Þjóðviljinn - 18.04.1989, Blaðsíða 7

VIÐHORF
Sjónarhom landsbyggðarkenn ara
Kennarar verða um þessar
mundir fyrir allmikilli gagnrýni.
Launakröfur þeirra eru m.a.
taldar hreint tillitsleysi við verka-
lýðinn, sem er launalega mun
verr settur en kennarar og berst
nú að auki við atvinnuleysi. Þetta
verða kennarar á landsbyggðinni
vafalaust meira varir við en kenn-
arar SV-hornsins, þar sem
atvinnuleysi er ekki eins mikið og
áþreifanlegt.
Auðskilið er að fólk sem lifir
við fátæktarmörk, þeir sem eru
atvinnulausir og yfirleitt allir þeir
sem hafa lægri laun en kennarar,
hafi litla samúð með verkfalli
HÍK-kennara. Kennarar ættu
ekki að búast við öðru. Ekki geta
þeir heldur búist við stuðningi
nemenda, sem hafa endurtekið
orðið fórnarlömb kjarabaráttu.
Hins vegar tel ég gott að al-
menningur geri sér grein fyrir að
kjarabarátta HÍK-kennara er
ekki eingöngu sprottin af fég-
ræðgi og einnig hinu, að einmitt í
atvinnuleysi kemur gildi
menntunar skýrt í ljós. Óaglært
starfsfólk verður oftast harðast
úti í atvinnuleysi. Þess vegna er
enn nauðsynlegra en ella að
skólarnir séu mannaðir dugandi
og áhugasömum kennurum á
harðindatímum en í góðærum.
Margir kennarar hafa samband
við skólasystkin frá mennta- eða
háskóla og hafa greiðan aðgang
að upplýsingum um laun og lífs-
Helga Hreinsdóttir skrifar
kjör fólks, sem hefur að baki
álíka langt háskólanám og þeir
sjálfir. Það fer ekki framhjá okk-
ur að laun okkar erfiðis eru mis-
jöfn. Vissulega má um það deila
hvort munur í mikilvægi starfa
réttlæti þennan launamun. Það
Kennurum á landsbyggðinni
hlýtur öllum að vera það mikið
hagsmunamál að ná kennara-
stéttinni upp úr þeirri lægð, bæði
andlegri og veraldlegri, sem hún
hefur verið í um skeið. Við búum
nefnilega við þau ósköp sem stafa
endaskipti valda öryggisleysi hjá
nemendum og draga úr þeirri
samfellu í þroska og námi sem
æskileg er í þjóðfélagi örra
breytinga og stöðugs áróðurs.
Eitt gleymist líka oft og það er
að mjög margir kennarar eru
„Með því að krefjast álíka launa ogfyrrver-
andi jafningjar okkar erum við að bendafólki
á að störfokkar og börn landsins eru mikil-
væg. “ i
launamynstur sem liggur nokkuð
í augum uppi í þjóðfélaginu gefur
til kynna það mat stjórnvalda (og
e.t.v. almennings) að störf, þar
sem unnið er með fólk, að ekki sé
nú minnst á börn og unglinga, séu
minna virði en störf, þar sem
unnið er með aura og krónur.
Þessu gldismati hljóta a.m.k. all-
ar uppeldisstéttir að hafna. Með
því að krefjast álíka launa og fyrr-
verandi jafningjar okkar hafa,
erum við að benda fólki á að störf
okkar og börn landsins eru mikil-
væg.
af örum kennara- og leiðbein-
endaskiptum. Ég vona að enginn
skilji mig svo að ég sé að hallmæla
leiðbeinendum, bjargvættum ís-
lenska skólakerfisins. Þetta er
upp til hópa ágætisfólk, en því
miður stoppar það ekki allt lengi
við á sama stað. Inn á milli er
einnig ungt eða óþroskað fólk,
sem gerir sér hvorki grein fyrir
mikilvægi reynslunnar né þeirrar
menntunar, sem liggur að baki
kennarastarfinu, og hefur ekki
metnað fyrir hönd kennarastétt-
arinnar. Ör kennara/leiðbein-
einnig foreldrar og eiga börn sem
þurfa að ganga í gegnum
menntakerfið. Hér á Austurlandi
eru u.þ.b. 40% af þeim sem
stunda kennslu í grunnskólum
réttindalaust fólk og á framhalds-
skólastigi eru leiðbeinendur
60%. Á Vestfjörðum er ástandið
jafnvel enn verra, en sem betur
fer nokkuð skárra í öðrum lands-
hlutum, og skást í þéttbýlinu á
horninu góða. Það sárgrætilega
er að það er ekki kennaraskortur
í landinu, það eru nefnilega til
allmargir kennarar, en þeir eru
bara í öðrum betur launuðum
störfum. Með betri kjörum, en
einnig bættri starfsaðstöðu kenn-
ara, yrði auðveldara að fá og
halda góðu fólki við skólana.
Kennarar eru gagnrýndir fyrir
að láta sig hag nemenda engu
skipta þegar kjarabarátta er ann-
ars vegar. Þessi gagnrýni bitnar á
kennarastéttinni allri, burtséð frá
því, hvort kennarar eru í verk-
fallsfélaginu, HÍK, eða,hvort
þeir eru í KÍ, sem ekki greiddi
atkvæði um hvort beita skyldi
verkfalli. Það gleymist oft að það
þarf tvo til þegar deilt er og að
kennarar eiga í baráttu við
harðvítugan andstæðing, sem ber
þá væntanlega helming ábyrgðar-
innar af þeim skaða sem verkfall
veldur nemendum okkar.
Hins vegar er einmitt kennur-
um afar ljós sá skaði sem nem-
endur verða fyrir og svíður sárt.
Kennarar eru í mun betri aðstöðu
heldur en fulltrúar ríkisvaldsins
til að meta vandræði þau sem
nemendur hafa af endurteknum
hléum í námsferli þeirra. Það er
kannski einmitt þess vegna sem
HÍK-kennarar eru í verkfalli og
geta vel hugsað sér að vera lengi í
verkfalli gegn verulegri kjarabót.
Við teljum það vera einu trygg-
imguna fyrir varanlegum vinnu-
friði nemendum okkar til handa.
Helga er kennari við Mennta-
skólann á Egilsstöðum.
Hvemiq samninga og til Iwers?
listinn beitti sér fvrir löpim
Ég er ein þeirra sem hef átt sæti
í samninganefnd SFR og sam-
þykkt samkomulag það sem að-
ildarfélög BSRB gerðu nú á dög-
unum. Samkomulag þetta er ekki
upp á háa krónutölu og því ekki
mikið sem kemur í vasann. Þess-
um samningi fylgja þó ýmis
ákvæði, eins og niðurgreiðsla á
landbúnaðarvörum, sem hlýtur
að koma mörgum til góða. Þá á
að tryggja að verðlag verði
stöðugt þótt ekki hafi náðst
ákvæði um algera verðstöðvun.
Þó ætla ég að það geti orðið mjög
óþægilegt fyrir ríkisstjórnina ef
hún heldur ekki þennan samning.
Ég veit að margir segja að ríkis-
stjórnir hafi alltaf svikið og það
veit ég líka, að þótt við íslending-
ar höfum frekar skammtíma-
minni en hitt, þá er svo stutt til
næstu samninga að ég trúi því að
okkur bresti ekki minni þann
tíma sem samningurinn gildir.
Ríkisstjórnin veit að ef hún held-
ur ekki þennan samning þá á hún
ekki von á góðu.
Vitað er að ekki var hægt að ná
lengra án verkfallsaðgerða.
Auðvitað er það eina vopnið sem
verkalýðshreyfingin á.
Ég heyrði Þórhildi Þorleifs-
dóttur segja það í sjónvarpi í
fréttatíma þegar hún var spurð
um samningana, að þeir væru
langt frá því nógu góðir. í BSRB
væri stór hlutur láglaunakvenna
og að samningamenn hefðu ekk-
ert hugsað um hag þeirra. Mikið
vildi ég að Þórhildur hefði kynnt
sér þennan samning dálítið betur
en raun ber vitni. En, Þórhildur,
þannig er að með breyttum
starfsaldursreglum varðandi
lægstu launaflokkana hækka laun
þeirra verulega. Þegar fullorðið
fólk kemur út á vinnumarkað
hefur það öðlast reynslu sem frá-
leitt er að taka ekki tillit til. Því
var mikilvægt að semja um líf-
aldurshækkanir eins og hér var
gert.
Tökum dæmi. 32 ára gömul
kona sem er að byrja að vinna og
hefur engan starfsaldur, gæti lent
í flokki 231 hjá SFR. Hún hefði
átt að fara í svonefnt 4. þrep, sem
gefur um 42.000 kr. fyrir samn-
ing. Eftir samninginn fiyst konan
í 8. þrep, en það gerir rúmar
50.000 kr. og til viðbótar koma
2.000 krónurnar. Þannig hækkar
þessi kona um 10.000 kr. við
samninginn. Ég veit nú að þetta
eru ekki háar tölur og þú, Þór-
hildur, mundir ekki sætta þig við
þær.
Þessu til viðbótar koma bók-
anir um margs konar réttindam-
ál, t.d. lagfæringar á fæðingaror-
lofi, uppsagnarfrest lausráðins
starfsfólks og réttindi þungaðra
kvenna til vinnu. Sum þessara á-
kvæða skipta einstaklinga miklu
máli þótt þau kosti ríkið ekki
mikið fé. Vitanlega má segja að
verkalýðsfélög eigi ekki að vera
að semja um almenn
mannréttindi, eins og fæðingar-
orlof, slíkt ætti að koma frá al-
þingi. Eðlilegast væri að Kvenna-
Sigríður Kristinsdóttir skrifar
„En, Þórhildur, þannig er að með breyttum
starfsaldursreglum varðandi lœgstu launa-
flokkana hœkka laun þeirra verulega. Þegar
fullorðið fólk kemur út á vinnumarkað hefur
það öðlast reynslu semfráleitt er að taka ekki
tillit til. Því var mikilvœgt að semja um lífsald-
urshœkkanir. “
listinn beitti sér fyrir lögum um
rétt kvenna eins og hér er um að
ræða. Ýmsum málum ætti að vera
hægt að þoka fram þar við vinnu í
nefndum og að reglugerðum. En
ekki hefur nóg heyrst frá
Kvennalistanum um þessi efni.
Því held ég að verkalýðshreyfing-
in verði að halda vöku sinni og
jafnvel semja á þennan hátt um
mannréttindi þeirra sem minna
mega sín meðan alþingismenn og
-konur láta sitt eftir liggja.
Sigríður er sjúkraliði á Landspít-
ala og í samninganefnd SFR.
[j-NOlVCylp]
kœliskápur
semer
rúmgóöur
ogódýr
þJÓÐVHJtm - SÍÐA 7
SUMARDAGINN FYRSTA
LOKADÁ FÖSTUDAG
Húsnœðisstofnun ríkisins og Veðdeild Landsbanka íslands
flytja í nýtt húsnœði fimmtudaginn 20. apríl. Vegna flutninganna verður
einnig lokað föstudaginn 21. apríi.
Mánudaginn 24. apríl hefst starfsemi okkar á ný með eðliiegum hœtti.
Við flytjum að
SmJRLANDSBRAUT 24.
Símanúmer Húsnœðisstofnunar verður áfram 69 69 00
og símanúmer Veðdeildar er einnig óbreytt, 60 60 65.

HUSNÆÐISSTOFNUN
RÍKISINS