Þjóðviljinn - 01.02.1985, Qupperneq 6

Hestar
FRÁ LESENDUM
Þetta
var ekki
„Pidgin“
Einhver sem kallar sig Ragnar
úr Seli fettir fingur út í viðtal við
Ragnhildi Gísladóttur söngkonu,
sem birtist hér í blaði fyrir
skömmu. Ef átylla Ragnars úr
Seli væri sú að minna fólk á mál-
vendni í bréfi sínu væri harla fátt
við það að athuga, en stíll hans
ber keim af fyrirlitningu og for-
dómum.
Finnst Ragnari sem íslenskri
tungu sé stórum misboðið og
rennir jafnvel ígrun að Ragnhild-
ur tali alls ekki íslensku heldur
málgerð sem líkist Pidgin English
og „þykir, málfræðilega séð,
heldur ómerkilegt fyrirbæri“.
- Þykir hverjum ómerkilegt?
Þeir sem til þekkja vita að Pidgin
á sér sögu, sem er ekki ómerkari
en saga tungumála yfirleitt, en
flest tungumál eru tilviljunar-
kennd í eðli sínu og eiga rétt á sér.
Sjálft orðið, Pidgin, er talið til
komið af framburði Kínverja á
enska orðinu buisiness, og er rót-
ar Pidgin-tungu að leita til
Suðaustur-Asíu, Malasíu og
Vestur-Afríku (eins og Ragnar
veit). Á þeim slóðum dreif kaup-
menn víða að, mælendur ólíkrar
tungu mættust, sóttu vörur og
seldu aðrar og varð tungumálið
Pidgin til við þau tækifæri sem
viðleitni til samskipta.
Pidgin enska, sem tungumál
Ragnhildar á að líkjast, er
þá enska í bland við afrísku, kín-
versku ofl. tungumál austræn,
hún er töluð af innflytjendum frá
Asíu og Afríku í Englandi og ekki
alls fyrir löngu var gefin út
Pidgin-orðabók fyrir áhugasama.
Ragnar úr Seíi hefur þannig
áhyggjur af því, að íslenskan sé
að verða fyrir áhrifum af hinni
heimsfrægu alþjóðatungu Pidgin-
ensku, auk einnar skelfilegrar
dönskuslettu (sem mér að vísu
sýndust vera tvær...).
Maður fær þá tilfinningu við
lestur bréfsins að Ragnar sé fullur
hleypidóma í garð dægurtón-
listarfólks, jafnvel sérstaklega af
kvenkyni, því svo er hann ákveð-
inn um forheimskandi áhrif
enskrar tungu á Ragnhildi að
hann telur hana ófæra um að
sletta dönsku án hjálpar blaða-
manns (sem í þessu tilfelli var að
vísu kona....).
Útlensk orð og nöfn yfir er-
lendar hugmyndir eða hluti eru
tíð í mörgum starfsgreinum,
hvort sem um er að ræða t.d. bfla-
viðgerðir, tónlist eða ýmsar vís-
indagreinar. T.d. eru orð eins og
músík og konsert viðurkennd í ís-
lensku og hlægilegt að orða þau
við slangur. Af öðrum orðum
sem Ragnhildur gerir sig „seka“
um að nota má nefna að present-
era, fíla, meika og bömmer eru
öll skýrð í hinni auknu og bættu
Orðabók Menningarsjóðs, enda
þau 3 síðasttöldu föst í nútíma
slangri, hversu langlíf sem þau nú
verða. Þá eru ótaldar sletturnar
prófessjónal, prójekt, opplevelse
og heví og fara kannski fyrir
brjóstið á mörgum. En hvers
vegna eru aldrei gerðar athuga-
semdir við notkun erlendra orða í
greinum stjórnmálalegs eðlis?
Annars er ég hrædd um að
Sels-Ragnar hafi hlaupið örlítið á
sig hvað varðar upptalningu hans
á slangurorðum Ragnhildar, eða
hvað er að því að stytta hið alís-
lenska orð segulband í band?
Lára
Blikkiðjan
Iðnbúö 3, Garðabæ
Onnumst þakrennusmiöi og
uppsetningu — ennfremur
hverskonar blikksmíði.
Gerum föst verðtilboö
SÍMI 46711
Tilkynning
S™ til skattgreiðenda
Dráttarvextir vegna vangreiddra þinggjalda verða
reiknaðir að kvöldi mánudagsins 4. febrúar n.k. Vin-
samlegast gerið skil fyrir þann tíma.
Fjármálaráðuneytið
LANDIÐ
Verslun
Allsstaðar sama verð
Um áramótin kom til framkvæmda sú tilhögun að allar vörur Mat-
vörudeildar SÍS séu sendar kaupfélögunum án þess að þau þurfi að
greiða af þeim flutningsgjald. Verslunar- og Skipadeild hafa haft um
þetta samvinnu.
Vörurnar verða ýmist fluttar með bifreiðum eða skipum, eftir hent-
ugleikum. Frá og með síðustu áramótum njóta því neytendur út um
land nákvæmlega sömu kjara um verð á matvörum og neytendur á
höfuðborgarsvæðinu.
- mhg
Gjöf
Samvinnuskólanum
gefið land
Hinn 1. des. sl. gáfu eigendur jarðarinnar Hreðavatns í Borgarfirði
Samvinnuskólanum í Bifröst landið, sem skóiinn stendur á. Er gjöfin
gefin í minningu Sigurlaugar Daníelsdóttur og Kristjáns Gestssonar,
fyrrverandi eigenda og ábúenda á Hreðavatni.
Landið, sem er um 18 ha, hefur Sambandið haft á leigu allmörg
undanfarin ár. Með þessari höfðinglegu gjöf er skólanum tryggt jarð-
næði um ókomna framtíð.
- mhg
Namm namm
„Allt með osti og smjörí“
Skömmu fyrir jólin sendi tilraunaeldhús Osta- og smjörsölunnar frá
sér bækling, með mörgum úrvals uppskriftum. Skiptist hann í fimm
kafla: blandað góðgæti, forréttir, aðalréttir, eftirréttir, kökur og tert-
ur og smáréttir.
Alls eru í bæklingnum 35 uppskriftir af mismunandi réttum og
kökum. Nafn þessa nytsama rits er „Allt með osti og smjöri". Verðið
er kr. 20. Bæklingurinn á að vera fáanlegur í öllum helstu matvöru-
verslunum landsins.
- mhg
SÍS-frystihúsin
Frysting tvöfaldast
á 10 ámm
Heildarmagn allra frystra sjávarafurða hjá Sambandsfrystihúsun-
um árið 1984 varð 46.545 tonn, 6.765 tonnum eða 17% meira en árið á
undan, að sögn Sigurðar Markússonar, framkvæmdastjóra.
Frysting botnfiskafurða hefur aukist um 15%, þar af þorskafurða
um 29% og grálúðuafurða um 32%. Þessi aukning í frystingunni gerist
á sama tíma og nokkur samdráttur verður í botnfiskafla landsmanna.
Samkvæmt skýrslum Fiskifélagsins varð heildarbotnfiskaflinn 551.500
tonn, eða 6,3% minnkun. Heildarþorskaflinn varð 274.500 tonn,
minnkaði um 4,6%
Síðastliðin 10 ár hefur frysting Sambandsfrystihúsanna meir en tvö-
faldast.
- mhg
SÍS-verksmiðjurnar
Ljós, gróður, málning
Sambandsverksmiðjurnar á Akureyri og allt umhverfi þeirra hefur
tekið miklum stakkaskiptum undanfarin ár. Öli verksmiðjuhúsin hafa
verið máluð Ijósum litum, lóðin grædd, hafin mikil skógrækt og á 60
ára afmæli Iðnaðardeildar var afhjúpaður koparskjöldur til minning-
ar um mikið starf á liðnum árum.
Lýsing á malbikuðum útisvæðum hefur verið stóraukin. Ber þar
mest á upplýstum skorsteininum, sem var endurbyggður í sumar og rís
nú rúma 20 meta yfir nálæga byggð. Nú um jólin var ljósum prýddu
jólatré verksmiðjanna komið fyrir á austurkanti lóðarinnar við Gler-
árgötu.
- mhg
Sjávarafurðadeild
19% aukning
Útflutningur frystra afurða hjá Sjávarafurðadeild á árinu 1984 nam
47.161 tonni. Er það 19% meira en árið áður.
Um 42% aukning varð á útflutningi frystra botnfiskafurða til Bret-
lands. Útflutningur til Bandaríkjanna jókst lítillega en til Sovétríkj-
anna jókst salan um 14%. Á öðrum mörkuðum varð aukningin þó enn
meiri. Þar vega Japan og Kórea þyngst, en þangað seldi Sjávarafurða-
deild 2.440 tonn af frystum botnfiskafurðum. Uppistaðan í þeirri sölu
var heilfrystur karfi, karfaflök og heilfryst grálúða.
- mhg
SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Föstudagur 1. febrúar 1984
Heims-
sýning
r
i
Þýska-
landi
í Essen í mars
Um langt árabil hefur, annað
hvert ár, verið haldin í Essen í
Þýskalandi einskonar heimssýn-
ing á öllu, sem snertir hesta og
hestamennsku. Hefur þáttur ís-
lenska hestsins orðið þar æ við-
ameiri.
í ár verður sýningin haldin í
mars og stærri í sniðum en
nokkru sinni fyrr. Búist er við um
200 þús. hestaunnendum hvaða-
næva úr heiminum. Sýningar-
svæðið er um 66 þús. ferm. Þarna
hópast saman hestamenn, tamn-
ingamenn, reiðtýgjaframleið-
endur, fóðurvörukaupmenn,
dýralæknar og aðrir áhugamenn.
Alla vikuna standa yfir vörusýn-
ingar og margþættar hestasýning-
ar. Þau atriði, sem í lj ós kemur að
mest hafa heillað áhorfendur,
verða endursýnd. íslenski hestur-
inn hefur ávallt, fyrir margra
hluta sakir, vakið mikla athygli á
þessum sýningum.
Samvinnuferðir-Landsýn efna
til hópferðar á sýninguna. Farar-
stjóri verður Hjalti Jón Sveins-
son, ritstjóri Eiðfaxa.
- mhg
Sjötugur í dag
öiviT
Karlsson
Sjötugur er í dag Ölvir Karls-
son bóndi í Þjórsártúni. Ölvir
er eyfirskrar ættar en flutti ungur
til Suðurlands og hefur verið bú-
settur þar síðan.
Ölvir í Þjórsártúni hefur verið
góður bóndi og einstök fé-
lagsmálahamhleypa. Hefur hann
gegnt flestum þeim félagslegu
trúnaðarstörfum, sem fyrirfinn-
ast í sveit og sýslu. Hann var fyrsti
formaður Sambands sunnlenskra
sveitarfélaga, hefur gegnt stjórn-
arstörfum í Sambandi íslenskra
sveitarfélaga og í Lánasjóði
sveitarfélaga. Samvinnumál hef-
ur Ölvir jafnan látið mjög til sín
taka. Hefur það rúm jafnan þótt
vel skipað þar sem Ölvir Karlsson
er fyrir. -mhg