Þjóðviljinn - 30.04.1985, Blaðsíða 15

FRÉTTIR
KÍ-félagan úr eða ekki úr?
Atkvœði greidd 2. og 3. maí
Afímmtudag og föstudag
greiða félagar í Kennarasam-
bandi íslands atkvæði um tillögu
að úrsögn úr BSRB. Af úrsögn
verður ekki nema tillagan fái tvo
þriðju greiddra atkvæða. Hljóti
tillagan svo mikið fylgi tekur úr-
sögnin gildi um næstu áramót.
Skoðanir um málið eru mjög
skiptar innan Kennarasambands-
ins en stuðningsmenn úrsagnar
telja hana nauðsynlega til að
kennarar geti sameinast í einu fé-
lagi. Gangi KÍ úr BSRB mun fé-
lagið krefjast sjálfstæðs samn-
ings- og verkfallsréttar á svipuð-
um nótum og BSRB eða banka-
menn hafa nú. Slíkur réttur fæst
ekki nema með lögum frá alþingi.
Verði af úrsögn er því fyrsti
raunhæfur áfangi að KÍ fái samn-
ingsrétt svipaðan og BHM hefur,
það er að deilur eru settar niður
með Kjaradómi. Til að ná slíkum
rétti telur lögfræðilegur ráðgjafi
BSRB þurfa lög, - en aðrir telja
nægilegt að fá viðurkenningu
fjármálaráðherra á að KÍ séu ein
af heildarsamtökum starfsmanna
ríkisins.
Stuðningsmenn úrsagnar
stefna að sameiningu við þá
kennara sem nú eru í Hinu ís-
lenska kennarafélagi í BHM og
gera ráð fyrir að félögin sameinist
utan bandalaganna. Þau hafa nú
með sér faglegt og tæknilegt sam-
starf innan Bandalags kennarafé-
laga sem stofnað var sumarið
1978.
UrBSRB
- Úrsögn yrði mikilvægt skref að sameiningu kennara í einu félagi
eða sambandi. Að vísu er afstaða HÍK-manna til úrsagnar úr BHM,
ekki ljós, en margt bendir til að kjaramálum HÍK-ara væri betur komið
utan Bandalags háskólamanna. Félagsleg samstaða er eina lausnin í
kjarammáium kennara. Verði ekki af úrsögn nú búa þeir við óbreytt
ástand. HÍK-menn sitja á lægstu tröppu í BHM-samningum og innan
BSRB eru KÍ-menn bundnir af viðmiðun innan heildar sem á lítið
sameiginlegt nema að fá lægri laun en aðrir.
- Kennarar í KÍ eru öflugur hópur og ríkisvaldinu er ekki stætt á því
að veita þeim ekki fljótlega svipaðan samningsrétt og BHM hefur nú.
Verkfallsréttur fyrir KÍ eða ný kennarasamtök mundi að vísu kosta
talsverða baráttu. Hinsvegar hefur reynslan sýnt að verkfall er ekki
eina vopnið í kjaraátökum.
- í KI eru um 3000 manns. Þetta er nægilega stór hópur til að hafa
veruleg áhrif þótt hann standi utan heildarsamtaka. I Sambandi ís-
lenskra bankamanna, sem starfa sjálfstætt, eru til dæmis iitlu fleiri.
- Sérstaða kennara hefur ekki verið viðurkennd í samningum BSRB
og ríkisvaldsins. Þar er ekki eingöngu við BRSB að sakast, en skipulag
BSRB og launastefna (jafniaunastefna sem í raun hefur orðið að
láglaunastefnu) ræður þó miklu.
- Stóru samflotin eru ekki heilög. Ýmisiegt bendir til að minni
baráttueiningar henti jafnvel og betur í kjaramálum. Kennarar hafa
sterka stöðu og gætu einir sér orðið brimbrjótur í kjarabaráttu opin-
berra starfsmanna og alira launamanna, enda verði haidið uppi góðu
samstarfi sjálfstæðra kennarasamtaka við BSRB og önnur verkalýðs-
samtök.
Myndbönd
Bókasij ífnin farin
að k iigja út
Mótvœgi við almennu myndbandaleig-
urnar. Boðið uppá fræðslu- og menn-
ingarefni. Beðið eftir safninu í Gerðu-
bergi í Reykjavík.
umræðu í nokkun tíma og á síð-
ustu fjárhagsáætlun var varið 100
þús. krónum til innkaupa á
myndböndum fyrir safnið. Þor-
björg Bjömsdóttir bókavörður
sagði í samtali við Þjóðviljann að
byrjað væri að kaupa inn fræðslu-
efni, tónlistarefni, leikrit og
bamaefni en litið fram hjá því
sem algengast væri á myndbanda-
leigum í dag. Hugmyndin væri
bæði að leigja út og einnig sýna í
safninu sjálfu.
Auk Hafnarfjarðar er byrjað
að leigja út myndbönd hjá bóka-
safni Kópavogs og bókasafni
Mosfellssveitar.
Engin myndbandakaup em
enn hafin hjá Borgarbókasafninu
og er plássleysi borið við en safn-
ið býr við mjög þröngan kost.
Þórdís Þorvaldsdóttir bókavörð-
ur sagði að mjög æskilegt væri að
koma slíku safni upp og vonast
væri til að hægt væri að taka upp
ýmsar nýjungar þegar bókasafnið
í Gerðubergi í Breiðholti verður
opnað síðar á árinu.
- Ig/- m.
Þrátt fyrir að myndbandatæki
séu hvergi eins mörg hlutfalls-
lega á íbúa og hérlendis og mynd-
bandaleigur líklega fleiri en víð-
ast hvar annars staðar, virðist
ómögulegt að fá leigð myndbönd
með fræðslu-, menningar- eða
náttúrulífsefni. Við eftir-
grennslan í helstu myndbanda-
leigum á höfuðborgarsvæðinu
kom í Ijós að slíkt myndefni var
hvergi á boðstólum.
Þessi staðreynd hefur ýtt við
ýmsum aðilum sem eiga að ann-
ast upplýsingamiðlun til almenn-
ings og nú er í bígerð að koma á
fót myndbandaleigum við bóka-
söfn í nokkrum sveitarfélögum á
höfuðborgarsvæðinu og eins hef-
ur Námsgagnastofnun hafið
innkaup í nokkrum mæli á
fræðslu- og menningarefni á
myndböndum og hjá ríkisútvarp-
inu er unnið að athugun á mögu-
legri útleigu fræðsluefnis sem
sýnt er í sjónvarpi.
Myndbandaleiga í Bókasafni
Hafnarfjarðar hefur verið þar til
Innan HÍK hefur engin afstaða
verið tekin til þessara mála. Við-
horf HÍK-manna til BHM virðast
eftir síðustu atburði í kjaramál-
um háskólamanna ráðast mjög af
því hvort ríkisstarfsmenn innan
BHM hafa vilja og styrk til að
hnekkja Kjaradómsleiðinni og
treysta samningsstöðu sína með
verkfallsrétti af einhverju tagi.
Einsog í ljós kom í kjaradeilu
BHM eru kennarar einn af öflug-
ustu hópum innan bandalagsins
og mundi HÍK-úrsögn veikja það
verulega. Sama staða er uppi
innan BSRB og hefur stjórn
BSRB hvatt KÍ-menn til að hafna
úrsögn, að vísu óbeinlínis af kurt-
eisisástæðum.
Úrsögn: já eða nei? Veikleiki
eða styrkur? Afleiðingarnar já-
kvæð uppstokkun á samtökum
ríkisstaiifsmanna eða einangrun
KÍ og réttindamissir? Þessu svara
KÍ-menn sjálfir seinna í vikunni,
en einsog staðan er nú telja þeir
viðmælendur blaðsins sem málið
er skylt ólíklegt að úrsagnartil-
lagan fái tilskilið atkvæðamagn.
Við birtum hér rök með úrsögn
og móti, að mestu fengin úr sér-
ritinu Að vera eða vera ekki þar-
sem fulltrúar andstæðra sjónar-
miða takast á.
- m
I BSRB
- Ekkert er ljóst um afstöðu HÍK-manna til sinna heildarsamtaka og
alls ekki víst að KÍ-úrsögn hjálpi til við að sameina kennara. í stað þess
að leggja útí óvissuna nú væri ráð að efla samstarf KÍ og HÍK innan
Bandalags kennarafélaga og iáta reyna á sameiginlega stefnumótun í
kjaramálum og félagsmálum. Árangur af slíkri samstiilingu réði síðan
úrslitum um sameiningu kennara utan BHM og BSRB eða innan
annarra hvorra þessara samtaka.
- Eitt af því sem þarf að athuga við hugsanlega sameiningu kennara
er launastefna sem nú er ólík hjá KÍ og HIK þarsem BHM-menn leggja
aðaláherslu á menntun en BSRB vill taka tiilit til ýmissa annarra þátta
með starfsmati. Þessi áherslumunur er samur þótt KÍ standi utan
BSRB.
- Segi KÍ sig úr BSRB stendur félagið frammi fyrir því að vera um
sinn vopnlaust í kjaramáium. Það þyrfti fyrst að ná samningsrétti af
BHM-gerð, annaðhvort með lögum frá alþingi eða viðurkenningu
fjármálaráðherra. Að ná aftur þeim verkfallsrétti sem Kf nú hefur
innan BSRB kostar mikla baráttu. Það tók BHM 15 ár að ná hinurn
takmarkaða samningsrétti sínum og það tók BSBB 34 ár að ná ver-
kfallsréttinum.
- Verði af kennaraúrsögn eru allar líkur á að BSRB veiklist mjög og
liðist jafnvel sundur. í haust voru rúmlega sjö þúsund ríkisstarfsmenn í
verkfalli, þaraf um þrjú þúsund kennarar.
- Því er haldið fram að litlir hópar hafi undanfarið náð betri samn-
ingum en heildarsamtökin. Þetta er að sumu leyti rétt, en þá hafa
smáhóparnir samið eftir að stóru línurnar voru lagðar í samningum
BSRB og ASÍ. Eftiráhóparnir njóta þá þeirra eida sem kveiktir eru af
ASÍ/BSRB. Veiklist þessi heildarsamtök versnar samningsstaða alira
launamanna.

Alþýðubandalaeið í Reykjavík
1. MAÍ KAFFI
Skemmtiatriði verða í umsjá hljómsveitar-
innar HRÍM og Sigrúnar Eddu Björns-
dóttur og Valgeirs Skagfjörð. Heimabakaðar
kökur og nægt kaffi verður fram borið af
félögum í Æskulýðsfylkingu Alþýðubanda-
lagsins í Reykjavík.
Athugið að hugsað verður fyrir yngstu
kynslóðinni í dagskrá og skemmtiat-
riðum dagsins. Einnig verður barna-
gæsla í austursal.
Bjamfríður Leósdóttir
Sigrún og Valgeir
Gunnlaugur Ástgeirsson
1. maí fagnaður ABR
Alþýðubandalagið í Reykjavík gengst fyrir
kvöldfagnaði í flokksmiðstöð að kvöldi 1.
maí.
Hefst samkoman með borðhaldi kl. 20:00.
Hljómsveitin HRÍM skemmtir.
Gunnar Guttormosson og Sigrún Jóhannes-
dóttir flytja nokkrar söngvísur.
Veislustjóri: Össur Skarphéðinsson
Verð aðgöngumiða aðeins kr. 400.- og er þá
kvöldverður innifalinn.
Miðapantanir og skráning í síma 17500.
Félagar, eigum ánægjulega stund saman að
kvöldi 1. maí og fögnum sumarkomu.
Sjáumst öll.
Stjórn Alþýðubandalagsins í Reykjavík.

Alþýðubandalagið í Reykjavík gengst að
venju fyrir kaffisamsæti og fundi að lokinni
göngu Fulltrúaráðs verkalýðsfélaganna 1.
maí.
Fundurinn er í flokksmiðstöð Alþýðubanda-
lagsins að Hverfisgötu 105 (4. hæð).
Stutt ávörþ flytja:
Bjarnfríður Leósdóttir formaður verkalýðs-
málaráðs Alþýðubandalagsins og Gunn-
laugur Ástgeirsson kennari, varaformaður
HÍK.
Þrldjudagur 30. apríl 1985 ÞJÓÐVIUINN - SÍÐA 19