Þjóðviljinn - 07.03.1989, Blaðsíða 4

Málgagn sósíalisma, þjóðfrelsis og verkalýðshreyfingar
Kallað eftir
kjaraskerðingu
Þessa dagana eru menn aö undirbúa sig fyrir þá lotu
kjarasamninga sem framundan er. Ljóst virðist aö þar muni
ríöa á vaðið samtök opinberra starfsmanna og viösemjend-
ur þeirra hjá ríkinu, en þar er nú viö völd vinstristjórn og
fjármálaráðuneytið í höndum formanns Alþýðubandalags-
ins, flokks sem lengi hefur litið á það sem hlutverk sitt að
vera pólitískur málsvari launafólks.
Það gengur á ýmsu í þeirri örvadrífu yfirlýsinganna sem
hérlendis er hefðbundinn undanfari kjarasamninga. Og
auðvitað er mönnum tamt að tortryggja málflutning af ríkis-
ins hálfu í kjaramálum, - þar er plagsiður að draga sífellt upp
verstu mynd hugsanlega af efnahagsástandinu til að læða
inn hjá opinberum starfsmönnum þeirri hugsun að eðlilegar
kjarakröfur muni kollvarpa undirstöðum samfélagsins.
Hinsvegar yrðu það að teljast undarleg og annarleg vinn-
ubrögð ef trúnaðarmenn í samtökum opinberra starfs-
manna setjast ekki í alvöru yfir þá punkta sem samninga-
nefnd ríkisins sendi frá sér fyrir helgi. Þar er fjallað um
kjaramálin í heild sinni og í rauninni boðið til samninga og
samstöðu um heildarstefnu um lífskjör og endurreisn þeirra
hér næstu misseri. í plagginu frá samninganefnd er slegið á
líkar nótur og heyrst hafa frá ýmsum helstu samtökum
launafólks undanfarnar vikur, þar á meðal bæði VMSÍ og
BSRB, og því verður ekki trúað að óreyndu að hluti eða
hlutar verkalýðshreyfingarinnar neiti fyrirfram að athuga
þessi mál í grunninn.
Því verður ekki trúað, meðal annars vegna þeirrar stefnu
sem sett er fram í ritstjórnargrein Morgunblaðsins nú um
helgina, í svokölluðu sunnudagsblaði.
Þar speglar Morgunblaðið afstöðu ráðandi afla í Sjálf-
stæðisflokki og væntingar forystumanna þess flokks um
þróunina í kjaramálum og pólitík næstu mánuðina. í upphafi
segir að hér sé um þessar mundir „enginn grundvöllur fyrir
kjarabótum". Um það mál gerir Morgunblaðið engan
greinarmun á hópum eða starfsstéttum, og minnist hvergi á
þá sem lægst hafa laun og síst kjör.
Síðan segir Morgunblaðið að hugsanlegir félagsmála-
pakkar kosti alltof mikla peninga, sem hvort eð er komi niðrá
landsmönnum með skattheimtu. Þarna er semsé hafnað
þeim áfanga að lífskjarajöfnun sem felst í því að bæta fé-
lagslegt og fjárhagslegt umhverfi illa staddra starfsstétta,
félagshópa, og í nokkrum mæli jafnvel kynslóða, með sam-
eiginlegu átaki -sem að sjálfsögðu krefðist þess að þeir
einstaklingar og þau atvinnufyrirtæki sem mest eiga reiði
fram aukið skattfé.
Og hver skyldi vera lausn Morgunblaðsins á kjaramálun-
um þegar hvorki má bæta kjörin með beinum kauphækkun-
um né félagslegum og pólitískum umbótum?
Lausnin er sú samkvæmt leiðara Moggans að „efna til
pólitísks uppgjörs í landinu með kosningum og gefa nýjum
þingmeirihluta tækifæri til að takast á við vandann áður en
hann verður of mikill“.
Köttur læðist hér í kringum heitan graut, en sá má vera
mikið barn í íslenskri pólitík að hann sjái ekki hvað er á
ferðinni. Lausn Morgunblaðsins í kjaramálunum er að koma
burt núverandi vinstri ríkisstjórn vegna þess að hún ætlar
sér ekki að fara leið Morgunblaðsins: að „takast á við vand-
ann“ með launalækkun og lögregluríki í stíl við bjargráð
ríkisstjórnar Sjálfstæðisflokks og Framsóknarflokks vetur-
inn 1983—4.
Boðskapur Morgunblaðsleiðarans er ótvíræður. Þar er
kallað eftir kjaraskerðingu.
Það er sameiginlegt hlutverk félagshyggjumanna og
verkalýðssinna í ríkisstjórn annarsvegar og trúnaðarmanna
launafólks hinsvegar að koma í veg fyrir að þessi framtíðar-
ósk Morgunblaðsins rætist. Sá sem undan skorast í þeim
leik, sá sem léti þrönga einkahagsmuni, faglega eða pólit-
íska, leiða sig til hjálpar við þau áform Sjálfstæðisflokksins
sem Moggaleiðarinn lýsir, -á honum hlyti að hvíla mikil
ábyrgð.
-m
KLIPPT QG SKORIÐ
Illviðrið, um-
hverfð og valdið
Ennþá hefur
inga. Ekki b/
við náttúruö
annarra f

iglegt líf flestra íslend-
þó eru í nánari tengslum
estir aðrir, heldur einnig
umhverfið að hluta og þar
með tilveruna.

Illviðrakaf
ið allt
lægðin
vestan úr
dýpri og }
og veður’
Sorgleg /
ir að e
hætt, ■***,' »tnn
að því hversutlNv^^ ** Ándi
störfum eigum / að
þal •*ra er olt^fíð og
sti’ ^ ' ef hennar
ny
ið
bel
Sá
reglum sem að sumu leyti er
ítar. Samkvæmt þeim er el
nað milli Reykjavíkur og A>
/rar nema á þriðjudögum og
iögum. Þetta er allsendis
nægjandi. Óþjákvæmilegt
breyta þessu og moka 2
mánudögum, miðvikudö'
föstudögum. Forráðame
gerðar sjá gjaman eftir
munum sem til sryónv
og vi^ja fremur að þein.
varanlegrar vegagerðar, þetu.
armið á að vísu nokkum rétt á se.
en Unitonðin ar KnA —;I—'

^útum, að
var
:ka
með
a án
.aginn
•íla sem
á odda-
. daginn.
.ynnst því
if þá daga
ir maður að
iandi jafnvel
gun orðin helsta
nsins. Ægilegar
L þynningu óson-
kki gæfulegt með
fin, loftmengunina,
ur mengun hafsins.
an
.yn'
Islands óhamingju
verður allt að vopni
ótru.v-6. yau Kann ao vnröast biii. hjnaa pou OKkur
oaoamianga
Bara ekki
um pólitík
Morgunblaðið birtir á sunnu-
dögum greinar eftir forystumenn
þingflokkanna, lætur kefli ganga
á milli þeirra hring eftir hring.
Greinarnar heita „Hugsað upp-
hátt“. Ekki alls fyrir löngu skrif-
aði Páll Pétursson, formaður
þingflokks Framsóknarflokksins
grein um illviðri og mengun og
starfshætti alþingis. Þegar hann
var í þann veginn að skipta um frá
veðurfari til löggjafarstarfs lét
hann þessi orð falia:
„Þegar ég tók að mér að setja
þennan pistil saman fyrir Morg-
unblaðið fékk ég þá forskrift að
hann mætti ekki fjalla um pó-
litík.“
Þetta er satt best að segja at-
hyglisverð forskrift (hvort sem
menn nú fara eftir henni bókstaf-
lega eða ekki). Ekki verður betur
séð en dæmið líti út sem hér segir:
Morgunblaðið opnar síður sínar
fyrir öllum pólitískum flokkum í
föstum sunnudagsdálkum. Þar
með fær blaðið fjöður í þann hatt
sem því finnst dýrmætastur - að
það sé Blað Allra Landsmanna.
Og stjórnmálaforingjarnir þykj-
ast nokkuð góðir að sínu leyti:
þeir fá pláss í víðlesnasta blaði
landsins. En þá kemur einn hníf-
ur í vora kú: „ég fékk þá forskrift
að hann mætti ekki fjalla um pó-
litík“. Morgunblaðið vill þá að
líkindum helst að stjórnmálafor-
inginn láti niður falla jafnókurt-
eislega hluti og flokksleg sjón-
armið sín, þegar hann fær að stíga
upp á sjálft Fjallið helga, Morg-
unblaðið. Nota bene - ef hann er
Framsóknarmaður eða sósíalisti
- ekki kemur neinum til hugar að
banna Þorsteini Pálssyni að puða
fyrir sinn flokk þegar hann notar
sínar mörgu frístundir í stjórnar-
andstöðunni til að skrifa margar
opnugreinar í Morgunblaðið.
Þannig er gangverkið í þeirri
haglegu svikamyllu umburðar-
lyndisins sem Blað Allra Lands-
manna hefur komið sér upp.
Allir í
vaxtaleikinn
Um síðustu helgi hefur það
boð komið til Júlíusar Sólness,
formanns Borgaraflokksins, að
Hugsa upphátt. Grein hans ber
sögulega yfirskrift: „fslands
óhamingju verður allt að vopni“.
Tilefni þess að svo djúpt er í ár-
inni tekið er að bankar og pólit-
ískir ráðamenn hafa ekki stutt
Stálvík með þeirri fjármagnsfyr-
irgreiðslu sem þarf til að fyrirtæk-
ið smíði togara fyrir Dubaimenn.
Júlíus Sólnes er harður mála-
fylgjumaður: sá sem greinina les
getur með engu móti skilið í
þeirri að því er virðist stórfurðu-
legu heimsku eða illvilja sem
kemur í veg fyrir að skrifað sé
upp á Dubaivíxilinn.
En þá hluti þekkja aðrir betur.
Hins skal getið að greinin er öðr-
um þræði almenn kvörtun um
vanmat á íslenskum iðnaði og þar
um segir Júlíus Sólnes á þessa
leið:
„Ráðamenn halda að einhver
óskilgreindur hátækniiðnaður og
upplýsingaiðnaður muni leysa öll
okkar mál. Þá virðast margir
halda það að við getum öll lifað á
því að fara í vaxtaleik. Við getum
lifað á því að selja hvert öðru
verðbréf og skuldabréf. Flytja
peninga milli bóka í bönkum eftir
því sem vextir breytast".
Þetta er góð stunga hjá Júlíusi -
enda þótt ofmælt sé að „ráða-
menrí' hugsi svo mjög á þann veg
sem hann segir. Nema þá helst
þeir Sjálfstæðismenn sem sjá
lausn hvers vanda í því sem þeir
kalla frelsi á peningamarkaði.
Hitt er rétt að þeir ráðamenn sem
mestu hafa ráðið á næstliðnum
árum hafa komið því svo fyrir, að
þeir lifa langbest og sællegast á
Islandi sem eru í „vaxtaleik".
Kaupa og selja skuldabréf. Með-
an þeir sem eru svo úreltir og
sveitó að vilja framleiða eitthvað
mega snapa gams. Og þetta er
reyndar ekki séríslenskt fyrir-
bæri. Nýfrjálshyggjan hefur ein-
mitt ýtt mjög undir þann „spila-
vítiskapítalisma“ sem leggur allar
áherslur á bragðvísi á peninga-
markaði en lætur framleiðendur
sitja á hakanum. Gefur verðbréf-
abröskurum margfalda umbun á
við það sem stjórnendur og
tæknisérfróðir bera úr býtum við
að búa til góða vöru. Og yfir öllu
saman svífur svo þokukennt
hrifningartal um „upplýsingaiðn-
að“ (sem Július Sólnes víkur
einnig að) - en sá iðnaður nýtur
reyndar einna mestrar hylli í van-
hugsuðum gauragangi fjölmiðla,
sem aldrei spyrja: upplýsingar
um hvað?
Þai sem
fólkii vill?
í fréttaskýringu í Alþýðublað-
inu um helgina var komið að
merkilegum prentfrelsishnút.
Þar segir að stærstu og vinsælustu
blöð Bretlands lifi góðu lífi á
óþverra um náungann meðan
„virðuleg árdegisblöð berjast í
bökkurrí*. Sumir þingmenn vilja
skerða möguleika blaða til að
ryðjast inn í einkalíf manna - en
þá kemur strax að því að menn
fara að óttast að slík lög mundi
skerða það prentfrelsi líka sem
nauðsynlegt er. Og almenningur
- hvað um hann? Alþýðublaðið
segir:
„Stjórnmálamenn hafa al-
menning með sér. Nýlegar skoð-
anakannanir sýna að 70% Breta
„fyllast klígju og viðbjóði“ yfir
blaðaskrifum síðdegisblaðanna.
En á sama tíma er það umhugs-
unarefni, að sömu 70% kaupa
síðdegisblöðin daglega."
Þessi sorpskrif eru semsagt
bæði það sem fólkið vill og það
sem það ekki vill. Leysi sá þann
hnút sem getur. En hver var að
segja að útbreiðsla blaðs væri
sama og gæði þess?
ÁB
Þjóðviljinn
Síðumúla 6 -108 Reykjavík
Sími 681333
Kvöldsími 681348
Utgefandi: Útgáfufólag Þjódviljans.
Ritstjórar: Árni Bergmann, MörðurÁrnason, Silja Aöalsteinsdóttir.
Fróttastjóri: Lúðvík Geirsson.
Aðrir blaðamenn: Dagur Þorleifsson, Elías Mar (pr.), Elísabet
Brekkan, Guömundur Rúnar Heiðarsson, Hildur Finnsdóttir ípr.), Jim
Smart (Ijósm.), Kristófer Svavarsson, Magnús H. Gíslason, Ólafur
Gíslason, Páll Hannesson, SigurðurÁ. Friðþjófsson (umsjm. Nýs
Helgarblaðs), Sævar Guðbjörnsson, Þorfinnur Ómarsson (íþr.),
Þröstur Haraldsson.
Framkvæmdastjóri: Hallur Páll Jónsson.
Skrifstofustjóri: Jóhanna Leópoldsdóttir.
Skrifstofa: Guðrún Geirsdóttir, Kristín Pótursdóttir.
Auglysingastjóri: Olga Clausen.
Auglýsingar: Guðmunda Kristinsdóttir, Unnur
^Ágústsdóttir.
Símavarsla: Sigríður Kristjánsdóttir, ÞorgerðurSigurðardóttir.
Bílstjóri: Jóna Sigurdórsdóttir.
Husmóðir: Erla Lárusdóttir
Útbreiðslu- og afgreiðslustjóri: Ðjörn Ingi Rafnsson.
Afgreiðsla: Halla Pálsdóttir, HrefnaMagnúsdóttir.
Innheimtumaður: Katrín Bárðardóttir.
Útkeyrsla, afgreiðsla, ritstjórn:
Síðumúla 6, Reykjavík, símar: 681333 & 681663.
Auglýsingar: Síðumúla 6, símar 681331 og 681310.
Umbrot og setning: Prentsmiðja Þjóðviljans hf.
Prentun: Blaðaprent hf.
Verð í lausasölu: 80 kr.
Nýtt Holgarblað: 110 kr.
Áskriftarverö á mánuði: 900 kr.
4 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN { Þriðjudagur 7. mars 1989