Þjóðviljinn - 08.02.1985, Blaðsíða 4

LEIÐARI
Aldraðir á götunni
Þjóöviljinn hefur upplýst síðustu daga aö í
húsnæðismálum aldraðra Reykvíkinga ríkir nú
nánast neyðarástand. Þannig segir Þórir Guð-
bergsson, ellimalafulltrúi borgarinnar, í viðtali
við Þjóðviljann, að um 300 aldraðir borgarar búi
við algera neyð og séu í mjög bráðri þörf fyrir
húsnæði og aðstoð.
Þetta hrikalega ástand má fyrst og fremst
rekja til þess sem ekki er hægt að kalla annað
en algert virðingarleysi meirihluta Sjálfstæðis-
flokksins í Reykjavík fyrir húsnæðisþörfum
þeirra sem komnir eru á elliár. Þetta virðingar-
leysi sést best á á því, að frá því Davíð Oddsson
og Sjálfstæðisflokkurinn tóku við stjórnar-
taumum í Reykjavík hefur ekki ein einasta
íbúð verið tekin í notkun fyrir aldraða. Annað
dæmi og ekki síður alvarlegt er svo sú staðr-
eynd, að í tíð núverandi borgarstjórnarmeirih-
luta hafa ekki heldur verið lögð drög að neinum
nýjum byggingum fyrir aldrað fólk.
Fyrrverandi meirihluti borgarstórnar hafði í
sinni tíð áætlað byggingu þjónustuíbúða í Selja-
hlíðum og framkvæmdir við þær áttu að hefjast
árið 1982. En það er einmitt lýsandi fyrir viðhorf
borgarstjóra og Sjálfstæðisflokksins til húsn-
æðisþarfa aldraðra Reykvíkinga hvernig Selja-
hlíðarnar voru meðhöndlaðar. Eitt af fyrstu
verkum meirihlutans var nefnilega að fresta
byggingu dvalarheimilisins um ár.
Jafnframt beitti meirihlutinn sér fyrir þeirri
stefnubreytingu, að smáhýsi sem verða reist í
tengslum við þjónustuíbúðirnar í Seljahlíðum
verða seld. Þannig munu einungis þeir sem búa
við rúm efni eiga þess kost að njóta þeirra þæg-
inda og öryggis sem smáhýsin bjóða upp á.
Þarmeð er stór hópur gamalmenna útilokaður
frá því að eiga öruggt athvarf í ellinni einungis af
því að hann býr ekki við sömu efni og sumir aðrir
sem lífið hefur leikið betur. En þessi nýja mann-
úðarstefna Davíðs Oddssonar er auðvitað í stíl
við þá hugmyndafræði leiftursóknarinnar sem
hefur náð ofurtaki á Sjálfstæðisflokknum síð-
ustu árin.
Aðgerðarleysi Sjálfstæðisflokksins í þessum
málaflokki hefur nú orðið þess valdandi, að átta
hundruð aldraðir Reykvíkingar voru á biðlista
eftir húsnæði í janúar 1984, og hafði fjölgað
mjög verulega frá því fyrrverandi meirihluti var
við völd. Þetta dæmi segir þó ekki alla söguna.
Tala háaldraðra í þessum hópi, 81 árs og eldri,
hefur á þessu tímabili aukist hlutfallslega miklu
meira. í janúar 1982 voru þannig 182 einstak-
lingar 81 árs eða eldri á biðlista eftir húsnæði.
Eftir tveggja ára valdaskeið Sjálfstæðisflokks-
ins hafði tala þeirra rösklega tvöfaldast og var
orðin 371.
Dæmið verður ekki fallegra þegar litið er á
þann hóp sem býr við svo bágar aðstæður að
talið er mjög brýnt að veita honum skjóta úr-
lausn. Við valdatöku Sjálfstæðisflokksins voru
23 einstaklingar í þessum hópi. Eftir tveggja ára
stjórnartíð hans hefur þeim fjölgað um 330
prósent og eru orðnir 99 talsins. Þetta fólk býr
við það sem ekki er hægt að kalla annað en
algert neyðarástand.
Sama verður uppi á teningnum þegar horft er
til meðferðar borgarstjórnarmeirihlutans á fjár-
veitingum til B-álmunnar á Borgarspítalanum,
sem er ætluð fyrir aldraða langlegusjúklinga.
Það fé, sem Sjálfstæðisflokkurinn hyggst láta
renna til framkvæmda við B-álmuna í ár, mun
ekki einu sinni duga til að koma einni sjúkradeild
í gagnið.
Guð hjálpi þeim sem verða gamlir í borg
Davíðs. _ös
KUPPT OG SKORIÐ
Hvert sæti skipað á Hótel Borg í fyrrakvöld. (Eik).
Fjölmennur
fundur
í fyrrakvöld var haldinn fjöl-
mennur fundur á Hótel Borg, þar
sem stofnað var Málfundafélag
félagshyggjufólks. Umræðuefnið
var: Ríkt land - Iág laun - hvert
fara peningarnir?
Framsögu höfðu hagfræðing-
arnir Birgir Björn Sigurjónsson,
Jón Sæmundur Sigurjónsson og
Birgir Árnason. í almennum um-
ræðum töluðu m.a. Hörður Berg-
mann, Gísli Gunnarsson, Ásgeir
Daníelsson og Svanur Kristjáns-
son. í máli þessara manna var
komið inná atriði sem hér verður
lauslega drepið á:
Ríkisvaldið
Það er mál manna á vinstri
vængnum, að hægri bylgjan að
undanförnu hafi komið í veg fyrir
að ríkisvaldið hafi fengið
nauðsynlega og eðlilega gagnrýni
- frá vinstri. Frjálshyggjupostul-
arnir hafa keyrt af svo miklu of-
forsi á ríkið - „kerfið", að félags-
hyggjufólk hefur neyðst til að
verja þetta „kerfi“, - til að koma í
veg fyrir að veikir og aldraðir
yrðu settir á gaddinn og til að við-
halda einhverju lágmarks félags-
legu öryggi. Um leið og þessir
gjörningar hægri aflanna stóðu,
var ekki áróðurslega verjandi að
gagnrýna og ráðast á þá ótal-
mörgu þætti ríkisvaldsins, sem
eru undirorpnir sukki og óráðsíu
- hagsmunavörslu fyrir ákveðna
þætti hagkerfisins.
Það við bætist að ríkisvaldið og
ríkið íslenska, sé ekki viðkunnan-
legt kerfi - nánast ekki viðmiðun-
arhæft, - og því hafi umfjöllun
um það verið meira og minna í
skötulíki.
Dagsbrún
En menn þykjast sjá dagsbrún
nýs tíma. Frjálshyggjan er á
undanhaldi í vestrænum þjóðfé-
lögum - ekki síst hér á landi.
Þarmeð fær það ríkisvald sem
hún hefur verið að valtra yfir,
öðruvísi og væntanlega ýtarlegri
umfjöllun en á undanförnum
árum. Það kom enda glöggtíljós,
að félagshyggjufólk vill allt öðru-
vísi ríkisvald en það sem við nú
þekkjum.
Til að ná þeim markmiðum
sem að er stefnt: meira frelsi og
lýðræði, þarf að auka og jafna
tekjur fólks. Ríkisvaldið er tæki
til þess og vinstri menn eiga að
vera jafn óhræddir við að berjast
fyrir slfku ríkisvaldi einsog þeir
ríku skirrast ekki við að nota það
blygðunarlaust í sína þágu.
Slíkt ríkisvald, ríki er allt öðru-
vísi en það sem nú þekkist. Bent
er á nauðsyn: stofnanagagnrýni
(t.d. sóun íheilbrigðisgeiranum),
opnun kerfisins, lýðræðislegri
stjórnun innan þess og fleira í
þeim dúrnum.
Lýðræðið
Sérfræðingaveldið í íslenska
þjóðfélaginu kom aðeins til tals.
Bent var á miljarðaoffjárfesting-
ar í orkumálum, hversu ilia er
búið að alþingi til umfjöllunar
ýmissa mála og hversu miklar
fjárhæðirfaraísúginn m.a. vegna
þess að eðlileg umfjöllun og
gagnrýni hefur ekki verið fyrir
hendi. Þetta allt ber einnig vott
um takmarkað lýðræði í Iandinu.
Fjármagnstilfærslurnar frá
launafólki til fjármagnseigenda
eru sömuleiðis frelsisskerðandi
og aðför að lýðræðinu. Talað var
um að Sjálfstæðisflokkurinn væri
einna hræsnisfyllstur þegar frels-
ið og frjáls verslun/markaður
væri til umræðu. Sjálfstæðis-
flokkurinn hefði t.d. áratugum
saman komið í veg fyrir að stór-
verslanir yrðu settar á laggirnar í
Reykjavík, með því að koma í
veg fyrir lóðaúthlutun til slíkra
verslana sem væru neytendum
hagstæðari. Mesti einokunar-
flokkurinn, sögðu menn.
Við erum ekki félagshyggju-
fólk afþví við séum „hópsálir"
eða viljum „múgsefjun", heldur
vegna þess að við viljum meira og
raunverulegra frelsi einstaklings-
ins. Hin gegndarlausa markaðs-
kredda hefur takmarkað frelsi
einstaklinganna; við viljum
endurheimta frelsið með því að fá
til baka eitthvað af því sem tekið
hefur verið af okkur, m.a. í
launum og viljum gott betur.
Sömuleiðis er lýðræði það, að
hver einstaklingur ráði meiru um
nánasta umhverfi sitt, vinnustað,
borgarhverfi o.s.frv. Félags-
hyggjufólk vill því meira frelsi og
meira lýðræði.
Nýtt lantis-
stjórnarafl?
Á þessum fjölmenna stofn-
fundi Málfundafélags félags-
hyggjufólks mátti sja fólk úr ýms-
um áttum: Bandalagi jafnaðar-
manna, Kvennalistunum, Al-
þýðuflokki, Framsóknarflokki
og Alþýðubandalagi, auk margra
sem hvergi skipa sér í sveitir
virkra flokksmanna. í ljósi þess
hve viðræðutilboð t.d. Alþýðu-
bandalagsins hafa hlotið dræmar
undirtektir forystumanna hinna
flokkanna, hlýtur það að verða
þeim umhugsunarefni hve margir
vilja ræða saman á þessum ein-
földu pólitísku nótum; um hvað
erum við sammála og hvað skilur
okkur að, í hvernig þjóðfélagi
viljum við búa?
Alþýðusamband íslands gerði
ályktun á síðasta þingi um nýtt
landsstjórnarafl, - og það gerði
Alþýðubandalagið einnig. Ætli
stofnfundur Málfundafélags fé-
lagshyggjufólks hafi verið einn
vísir að því landsstjórnarafli sem
koma skal?
-«g
DiÓÐVIUINN
Málgagn sósíalisma, þjóöfrelsis
og verkalýðshreyfingar
Utgefandi: Útgáfufólag Þjóðviljans.
Ritstjórar: Árni Bergmann, össur Skarphéðinsson.
Ritstjórnarfulltrúi: Öskar Guðmundsson.
Fróttastjóri: Valþór Hlöðversson.
Blaðamenn: Aðalbjörg Óskarsdóttir, Álfheiður Ingadóttir, Guðjón
Friðriksson, Helgi Guðmundsson, Lúðvík Geirsson, Magnús H. Gísla-
son, Mörður Árnason, Ólafur Gíslason, Sigurdór Sigurdórsson,
Víðir Sigurðsson (íþróttir).
Ljósmyndir: Einar Ólason, Einar Karisson.
Útllt og hönnun: Filip Franksson, Þröstur Haraldsson.
Handrita- og prófarkalestur: Andrea Jónsdóttir, Elías Mar.
Framkvœmdastjóri: Guðrún Guðmundsdóttir.
Skrifstofustjóri: Jóhannes Harðarson.
Skrlfstofa: Guðrún Guðvarðardóttir, Magnús Loftsson.
Útbreiðslustjóri: Sigríður Pótursdóttir.
Auglýsingastjóri: Ragnheiður Óladóttir.
Auglýsingar: Anna Guðjónsdóttir, Ásdís Kristinsdóttir,
Hreiðar Sigtryggsson.
Afgreiðslustjóri: Baldur Jónasson.
Afgreiðsla: Bára Sigurðardóttir, Kristín Pétursdóttir.
Símavarsla: Margrót Guðmundsdóttir, Sigríður Kristjánsdóttir.
Húsmæður: Bergljót Guðjónsdóttir, Ólöf Húnfjörð.
Innheimtumenn: Brynjólfur Vilhjálmsson, Ólafur Björnsson.
Bilstjóri: Ólöf Sigurðardóttir.
Útkeyrsla, afgreiðsla, auglýsingar, ritstjórn:
Síðumúla 6, Reykjavik, sími 81333.
Umbrot og setnlng: Prentsmlðja Þjóðviljans hf.
Prentun: Blaðaprent hf.
Verö í lausasölu: 30 kr.
Sunnudagsverð: 35 kr.
Áskriftarverö ö mánuði: 330 kr.
Afgreiðsla blaðsins er opin á laugardögum
frá kl. 9 til 12, beinn slmi: 81663.
4 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN Föstudagur 8. febrúar 1985