Þjóðviljinn - 12.04.1989, Blaðsíða 3

SJAVARUTVEGUR
1986 í sambandi við endur-
vinnslustöðvar fyrir kjarnorkuúr-
gang þess efnis að nkin byggðu
ekki slíkar stöðvar öðruvísi en
svo að búið væri að sýna fram á að
það ylli ekki mengun í sjó. Petta
tel ég vera afar mikilvægt núna
þegar menn eru að ræða um
kjarnorkuna sem lausn á gróður-
húsaáhrifunum. Hætta að nota
olíu og kol en þess í stað kjarn-
orku til raforkuframleiðslu. Þá
mun noktun kjarnorkunnar mar-
gfaldast og þá er einmitt mjög
mikilvægt að það verði hætt að
setja allan úrgang í sjóinn og
menn leysi það með öðrum hætti
td. með að grafa hann í jörðu.
- En hinu er ekki að leyna að
það er alltaf hætta á slysum í
kjarnorkuverum og endur-
vinnslustöðvum og fjölgun þeirra
eykur að sjálfsögðu þá hættu enn
frekar. Krafan er auðvitað sú að
gerðar séu allar þær ráðstafanir
sem tæknilega eru framkvæman-
legar og ekki horft í kostnaðinn.
Þetta er aðalatriðið sem við höf-
um lagt á í því samstarfi sem við
höfum átt í þessari stofnun.
Umferð kjarn-
orkukafbáta
- Við vitum bara svo sáralítið
um ferðir kjarnorkukafbáta í haf-
inu í kringum landið að það er
mjög erfitt fyrir okkur að segja
nokkuð til um hvort umferð
þeirra hér um slóðir hafi aukist
eða ekki. Við störfum á grund-
velli alþjóðlegra samninga þar
sem allur hernaður er undan-
skilinn, og hreint og út sagt þá
þekkjum við ekki vandamálið. Sé
það hins vegar rétt að hér sé mik-
ill fjöldi kjarnorkukafbáta sem
nýta kjarnorku um borð þá er
auðvitað samfara því ákveðin
hætta og því meiri sem þeir eru
fleiri fyrir fiskistofna okkar. En
það segir sig auðvitað sjálft að ef
eitthvert kjarnorkuslys yrði um
borð í þessum bátum neðansjáv-
ar hér við land gæti það að mínum
dómi orðið veruleg ógnun við
lífríkið í hafinu. Pað er engin
spurning.
Fækkun um borð í
bátum og skipum
- Við höfum sáralítil afskipti af
því hvernig háttað er fjölda
manna um borð í bátum og
skipum. Stjórnvöld hafa sett
ákveðnar reglur um mönnun
skipa sem ná eingöngu til yfir-
manna, þe. um lágmarksfjölda
skipstjórnarmanna og vélstjóra
um borð og þær eiga að tryggj a að
hægt sé að sigla skipinu og koma
því heilu í höfn í öllum tilvikum.
Hins vegar eru engar reglur til um
fjölda undirmanna. Um það hef-
ur verið samið í kjarasamning-
um. Aftur á móti höfum við engin
afskipti af því hvernig vinnan er
skipulögð um borð í skipum og
bátum. Það er málefni skipstjór-
ans hvernig hann gerir það og
einnig að menn hafi þá hvfld sem
þeim ber. Og ég hlýt að álykta að
góður skipstjóri líti svo á málin að
hans menn fái eðlilega hvfld og
afkasti þá í samræmi við það.
- Ýmsir vilja þó meina að
rekja megi orsakir margra slysa
og óhappa sem orðið hafa úti á
sjó til þreytu og sljóleika af völd-
um mikillar vinnu, vöku og
mannaskorts um borð, en hingað
inn á borð til okkar höfum við
ekki fengið dæmi sem alfarið má
rekja til þessara þátta. Jafnframt
skal því heldur ekki neitað að það
er mjög erfitt að sanna að svo hafi
verið. Síðan er það spurning
hvort sú tæknivæðing sem orðið
hefur um borð í flotanum hafi
tekist sem skyldi. Ég hef það
stundum á tilfinningunni að
tæknin hafi tekið ráðin úr hönd-
um sjómannsins. Það vill nefni-
lega oft gleymast að tæknin er til
að auðvelda mönnum störfin en á
ekki að stjórna þeim. Ég neita því
ekki að það hefur stundum hvar-
flað að mér að tæknin hafi á
stundum orðið til þess að deyfa
menn.
Gerum
okkar besta
- Við höfum eins og aðrar
ríkisstofnanir orðið að taka á
okkur byrðar í þeim samdrætti
sem fyrirskipaður er hjá hinu op-
inbera en engu að síður reynum
við nú sem endranær að gera okk-
ar besta í því eftirliti sem okkur
ber að sinna samkvæmt lögum.
Þá höfum við reynt að hagræða
hjá okkur eftir því sem hægt hef-
ur verið og í því sambandi er vert
að nefna sem dæmi eftirlit með
smábátum. Þar höfum við tekið
upp góða samvinnu við
Landssamband smábátaeigenda
að menn komi sér saman á hverj-
um stað til að samræma báta-
skoðun og þá höfum við sent
menn á staðinn. í stað þess að
vera að skoða einn og einn bát í
hvert skipti.
- í skyndiskoðun skipa erum
við raunverulega að athuga
hvernig áhöfnin heldur við á-
standi síns skips, sem er annað en
lögbundin skoðun sem fram fer
einu sinni á ári. Ef allt reynist eins
og það á að vera fær viðkomandi
skip sitt haffærnisskírteini. Síðan
er það á ábyrgð skipstjórnar-
manna að viðhalda því ástandi
sem haffærnisskírteinið er gefið
út á og það erum við að kanna í
þessum skyndiskoðunum okkar.
Með þeim erum við einnig að efla
tengslin við sjómennina og hlusta
á hvað þeir hafa fram að færa til
aukins öryggis.
- Almennt má segja að við-
haldi á öryggisbúinaði skipa og
öðru sem að honum lýtur sé ekki
frestað af viðkomandi útgerð
vegna fjárskorts eða sparnaðar.
Mestaráhyggjuraf
hávaðamengun
- Um verkefni okkar hverju
sinni má auðvitað segja að þau sé
ávallt mjög brýn. En svona fljótt
á litið sýnist mér að stærstu málin
í framtíðinni séu þau sem lúta að
bættum aðbúnaði og þá ekki síst
að hávaða um borð í skipum og
bátum. Eins og við vitum eru að
verða miklar breytingar á fiski-
skipunum og þá helst þær að
vinnslan fer fram úti á sjó en ekki
í landi sem fylgir aukinn tækja-
búnaður og meiri hávaði. Fylgik-
villar hans eru ekki aðeins
heyrnarskaði heldur einnig sljó-
leiki og þreyta. Þannig að mikill
og stöðugur hávaði hefur áhrif á
heilsufar manna ekki síður en af-
köstin. Höfuðáherslan varðandi
öryggis- og aðbúnaðarmál skipa
hljóta hins vegar að vera á skipið
sjálft. Það er nauðsynlegt fyrir
sjómenn að fá meiri skilning á
eigin skipi og að þeir geri sér al-
mennt greint fyrir því að besta
öryggistækið er skipið sjálft.
Ennfremur má með meiri ár-
vekni og að menn tileinki sér þá
undirstöðuþekkingu sem þeir
varðandi öryggismál, geta forð-
ast Iangsamlega flest slys og
óhöpp sem verða á sjónum.
-grh
CONRAD
900 M
PLASTBÁTAR
Örfáir af þessum frábæru bátum verða til afhendingar fyrir vorið
ef pantað er strax. Ótrúlega hagstætt verð. Bátur í Reykjavík.
Fleiri gerðir og stærðir fáanlegar.
Ispóll,
pósthólf 8851, 128 Reykjavík.
Upplýsingar í síma 91-73512.
JAM VINNSLA
o
um bord
Rækjusjódari
Breidd 1500 mm
Lengd 1300 mm
Hæd 1700 mm
Afköst 300 kg/klst
(25 kg i skammti)
Hitadur med raf-
magni eda olíu.
Skapid meiri verdmæti, sjódid um bord.
Til uppsetningar eftir sjódara bjódum vid kælifæriband,
lausfrysti og pökunaradstödu. Fyrir sjódara, bjódum vid
stærdarflokkara og naudsynleg færibönd.
Vid bjódum einnig heildar rækjuvinnslulínur, og setjum þær
upp um bord.
------------------------
/
Maskinfabriken JAM A/S /
Alsvej 2 • DK-5800 Nyborg /
Denmark /
Telf. 09 31 1617 -Telex 50 471
Telefax: 09 31 23 25
2.7
Eigum nú til 33. Itr. „RÆKJU-
KASSANA", fyrir innfjarðar-
veiðina, sem nálgast.
Hafið samband við okkur í tíma.
Hægt að fá kassana merkta, ef
óskað er.
B. Sigurðsson sf.
Auðbrekku 2
200 Kópavogur
Sími 4 62 16