Þjóðviljinn - 04.03.1987, Blaðsíða 7

Erum við
hólpin?
Herranótt sýnir
ROMEO OG JULIU
eftir William Shakespeare.
Leikstjórn: Þórunn Sigurðar-
dóttir.
Þýðing: Helgi Hálfdanarson.
Leikmynd: Karl Aspelund.
Geta unglingar í menntaskóla
flutt Rómeó og Júlíu svo vel fari?
Þetta er ofureðlileg spurning og í
einum skilningi er svarið auðvit-
að neitandi - þeir geta ekki kom-
ið öllum tilfinningum og skáld-
skap verksins til skila. En marg-
slungin verk Shakespeares búa
yfir fjölmörgum víddum eins og
kunnugt er og ýmsum af þeim
geta unglingar komið ágætlega til
skila ef rétt er á haldið. í Rómeó
og Júlíu er mikið af ósviknu æsk-
ufjöri, galsa og kátínu sem ungt
fólk er auðvitað best til fallið að
sýna. Það eru líka gamalkunnug-
ar ógöngur sem allir lenda í sem
takast á við þetta verk þegar
leikarar hafa tilfinningalegan og
tæknilegan þroska til að leika að-
alhlutverkin eru þeir yfirleitt
orðnir heldur rosknir til að leika
unglinga nýkomna af gelgjusk-
eiði.
Ef áhorfandinn gerir ekki ráð
fyrir að þessir ungu leikarar geti
fært það sem ekki er á þeirra valdi
- tilfinningadýptina og alla fe-
gurð skáldskaparins - þá getur
hann haft mikla gleði af þessari
skemmtilegu sýningu Herranæt-
ur. Þórunn Sigurðardóttir hefur
stýrt stórum hóp af mikilli útsjón-
arsemi og elju, lagt réttilega
áherslu á gáska og gaman verks-
ins en einnig tekist að segja sög-
una skýrt og skilmerkilega. í sal
Félagsstofnunar er leikið eftir
endilöngum salnum og hefur
Karl Aspelund gert haganlega og (
einfalda leikmynd sem gefur gott |
svigrúm fyrir hópatriði og gerir
skiptingar milli atriða auðveldar
og hraðar. Og það er snjallt að
gera svefnherbergi Júlíu að graf-
hýsi hennar. Reyndar er sýningin
öll full af snjöllum tiltækjum sem
bera vitni um hugkvæmni og alúð
leikstjórans.
Það segir sig nokkurn veginn
sjálft að fyrri hluti verksins gerir.
sig betur í þessari sýningu, meðan
alvöruleysið ríkir að mestu og at-
burðarásin er hröð og tiltölulega
einföld. Gáskinn er smitandi,
bardagarnir spennandi, ástin
töfrandi. 1 seinni hlutanum, þeg-
ar myrkrið sígur að, verða tök
leikendanna á efninu skiljanlega
veikari. Samt er mesta furða
hvað þeir komast hjá að verða
vandræðalegir og er þar að þakka
hófstillingu og smekkvísi leik-
stjóra.
Leikendur eru fjölmargir og
skiljanlega komast þeir misvel frá
sínu en heildarsvipurinn var
furðu góður og engar verulegar
misfellur til að spilla
skemmtuninni. Thor Aspelund
var gervilegur og sviphreinn
Rómeó og fór bærilega með sinn
texta. Jóhanna Halldórsdóttir
var þekkileg Júlía í fasi en textinn
bögglaðist verulega fyrir henni.
Texti þeirra Shakespeares og
Helga er glæsilegur og fallegur en
flestir þessara ungu leikara áttu
skiljanlega í nokkrum erfið-
leikum með að skila honum vel.
Ýmsir gerðu það þó prýðilega,
t.d. Ragnheiður Elín Clausen
sem náði töluverðu skopi út úr
hlutverki fóstrunnar (sem auðvit-
að er með þakklátari hlutverk-
um) og Dagur Gunnarsson sem
fór afar skýrt og vei með texta
bróður Lárens. En kannski vakti
mesta athygli Kjartan Guðjóns-
son í hlutverki Mekútsíós, stæltur
og kraftmikill, fullur af þeim eld-
móði æskunnar sem einkennir
þetta hlutverk.
Aðra leikendur yrði of langt
upp að telja en hafi þeir allir heila
þökk fyrir góða skemmtun. Að
lokum vil ég taka undir þau um-
mæli leikstjóra í leikskrá að ein-
ungis góður skáldskapur sé verð-
ugt verkefni fyrir ungt fólk sem
vill glíma við Thalíu.
Sverrir Hólmarsson
Eldmóður æskunnar
Leikfélag M.H. sýnir
HÓLPIN
eftir Edward Bond
Leikstjórn: Ingunn Ásdísardóttir
Leikmynd: Hlín Gunnarsdóttir
Þýðing: Úlfur Hjörvar
Edward Bond er einn af ör-
fáum leikskáldum samtímans
sem telja má nokkurn veginn víst
að verði sígildur. Hann hefur í
fjölmörgum verkum sínum kruf-
ið firrt iðnaðarsamfélag nútímans
og helsta sjúkdómseinkenni þess,
ofbeldið. Nú síðast í þríleiknum
mikla sem ber heitið Stríðsleikir
og fjallar um upplausn þessa
samfélags og endalok í atóm-
stríði. Honum hefur undarlega
lítið verið sinnt hérlendis, aðeins
Hólpin hefur verið sýnt hér áður,
af Leikfélagi Reykjavíkur árið
1971. Sú sýning vakti nokkra
hneykslun á sínum tíma og einn
gagnrýnandi gekk út á frumsýn-
ingu. Hún var ennfremur bönnuð
börnum. Þessi sterku viðbrögð
við hrottaskap verksins vekjast
ekki upp nú - ætli við höfum ekki
vanist að kyngja þeim hversdags-
kosti á undanförnum árum.
Eftir stendur að Hólpin er
framsýnt verk, lýsir mein-
semdum sem mönnum eru ljósari
nú en þegar verkið var skrifað.
Og kostir þess eru ljósir - traust
bygging, miskunnarlaus afhjúp-
un, grimmilegt skop, sárar til-
finningar. Það bregður upp ægi-
legri mynd af samfélagi sem býð-
ur fólki ekki upp á neina framtíð
nema innihaldslaust ofbeldi og
sjónvarpsgláp.
Það er nokkuð djarft af ungu
áhugafólki að ráðast í þetta verk-
efni, sem gerir grimmilegar kröf-
ur til leikenda og áhorfenda. En
þeim tekst framar öllum vonum
að skila verkinu heilu frá sér. Þau
leika af einlægni og heiðarleik
sem yfirvinnur skort þeirra á
þjálfun og kunnáttu, og þau hafa
auðsjáanlega lagt á sig þrotlausa
vinnu undir góðri leiðsögn. Og
leikstjóri hefur hvergi hvikað frá
kröfum textans heldur túlkar
hann út f æsar og gerir merkingu
hans ljósa.
Þó að Hólpin virðist við fyrstu
sýn býsna raunsæislegt verk í stíl
býr það þó yfir miklum stílfærð-
um og ljóðrænum éigindum. Með
því að nota mjög einfalda sviðs-
mynd og dálítið stílfærðan leik
hefur leikstjóri reynt að ná fram
þessum eigindum verksins og náð
töluverðum árangri. Sum atriði
sýningarinnar búa yfir miklum
sjónrænum krafti, t.d. fangelsis-
atriðið þar sem hangandi málm-
plötur, lýsing og leikur skapa
magnaða kulda og innilokunar-
kennd. Einnig voru sum atriðin í
stofunni áhrifarík í krafti sam-
stilltra og markvissra hreyfinga
sem byggðu upp nærri óþolandi
spennu og pirring. Atriðið þar
sem barninu er misþyrmt og það
drepið var tæpast nógu magn-
þrungið en þess ber að geta að
undirritaður sat þannig að hann
er vart fyllilega dómbær um það
atriði - salur Hamrahlíðarskóla
er áhorfendum nokkuð erfiður.
Leikendur í aðalhlutverkum
skiluðu furðu traustum leik. Eins
og viðvaninga er vandi var leikur
þeirra nokkuð utaná, en þau
höfðu augsýnilega fengið trausta
og nákvæma leikstjórn. Gunnar
Hansson lék góðmennið Len af
einlægni sem gerði það að verk-
um að hann stakk algerlega í stúf
Nanna Briem, Jóhanna Halldórsdóttir og Ragnheiður Clausen sem frú Kapulett, Júlía og þjónustustúlkan.
við hinar persónurnar - eins og
vera ber. Guðrún Eysteinsdóttir
öskraði af gífurlegum krafti í
hlutverki Pam og hafði alveg sér-
SVERRIR
HÓLMARSSON
lega góða framsögn. Sigurður
Pálsson sýndi góða einbeitingu
og heilsteyptan stíl í hlutverki
Harrys, hreyfingar hans hægar og
markvissar, talandinn kannski
óþarflega mikið einhæfur. Mál-
fríður Gísladóttir sýndi víða
allgott skopskyn í hlutverki
Mary. Þorsteinn Högni Gunnars-
son náði tæplega nógu góðum
tökum á þrjótnum Fred enda
varla hægt að ætlast til þess að lítt
harðnaður unglingur geti slíkt.
Drengirnir í töffaragenginu
gerðu margt vel en skorti nokkuð
á styrk og skýra framsögn þannig
að hópatriðin urðu nokkuð sund-
urlaus.
Það er verulega ánægjulegt að
ungt námsfólk skuli hafa þor til
að takast á við jafn krefjandi verk
og þetta og að Ingunni Ásdísar-
dóttur skuli hafa tekist að skapa
þetta heilsteypta sýningu sem
þrátt fyrir lengd sína missir aldrei
dampinn en heldur sínu striki til
loka.
Sverrir Hólmarsson
Mi&vikudagur 4. mars 1987 ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 7