Þjóðviljinn - 17.04.1985, Page 5

, . . J •- ■ • » t 1
1970 1980 1981 1982 1983
Fjoldi Ibúða Meóalstæró
í byggingu Fullgerl fullgeröra
Ár 1. jan. Byrjaö á árinu ibúöa m'
1960 3641 1011 1484 373
1970 2898 1466 1328 426
1980 4969 1758 2240 411
1981 4487 1647 1618 483
1982 4516 1827 1924 477
1983 4419 1633 1711 496
1984 4341
í síðasta hefti Vinnunnar, málgagns Alþýðusambands ís-
lands þar sem er fjallað um húsnæðismál er að finna ýmsar
fróðiegar og hagnýtar upplýsingar um þennan mjög svo
umrædda málaflokk. Nokkuð af því hefur þegar birst í Þjóð-
viljanum en þær greinar sem hér fylgja á eftir eiga fullt erindi
til fleiri en lesenda Vinnunnar. Því eru birtar í Þjóðmálum í
dag fjórar stuttar greinar úr Vinnunni. Þrjár fyrirsagnir eru
Þjóðviljans en efnið þarfnast að öðru leyti ekki skýringa.
íbúðamarkaðurinn
Veltan 13-14 miljarðar
íbúðabyjggingar eru kostnað-
arsamar. A síðustu árum hafa ís-
lendingar varið 5-6% af þjóðar-
framleiðslunni í byggingar íbúð-
arhúsnæðis.
Húsbyggingar og íbúðakaup
eru í meginatriðum fjármögnuð
með fernum hætti, þ.e. lánum frá
byggingarsjóðum ríkisins, lánum
lífeyrissjóða, útlánum banka og
sparifé húsbyggjenda.
Taflan hér að ofan sýnir fjár-
festingu í íbúðarhúsnæði síðustu
fimm árin, ný lán byggingarsjóð-
anna til kaupa á nýju og notuðu
húsnæði, lánveitingar lífeyris-
sjóðanna og heildarútlán banka
og sparisjóða til íbúðabygginga.
Hafa verður í huga, að lán-
veitingar opinberu sjóðanna eru
bæði til nýbygginga og kaupa á
eldra húsnæði, og hér eru taldar
allar lánveitingar lífeyrissjóða.
Að langstærstum hluta rennur
þetta fjármagn til húsnæðis-
kaupa.
Á árinu 1980 svöruðu útlán op-
inberu byggingarsjóðanna til lið-
lega 30% af fjármunamyndun í
íbúðabyggingum. Þetta hlutfall
hafði hækkað í tæp 42% á árinu
1984. Enn meiri er aukningin á
lánum lífeyrissjóðanna, en áætl-
að er að þau hafi í fyrra svarað til
tæplega 57% af fjármunamyndun
á sviði íbúðabygginga. Útlán líf-
eyrissjóðanna eru nú orðin meiri
en útlán byggingarsjóðanna og á
síðasta ári jukust útlán þeirra
mjög mikið að raungildi. Erfitt er
að áætla heildarveltu íbúðamark-
aðarins. Eins og fram kemur í
töflunni hér að ofan er fjárfesting
á síðasta ári áætluð 3.600 millj.
króna. Par við bætist mjög stór
markaður fyrir eldri íbúðir, en
talið er að milli 4 og 5 þús. íbúðir
skipti um eigendur árlega. Gróf-
lega má því ætla að íbúðamarkað-
urinn í heild velti 13.000-14.000
milljónum króna á ári.
ÚTIÁN BYGGINGA— OG LÍFEYRISSJÓÐA 1980 - 1984.
ffTOOINGASJ
RflOSNS
ilFtrms-
SJðOR
MILU. KRÓNA

mJM

k-;
1980
1981
1982
1983
1984
Tölurnar sýna heildarútlán
bankakerfisins til íbúðakaupa, en
ekki ný lán. Þótt tölurnar séu
ekki samanburðarhæfar, segja
þær þó nokkra sögu um hvernig
hlutur þessara aðila hefur breyst
á síðustu árum.
Allar fjárhæðir eru í milljónum
króna og eru að mestu áætlaðar
vegna ársins 1984.
LánvfitinRar sem
Ár Kjármuna- myndun l.án- veitingar opinb. sj. l tlán lifeyris- sjóöa íbúóalán innláns- stofnana i árslok Opinb. sjóöir rikisins af fjármunamvndun
Lif- eyris- sjóóir Bankar °R sparisj.
1980 744 228 264 456 30.6 35.5 61.3
1981 1.008 378 518 780 37.5 51.4 77.4
1982 1.714 646 791 1.191 37.7 46.1 69.5
1983 2.694 1.140 1.150 2.174 42.3 42.7 80.7
1984 3.600 1.500 2.050 2.824 41.7 56.9 78.4
Meðalíbúðin
Hefur stækkað
um 40 - 50 m2
Byggingarstarfsemi er ein
veigamcsta atvinnugrein lands-
manna. Talið er að árið 1981 hafi
tæplega 11.000 ársverk verið
unnin f þessari grein, en það svar-
ar til 10% mannafla. Ekki er
fjarri lagi að áætla, að þar af hafi
4.500-5.000 ársverk verði unnin
við byggingu íbúðarhúsnæðis.
íbúðarhúsbyggingar hafa verð
mjög sveiflukenndar á síðustu
áratugum. Á árunum um og fyrir
1970 dró mjög úr íbúðabygging-
um, en með batnandi efnahag, í
byrjun síðasta áratugs, hljóp í
þær mikill fjörkippur.
Meðfylgjandi yfirlit sýnir
fjölda íbúða í byggingu í byrjun
hvers árs, fjölda íbúða sem hafin
var bygging á, svo og fjölda
fullgerðra íbúða. Síðasti dáíkur
töflunnar sýnir meðalstærð
fullgerðra íbúða ár hvert.
Eins og yfirlitið ber með sér
hafa milli 4.300 og 4.500 íbúðir
verið í smíðum á síðustu árum.
Byrjað er að byggja 1.600 til
1.800 íbúðir til jafnaðar og svip-
aður fjöldi er fullgerður.
Athygli vekur, að íbúðarhús-
næði hefur stöðugt farið stækk-
andi. Árið 1960 var meðalstærð
fullgerðra íbúða um 373 rúm-
metrar, en árið 1983 var meðal-
stærðin nærri 500 rúmmetrar,
sem væntanlega svarar til a.m.k.
170 fermetra. Til samanburðar
má geta þess, að 1980 var meðal-
stærð allra íbúða á landinu um
375 rúmmetrar.
Ýmsar ástæður má nefna fyrir
stækkun íbúðarhúsnæðis síðustu
ár. Fyrir nokkrum árum voru
stærðarmörk þau sem Húsnæð-
ismálastjórn miðaði lánveitingar
við felld niður. Lóðaúthlutanir
hafa fremur miðað við að
fullnægt væri eftirspurn eftir
einbýlis- og raðhúsalóðum en
lóðum undir hús með minni íbúð-
um.
Ljóst er að við höfum ekki efni
á að byggja yfir alla landsmenn
íbúðarhúsnæði sem svarar til
60m2 á mann. Við núverandi að-
stæður í þjóðfélaginu verður að
leggja áherslu á byggingu lítilla
íbúða og fullnægja þörf þeirra
sem eru að koma sér upp sinni
fyrstu íbúð. Húsnæðismálastjórn
samþykkti nýlega reglur sem fela
í sér að lán miðist við fjölskyldu-
og íbúðarstærð. ASÍ hefur lýst
stuðningi sínum við þessar
breyttu útlánareglur.
RÚMUETRAR
soo
«o
MEOALST/ERO FULLGERORA ÍBÚÐA 1960 -
1983.
Miðvikudagur 17. apríl 1985 ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 5