Þjóðviljinn - 23.12.1987, Blaðsíða 11

Þjóðviljinn - 23.12.1987, Blaðsíða 11
ERLENDAR FRETTIR Nicaragua Viðræðum slitið Erindrekar Kontraliða neituðu að eiga orðastað við fulltrúa Nicaraguastjórnar og slitu vopnahlésviðrœðum Leiðtogar Nicaragua. Vilja enn sem tyrr beinar viðræður við húsbændur Kontraliðanna í Hvíta húsinu í Washington. Garrí Kasparov og Anatólí Karpov ræða saman í mesta bróðerni við verðlaunafhendinguna í Sevillu á laugardagskvöldið. Skák Kasparová heimaslóð Garrí Kasparov heimsmeistari kom heilu og höldnu til Moskvu í gær eftir að hafa heimt skákkrúnuna úr helju í lokaskák einvígis þeirra Anatólís Karpovs í Sevillu á Spáni um helgina. Múgur og margmenni tók á móti heimsmeistaranum þegar hann sté úr flugvél sinni. Þar voru fremstir í flokki broddar sovéska skáksam- bandsins en sem kunnugt er vandar Kasparov þeim ekki kveðjurnar í ný- útkominni bók sinni, „Barn breyting- anna“. Fréttamaður Tass kom að máli við skákkónginn á flugvellinum og ræddu þeir meðal annars um maraþonviður- eign þeirra Karpovs en þeir hafa nú teflt 120 kappskákir á 40 mánaða tímabili. „Viðhorf mitt til skáklistarinnar hefur vitaskuld tekið breytingum við slíka eldraun. Þetta er orðið sambæri- legt við æðri stærðfræði. En nú hef ég unnið mér inn rétt til að Iifa eðlilegu lífi í þrjú ár og mun njóta þess til hins ýtrasta.“ Kasparov sagðist nú ætla að taka sér gott frí og safna kröftum en því- næst myndi hann hefja undirbúning sinn fyrir þátttöku í tveim stór- meistaramótum og skákþingi Sovét- ríkjanna. _ks. Obeinum friðarviðræðum stjórnar Nicaragua og Kontraliða í Santo Domingo, höf- uðborg Dóminíkanska lýðveldis- ins, var slitið í gær af hálfu full- trúa málaliðanna. Þvertóku þeir fyrir að eiga orðastað við fulltrúa valdhafa í Managua um hugsan- legt vopnahlé þar eð þeir eru ekki bornir og barnfæddir Nicaragua- búar. „Við erum sigldir í strand," sagði milligöngumaður kaþólsku kirkjunnar, Miguel Obando Y Bravo kardínáli, í gær eftir að ljóst var að þreifingar milli máls- aðila um skipulagningu viðræðn- anna höfðu farið út um þúfur í fyrrakvöld eftir sjö klukkustunda stapp. Hann sagði erindreka Kontra- liðanna hafa neitað að eiga nokk- ur samskipti við vesturþýska stjórnmálamanninn Hans-Jurgen Wischnewski og bandaríska lög- fræðinginn Paul Reichler nema að minnsta kosti einn framámað- ur sandinistastjórnarinnar yrði með í viðræðunum. Stjórnvöld í Nicaragua hafa hinsvegar ítrekað lýst því yfir að ekki komi til greina að fram fari milliliðalausar samningaviðræður við málaliða ráðamanna í Washington. Þau vilji beinar viðræður við fulltrúa Reaganstj órnarinnar. Kardínálinn bætti því við að hann gerði sér vonir um að báðir aðila myndu endurskoða afstöðu sína og hefja markvissar við- ræður um vopnahlé. En þar sem engir fundir væru á dagskrá í bráð myndi sendinefnd kirkjunnar manna snúa heim til Managua á ný. Það var Daníel Ortega, forseti Nicaragua, sem skipaði Wisch- newski og Reichler fulltrúa stjórnar sinnar í viðræðunum eftir að Bravo hafði lagt hart að honum að koma að máli við fjendur sína. Að auki bauð hann Roger nokkrum Fisher, banda- rískum prófessor við Harvardhá- skóla, að vera báðum aðilum til ráðgjafar í viðræðunum. Tilraunin til vopnahlésvið- ræðna var gerð í samræmi við ákvæði friðaráætlunarinnar frá sjöunda ágúst sem aflaði Oskari Arias, forseta Costa Ricu, friðar- verðlauna Nóbels í ár. Fimm forsetar ríkja í Mið-Ameríku lögðu nöfn sín við þá áætlun en henni er ætlað að binda enda á borgarastyrjaldir í álfunni. Strax í fyrradag þegar viðræð- urnar áttu að hefjast var ljóst að ekki fylgdi hugur máli hjá Kontraliðum því þá réðust hópar þeirra á þrjú þorp í Nicaragua, steinsnar frá landamærunum að Honduras þar sem þeir hafa bækistöðvar sínar. Foringjar þeirra í Bandaríkjunum létu drjúgum yfir árangri herferða þessara en þegar síðast fréttist voru málaliðarnir á hröðum flótta undan stjórnarher Nicarag- ua. -ks. ísrael og hernumdu svæðin BÖRH GEGN BYSSUKÚJUM Meðalaldurpalestínsku mótmælendanna á herteknu svœðunum er 15 ár. Yngstafórnarlamb ísraelshers varll ára gamalt Yfirgnæfandi meirihluti palestínskra mótmælenda er á táningsaldri. Myndin er frá Gazasvæðinu. að eru börn og unglingar sem bera hitann og þungann af átökunum við skotglaða ísraelska hermenn á hernumdu svæðun- um, Gaza og vesturbakka Jór- danár. Meðalaldur mótmælend- anna sem hætta lífi og limum með því að beita frumstæðum mólót- ovkokteilum og grýti gegn byss- ukúlum og táragassprengjum kvað vera fimmtán ár. Þorri þeirra tuttugu og tveggja Palest- ínumanna sem vitað er með ó- yggjandi vissu að hafa verið skotnir til bana að undanförnu hafði ekki fyllt annan áratug ævi sinnar. Sá yngsti var aðeins ellefu ára gamall. Bernard Mills, yfirmaður hjálparstarfs Sameinuðu þjóð- anna á Gazasvæðinu hefur orðið: „Þetta eru hernámsbörnin, ung- menni sem fædd eru eftir að sex daga stríðinu lauk árið 1967. Þau hafa alla sína ævi búið undir járn- hæl ísraelskra hermanna en það sem er svo ógnvekjandi nú er að þau óttast þá ekki lengur og tefla óhikað lífi sínu í tvísýnu.“ Að sögn Mills hafa óeirðirnar undanfarinn hálfan mánuð verið hatrammastar í niðurníddum flóttamannabúðum á Gaza þar sem örbirgðin er slík að íbúarnir hafa enjgu að tapa. Fáir Israelsmenn þora núorðið að taka sér ferð á hendur út á Gaza strandlengjuna. Þeir 3 þús- und harðsoðnu gyðingar er tekið hafa sér bólfestu á svæðinu búa í sérstökum nýlendum sem þekja um 30 af hundraði þess og girtar eru af með gaddavír. Fari þeir út fyrir þetta afmarkaða svæði eru þeir iðulega margir saman og vel vopnum búnir. Bragð er að... Sumir fsraelsmanna blygðast sín fyrir ástandið á herteknu svæðunum og meðferð ráða- manna sinna á íbúum þeirra. í hinu vinsæla dagblaði Hadashot var ástandinu þar nýlega lýst með þessum hætti í leiðara: „Frá því árið 1967 hafa Gazastrandlengj- an og hlutar vesturbakkans borið sama svipmót og Soweto blökku- mannabyggðin í Suður-Afríku, lífskjörin eru jafnvel verri þar en í Afríkuríkinu.“ í leiðaranum kemur fram að á Gaza búi alltof margir á of litlu landssvæði, fá- tækt sé landlæg og lífskjör fyrir neðan allar hellur og af því leiði að hatur íbúanna á herraþjóðinni sé slíkt að engum þurfi að koma á óvart þótt upp úr hafi soðið. „Það er kunnara en frá þurfi að segja að ísraelskir hermenn eru laf- hræddir við að hætta sér inná þessi svæði.“ ísraelskir og palestínskir frétt- askýrendur eru á einu máli um að orsök mótmælaöldunnar hafi verið atburður er átti sér stað þann áttunda þessa mánaðar. Þá ók ísraelskur herflutningabíll á fjóra palestínska verkamenn sem biðu samstundis bana. Þetta hafi verið kornið er fyllti mælinn. Einn hinna fyrrnefndu bætir því síðan við í stórblaðinu Jerú- salem Post að leiðtogar Frelsis- samtaka Palestínumanna hafi fært sér uppþotið í nyt og kyndi óspart undir kötlunum í því augnamiði að beina sjónum um- heimsins að vanda þjóðar sinnar. En erlendir starfsmenn hjálp- arstofnana á herteknu svæðunum staðhæfa að íbúarnir láti ekki stjórnast af fyrirmælum að utan enda séu þeir síst þurfi fyrir eggj- un til uppreisnar. Fyrir nokkru fórust einum þeirra svo orð um ástandið: „Hér um slóðir liggur ógæfan í leyni og bíður færis. Tendrist örsmár neisti mun allt springa í loft upp á Gazasvæð- inu.“ Ber er hver aö baki nema sér bróður eigi Það sem ísraelskir ráðamenn óttuðust öðru fremur hefur gerst. Palestínumönnum í Ísraelsríki sjálfu rennur til rifja harka vald- hafa á herteknu svæðunum og hafa þeir víða efnt til mótmæla. Vitaskuld eru Palestínumenn innan og utan endimarka ríkisins ein þjóð en þeir fyrrnefndu hafa notið allnokkurra lýðréttinda sem þegnar frá árinu 1966. íbúar herteknu svæðanna eru réttlausir með öllu. Ef ekki verður lát á mótmælum Palestínumanna á herteknum svæðum og í ísrael hlýtur hug- mynd sem Shimon Perez, utan- ríkisráðherra og formaður Verkamannaflokksins, hreyfði fyrir nokkru að fá byr undir báða vængi meðal málsmetandi stjórnmálamanna. Hún er sú að ísraelskir hermenn verði kallaðir heim frá Gazasvæðinu og allir íbúar af ættkvísl Davíðs fluttir á brott. Hann sagðist velkjast í vafa um tilgang þess að ríkja yfir 300 fer- kílómetra landsspildu þar sem búa 650 þúsund svarnir fjendur Ísraelsríkis. Rannsókn sem stjórnvöld í Jerúsalem létu gera fyrir skömmu leiddi í ljós að ef ísraelsmenn þrá- ast við að skunda á brott frá her- teknu svæðunum og innlima þau í ríki sitt munu þrjár miljónir Pal- estínumanna búa við hlið fjög- urra miljóna gyðinga í ísrael um aldamótin. Verði samskipti þjóð- anna með sama sniði þá og nú telur Abba Eban, fyrrum utan- ríkisráðherra, einsýnt að ísraels- menn verði fyrr en síðar að velja á milli þess að búa í lýðræðisríki eða „gyðingaríki“. -ks. Miðvikudagur 23. desember 1987 ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 11

x

Þjóðviljinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.