu um slíkt.
Með kveðju og bestu jóla-
óskum,
Geir Hallgrímsson.
IUPPI
ásSjmtiuhimminn
Svavar Gestsson,
alþingismadur
y 'j^ %' tPvM kí - Jf %
Ég gæti vel hugsað mér að
verða forstjóri í Bæjarútgerð-
inm.
Eþíópíusöfnunin
75 krónur
á mann
I gær höfðu milli 17 og 18
miiljónir borist Hjálparstofnun
kirkjunnar vegna Eþíópíusöfnun-
arinnar. „Þetta er tvímælaiaust
besta útkoma hingaðtil í söfnun-
um okkar“, sagði Guðmundur
Einarsson framkvæmdastjóri við
Þjóðviljann í gær, „og langal-
mennust þátttaka.“
Upphæðin jafngildir því að
hvert mannsbarn hafi gefið 75
krónur, og sagði Guðmundur
það rausnarlegra framlag en
hann hefði heyrt um í öðrum
löndum. Eþíópíusöfnuninni
verður fram haldið út janúar-
mánuð og bjóst Guðmundur við
að enn væri von talsverðra gjafa.
-m
Stofnað verði hlutafélag
Tillaga um sölu áBÚH lögðfram á bœjarstjórnarfundi í gœrkvöld.
Sérsiök starfsnefnd leggur til að stofnað verði almenningshlutafélag
um reksturinn og bœrinn hafi þar méirihluta.
Afundi bæjarstjórnar Hafnar-
fjarðar í gærkvöld var iögð
fram frá sérstakri starfsnefnd
bæjarstjórnar um málefni Bæjar-
útgerðar Hafnarfjarðar tillaga
um að bæjarstjórnin vinni að
stofnun almenningshlutafélags til
rekstur útgerðar og fiskvinnslu í
Hafnarfirði er taki við rekstri
BÚH. í tillögunni er gert ráð fyrir
að bæjarsjóður eigi meirihluta í
hinu nýja hlutafélagi.
Bæjarútgerð Hafnarfjarðar
hefur verið lokuð frá því í byrjun
október sl. og á þriðja hundrað
manns eru á atvinnuleysisskrá í
bænum. Tillagan sem lögð var
fram í gærkvöld mun væntanlega
verða tekin til afgreiðslu í bæjar-
stjórninni strax á fyrstu dögum
komandi árs.
í tillögunni er gert ráð fyrir sölu
á fiskiðjuveri BÚH og öllum
þremur togurum útgerðarinnar. í
greinargerð með tillögunni kem-
ur fram að þessar eignir eru nú
metnar a 415 miljónir króna.
Gert er ráð fyrir að kaupverð
verði greitt með yfirtöku skulda
uppá allt að 302 nýjum hluta-
bréfum uppá 70 miljónir og
skuldabréfi er greiðist á 10 árum
að fjárhæð allt að 44 miljónir.
Þessi tillaga um sölu BÚH bar
nokkuð skjótt að frá starfsnefnd-
inni sem unnið hefur að endur-
skipulagningu BÚH frá því í
haust. Samkvæmt heimildum
Þjóðviljans var það vilji meiri-
hlutans í bæjarstjórn að koma
þessari tillögu í gegn þegar fyrir
áramót en fulltrúar minnihlutans
í bæjarstjórn hafa óskað eftir því
að málin fái eðlilega afgreiðslu og
hefur Alþýðubandalagið í Hafn-
arfirði þegar boðað til félags-
fundar um tillöguna 3. janúar
n.k. -Ig.
Afganistan. Síðdegis í gær kom hópur manna saman fyrir utan sovéska sendiráðið í Garðastræti til að mótmæla
hernaðarofbeldi sovéska hersins í Afganistan en nú eru fimm ár liðin síðan innrás var gerð í landið. Fjölmörg
félagasamtök stóðu fyrir mótmælastöðunni sem fór friðsamlega fram. Ljósm. eik.
2 SÍÐA - PJÓÐVILJINN Föstudagur 28. desember 1984
+ FLUGELDAMARKAÐIR
jSC HJÁLPARSVEITA SKÁTA