Þjóðviljinn - 20.08.1986, Page 7

Umsjón:
Páll
Valsson
Guðni Franzson.
Tónlist
Hákon Leifsson.
Hinn tæri hljómur
Hákon Leifsson tekinn tali um Töðugjöld
- tónleika í Dómkirkju Krists konungs við Landakot
Afreksverk Lúðvíks
Einstakt verk og ómetanlegt
þjóðfræðirannsóknum
í síðasta laugardagsblaði
Þjóðviljans birtist viðtal við
Ögmund Helgason cand.
mag. um þjóðfræðaþing
Norðurlanda, sem nú er nýaf-
staðið í Reykjavík. Viðtal þetta
var nánast tekið á hlaupum,
mitt í önnum og erli þingsins
og því mjög snöggsoðið.
Það lætur því að líkum að
margs og margra er ógetið í sam-
bandi við þinghaldið. Sagðist Ög-
mundur Helgason sérstaklega
sakna nafns Lúðvíks Kristjáns-
sonar þegar getið væri íslend-
inga, sem fengist hefðu við þjóð-
fræðastörf. Á því sviði hefði Lúð-
vík Kristjánsson verið afkasta-
mikill og ritverk hans um
sjávarhætti ómetanlegt afrek og
einstakt í sinni röð, jafnvel hvar
sem leitað væri um heimsbyggð-
ina. - mhg.
halda tónleika af litlum efnum.“
- Er ekki mjög góður hljóm-
burður í Kristskirkju?
„Jú, hann er mjög fallegur.
Það er full mikill endurómur,
bergmál, þegar hún er tóm, en
þegar komið er fólk í hana demp-
ast hljómurinn og útkoman verð-
ur þá verulega góð. Hljómurinn
verður tærari. Við reiknum með
þessum endurómi, annars er
þetta svipað því að kasta steini í
vatn, gárurnar ganga útfrá hon-
um og eins er með hljómana.“
- Hverjir spila svo með ykkur?
„Flest er þetta ungt fólk sem er
kannski á ákveðnu millistigi.
Krakkar sem eru í námi erlendis,
eða rétt búnir að ljúka námi og
ekki enn komnir út í atvinnu-
mennskuna. Sumir haf þó leikið
og leika með Sinfóníuhljómsveit
íslands og aðrir eru í Tónlistar-
skólanum. Sumsé ungt fólk en
misjafnlega komið í tónlist."
- Segðu mér eitthvað um verk-
in sem verða leikin.
„Hans Abrahamsen er yngstur
tónskáldanna, fæddur 1952 í
Danmörku. Hann er nokkurs
konar flaggskip Dana af ungu
tónskáldunum og verk eftir hann
verið leikin víða um heim og
mikið í hans heimalandi. Það er
skrifað um hann að verk hans
flokkist undir það sem kallað hef-
ur verið „nýr-einfaldleiki“ (neo-
simplicity).
Verkið eftir Gustaf Mahler,
þar sem Ragnheiður syngur ein-
söng, eru fjórir söngvar við eigin
ljóð Mahlers. Hann skrifaði það
fyrir stóra hljómsveit, en það sem
gerir þetta verk enn merkilegra
er að Arnold Schönberg útsetti
það fyrir litla kammerhljómsveit.
Þar koma saman kraftar tveggja
góðra tónskálda. Við spilum
þessa útsetningu Schönbergs.
Svo er það klarinettukonsert
Mozarts, sem margir þekkja.
Mozart skrifaði þennan konsert
milli vita; næst á undan Sálu-
messunni en þegar hann hafði
lokið við Töfraflautuna. Þetta er
með hans lengstu konsertum og
Tööugjöld verða í Kristskirkju
næstkomandi sunnudags-
kvöld. Þarverðurframreitt
kjarngott fóður og fleirum til
veislunnar boðið en bændum
og kaupamönnum; öllum sem
fagnaeinhverri uppskeru,
þótt sú hafi ekkert með naut-
gæfafóðurgrasiðaðgera. í
stað flatbrauðs, smjers og
hangiflots verður á boðstólum
Wolfgang Amadeus Mozart,
Gustaf Mahler og Hans Abra-
hamsen.
Fyrir þessum töðugjöldum á
andlega sviðinu gangast aðallega
tveir ungir menn: Guðni Franz-
son klarinettleikari og tónskáld
og Hákon Leifsson tónskáld.
Hákon mun stjórna hljóm-
sveitinni sem þarna mun spila og
hann var tekinn tali um tón-
leikana:
„Þetta er nú eiginlega einka-
framtak hjá okkur Guðna, við
fengum þessa hugmynd fyrir
löngu og ákváðum að láta verða
af þessu. Við fengum til liðs við
okkur Ragnheiði Guðmunds-
dóttur söngkonu og það má segja
að við þrjú stöndum að þessum
tónleikum. Ragnheiður er feikna
góð söngkona sem alltof lítið hef-
ur heyrst í. Hún og Guðni verða í
sólóhlutverkunum.
Undirbúningurinn hefur senni-
lega tekið hátt í tvo mánuði.
Þarna kemur fram 25 manna
hljómsveit. Það tók okkur nokk-
urn tíma að setja saman efnis-
skrána; það máttu ekki vera of
erfið verk vegna aðstæðna en
samt þroskandi og góð tónlist.
Það spilar að sjálfsögðug inní að
við urðum að hafa þetta eins
ódýrt og hægt var, þetta er ekkert
styrkt og eina örugga innkoman
er að það hefur verið ákveðið að
taka tónleikana upp fyrir útvarp.
Oft er það nú þannig í tónlistarlíf-
inu að sú greiðsla er eina örugga
innkoman. En hún er sannarlega
vel þegin. Það má einnig koma
fram að við fáum kirkjuna
ókeypis og munar um minna,
þegar menn eru að ráðast í að
Þjóðfræði
verulega þroskað og fallegt
verk.“
- Nú er mikil gróska í íslensku
tónlistarlífi, mörg góð og upp-
rennandi tónskáld og tónlistar-
menn. Hverjar eru helstu ástœður
þessa að þínu mati?
„Ég held að þetta sé sama þró-
un og hefur verið annars staðar.
Það fara fleiri til náms, einnig í
tónlist og það veldur auðvitað
gróskunni sem er greinileg. Það
er fullt af mjög góðu fólki sem við
eigum.
Hins vegar held ég að við séum
í ákveðinni biðstöðu núna í tón-
list. Menn eru búnir að gera svo
margvíslegar tilraunir, merkar og
ómerkar, á þessari öld að ég held
að um sinn verði ekki meira að
gert. Nú þurfa menn að átta sig á
þessu; skýra fyrir sér línurnar,
draga þær saman, og reyna að
skilja úr það besta sem hefur ver-
ið gert. En samhliða eru menn
líka að vinna eftir 70 ára gömlum
vinnuaðferðum, ef ekki eldri.
í íslenskri nútímatónlist er í
rauninni afskaplega fátt nýtt.
Flestir straumar eru fengnir að
utan, menn hafa orðið fyrir áhrif-
um erlendis frá. Með þessu er ég
ekkert að kasta rýrð á tónskáldin,
við eigum marga góða listamenn
sem hafa verið að fást við mjög
góða hluti. En við eigum engan
verulegan spámann í tónlist á
heimsmælikvarða. Þá á ég við í
tækni, vinnuaðferðum og slíku.
Mér finnst það vera tvennt ólíkt;
að vera gott tónsláld og vera spá-
maður í ýmsri tækni í sambandi
við tónsmíðar.
Við eigum mörg góð tónskáld
en engan slíkan spámann og það
tekur margar kynslóðir að búa til
svoleiðis mannn. Annars eru ís-
lensk tónskáld alltaf að verða
betri og betri."
Tónleikarnir í Kristskirkju
hefjast kl. 20.30 á sunnudags-
kvöldið. -pv
ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 7
MiAuikudaaur 20. ágúst 1986