Þjóðviljinn - 27.03.1987, Blaðsíða 21

VIÐHORF
Hugleiðingar um gulrætur
eftir Heimi Pálsson
„Þó höfum við gert nokkuð bet-
ur því það er samkomulag í þeim
viðræðum (þ.e. viðr. við kennara)
um að endurskoða launakerfi
kennara og vonast er til að hægt
verði að fullvinna nýtt launakerfi
og byrja að nota það næsta
haust.“
Þorsteínn Pálsson á fundi með
framhaldsskólanemum 24.
mars, skv. frásögn Morgun-
blaðsins 25. mars
inganefndar HÍK áttu með fjár-
málaráðherra og menntamála-
ráðherra. Bæði þá og síðar kom
fram ótvíræð skoðun ráðuneytis-
manna og ráðherra í þá átt að
með þessu móti teldu þeir fært að
vinna markvisst að því „að hefja
kennarastarfið á nýjan leik til
vegs og virðingar.“
Hins vegar hefur ekki hvarflað
áramót. Það hlýtur því að byggja
á röngum upplýsingum þegar
fjármálaráðherra talar um nýtt
launakerfi frá næsta hausti.
Ekki er sopið kálið...
í annan stað er þess að gæta að
hvorki fjármálaráðuneytismenn
Að þessu leyti er því nýja kerfið
hreinræktuð gulrót - gott ef ekki
af „gamla góða stofninum“ eins
og rófumar hér áður fyrr.
Kennarar hafa margoft bent á
það í ræðu og riti að sá rammi
kjarasamninga sem notaður hef-
ur verið fyrir þá eigi illa við. Hins
vegar hefiir vafist fyrir okkur eins
og öðrum að benda á nýjar leiðir
Árið 1985 stóðu framhalds-
skólakennarar í illvígri kjara-
deilu. Þá höfðu þeir ekkert verk-
fallsvopn og urðu að grípa til upp-
sagna. Sú barátta var félagslega
og sálfræðilega erfið. Henni lauk
með því að kennarar tóku skrif-
leg loforð tveggja ráðherra gild.
Annar þeirra er ráðherra enn -
þó svo loforð hans hafi reynst
gefa lítið í kroppinn.
Það sem fjármálaráðherra
ræðir hér um er samkomulag sem
gert hefur verið í viðræðum
Samninganefndar ríkisins og
Hins íslenska kennarafélags um
að komið verði á fót starfsnefnd
sem vinni að því að athuga hvern-
ig gera mætti gagngera breytingu
á kjarasamningum kennara,
þannig að tekið yrði tillit til allra
þeirra þátta sem auðkenna kenn-
arastarfið og búa þannig til eigin-
lega „kennarasamninga".
Vilji og tími
Kennarar hafa enga ástæðu til
að efast um að mjög góður vilji
standi að baki þeim viðræðum
sem þama hafa átt sér stað. Hug-
myndin er komin frá fjármála-
ráðuneytinu og var m.a. rædd á
fundi sem forystumenn samn-
„Kennarar eru tilbúnir að semja, þeir eru
tilbúnirað taka endurskoðunargulrótina
alvarlega - en þeir verða aðfá alvarlega
staðfestingu þess að þegar á þessu ári eigi að
ganga til alvörusamninga við kennara. “
að neinum í samninganefndunum
að sú forvinna sem þama þarf að
eiga sér stað taki minna en níu
mánuði og menn hafa verið sam-
mála um að fyrsta hugsanieg dag-
setning fyrir nýjan samning á
þessum grundvelli væri um næstu
né aðrir geta á þessari stundu gert
sér ljósar hugmyndir um hvað
þetta nýja launakerfi feli í sér af
kjarabótum fyrir kennara. í
fyrsta lagi er eftir að móta kerfið
og í öðm lagi er eftir að gera
kjarasamninga á grundvelli þess.
útfærðarí smáatriðum. Vitanlega
er okkur því ljóst að nýtt kerfi
verður ekki hrist fram úr erminni
á einu sumri - og enn síður verða
búnir til nýir samningar á grund-
velli þess með einfaldri barba-
brellu.
„Þau eru nú mörg bréfin“
Það þarf því engum að koma á
óvart þótt félagsmenn Hins ís-
lenska kennarafélags hiki við að
selja framburðarrétt sinn fyrir
gulrótapakka að þessu sinni. Þeir
era tilbúnir að semja, þeir era
tilbúnir að taka endurskoðunar-
gulrótina alvarlega - en þeir
verða að fá áþreifanlega staðfest-
ingu þess að þegar á þessu ári eigi
að ganga til alvörasamninga við
kennara. Þeir verða að fá að sjá -
í beinum kauphækkunum - að nú
eigi að ráðast að rótum meinsins
og stíga raunverulegt skref í þá
átt að gera betur við kennara en
aðra - einfaldlega vegna þess að
þjóðin hefur ekki efni á að eyði-
leggja skólakerfi sitt.
Höfundur er varaformaður Hins
íslenska kennarafélags.
Vaxandi kennaraskortur
eftir Gísla Ólaf Pétursson
Mikill skortur er á kennurum
víða um land. Jafnvel í Reykjavík
er mjög erfitt að fá kennara í
raungreinum og þeir sem fást
hafa margir alls ekki fullnægjandi
menntun. Fjöldi kennara er of-
hlaðinn yfirvinnu til þess að
skólarnir geti sinnt nemendum
sínum.
Gífurleg vinnubyrði
f launagreiningu Launadeildar
fjármálaráðuneytisins kemur í
ljós að heildarlaun til kennara,
þ.e. laun fyrir dag- og eftirvinnu,
eru hærri en hjá mörgum öðram
félögum innan BHMR. Þó era
kennarar lægri í dagvinnulaunum
og vinna sérhverja þá yfirvinnu-
stund sem þeir fá greidda. Þetta
staðfestir að vegna skorts á kenn-
uram hefur vinnubyrðin vaxið
stórlegaá þeim sem eftir era.
Eina ráðið er
að hækka laun
kennara
Engin von er til þess að ástand-
ið batni fyrr en laun kennara hafa
verið stórbætt. Þá fyrst má vænta
þess að kennarar með menntun
og réttindi komi aftur til kennslu.
Þangað til mun ófremdarástand-
ið vara.
Fjármálaráðherra
gerir kennurum tilboð
Skömmu áður en kom til verk-
falls kennara í Hinu íslenska
kennarafélagi fluttu talsmenn
Af 764 kennurum munu 34 njóta
góðs af þessu.
...og þó...
Veralegur hluti þessarar hækk-
unar er blekking. Hún er fengin
með því að hækka byrjenduma
fyrr um launaþrep. Og þessi flýti-
þrep eru meira að segja skemmri
aukast um minnst 5% á árinu
1987.
...heildarlækkun launa!
Það kom nefnilega annað á
daginn! Þegar tilboðið var
skoðað sýndi sig að með því
hefðu kennarar sjálfir greitt hver
öðrum allar tilfærslur í launum.
„Engin von er tilþess að ástandið batni
fyrr en laun kennara hafa verið stórbœtt.
Páfyrst má vœnta þess að kennarar með
menntun og réttindi komi aftur til
kennslu. “
fjármálaráðherra félaginu tilboð
um nýja kjarasamninga.
Nokkrir hækki í launum...
Tilboð fjármálaráðherra gerði
ráð fyrir að byrjendur hækki í
launum um 22% á tveimur áram
(fyrir utan verðlagshækkanir).
en þeir annars fengju. Ef enginn
samningur yrði gerður á þessum
tveimur áram mundu þeir samt
sem áður hækka um mestan hluta
þessarar hækkunar vegna gild-
andi ákvæða.
Aðrir hækki lítið
Og meira til! Útgjöld ríkissjóðs
til kennslulauna hefðu lækkað á
árinu 1987 ef kennarar hefðu
gengið að tilboðinu.
í sama dúr
Tilboð fjármálaráðherra hafa
síðan öll verið í sama dúr. Hann
er þó hættur að bjóða heildar-
lækkanir á launum kennara.
Þegar Verslunarskólinn gerir
kennurum sínum launatilboð.
Launatilboð Verslunarskólans
til kennara sinna er gamalkunn-
ugt úr baráttusögu launþegasam-
takanna. Það á sér skýrasta hlið-
stæðu í samningum sjómanna
þegar útgerðarmenn bjóða
áhöfninni hækkun launa gegn því
að vera færri á.
Verslunarskólinn býður kenn-
uram sínum að vera færri á. Færri
kennurum ætlar hann að sinna
sama starfi. Verslunarskólinn er
ekki að hugsa í um gæði kennsl-
unnar.
Verið færri og vinnið meira!
Þegar þið eruð orðnir svo
miklu færri að hver einasti einn
verður að taka á sig fimmtungi
meira starf en ella þá skal Versl-
unarskólinn greiða ykkur fyrir
það. Þá fáið þið hærri laun en
áður!
Svo skulum við kalla allt dag-
vinnu!
Því að þá er ljóst að þið hækkið
í dagvinnulaunum!
Þannig er tilboð Verslunar-
skólans.
Fóstrur
Fóstrur óskast til starfa á dagvistarheimilum ísa-
fjarðarkaupstaöar.
Laun samkvæmt 65. launaflokki BSRB.
Allar nánari upplýsingar veitir dagvistarfulltrúi í
síma 94-3722, frá kl. 10-12.
Dagvistarfulltrúi.
Aðrir kennarar hækki lítið eða
allt niður í 14% á þessum tveimur
árum .
Vel að merkja: aðeins dagvinnu-
launin!
Tilboð um hækkun náði aðeins
til dagvinnulauna.
Önnu laun lækki!
Tilboðið lækkaði aðrar
greiðslur til kennara. Þeir sem
bætt hafa á sig vinnu í stað þeirra
sem ekki fást til kennslu áttu að fá
það greitt með færri krónum en
áður.
Fjármálaráðherra bauð...
Talsmaður fjármálaráðherra
fullyrti að um væri að ræða raun-
veralegt tilboð um hækkun launa
kennara. Ef því yrði tekið myndu
útgjöld ríkisins til kennslulauna
ÞJÓÐVILJINN - SlÐA 21
Styrkir til háskólanáms
í Tyrklandi
Tyrknesk stjórnvöld hafa tilkynnt að þau bjóði fram í löndum sem
aðild eiga að Evrópuráðinu fjóra styrki til háskólanáms í Tyrklandi
skólaárið 1987-88. Ekki er vitað fyrirfram, hvort einhver þessara
styrkja muni koma í hlut islendinga. Styrkimir eru eingöngu ætlaðir
til framhaldsnáms við háskóla. Umsækjendur skulu hafa gott vald á
tyrknesku, frönsku eða ensku. Sendiráð Tyrklands í Ósló (Halvdan
Svartes gate 5, Oslo 2, Norge) lætur í té umsóknareyðublöð og
nánari upplýsingar, en umsóknir þurfa að berast tyrkneskum
stjómvöldum fyrir 31. maí nk.
Menntamálaráðuneytlð,
25. mars 1987.