Þjóðviljinn - 30.12.1986, Blaðsíða 6

AFMLÆLI
Adda Bára Sigfúsdóttir
Kveðjur á afmœlisdaginn
Ég sá hana fyrst á fundi hjá
Rauðsokkahreyfingunni sem
haldinn var um dagheimilispláss.
Hún tók til máls og talaði af skyn-
semi og þekkingu og heillaði mig
og raunar alla fundarmenn. Við
fundum að ( þessari konu áttum
við góðan málsvara í
jafnréttisbaráttunni.
Nokkrum árum síðar lágu
leiðir okkar saman í gegnum
borgarmálin á vegum flokksins.
Þá var ég 27 ára en hún 47. Ég
algjörlega óreynd en hún með
yfirgripsmikla þekkingu og
reynslu í borgarmálunum. Þá
þekkingu sína og reynslu notaði
hún svo til að miðla okkur nýlið-
unum, leit á það sem skyldu sína.
Hún virtist alltaf hafa tíma til að
hjálpa þegar leitað var til hennar
og vann mun meira með okkur en
hægt var að ætlast til af henni.
Hún hvatti okkur til dáða bæði
beint og líka með því að vera okk-
ur fyrirmynd. Það fer ekki fram-
hjá neinum að allt sem hún tekur
sér fyrir hendur er unnið af ná-
kvæmni og samviskusemi ekki
síst varð hún fyrirmynd okkar
yngri kvenmanna í flokknum.
Henni hafði tekist að hasla sér
völl í stjórnmálum og komast til
forystu innan flokksins, hún naut
virðingar og trausts. Jafnframt
því var hún einstæð móðir og í
krefjandi starfi utan heimilis.
Þegar íhaldið í borginni missti
meirihlutann 1978 fóru í hönd
erfiðir tímar. Alþýðubandalagið
hafði öðlast mikla reynslu af
minnihlutastarfi en enga í meiri-
hluta. Litlu borgarmálaráðsfund-
irnir sem haldnir höfðu verið
heima hjá Öddu Báru hálfsmán-
aðarlega fluttust niður á flokks-
kontórinn, ráðið var stækkað
verulega og ágreiningur varð oft
mikill um áherslur. A þeim árum
var yfirveguð skynsemisrödd
Öddu Báru ómetanleg og bjarg-
aði okkur oft frá mistökum. Eins
var þátttaka hennar í samstarfi
við hina flokka nýs meirihluta
mikilvæg.
Á fundum borgarstjórnar naut
hún virðingar allra. I hvert sinn
sem hún fór í ræðustól sló dauða-
þögn á fundarmenn, því allir
vissu að hægt var að treysta því að
nú fengjum við að heyra eitthvað
sem skipti máli, sett fram á
skýran og greinilegan hátt. Aðal-
atriði tíunduð og aukaatriðum og
málalengingum sleppt. Ég hef
engan borgarfulltrúa séð njóta
þessarar virðingar.
Sama máli gegndi um störf
hennar í nefndum og ráðum
borgarinnar og meðal starfs-
manna sem hún átti samskipti
við.
Áralöng barátta Öddu fyrir
hinum svokölluðu mjúku málum,
fleiri dagvistarheimilum, hús-
næðis- og velferðarmálum aldr-
aðra hefur svo sannarlega borið
árangur, þrátt fyrir oft á tíðum
harða andstöðu. Hún getur því
litið til baka yfir störf sín í þágu
borgarbúa með stolti þess sem
fengið hefur miklu áorkað.
Þegar síðasta kjörtímabil var
hálfnað, tilkynnti Adda okkur
samstarfsmönnum sínum að hún
ætlaði að láta þetta vera sitt síð-
asta kjörtímabil. Þess ákvörðun
hennar kom mér á óvart og ég var
henni ósammála. Sjaldan held ég
að óþreyttari og ferskari
stjórnmálamaður hafi tekið slíka
ákvörðun. Mér datt þó ekki í hug
að reyna að malda í móinn eins og
maður e.t.v. hefði gert við ýmsa
aðra, vitandi það að slík ákvörð-
un frá henni var þrauthugsuð.
Adda Bára er ekki lengur með
okkur í borgarstjórn, en hún hef-
ur síður en svo hætt leiðbeininga-
störfum sínum. Til hennar leitum
við þegar mikið liggur við og enn
þarf hún að koma á borgarmálar-
áðsfundi þegar stórmál eru á dö-
finni.
Ég sakna hennar úr samstarf-
inu úr borgarstjórn en á hana enn
að félaga og skemmtilegum vini.
Hún verður okkur hinum áfram
fyrirmynd í kvennabaráttunni,
innan flokksins sem utan og held-
ur auðvitað áfram starfinu innan
Alþýðubandalagsins um ókomin
ár. Flokkurinn þarf á hennar
kröftum að halda.
Ég óska henni til hamingju á
þessum merkisdegi í lífi hennar.
Guðrún Ágústsdóttir.
Til Öddu Báru
Adda Bára Sigfúsdóttir var
fyrsti varaformaður Alþýðu-
bandalagsins. Hún gegndi því
hlutverki í níu ár. Hún hefur
skipað sæti í framkvæmdastjórn
flokksins nærri samfcllt frá stofn-
un hans fyrir 18 árum. Hún hefur
verið í senn móðir, systir og dóttir
þessarar stjórnmálahreyfingar.
Hefur gefið henni nærri allt sitt líf
og aldrei spurt um önnur verka-
laun en þau sem felast í velgengni
flokksins. Hún hefur líka sinnt
blaðinu og verið í stjórn Utgáfufé-
lags Þjóðviljans frá upphafi vega.
Þessari konu sendi ég nú af-
mæliskveðjur. Persónulega með
þökk fyrir samfylgd og hlýja vin-
áttu, fyrir hönd flokksins fyrir
vitra forystu.
Þrátt fyrir afmælisgrein er
Adda á góðum aldri og verður
vafalaust enn um sinn lengi
kölluð til verka. Ég áskil mér að
minnsta kosti sem flokksfélagi
rétt til þess og vona að hún taki
beiðninni jafnvel og alltaf þegar
málstaður okkar hefur kallað
Öddu Báru til verka.
Góð vinkona og félagi!
Lifðu heil!
Svavar Gestsson
Vinkona mín Adda Bára er 60
ára í dag. Síðastliðin 17 ár hefur
hún verið sá samstarfsmaður,
sem ég hef átt hvað best og ein-
lægast samstarf með.
Á þessu ári eru þrjátíu ár liðin
síðan ég gekk með formlegum
hætti til liðs við hreyfingu sósíal-
ista með því að ganga í Æskulýðs-
fylkinguna. Til inngöngu þar
þurfti tvo meðmælendur. Um
það var mér ókunnugt þegar ég
kom á skrifstofuna að Tjarnar-
götu 20 og því varð að afla þeirra
á staðnum. Það er glettni örlag-
anna, að annar af þeim sem léðu
meðæli ungum og óþekktum
manninum var einmitt Adda
Bára Sigfúsdóttir.
Af öllum þeim manneskjum
sem ég hefi starfað með hygg ég
að á engan sé hallað, þó að ég
fullyrði, að Adda Bára sé sú sam-
viskusamasta og vinnusamasta af
þeim öllum. Það væri þó í sjálfu
sér lítið hrós, ef ekki kæmi einnig
til, að hún er hugmyndaauðug,
lagin og lipur við að ná málum
fram, einstakur mannasættir og
ótrauð baráttukona, sem alltaf
var betra að hafa með sér en á
móti.
Samstarfsár okkar í borgar-
stjórn Reykjavíkur búa yfir
lengri sögu en vo, að hún verði
rakin hér í lítilli afmæliskveðju í
blaðinu okkar. Tilgangurinn með
þessum skrifum er heldur ekki sá
að skrifa sagnfræði, heldur sá
einn að koma á framfæri ham-
ingjuóskum.
Ádda Bára dvelur nú erlendis
hjá syni sínum Sigfúsi og fjöl-
skyldu hans.
Á þessum tímamótum sendum
við hjónin henni hugheilar ham-
ingjuóskir og óskum henni og
fjölskyldu hennar gæfu og gengis
á komandi árum.
Fyrir hönd borgarmálaráðs Al-
þýðubandalagsins flyt ég henni
árnaðaróskir og þakkir fyrir
mikið og ómetanlegt starf.
Sigurjón Pétursson
Hversu oft höfum við konur
ekki tíundað að okkur skorti fyr-
irmyndir, konur sem við getum
tekið okkur til fyrirmyndar jafnt
við starfsval, í starfi og í félags-
málum. Víðast hafa karlar lengs-
tum verið ráðandi mcð nokkrum
undantekningum þó, ein þeirra er
Adda Bára.
Á þeim árum er konur lögðu
tæpast út í nám í raungreinum,
lauk Adda Bára námi í einni erf-
iðustu þeirra, veðurfræði (kann-
ski var hún Teresía henni fyrir-
mynd), og hóf störf í þeirri grein.
Hún lét ekki þar við sitja, hún
haslaði sér völl í pólitíkinni, vald-
ist til forystu í Sósíalistaflokknum
og síðar í Alþýðubandalaginu og
bar uppi borgarmálastarf ís-
lenskra sósíalista um áraraðir.
Hún var aðstoðarmaður Magnús-
ar Kjartanssonar heilbrigðis- og
tryggingamálaráðherra, á árun-
um 1971-1974 og undir,bjó þá því-
líka bragarbót á tryggingalög-
gjöfinni að síðan hafa fáir ef
nokkrir utan þings eða innan
unnið konum og börnum, öldr-
uðum og sjúkum í þessu landi af
slíkum heilindum og dugnaði.
Þessi afrek hennar verða ekki tí-
unduð hér, þeir gera það kannski
strákarnir sem hún studdi og
leiddim
Jafnframt störfum á veður-
stofu og í félagsmálum annaðist
hún heimili sitt og kom drengjum
sínum á legg, einsömul eftir frá-
fall eiginmanns síns, Bjarna Ben-
ediktssonar.
Adda Bára er ein örfárra
kvenna í fremstu víglínu póli-
tískrar baráttu sem jafnframt hef-
ur alla tíð verið framsækin bar-
áttukona fyrir kvenréttindum og
jafnrétti kynjanna.
Á kvennaráðstefnu árið 1975
kom fram hugmynd um að lögfest
yrði að helmingur alþingismanna
væru konur. Þetta þótti okkur
mörgum heldur slæm latína, al-
þingismenn ætti að kjósa vegna
verðleika en ekki kynferðis.
Adda Bára tók hinsvegar undir
hugmyndina okkur til nokkurrar
furðu. Hún sagði að við yrðum að
vera sjálfum okkur samkvæmar.
í áraraðir hefði sú krafa verið sett
fram að konur skipuðu fram-
boðslista til helminga án þess að
konum hefði fjölgað á Álþingi.
Ef við meintum eitthvað með
kröfum okkar væri raunsæjast að
styðja framkomna hugmynd um
lögbindingu.
Eftir á að hyggja held ég að
þessi afstaða sé dæmigerð fyrir
Öddu Báru og hennar málflutn-
ing. Hún hefur ævinlega lagt
áherslu á einlægni og heiðarleika
og leitast við að vera sjálfri sér
samkvæm í hverju því máli er hún
hefur fjallað um.
Á merkisdegi sendi ég Öddu
Báru mínar bestu hamingjuóskir
með kæru þakklæti fyrir allt sem
hún hefur verið okkur konum á
vinstri væng stjórnmála og í Al-
þýðubandalaginu sérstaklega:
fyrirmynd, vinur og ráðgjafi.
Megum við öll lengi hennar
njóta.
Guðrún Hallgrímsdóttir |
Adda Bára kenndi mér, líklega
betur en nokkur annar, um hvað
alvöru pólitík snýst: Ekki um
fagra loftkastala, jafn heillandi
og þeir eru jafnan, heldur um að
leysa vanda fólks hér og nú,
jafnvel þótt stærð þess vanda
sæmi ekki alltaf glæsilegustu
loftköstulum.
Fyrir þessa kennslu er ég ákaf-
lega þakklátur, meður því að mér
hefur jafnan verið hætt til rug-
landi í þessum efnum. En þessum
skýra skilningi Öddu Báru á eðli
stjórnmála hefur einnig fylgt sú
skarpa sýn hennar að framsýni er
þörf, annars leysir lausnin engan
vanda. Á þeim nótum hef ég
alltaf dáðst af Öddu Báru fyrir val
hennar á lífsstarfi, auk
stjórnmálanna. í starfi veður-
fræðings birtist vel skilningur
hennar á þörf framsýni til þess að
leysa vanda samfélagsins.
Stjórnmálamaðurinn og veð-
urfræðingurinn þurfa báðir að
túlka atburði dagsins, ekki síður
en sjá þá fyrir. Lofsefni er það
Guði mikið þegar þeir bera gæfu
til að gera það svo að bros vakni
og sálu létti. Einhverju sinni, á
meðan við Adda Bára sátum
saman í borgarstjórn Reykjavík-
ur, varð okkur borgarfulltrúum
og Reykjavíkurþingmönnum Al-
þýðubandalagsins ekið í rútu
suður til Grindavíkur að ræða
málin. Byl gerði með hvassviðri
og hafði ekki verið spáð snjó-
komu heldur bara regni með rok-
inu. Auðvitað var Öddu Báru
strítt á þessu, enda eini fulltrúi
Veðurstofunnar í hópnum. „Spá-
in var alveg hárrétt," svaraði
Adda Bára, „það eina er að úrk-
oman varð aðeins öðruvísi á
litinn.“
Hafðu heila þökk fyrir tilsvarið
og samstarfið, Adda Bára, og
hjartanlegar hamingjuóskir mín-
ar og minna á afmælisdaginn.
Þór Vigfússon.
„Sjá tíminn, það er fugl, sem
flýgur hratt,
hann flýgur máski úr augsýn þér
í kveld. “
Þessi orð komu mér ósjalfrátt í
hug, þegar ég, í gær, frétti að
Adda Bára væri að verða sextug.
Fátækleg verður þessi afmælis-
kvcðja, og engan veginn svo sem
skyldi.
Þessi ómetanlega hugsjóna-
kona á að baki í hreyfingu okkar
hina merkustu sögu, sem öll
markast af hinni einlægu sam-
viskusemi og einstöku ósérplægni
og elju sem aðeins fáum er gefin.
Mér þykir sem lífsmottó hennar
sé: Hvert verk skal vinnast vel og
fljótt.
I störfum sínum hefur hún
leitast við að laða það besta fram í
öllum, að ganga hinn gullna með-
alveg án þess að slá í nokkru af
megininntaki hvers máls. Sann-
girni og kapp hafa fylgst farsæl-
lega að og þess vegna meðal ann-
ars hefur hún komið svo mörgu
mætu verki heilu í höfn. Virt og
metin að verðleikum er hún jafnt
af samherjum sem andstæðing-
um, því valda hennar ágætu eðlis-
kostir. Þar rísa hæst einlæg hug-
sjón og fágæt alúð, ásamt festu,
einurð og réttsýni.
Fórnfúst starf hennar fyrir sósí-
alíska hreyfingu um árabil verður
seint að verðugu metið. Hún hef-
ur ekki kallað til valda og met-
orða, en hún hefur oft verið
kölluð til vandasamra verka, og
ætíð reynst vandanum vaxin og
verð hins mikla trausts.
Aðrir munu gera skil farsælli
sögu hennar í borgarmálefnum
og í forystu flokks okkar, þar sem
eitt hefur ævinlega verið víst:
Verkin hafa verið innt af hendi án
umhugsunar um endurgjald og
engra trúnaði hefur hún brugðist.
Eitt er að eiga háleita hugsjón,
annað. að vinna eftir henni, hafa
mörk og mið málstaðarins sífellt
efst á blaði í öllum störfum. Þetta
hefur Öddu Báru tekist aðdáan-
lega og því viröi ég hana meira en
flesta félaga mína, þótt margir
séu þar mætir.
Okkar eiginlegu kynni hófust
1971, þegar vinstri stjórn hafði
velt viðreisnartrukknum úr sessi
og verkefnin blöstu hvarvetna
við. Adda Bára gerðist þá að-
stoðarmaður Magnúsar Kjart-
anssonar ráðherra og lét mjög til
sín taka heilbrigðis- og trygginga-
mál, sem þá lágu mjög eftir að
loknu viðreisnartímabilinu. Eng-
inn aðili á stærri hlut í heilsu-
gæslulöggjöf okkar frá þeim
tíma, löggjöf sem olli gjörbylt-
ingu á sviði heilbrigðismála á
Framhald á bls. 13.
6 SÍÐA — ÞJÖÐVILJINN Þriðjudagur 30. desember 1986