Þjóðviljinn - 20.10.1985, Qupperneq 5

g sjá má á
aman.
Fyrir utan klæðaverksmiðjuna var hópur kvenna sem vann í verksmiðjunni að mála kröfur sínar á borða.
Konurnar mótmæltu framgangi stjórnvalda í björgunaraðgerðum. Þær sögðu að mest áhersla væri lögð á að
bjarga tækjum og vélabúnaði en ekki sinnt að leita af samstarfsfólki þeirra sem enn var grafið í rústunum. Einnig
kröfðust konurnar vinnu. Myndir Ragnar Stefánsson.
Þannig var komið fyrir mörgu háhýsinu. Efsti hlutinn hefur hreinlega kastast framaf í aðalskjálftanum sem stóð í heila
mínútu. Járnabindingin má sín lítils.þegar múrinn hefur molnað utan af. Myndir Ragnar Stefánsson.
Fjölskylda matast úti á götu undir segltjaldi. Stór hópur borgarbúa hefst enn við úti á götum fyrir utan heimili sín sem eru
meira og minna ónýt. Fólkið vill ekki yfirgefa eigur sínar og óttast einnig að fá ekki að snúa aftur ef það fer á brott.
- Það eru afskaplega mismun-
andi tölur nefndar í því sam-
bandi. Stjómvöld eru ennþá með
tölur fyrir neðan 10 þús. manns,
en Rauða kross maður sem ég
hafði tal af, sagði að það hefðu
örugglega ekki færri en 25 þús.
manns farist. Það eru einnig mjög
mismunandi tölur um húsnæðis-
lausa. Hinar opinberu tölur eru
uppá nokkra tugi þúsunda íbúa
en almenningur talar um að allt
að 150 þús. manns séu húsnæðis-
lausir.
Hvað með aðbúnað þessa
fólks. Er það beinlínis á götunni?
- Það var þó nokkuð mikið af
fólki á götunni og það var í mjög
lélegum tjöldum. Stundum varla
meira en plastdúkar sem það
breiddi yfir sig. Á þessari viku
sem við dvöldum þama urðu
sjáanlegar miklar breytingar í
þessum efnum og aðbúnaðurinn
var að skána mjög víða. Ríkis-
stjórnin var með búðir fyrir heim-
ilislausa og vildi að fólk kæmi
þangað, en fólkið virtist hins veg-
ar vilja vera þar sem það hafði
búið. Það vill vera í sínum hverf-
um áfram, og það virðist óttast að
það fái ekki að komast inn í
hverfin sín aftur ef það fer í burtu
og telur sig þá missa eigur sínar
og persónulega hluti, og aðstöðu
sem það hafði skapað sér í búset-
urétti og leigukjörum.
Grœn svœði
í staðinn
Hvað verður um þessi svœði
þar sem eyðileggingin er mest?
- Maður heyrði það eftir
stjórnvöldum, að þau vildu gera
þessi svæði öll að grænum svæð-
um. Það er á ýmsan hátt hæpið að
byggja upp á þessum stöðum aft-
ur en samt em það aðrir sem telja
víst að þarna verði byggt braskað
og spekúlerað. Hins vegar hljóm-
ar þetta mjög vel með grænu
svæðin því borgin er alveg yfir-
full. Það er eins og hefur áður
komið fram, allt á reiki hvað
varðar tölfræðilegar upplýsingar
um borgina. Borgaryfirvöld telja
að þar búi um 17 miljónir manna
en Háskólinn segir að samkvæmt
síðustu tölum búi þarna 22 milj-
ónir og ugglaust sé talan komin
upp í 25 miljónir núna. Stjórnin
virðist halda öllum tölum niðri.
Þið fóruð 5 íslendingar út sam-
an. Hvernig móttökur fenguð þið
hjá yfirvöldum?
- Þær vom mjög góðar. Borg-
arstjórnin tók á móti okkur mjög
svo höfðinglega og vildi greiða
götu okkar á allan hátt. Við fór-
um einnig að upptakasvæðinu við
Kyrrahafið og vomm þá í fylgd
fólks frá byggða- og hafnarmála-
stjórn landsins.
Lœrðum
afskaplega margt
Telurþú að þið hafið haft mikið
gagn af þessari ferð?
- Ég held að þessi ferð hafi ver-
ið gagnleg að því leyti að við höf-
um lært afskaplega margt varð-
andi þau vandamál sem geta
komið upp í jarðskjálfta. Ekki
bara í Mexíkóborg heldur hér á
landi líka, þó skjálftar verði ekki
eins stórir hér og þar.
í hópnum vom menn með
mjög breiða undirstöðu, allt frá
almannavömum yfir í bygginga-
fræði og arkitektúr. Við munum
vinna sameiginlega skýrslu um
þessa ferð, fyrir landsnefnd um
jarðskjálftavarnir, þarsem helstu
niðurstöður okkar athugana
verða dregnar saman og líkast til
lagðar fram ábendingar varðandi
hönnun bygginga athugun á jarð-
skjálftahættu og almannavarnar-
starf.
Það voru að koma til Mexíkó á
sama tíma og við vorum þar, hóp-
ar sérfræðinga og vísindamanna
frá öðrum löndum til að kynna
sér aðstæður og ástand mála líkt
og við. Reyndar fengum við sér-
stakt hrós fyrir að hafa haft arki-
tekt með í okkar sendinefnd.
Mönnum fannst það einmitt
skipta miklu máli.
Þú ert sem sagt ánœgður með
árangurinn af þessari ferð?
- Já, ég vona að árangurinn
sýni sig í þessari skýrslu sem við
ætlum að taka saman. Ég held að
þetta hafi verið ferð sem borgaði
sig og ég vona að reynslunni ríka-
ri takist okkur að koma saman
vitrænum tillögum og að menn
fari eftir þeim.
Vilja lœra
af okkur
Stöndum við samt ekki að
mörgu leyti betur að vígi hérlendis
en Mexíkóbúar varðandi jarð-
skjálfta og jarðskjálftavarnir?
- Jú, ég held að það hafi komið
afskaplega skýrt fram þarna, að
almannavarnarkerfið hér er mið-
að við þaó sem þar er í mjög
góðu ástandi í dag. Þeir þurfa að
fara að byggja allt sitt kerfi uppá
nýtt og ég hef trú á því að þeir ætli
að leita eftir reynslu okkar í þeim
efnum. Við erum komnir með
töluvert góða reynslu í þeim efn-
um og það kom greinilega fram
að yfírvöld ytra höfðu mikinn
áhuga á að kynnast skipulagi al-
mannavarna hérlendis.
Hefur þú sjálfur komið áður á
vettvang þar sem stór jarðskjálfti
hefur orðið?
- Nei, það hef ég ekki. Það
stærsta sem ég hef komið nálægt
áður var Kópaskersskjálftinn.
Hvernig horfir það við manni
sem hefur þð að lífsstarfi að rann-
saka þessa krafta, að standa fram-
mi fyrir eyðileggingunni?
- Maður hefur að vísu getað
ímyndað sér hvemig umhorfs er,
en þegar maður var kominn á
staðinn og horfði á eyðilegging-
una þá var held ég sorglegast að
horfa á alla þá persónulegu hluti
sem lágu út um allt og minnti
mann á að það lá fólk undir rú-
stunum. -Ig
Sunnudagur 20. október 1985 IÞJÓÐVILJINN
SÍÐA 5