Þjóðviljinn - 25.02.1989, Blaðsíða 7
ALÞINGI
Norðurlandaráðsþing
Efnahagur efst á baugi
Viðbrögð við innri markaði EB, frjáls viðskipti með fiskafurðir og seladráp verða í deiglunni
áþingi Norðurlandaráðs sem hefst í Stokkhólmi á mánudag
Aukin efnahagssamvinna
Norðurlanda og viðbrögð
þeirra við áformum
Evrópubandalagsins um lokaðan
innri markað aðildarríkja verður'
að öllum iíkindum mál málanna á
þingi Norðurlandaráðs sem hefst
á mánudaginn f Stokkhólmi. Það
sem einkum varðar hagsmuni ís-
lendinga í þeirri umræðu eru fisk-
veiðimálin, rannsóknir á fisk-
stofnum og sjávarspendýrum,
áform um að draga úr ríkisstyr-
kjum til sjávarútvegs td. í Noregi
og Danmörku auk óheftra við-
skipta með sjávarfang. Einnig
búast menn fastlega við hörku-
umræðum um umhverfismál þótt
vonir standi til að nýjasta þrætu-
epli Norðmanna og Svía, seladráp
hinna fyrrnefndu, ryksugi ekki
upp knappan þingtímann.
Héðan fer sveit 7 þingmanna á
þingið auk 7 ráðherra, 13 starfs-
manna ráðuneyta og allnokkurra
fjölmiðlamanna einsog geta má
nærri. Sem kunnugt er liggur allt
þinghald niðri hér heima af þess-
um sökum.
Þingmannasveitin hóaði í
fréttamenn í fyrradag og greindi
frá því helsta sem á dagskrá verð-
ur á þingi Norðurlandaráðs.
Ólafur G. Einarsson stýrði fundi
enda oddviti sveitarinnar en síð-
an kynnti hver það sem helst er á
döfinni í þeirri málefnanefnd sem
hann situr í.
Hjörleifur Guttormsson er
fulltrúi mörlandans í efna-
hagsnefndinni ásamt Þorsteini
Pálssyni. Hún hefur unnið mikið
starf við útfærslu ráðherratil-
lagna um Efnahagsáætlun Norð-
urlanda 1989-1992. Áætlun þessi
er náttúrlega einsog menn sjá í
hendi sér „samnorrænt svar“ við
áformum Evrópubandalagsins
Sjúkradagpeningar
Tólf þúsund
á mánuði
Sjúkradagpeningar eru nú
krónur 12.671 á mánuði! At-
vinnuleysisbætur eru krónur
36.320 á mánuði og fréttir berast
af því að fólk eigi erfitt með að ná
endum saman með þá fjárhæð
milli handa! Engu að síður er ekki
í bígerð að hækka upphæð
sjúkradagpeninga fyrr en alls-
herjar endurskoðun almanna-
trygginga er lokið. Sem vonir
standa til að verði um miðbik
þessa árs.
Þetta kom fram á alþingi í
fyrradag. Guðrún Helgadóttir
spurði Guðmund Bjarnason,
heilbrigðis- og tryggingamálaráð-
herra hvort hann teldi þetta eðli-
legt. Og ef ekki hvenær væri þá
að vænta hækkunar.
Nei, því fór fjarri að Guð-
mundi þætti þetta nógu gott. En
hitt væri annað mál að fjármunir
væru af skornum skammti til að
bæta úr þessu og yrði það ekki
gert fyrr en almannatrygginga-
lögin væru komin í nýtt og betra
horf.
Ráðherra kvaðst hafa athugað
hvað það myndi kosta ríkiskass-
ann á ári hverju að greiða sjúkum
sömu upphæð og þeim sem lenda
í slysum (16 þús. á mánuði). Nið-
urstaðan væri: 70 miljónir. Nú
sæti fjármálaráðherra sem boð-
aði sparnað og aðhald og því yrði
við ramman reip að draga að fá
þessa hækkun, hvað þá að drífa
sjúkradagpeninga upp að at-
vinnuleysisbótum. ks
„Ég verð bara í viku strákarmínir. Hratt flýgurstund." ÓlafurG. Einarsson, oddviti sendisveitaralþingis, Páll
Pétursson og Steingrímur J. Sigfússon samgönguráðherra eru á förum til Stokkhólms. Heima sitja ma. þeir
Jón Kristjánsson, Ölafur Þ. Þórðarson og Arni Gunnarsson.
um innri markað og tollmúra. Til
þessa máls ver Norðurlandaráð
250 miljónum danskra króna.
Hjörleifur sagðist ekki gera
ráð fyrir stefnumótandi sam-
þykktum Norðurlandaráðsþing-
sins vegna EB fyrr en í Reykjavík
að ári. Engu að síður væri ljóst að
ítarlegar umræður færu fram um
milliríkjaviðskipti í Stokkhólmi.
Páll Pétursson situr í félags- og
umhverfismálanefnd. Hún hefur
margt á sinni könnu og þar á
meðal er viðamikil ráðstefna um
mengun hafsins sem fram fer dag-
ana 16.-18. október í Kaup-
mannahöfn. Þar munu þing-
menn, ráðherrar og sérfræðingar
frá Norðurlöndum, Bretlandi og
fleiri Evrópuríkjum bera saman
bækur sínar og leita lausna.
Auk ofantaldra skipa þessir
sendisveit þingmanna á Norður-
landaráðsþing: Eiður Guðnason
sem situr í laganefnd ráðsins, Óli
Þ. Guðbjartsson sem sæti á í sam-
göngunefndinni og Valgerður
Bjarnadóttir sem rekur erinda
okkar í menningarmálanefnd.
Enn er óútkljáð hvar Norður-
landaráðsþing verður hýst hér í
Reykjavík á ári komanda. Þó
þykir nær víst að það verði annað
tveggja í Borgarleikhúsi eða
Háskólabíói.
ks
Verðlagslög
í takt við umþóttun
Verðstöðvun kveður en þvíferfjarri að ríkið hyggist heimila að
holskefla verðhækkana kaffœriþjóðlífið. Verðlagslögum var breyttí
fyrradag í því augnamiði að efla verðlagseftirlit
Lög um verðlag, samkeppnis-
hömlur og óréttmæta
viðskiptahætti tóku breytingum á
alþingi í fyrradag. Nýmælin eiga
að greiða götu ráðstafana ríkis-
stjórnarinnar í verðlagsmálum
sem ganga í gildi nú við mánaða-
mótin í lok verðstöðvunar.
Einsog menn rekur minni til
boðaði Steingrímur Hermansson
forsætisráðherra efnahagsráð-
stafanir á alþingi í öndverðum
þessum mánuði og var vænn hluti
máls hans helgaður verð-
lagsmálum. Hann kvað engin rök
vera fyrir því að banna verð-
hækkanir með öllu eftir 1. mars
þegar verðstöðvun lyki en þær
yrðu undir ströngu eftirliti næstu
6 mánuði.
En vendum okkar kvæði í
kross, rekjum breytingarnar og
orsakir þeirra:
1. Varamönnum í verðlagsráði
verður fjölgað til þess að auka
virkni þess. Á umþóttunarskeiði
mun ráðið þurfa að vera ham-
rammara en nokkru sinni fyrr
sakir þess að allar verðhækkanir
verða bornar undir verðlagsyfir-
völd. Það gefur því auga leið hve
brýna nauðsyn ber til þess að geta
kvatt ráðið saman tafarlaust eða
með skömmum fyrirvara. Sem
sé: Varamönnum fjölgað og um-
þóttun efld.
2. Vei þeim sem reynir að
hliðra sér hjá því að láta verð-
lagsstofnun í té umbeðnar og
nauðsynlegar skýrslur og gögn.
Fyrrum átti hann dagsektir yfir
höfði sér en nú vofir 52. greinin
(refsivöndur verðlagslaganna)
yfir hans breyska höfði: Myndar-
legar sektir og jafnvel fjögurra
ára betrunarvist á vissri ríkis-
stofnun við ítrekað brot. Einsog
nærri má geta eiga hertar refsi-
hótanir að stuðla að snurðulausri
umþóttun.
3. Ríkisstjórnin hyggst láta
fylgjast sérlega vel með verð-
lagsbreytni einokunar- og mark-
aðsráðandi fyrirtækja, aðilja sem
ekki eiga í samkeppni við neinn
en fólk verður að skipta við og
gætu að óbreyttu selt sér sjálf-
dæmi um prísa. Og í þessum efn-
um á náttúrlega að selja ríkisfyr-
irtæki undir sömu sök og fyrir-
tæki í einkaeigu. Orkuvinnslufyr-
irtæki og dreifiveitur eru einok-
unarfyrirtæki í eigu hins opinbera
en um ákvörðun orkuverðs er
farið að sérstökum lögum. Vegna
þessa var verðlagslögum breytt
tímabundið svo orkusala félli
undir þau um 6 mánaða skeið eða
út alla umþóttun. ^
Sjúkraliðar
fjölmenntu á þingpalla á þriðju-
dag þegar Guðmundur Bjarna-
son heilbrigðisráðherra mælti
fyrir breytingu á lögum um starf
þeirra. Sá hængur er á núgild-
andi lögum að sjúkraliða má því
aðeins ráða til starfa að hjúkrun-
arfræðingur sé á vinnustað.
Þetta er bagalegt að því leyti að
sjúkraliðum er gert ókleift að
starfa undir stjórn annarra sér-
fræðinga og/eða á stofnunum og
deildum þar sem ekki vinnur að
staðaldri hjúkrunarfræðingur.
Samkvæmt nýmælunum verður
þetta rýmkað, sjúkraliðar verði
ábyrgir gagnvart einhverjum sér-
stökum hjúkrunarfræðingi, td.
deildarstýru eða yfirhjúkku, og
ennfremur heimilt að starfa með
td. lækni að fengnu sérstöku
ráðuneytisleyfi.
Flugleiðum
og Flugmálastjórn ber ekki sam-
an um það hvort flugfargjöld frá
íslandi til Evrópu séu svipuð og
fyrir samsvarandi flugvegalengd
í Evrópu. Flugleiðir segja þetta í
líkum dúr erlendis og hjá sér en
Flugmálastjórn segir Flugleiðir
með hærri prísa. Þetta kom fram í
svari Steingrtms J. Sigfússonar
við%rirspurn Hjörleifs Guttorms-
sonar um athugun á flugfargjöld-
um, einkum innanlands. Benti
fyrirspyrjandi á að það væri
hrikalegt að þurfa að greiða
11.000 kr. fyrir far frá Vopnafirði
til Reykjavíkur og til baka. Sam-
gönguráðherra vissi ekki til þess
að lækkun væri á döfinni en ef
það væri einhverjum huggun þá
gæti hann bent á að fargjöld í
innanlandsflugi væru hærri á
Grænlandi en hér. „Svo skal böl
bæta...“
Eiður Guðnason
tók til máls við þetta tækifæri og
skammaði samgönguráðherra
fyrir að flytja þingheimi litlar og
ónógar fréttir af Arnarflugsmál-
inu. Kvaðst þingmaðurinn telja
sameiningu Flugleiða og Arnar-
flugs í eitt flugfélag skástan kost
einsog málum væri komið.
Ráðherrann skyldi átta sig á því
að þjóðnýting skulda Arnarflugs
kæmi alls ekki til greina, fyrir því
væri ekki meirihluti á löggjafar-
samkomunni.
Alþingi
ákvað að hella þessum ósköpum
yfir þjóðina, áhugi á bjórandófi
virðist sáralítill á meðal almenn-
ings og fjölmiðlar hafa kirjað nær
einum rómi; bráðum koma bless-
uð jólin. Því hafi úrtölumenn og
talsmenn varúðar og heilbrigðs
meðalhófs átt erfitt uppdráttar í
forvamarstarfi. Þannig mæltist
Svavari Gestssyni menntamála-
ráðherra í fyrradag í umræðu um
áfengisvarnir vegna yfirvofandi
bjórflóðs. Guðrún Agnarsdóttir
var hinsvegar bjartsýnni á mátt
skynseminnar þótt vaða þyrfti
gegnt straumnum og gagnrýndi
„uppgjafartón" ráðherrans. Hún
kvartaði undan því að fræðsla í
skólum um skaðsemi bjórs hefði
verið síðbúin og illa skipulögð. Illt
væri þaö og að fjölmiðlar, einkum
sjónvarpsstöðvarnar, skyldu
hafa skorast undan þeirri ábyrgð
að vara fólk, börn og fullorðna,
við skuggahliðum bjórneyslu.
Starfsmenn
sinfóníuhljóm-
sveitar
íslands eiga ekki aðild að lífeyris-
sjóði starfsmanna ríkisins og
þykir Guðmundi Ágústssyni það
ganga þvert á alla sanngirni. Því
sþyr hann fjármálaráðherra hvort
hann hyggist bæta hér um,
breyta lögum um lífeyrissjóðinn á
þá lund að sveitarmenn fái að-
gang og hvort búast megi við
frumvarpi til þess arna á núver-
andi löggjafarþingi.
Laugardagur 25. febrúar 1989 ÞJÖÐVILJINN — SÍÐA 7
'i