Þjóðviljinn - 25.01.1986, Qupperneq 9

MENNING
Á sunnudagskvöldiö var þátt-
um um menningarmál á dagskrá
útvarpsins, undir heitinu „Betur
sjá augu en auga“. Þar var rætt
við þau Þórhildi Þorleifsdóttur,
leikstjóra, Sigurð A. Magnússon,
rithöfund, og Hrafn Gunnlaugs-
son, kvikmyndagerðarmann.
Gallinn við svona umræður um
menningarmál er sá að maður
býst við of nriklu og verður svo
fyrir vonbrigðum þegar viðmæl-
endum tekst ekki að benda á
neina raunhæfa lausn á umræddu
vandamáli.
íslensk menning er nefnilega
orðin hið versta vandamál;
hornreka eins og olnbogabarn og
þyrnir í augum þorra lands-
manna, sem telja hana óarðbær-
an bagga á þjóðfélaginu. Það er
meira að segja horft í þá hungur-
lús sem til hennar fellur á fjár-
lögum, eins og um nriljarða væri
að ræða.
Hið ágæta blað Þjóðviljinn
hefur ekki farið varhluta af þess-
um menningarfjandskap, því ég
hef það fyrir víst að sumum les-
endum blaðsins sé farið að óa það
hve mikið pláss menningin fær á
síðum þess. Meðal annars er
þeim rökum beitt að menningar-
umræða blaðsins sé bundin við
höfuðborgarsvæðið og því hafi
landsbyggðarmenn lítil not fyrir
hana, fjarri góðu gamni.
Lítið eitt um
menninguna
Ef til vill er þetta hin ágætasta
röksemd, en hefur sanrt þá ann-
marka að hún stenst ekki sé henni
beitt á aðra þætti þjóðmála.
Hvað segðu lesendur Þjóðviljans
t.d., ef málefnum Reykjavíkur-
borgar væri gefið lágmarkspláss í
blaðinu af einskærri tillitsemi við
landsbyggðina?
Því miður er það svo að Ríkis-
útvarpið, Þjóðleikhúsið, Lista-
safn íslands og Sinfóníuhljóm-
sveit íslands eru stofnanir stað-
settar í Reykjavík og hefur sú til-
högun óhjákvæmilega áhrif á alla
menningarumræðu í landinu.
Hinu má hinsvegar ekki gleyma
að menningarstarfsemi er rækt
úti um allt land, en einhverra
hluta vegna berast litlar fregnir af
þeirri starfsemi. Leikfélag Akur-
eyrar er e.t.v. eina undantekn-
ingin frá reglunni, enda hefur
unrfjöllun um þá ágætu stofnun
borið hróður hennar langt út fyrir
bæjarmörk hins norðlenska höf-
uðstaðar.
Ekkert gerist án upplýsinga.
síst af öllu í þjóðfélagi sem
gegnsýrt er fjölmiðlun af öllu
tagi. Menningin í landinu á undir
högg að sækja. Af henni berast
litlar fregnir og umfjöllun um
hana er af skornum skammti.
Þótt Þjóðviljinn eyði í hana fá-
einum innsíðum tvisvar í viku, er
það ekki ýkja mikið þegar haft er
í huga að þar eiga að rúmast allar
listir að bókmenntum meðtöld-
um.
Hvað mundu áhuganrenn urn
íþróttir segja ef þeim væri
skammtað það litla pláss sem
menningin fær? Ætli það mundi
ekki hvína svolítið í þeim og þó
eru engin rök sem sanna að
íþróttir eigi skilið meiri umfjöllun
en menningarstarfsemi. Áður en
menn fara að bölsótasta yfir
menningarskrifum Þjóðviljans,
ættu þeir að hugleiða það hvar
landið stæði ef engin menningar-
starfsemi færi þar fram og engin
umfjöllun um hana ætti sér þar
stað.
Þegar þess er gætt hve lítinn
meðbyr íslensk menningarstarf-
semi fær, má telja það krafta-
verki næst að hún skuli þrífast
sem raun ber vitni. En hverjar
eru framtíðarhorfur ef hún held-
ur áfrarn að mæta sífelldu and-
streymi? HBR
Listakonur í Gerðubergi
í Gerðubergi, félagsmiðstöð
Breiðhyltinga, hefur verið sett
upp sýning sem nefnist „Lista-
konur - verk í eigu Reykjavíkur-
borgar“. Þetta er annar hluti sýn-
ingarinnar og tekur til lifandi
kvenna sem fæddar eru fyrir árið
1945. Á fyrri hluta sýningarinnar
mátti sjá verk eftir látnar lista-
konur. Sýningin hefur nú að
geyma 26 íistaverk eftir 17 konur
og eru það málverk, vefnaður,
samlímingar og lágmyndir.
Sýning þessi og sú hin fyrri eru
ávöxtur nýstofnaðs sambands
Kjarvalsstaða og Gerðubergs um
sýningahald í Breiðholti á verk-
um í eigu Reykjavíkurborgar.
Ekkert er nema gott um slíkt
samband að segja og vonandi
verður það til að efla myndlistar-
áhuga þeirra Reykvíkinga sem
búsettir eru austan Elliðaár. Hitt
er öllu verra að húsnæðið að
Gerðubergi er ekki vel fallið til
sýninga og vilja listaverkin ein-
hvernveginn týnast í sölum þess.
Þetta setur því miður mark sitt
á þessa annars geðþekku sýn-
ingu. Gestir verða að leita uppi
verkin og þræða sig eftir krókum
og kimum miðstöðvarinnar til að
finna myndirnar sem þar hanga.
Er hætt við að þeir fari á mis við
ýmislegt sem lætur lítið yfir sér,
eða sjáist yfir eitt og annað og
missi þar af leiðandi af hluta sýn-
ingarinnar. Einnig er loku fyrir
það skotið að gestir geti fengið
heildarmynd af sýningunni, eða
meðtekið heildaráhrif verkanna.
En ekki verður á allt kosið og
alltént er það til bóta að
Breiðhyltingum skuli gefið tæki-
færi til að virða fyrir sér listaverk
borgarinnar, um leið og þeir fá
sér kaffisopa og taka slag við
spilaborðið að loknum vinnu-
degi.
En svo vikið sé að sýningunni,
þá er hér um nokkuð tætingslegt
úrtak að ræða, enda eru aðferðir
misjafnar og markmiðin sömu-
leiðis. Flestar eru þessar konur
ágætir listamenn, en það er eins
og verk þeirra koðni niður þegar
þau eru sýnd saman. Heildar-
stemmningin verður því lítil og
áhrifin máttlaus. Það vantar ein-
hver meiri tilþrif; einhvern slag-
kraft til að lyfta heildinni á hærra
plan.
Það er ef til vill spurning um
úrtakið; hvort stærri og veiga-
meiri verk hefðu gefið betri mynd
af þessum konum. Eina virkilega
stóra verkið á sýningunni er „Sí-
fella“ Kristínar Jónsdóttur. Fleiri
slík verk, og þá reyndar færri
myndir í allt, hefðu eflaust
skapað sterkari heild og
sannfærandi þunga. En það er
önnur spurning, hvort borgin á
mörg verk af þeirri stærðargráðu
eftir núlifandi konur.
Þá eru nokkur verk á sýning-
unni, sem erfitt er að skilja
hvernig lent gátu í safni Reykja-
víkurborgar. í þeim flokki eru
t.a.m. verk Karólínu Lárusdótt-
ur. Ég hef séð mun betri verk
eftir þá listakonu, a.m.k. skárri
en þær þrjár sem hanga í Gerðu-
bergi. Þá er erfitt að botna í
portrettinu af Bjarna heitnum
Benediktssyni, eftir Svölu Þóris-
dóttur. Varla hefur listræn við-
miðun ráðið kaupum borgarinn-
ar í það skiptið. Rekaviður Sól-
veigar Eggerz er mun meira sann-
færandi í allri sinni kitsch-legu
dýrð.
Nú bíða menn spenntir eftir
þriðju sýnunginni, þ.e. listakon-
um fæddum eftir 1945. „Áfram
með smjörið, upp með fjörið..
ekki mun af veita ef íslenskar
listakonur eiga að njóta sann-
mælis. -HBR
Bókavarðastaða í
Norræna húsinu í Reykjavík
Staöa bókavaröar (yfirbókavarðar) í Nor-
ræna húsinu í Reykjavík er laus til umsóknar
og verður hún veitt frá 15. júní 1986. Auk
faglegra bókavaröarstarfa ber bókavörður
ábyrgð á störfum annarra starfsmanna bóka-
safns Norræna hússins.
Staðan felur auk þess í sér að aðstoða for-
stjóra við skipulagningu á dagskrám og starf-
semi hússins.
Bókasafn Norræna hússins er norrænt bóka-
safn og hefur auk bóka og tímarita tónlistar-
og grafíkdeild. Bókasafnið veitir ýmis konar
aðstoð og upplýsingar í sambandi við kenns-
lu og félagsstörf.
Óskað er eftir vel menntuðum bókasafns-
fræðingi sem einnig hefur reynslu af ábyrgð-
arstörfum. Viðkomandi þarf að hafa á valdi
sínu a.m.k. eitt norrænt tungumál auk ís-
lensku.
Æskilegt er að umsækjandi hafi reynslu og
áhuga á norrænni samvinnu.
Laun yfirbókavarðar greiðast samkvæmt ís-
lenskum opinberum launataxta. Umsókn
berist forstjóra Norræna hússins fyrir 15.
febrúar 1986.
ENDURNÝJUN ÁSKRIFTARKORTA - SINFÓNÍUHLJÓMSVEIT ÍSLANDS
FIMMTUDAGSTÓNLEIKAR - SÍÐARA MISSERI
6. feb.
6. mars
Stj. JEAN-PIERRE JACQUILLAT:
Einl. NANCY WEEMS, píanó
Efnisskrá: ATLI H. SVEINSSON: MOZART: KODÁLY
20. feb. Stj. KLAUSPETER SEIBEL: KÓR (SL. ÓPERUNNAR:
Eins.: CARL ORFF: CARMINA BURANA
Stj. JUKKA PEKKA SARASTE :
Einl. JANOS STARKER, SELLÓ
Efnisskrá: JÓN LEIFS : PROKOFIEF : BRAHMS
20. mars Stj. THOMAS SANDERUNG : Einl. SZYMON KURAN, fiðla
Efnisskrá: BETHOVEN : SZYMANOWSKI: WAGNER
3. apríl Stj. FRANK SHIPWAY: Einl. MARTIN BERKOFSKY, píanó
Efnisskrá: RACHMANINOV: SJOSTAKOVITS
17. apríl Stj. PÁLL P. PÁLSSON: Eins.: ELLEN LANG, sópran
Efnisskrá: PÁLL P. PÁLSSON : SIBELIUS
15. maí Stj. DAVID ROBERTSON : Einl. MANUELA WIESLER,flauta
Efnisskrá: ÞORKELL SIGURBJÖRNSSON : SANDSTRÖM :
PROKOFIEF
22. maí
Stj. JEAN-PIERRE JACQUILLAT
Efnisskrá: RAVEL: BERLIOS

ENDURNÝIÐ ÁSKRIFTARKORTIN FYRIR 31. JANÚAR í HÁSKÓLABÍÓIALLA
VIRKA DAGAKL. 14.00-18.00
NÝIRÁSKRIFENDUR VELKOMNIR-GREIÐSLUKORTAÞJÓNUSTA
T
JB.