Þjóðviljinn - 16.07.1985, Qupperneq 6

FLÓAMARKAÐURINN
Trabant
til sölu ógangfær, skoðaður '85, með
nýrri kúplingu og nýju pústkerfi, þá er
hann með útvarpi. Lágmarksverð kr.
5000.- Uppl. í v.s. 82566 og h.s.
686575.
Gott fólk
hafið þið húseigendur tök á að leigja
okkur hjónunum og stráknum okkar
2ja ára, 2-3ja herb. íbúð sem fyrst.
Einhver fyrirframgreiðsla hugsanleg.
Uppl. í síma 78816.
Spónaplötur óskast
rakavarðar eða venjulegar, spóna-
plötur á að gíska 12-15 mm. þykkar
óskast. Uppl. í síma 17482.
Ljósmyndastækkari óskast
Uppl. í síma 35673 eftir kl. 19.
Sölumaður óskast
Atson-umboðið símai 687765.
Strákar og stelpur
grípið gæsina, hef á boðstólum Bit-90
tölvur, forrit og fylgihlutir fylgja, og
Spectra-Video 80K forrit og fylgihlutir
fylgja. Ennfremur hef ég Coopper tor-
færutröll alveg sem nýtt, og BMX
Winther torfæruhjól, vel með farið, og
að síðustu Dunlop blue flash byrj-
enda golfsett. Selst ódýrt. Uppl. í
síma 44800, eftir kl. 19.
Garðeigendur
Sláttur, hreinsun og snyrting lóða.
Sanngjarnt verð. Símar 22601 og
28086.
Hraðbrandur til sölu
T rabant station árg. '80 í toppstandi til
sölu, skoðaður 1985, ný dekk.
Greiðslukjör eftir samkomulagi. Uppl.
í síma 39045.
Skosk-íslenskur hvolpur
Gullfallegan hvolp vantar gott heimili.
Uppl. í síma 671254.
Til sölu
svefnbekkur 1,70x70 cm, með sæng-
urfatageymslu, hvítur skápur með
hillum yfir, upplagt í barnaherbergi. Á
sama stað er til sölu skíði, skíðastafir
og skíðaskór á 8-11 ára. Uppl. í síma
686317, eftir kl. 18.
Til sölu
Lada 1200 árgerð 1973 ekin 65 þús.
km. Mjög vel með farin. Sami eigandi
frá upphafi. Aukadekk með felgum.
Verð kr. 45.000. Upplýsingar í símum
83447 og 685173 eftir kl. 19.
Nýsmíði-breytingar-viðhald
Tek að mér smærri og stærri verk fyrir
einstaklinga og fyrirtæki. Viðhald,
breytingar, og nýsmíði. Húsa- og
húsgagnasmiður, sími 43439.
Til sölu fataskápar
2 fataskápar 100 cm. á lengd, 60 cm
á dýpt, og 220 cm á hæö til sölu
saman á kr. 10 þús. Hringið í síma
621276.
Til sölu
lítill frystiskápur ca 150 I. Hann er 4ra
ára og lítur mjög vel út. Kostar nýr
18.400, en selst á kr. 9000.- Sími
39442.
Til sölu
svefnbekkur með áföstu skrifborði og
rúmfatageymslu. Auk þess hillur sem
fylgja. Sími 39442.
2ja herbergja íbúð óskast
fyrir ábyggilegan karlmann í ábyrgð-
arstöðu. Leigutími 1. september eða
1. október. Helst í vesturbæ eða mið-
bæ. Vinsamlegast hringið í síma
31281.
Baðborð til sölu
Vel með farið. Uppl. í síma 621037
eftir kl. 20.
Húsnæði í Vestmannaeyjum
Tvö pör með eitt barn óska eftir að
taka á leigu 3ja.-4ra herbergja íbúð
eða hús í Vestmannaeyjum. Upplýs-
ingar í símum 96-81195 og 96-
81279.
Starfsmaður óskast
Samtök herstöðvaandstæðinga
óska eftir að ráða starfsmann nú þeg-
ar hálfan eða allan daginn. Þarf að
vera víghreyfur baráttumaður friðar
og réttlætis og hafa óbeit á hernaðar-
hyggju og halakleprum stórvelda.
Uppl. hjá Árna Hjartarsyni í símum
17966 eða 33458 eða 83600.
Til sölu
vegna flutninga Alda þvottavél 3 1/2
árs á kr. 12 þús., ennfremur lítið
tekkskrifborð. Uppl. í síma 21792 eftir
kl. 17.
Mótatimbur
Einnota mótabimur 1x6 til sölu. Sími
11409.
Kerruvagn - barnabílstóll
Til sölu rúmgóður kerruvagn með
brúnu flauelisáklæði. Mjög vel með
farinn. Verð 7000 kr. Einnig til sölu
barnabílstóll. Verð 700 kr. Upplýsing-
ar í síma 18115.
Lada 1200
Til sölu er Lada 1200 árg. 1979. Hún
er í góðu lagi og ekin tæplega 59 þús.
kílómetra. Vinsamlegast hringið í
síma 13658 eftir kl. 17.
Húsbyggjendur -
Sumarbústaðaeigendur
Til sölu 2 krossgluggar og 2 sexskiptir
með tvöföldu gleri. Uppl. í síma
22469.
FERÐAVASABOK
FJÖLVÍS 1985
ÓMISSANDI í
FERÐALAGIÐ!
Viö höfum meira en 30 ára reynslu i
útgáfu vasaboka, og sú reynsla kemur
viöskiptavinum okkarað sjáifsögöu til
góða. Og okkur hefur tekist einkar vel
meö nýju Feröavasabókina okkar og
erum stoltir af henni. Þar er aö finna
ótrúlega fjölbreyttar upplysingar, sem
koma ferðafólki að ometanlegu gagni
jafnt heima sem erlendis.
Meöal efnis t.d.: 40 íslandskort - Kort
af öllum hringveginum - Heimshluta-
kort - Sendiráð og ræöismannaskrif-
stofur um allan heim - Ferðadagbók -
Feröabókhald - Öryggiskort - Gjald-
eyristöflur - Kaupstaöakort - Evrópu-
vegirnir - Neyöar- og viðgerðaþjón-
usta - Vegalengdatöflur - Bandaríska
hraðbrautakerfið - o.m.fl. sem of langt
er upp aö telja.
ÓLKÁFERÐ!
egar fjölskyldan ferðast
r mikilvægt
5 hver sé á sínum stað
- með beltið spennt.
mIUMFERÐAR
Uráð ^
ATVINNUUF
Sex dómaranna voru sammála
og dæmist því ófrysta sýnið mark-
tækt meyrast. Hins vegar töldu
flestir dómarar áferð tvífrysta
sýnisins geðfelldasta þ.e. að
aukin stífni væri til bóta, gerði
grálúðuna „frísklegri”.
Við endurtekið skynmat þar
sem ekki voru tök á að staðla
vatnsinnihald fengust eftir-
farandi niðurstöður:
Sýni Vatn Skynmat
O/
/o
ófryst 75.6 næst meyrast
einfryst 78.1 meyrast
tvífryst 71.7 stífast
Allir dómarar voru sammála
um þessa röðun og hér sést einnig
að einfrysti fiskurinn dæmist
meyrari en ófrystur, sennilega
vegna þess að hann er vatnsmeiri
og undirstrikar það að efnasam-
setning hefur meiri áhrif í skyn-
mati á grálúðu en vinnsla fisksins
ein sér.
Loks þarf að taka fram að þess-
ar tilraunir voru gerðar á nýlega
tvífrystum sýnum og athuga þarf
hvort geymsla í frosti mánuðum
saman eykur gæðabil á einfrystri
og tvífrystri grálúðu.
Aðferðir til
þíðingar fisks
Til varðveislu hráefnisgæða er
best að hratt sé þítt upp en allar
aðferðir hafa þó einhverja
ókosti. Uppþíðingaraðferðir eru
einkum þessar:
1) Þíðing í kyrru lofti
- fer fram við 15-20°C, forðast
þarf þornun yfirborðs, fiskur-
inn tekur mikið pláss, 10 cm
blokk tekur um 20 tíma að
þiðna til fúlls, en stakir fiskar
8-10 tíma.
2) Þíðing í ræstu lofti
- gengur mun hraðar en í kyrru
lofti. Fiskblokkum er hlaðið í
hillur í gámum, lofthiti er
gjarnan um 20°C og lofthraði 8
m/s. Best er að loftið sé raka-
mettað til að örva þiðnun, er
gufa þéttist á yfirborði fisks-
ins. Vatni er úðað í hlýtt loftið
áður en það berst að fiskinum.
10 cm blokk þiðnar við ofan-
greindar aðstæður á 4-5 tím-
um. Þiðnun með þessu móti
má ýmist gera í lotum (batch
thawing) eða í sífellu (conti-
nous thawing).
3) Þíðing í vatni
- er ódýr og auðveld, ef nóg
vatn er á staðnum. Blokkum
er þá ýmist dýft í vatn eða þær
úðaðar með vatni. Flök er
ekki hægt að þíða á þennan
hátt, þau tapa verulega bragði
og verða vatnsósa en heilan
fisk má vel þíða með þessu
móti, einkum fisk með haus.
Fiskurinn þyngist lítillega en
vatnið tapast aftur eftir
flökun. Vatnið má ekki vera
heitara en 18°C og streymi
þess minnst 5mm/sek. 10 cm
blokkir þiðna þá á 4V2 tíma.
4) Þíðing við undirþrýsting og
raka.
Með þessari aðferð þiðna
blokkir á 1-2 tímum en það
hefur stundum slæm áhrif á út-
lit fisks.
Af þessari lauslegu samantekt
virðist ljóst að hagkvæmast muni
að þíða fisk í rökum loftblæstri
eða með vatnsúða.
Ályktanir og
þörf frekari athugana
Þær athuganir sem gerðar hafa
verið á R.f. og erlendis benda til
að heilfrysting um borð í veiði-
skipi, uppþíðing og endurvinnsla
í landi gefi afurðir sem fyllilega
eru markaðshæfar. Margt þarf þó
að athuga betur t.d. eftirfarandi
atriði:
1) Hvort er betra að frysta fisk
með haus eða hausaðan um
borð? Athuga þarf hve mikið
flakanýting vex, ef fryst er
með haus, því að líklegt er að
fremsti hluti flaksins
hnakkastykkið, verði ella fyrir
hnaski og þorni í frost-
geymslu, en verði vatnsósa ef
þítt er upp í vatni.
2) Ef fiskur er frystur fyrir stirðn-
un þarf að athuga vel hvort við
það skapast hætta á blóðlitu
eða blædökku holdi, því að nú
er vitað að stirðnunin er veiga-
mikill þáttur í fullnægjandi
blóðgun.
3) Er fiskur sem aldrei nær að
stirðna svo miklu áferðarbetri
að borgi sig að leggja á það
kapp að frysta fisk óstirðnað-
an þ.e. strax eftir veiði? Þessi
sjónarmið hafa áhrif á vinnu-
brögð um borð.
- athuga þarf betur áhrif
stirðnunar á gæði og nýtingu.
4) Bera þarf saman nýtingu í
flakapakkningar a) venjulegar
landfrystingar t.d. á 7 daga
hráefni, b) sjófrystra flaka, c)
endurfrystra flaka úr sjó-
frystum heilum fiski með og án
hauss, d) tvífrystra flaka.
5) Hver eru gæði sjófrystra flaka
nú, hvað varðar áferð og lit
eftir uppþíðingu?
6) Er skynsamlegt að ætla fiski
tvífrystingu aðeins á vissum
tímum árs, t.d. þegar hann er
laus í sér á vorin?
- athuga þarf áhrif tví-
frystingar á fisk sem veiddur er
á 3-4 mismunandi árstímum.
7) Margar fisktegundir virðast
vel hæfar til tvífrystingar. At-
huga þarf hvernig vinnslu
verður best fyrir komið fyrir
tegundir svo sem kola, ýsu, og
þær sem „slæðast með” í veiði
frystitogara.
8) Síðast en ekki síst þarf að at-
huga vel áhrif þess að geyma
tvífrystan fisk lengi í frysti,
hvort neyslugæðabil á ein-
frystum og tvífrystum afurð-
um vex með tímanum.
Niðurstöður þessar eru á sömu
lund og niðurstöður rannsókna
sem gerðar voru á einfrystum og
tvífrystum þorski og fleiri fisk-
tegundum á Nýfundnalandi á ár-
unum 1964-1968, en frá þeim
rannsóknum er skýrt í skýrslunni.
Liður í nýrri sókn
Eins og fram hefur komið, er
hugmyndin um tvífrystingu afla
ekki alveg ný af nálinni, og hún
hefur áður verið til umfjöllunar í
Þjóðviljanum. M.a. hefur Jó-
hann J E Kúld bent á niðurstöður
rannsókna annarra þjóða og í
apríl sl. fjallaði Þjóðviljinn um að
fyrir dyrum stæði bylting í fryst-
ingu, möguleikar væru að opnast
fyrir tvífrystingu og sérfræðingar
væru fullir bjartsýni.
Eftir skýrslu Öldu Möller er
Ijóst, að full ástæða er til að taka
undir þá bjartsýni. íslendingar
ættu að gera þetta að forgangs-
máli í þróun fiskvinnslu í landinu,
nýjasta framlagið til sóknar í ís-
lensku atvinnulífi. ~gg
Jakob Jónsson
Fátækleg kveðjuorð skulu færð
á blað, yljuð innilegri þökk fyrir
kynnin kær. Augljós er sú mynd,
er í muna bærist, þegar yfirþing-
vörður okkar hefur staðið sína
hinztu vakt.
Nú hefur þetta síunga hraust-
menni, þessi trausti og grandvari
þegn, hinn trygglyndi vinur vina
sinna lokið sínu drjúga dags-
verki. Einhvern veginn mun allt
verða öðruvísi en áður á göngum
þingsins. Þó andblærinn lifi með
þeim, sem þekktu Jakob og fengu
notið fágætlega góðra starfa
hans. Hversu örstutt er þó umlið-
ið frá því hann gerði þar að gamni
sínu, gaf út sín ljósu og glöggu
fyrirmæli, hafði á öllu ærna gát og
leysti vandamálin vel og fljótt
sem ætíð áður. Engan óraði þá
fyrir því, að svo skammt væri eftir
ævi hans, því enginn sá þess stað,
að illur gestur hefði þegar gert
strandhögg svo alvarlegt, að engu
var eirt.
Hugsunin skörp, viðbrögðin
snör, stjórnunin örugg sem áður,
og list hans að gleðja mann með
góðri sögu eða yndislegri eftir-
hermu söm við sig. Gott er að
geta staðið svo sína „pligt“ til hins
síðasta, og gera það með slíkri
röggsemi og reisn.
Jakob fékk í vöggugjöf góða
eiginleika, andlegt og líkamlegt
atgjörvi hans fór ekki framhjá
neinum. Fumlaust var að hverju
yfirþingvörður
Síðbúin kveðja
verki gengið, góðlátleg glettni
glitraði í tilsvörum hans og at-
hugasemdum, honum varð ekki
orðs vant og oft sagði ég honum,
að betur mundi hann sóma sér í
ræðustóli Alþingis en margur
okkar sem þar mælir.
Hverri gamansögu hans fylgdi
hlýlegur eftirmáli, því illmælgi
var honum víðs fjarri, öllu því
góða haldið til haga, án þess að í
nokkru kæmi niður á kímni sög-
unnar. Þannig var Jakob,
heilsteyptur og hreinlyndur, sam-
vizkusemin honum í blóð borin
og aldrei hætt við hálfunnið verk.
Að vinna vel og vinna hratt,
leggja sig fram í stóru og smáu
voru þau „mottó“, sem ávallt var
unnið eftir.
Einlægni vináttunnar met ég
þó mest alls. Hana fann maður
jafnt í hlýju og styrku handtakinu
sem í ylhýru brosinu, sem honum
var svo eiginlegt.
Þar munu margir sakna vinar í
stað, sendlarnir ungu sem lærðu
margt undir handarjaðri hans,
sem þingmennirnir, er nutu að-
stoðar hans í öllum greinum, að
ógleymdum öllum öðrum, sem
hann átti við hin margvíslegustu
samskipti. Hann átti ríka réttlæt-
iskennd, fór aldrei í mann-
greiningarálit, maður alvöru er
við átti, og gleðin og gamanið
áttu sín ríku ítök. Horfinn er af
sviði óvenju vel gerður og góður
þegn, sem ævilangt gerði skyldu
sfna og ívið betur.
Ég kveð Jakob yfirþingvörð
klökkum og þakklátum hug. Sú
mynd er mér hugumkær er ég á
og mun eiga af þeim manni, er
flestum betur átti skilda nafn-
giftina fornu: „drengur góður."
Hann geymdi æskunnar eld
innra með sér ævilangt, varðveitti
barnið í sjálfum sér, miðlaði öðr-
um ríkulega af auðlegð síns stóra
hjarta, sem nú er hætt að slá.
En hann lét okkur eftir auð-
legð margra minningamynda,
sem ég geymi í þakklæti og birtu
þeirrar fullvissu, að andi hans lifi
áfram með okkur. Einlægar sam-
úðarkveðjur til Aðalheiðar og
hennar fólks.
Blessuð sé sú minningamynd.
Helgi Seljan.
6 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN Þriðjudagur 16. júlí 1985