Þjóðviljinn - 25.05.1988, Blaðsíða 4

Dauðar barrnálar í bland við hinar heilbrigðu. Það er ekki til neins að úða núna þau tré sem svona eru farin, en hins vegar ástæða til að skoða trén í haust og gera þá ráðstafanir
ef þörf er á.
Meindýr í trjám
Uðunammttan í rénun
- Það er allt að kvikna núna,
en það er ekki alveg Ijóst á
þessari stundu hvort mikið
eða lítið verður um meindýr á
trjáplöntum. En þetta skýrist á
næstu dögum, sagði Jón
GunnarOttósson líffræðingur
í Rannsóknastöð skógræktar
ríkisins að Mógilsá, er blaða-
maður ræddi við hann í vik-
unni.
Þessa dagana má segja að
mikið kapphlaup sé milli trjánna
og kvikindanna sem á þau herja,
en það eru einkum fiðrildalirfur
og blaðlýs. Fjölmargar tegundir
fiðrilda sækja á trjá- og runna-
gróður hér á landi, en einungis
fáarþeirra valdatjóni. Á Reykja-
víkursvæðínu eru það þrjár teg-
undir fiðrilda sem valda trjá-
skaða, en það eru skógvefari,
víðifeti og haustfeti.
Skógvefari leggst nær ein-
göngu á birki en lætur aðrar teg-
undir í friði. Víðifeti sækir fyrst
og fremst í víðitegundir eins og
nafnið bendir til, en á það til að
leita í aðrar tegundir, til dæmis
rósir og aðra runna. Þessar tvær
tegundir fiðrildalirfa eiga því
sammerkt í því að vilja aðeins éta
af ákveðnum tegundum plantna,
en þessháttar „matvendni" háir
ekki þriðja skaðvaldinum,
haustfeta. Hann er mjög fjölhæf-
ur í fæðuvali og sækir í allflest tré
og runna sem eru í ræktun hér á
landi.
Er hœgt að tiltaka eina tegund
meindýra og segja að hún sé öðr-
um illskœðari?
Versta meindýrið sem herjar á
tré núna er án vafa sitkalúsin.
Það er einkenni á henni að hún er
fyrst og fremst á ferli á haustin,
frá því í ágúst og fram í janúar.
Það er að koma æ betur í ljós
þessa dagana að hún hefur valdið
miklum skemmdum í görðum í
Reykjavík frá því í september í
fyrra og fram yfir áramót, enda
kannski ekki við öðru að búast
eftir jafn milt haust.
Fólk er að sjá þessar skemmdir
núna og finnst nærtækt að úða, en
það er ekki til neins. Þessi skaði
er skeður, en á hinn bóginn þarf
að huga að þessu þegar haustar á
ný; skoða trén og úða ef ástæða er
til. En þessi sitkalúsaplága rýkur
upp ef haustin eru jafn mild og
verið hefur undanfarin ár.
Er úðunargleðin eitthvað á
undanhaldi og þar með sú trú að
eiturefnanotkun sé allra meina
bót?
Það hefur orðið mikil breyting
á undanfarin ár sem betur fer, og
nú orðið er farið að nota
skynsamlegri efni í miklu ríkari
mæli. Hér áður fyrr voru trén
úðuð með baneitruðum efnum,
svo helst var líkjandi við efna-
hernað. Ábendingar vísinda-
manna og andmæli almennings
áttu drýgstan þátt í stefnu-
breytingunni sem hér hefur orðið
á, en nú er farið að nota efni sem
eru hættulítil fuglum og fólki, en
engu að síður mjög virk á skor-
dýrin.
Úðunaráráttan er þó enn fyrir
hendi, og sú tiihneiging er því
miður ennþá of rík að úða án þess
að skoða, og þar með meta hvort
nokkur ástæða sé til úðunar.
Hvaða aðferðir eru þá fyrir
hendi aðrar en þessi vorúðun?
Vetrarúðun er miklu skynsam-
legri kostur, en þá er úðað á tíma-
bilinu frá febrúar og fram í aprfl.
Þá er notuð örþunn tjörublanda,
alveg hættulaust efni, sem drepur
ekki neitt nema eggin, enda ekk-
ert annað skaðlegt í trjánum á
þessum árstíma.
Þá eru til límbönd eða lím-
hringir sem koma að góðum not-
um við að vernda einstofna tré.
Til dæmis má halda reynitrjám
hreinum með slíkum límhringj-
um, en haustfetinn sækir mikið í
þau.
Og hvenœr er rétti tíminn til
þess arna?
Það er hæfilegt að setja þessa
límhringi á trén upp úr miðjum
september. Með þeim er komið í
veg fyrir að fiðrildin nái að verpa í
trén; kvendýrið er ófleygt og
skríður upp úr jörðinni á haustin,
en límhringurinn reynist óyfir-
stíganlegur farartálmi á leiðinni
upp eftir trjástofninum.
HS
í

GARÐEIGENDUR
ATHUGIÐ!
Garður er húsprýði,
en verður hann það án blóma?
Við höfum langa reynslu í ræktun blóma
og úrvalið af sumarblómum,
fjölærum blómum og kálplöntum
hefur aldrei verið meira en í ár.
KOMIÐ, SKOÐIÐ EÐA HRINGIÐ.
ÞAÐ BORGAR SIG.
Garðyrkjustöð
Ingibjargar
Sigmundsdottur,
Heiðmörk 38.
Sími 99-4800 (heimasími 99-4259)