Þjóðviljinn - 25.04.1985, Blaðsíða 2

__________________FRETTIR_______
Landsbyggðin
Ný byggðasamtök
Stefnt að landsfundi í vor
Höfuðmarkmið samtakanna er
að sameina aila iandsmenn
um að vernda búsetu fóiks, hvar-
vetna á landinu, með því að jafna
aðstöðu þess á öllum sviðum
þjóðlífsins
Svo segir í samþykkt áhuga-
fólks um byggðamál, sem gerð
var á fundi þess á Akureyri í vet-
Sjógangur
' Kolbeinsey
að hverla
Björgunaraðgerðir í
undirbúningi.
Landeyðingaröflin styðja Dani
dyggilega í deilu þeirra við íslend-
inga um hið svokallaða gráa
svæði milli Grænlands og íslands,
9.400 ferkflómetra svæði sem ís-
lendingar krefjast miðað við að
Kolbeinsey sé grunnlínupunktur
milli landanna. Eyjan hefur
minnkað um helming á síðustu 4-
5 áratugum og nær nú aðeins
rúmlega 5 metra yfir sjávarmál.
Árið 1580 þegar Guðbrandur
Þorláksson lét mæla hana var hún
jafngildi 113 metra að hæð.
Samkvæmt nýjustu mælingum,
frá 1978 er eyjan 38x43 metrar að
flatarmáli en var 1932 113x75
metrar og 10 metrar á hæð. Al-
þingi samþykkti árið 1982 að
reisa siglingamerki á eynni og
gera ráðstafanir til að koma í veg
fyrir eyðingu hennar en af fram-
kvæmdum hefur ekki orðið enn-
þá. í tilefni fyrirspurnar Stefáns
Guðmundssonar á alþingi í gær
sagði forsætisráðherra að Vita-
málastofnun hefði 1983 ger áætl-
un um að steypa 20 sentimetra
þykkt lag yfir klettinn og var áæti-
aður kostnaður tæpar 9 miljónir
króna. Sagðist ráðherrann telja
nauðsynlegt að hafa steypulagið
þykkara og járnbent og myndi
hann nú beina þeim tilmælum til
samgönguráðuneytisins að ný
áætlun yrði gerð þar um. Mikil-
vægt væri að treysta þennan út-
vörð landhelginnarínorðri. Dan-
ir hafa frá upphafi haft fyrirvara á
að viðurkenna Kolbeinsey sem
grunnlínupunkt. . -ÁI.
Bjór
Oheilla-
spor fyrir
æskuna
„Við teljum það óheillaspor
fyrir íslenska æsku að innleiða
bjór hér á landi og finnst það
kaldhæðni ef slíkt verður gert á
ári æskunnar,” segir í tilmælum
forsvarsmanna stærstu æskulýðs-
samtaka til alþingismanna.
í tiimælum sínum sem lögð
hafa verið fyrir þingnefndir segja
æskulýðsleiðtogarnir að þeim
finnist sú röksemdarfærsla var-
hugaverð, að leyfa ætti bjór
vegna þess að nú sé selt bjórlíki.
Spyrja þeir hvort leyfa ætti
skattsvik einungis af því að þau
tíðkast? Benda þeir á að vímu-
efnavandinn á íslandi sé þegar al-
varlegur og reynslan sýni að vím-
uefnaneysla og áfengisneysla
haldist í hendur. Áhrif laga um
sölu bjórs verði að skoða í ljósi
þess. -óg.
ur. Að fundinum stóðu: Samtök
um jafnrétti milli landshluta, en
þau hafa starfað um nokkurra ára
skeið og verið hvað öflugust á
Norðurlandi. Ný vernd, sem Jón-
as Pétursson, fyrrverandi alþing-
ismaður hefur staðið íyrir og hafa
einkum látið að sér kveða á
Austurlandi. Stólpi, sem eru
Að skrifa sögu Verkamannafé-
lagsins Dagsbrúnar er í raun
að skrifa sögu íslenskrar verka-
lýðshreyfingar. Því er þetta vissu-
lega spennandi en jafnframt erfitt
verkefni, sagði Þorleifur Frið-
riksson sagnfræðingur sem feng-
ið hefur það verkefni að skrifa
sögu Verkamannafélagsins
Dagsbrúnar. Ákvörðunin um að
ráðast í þetta mikla verkefni var
tekin í tilefni þess að á næsta ári á
Dagsbrún 80 ára afmæli. Bókin
mun þó ekki koma út á afmælisár-
Húsnæðisstofnun ríkisins hefur
gefið út rit, þar sem „leitast er
við að skýra” á sem Ijósastan og
aðgengilegastan hátt meginatriði
laga um húsaleigusamninga. Höf-
undur ritsins er Jón Rúnar
Sveinsson, starfsmaður Húsnæð-
isstofnunar.
Við undirbúning bæklingsins
var samráð haft við Húseigend-
afélag Reykjavíkur, Leigjenda-
samtök ungs fólks, svo sem nem-
enda í framhaldsskólum.
Öll leggja þessi samtök höfuð
áherslu á virka valddreifingu,
aukið sjálfstæði landsbyggðar-
innar, bæði stjórnunar- og efna-
hagslegt, ásamt óskoruðum um-
ráðarétti yfir eigin aflafé heima í
héraði, þar með talin gengis-
inu, heldur er stefnt að því að hún
komi út 1988.
Þorleifur sagðist hafa byrjað á
verkinu í febrúar sl. og hefur tím-
inn farið í að afla heimilda og
annarra aðfanga. Sverrir Krist-
jánsson sagnfræðingur byrjaði á
því fyrir mörgum árum að skrifa
sögu félagsins en lauk því verki
ekki.
Ekki sagðist Þorleifur ætla að
skrifa bókina í tímaröð frá stofn-
un félagsins 1906, enda þótt verk-
samtökin og Húsaleigunefnd
Reykjavíkur.
Sá háttur hefur verið hafður á
að kynna lögin tvisvar á ári með
auglýsingum í blöðum, - gott svo
langt sem það nær - en nú hefur
verið bætt um betur með útgáfu
bæklingsins. Lög eru oft hið arg-
asta torf og þá ekki beint árenni-
leg til skilnings almenningi.
Hvort það á við um lögin um
skráning og verslun með gjald-
eyri. Unnið er að stofnun deilda
sem víðast um landið. Stefnt er
að því að halda landsfund sam-
takanna í júní í vor. Þau hafa nú
opnað skrifstofu í Aðalstræti 16,
Akureyri og veitir Magnús Krist-
insson, menntaskólakennari
henni forstöðu. -mhg.
inu verði þannig upp raðað þegar
frá bókinni verður gengið. Hann
sagðist ætla að reyna að skrifa
bókina þannig að ekki verði um
þurra upptalningu að ræða, held-
ur á þann veg að fólk nenni að
lesa hana sér til ánægju.
Ég geri mér grein fyrir því að ég
hef tekist á hendur mikið verk-
efni, en ég er líka viss um það að
sagnfræðingi gefst ekki oft á
ævinni annað eins tækifæri og
þetta, sagði Þorleifur að lokum.
-S.dór.
húsaleigusamninga skal ósagt
látið. Hitt er víst að rit Jóns Rún-
ars greinir frá og skýrir, á mjög
glöggan og aðgengilegan hátt,
helstu atriði laganna og er því
ómissandi handbók bæði fyrir
leigjendur og leigusala.
Húsaleigulögin ná einnig til at-
vinnuhúsnæðis en bent skal á, að
bæklingurinn tekur ekki til
þeirra. -mhg.
Ætli ég verði ekki bara stutt-
orður í dag... Gleðilegt sumar! *
Fær
póstinn sinn
Bæjarstjórn
samþykkti tillögu
Jóhanns Geirdal.
Jóhann Geirdal bæjarfulltrúi
Alþýðubandalagsins í Keflavík
má nú eiga von á því að fá eftir-
leiðis sendan heim til sín þann
póst sem honum tilheyrir sem
bæjarfulltrúa. Bæjarstjórn Kefl-
avíkur samþykkti á dögunum til-
lögu frá Jóhanni þar sem bæjar-
stjóra er bent á að senda skilyrð-
islaust allan þann póst sem stílað-
ur er til bæjarstjórnar til þeirra
er sæti eiga í stjórninni.
Eins og skýrt var frá í Þjóðvilj-
anum nýlega mótmælti Jóhann
því harðlega á fundi bæjarstjórn-
ar Keflavíkur fyrr í mánuðinum
að hann fengi alls ekki í hendur
þau gögn frá bænum sem honum
bæri sem bæjarfulltrúa. Deildi
hann við bæjarstjóra um þessi
mál með harðorðuðum bókun-
um.
Tillaga Jóhanns var samþykkt
eftir langar umræður með 5 at-
kvæðum. 2 voru á móti og 2 sátu
hjá. Auk Jóhanns greiddu tveir
fulltrúar Alþýðuflokks, varafull-
trúi Framsóknarflokks og yngsti
fulltrúi Sjálfstæðismanna tillög-
unni atkvæði, en á móti voru
oddviti Framsóknar og varafor-
seti bæjarstjórnar og einn íhalds-
maður.
„Ég er verulega ánægður með
þessi úrslit mála. Þessi afgreiðsla
sýnir nýjan hugsunarhátt hjá
yngri fulltrúum í bæjarstjórn sem
stóðu með minni tillögu og ég
vona að sá sami hugsunarháttur
sýni sig í öðrum málum hér í
bæjarstjórninni,” sagði Jóhann
Geirdal sem nú loksins sér fram á
að fá póstinn sinn.__~*g-
Alþingi
Þorsteinn
fór í stólinn
Það bar til tíðinda á alþingi í
fyrradag að formaður Sjálfstæð-
isflokksins, Þorsteinn Pálsson fór
í ræðustól og ekki aðeins einu
sinni heldur tvisvar. Tilefnið var
fyrirspurn Eiðs Guðnasonar um
styrki til kartöfluverksmiðja.
Þorsteinn lagði í ræðum sínum
áherslu á að markaðsöflin ynnu
ekki aðeins í eina átt. Þau yrðu að
vinna í báðar áttir. Þar sem verð-
lagsákvæði kæmu í veg fyrir að
kartöflubændur gætu selt fram-
leiðslu sína dýrar þegar eftir-
spurn ykist t.d. vegna uppskeru-
brests, væri ekki um það að ræða
að láta litla eftirspurn á markaðn-
um verða til þess að verðið
lækkði. Þetta voru röksemdir for-
mannsins fyrir stuðningi Sjálf-
stæðisflokksins við niður-
greiðslur á kartöflum til kartöflu-
verksmiðja í landinu. Með þeim
væri aðeins verið að jafna sam-
keppnisaðstöðu þeirra við út-
lendar verksmiðjur, rétt eins og
gert væri með súkkulaðiverk-
smiðjur! -ÁI.
2 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN Fimmtudagur 25. apríl 1985
Þorleifur Friðriksson. , y
Dqgsbrun
Spennandi en erfitt
Porleifur Friðriksson vinnur við að skrifa sögu Verkamannafélagsins
Dagsbrúnarsem verður 80 ára á nœsta ári. Stefnter aðþvíað bókin
komiútl988
Húsnœðisstofnunin
Rit um húsaleigu
samninga