Þjóðviljinn - 04.11.1989, Page 11

I VIKULOK
I DAG
Andstaða á
breytingatímum
Samtök herstöðvaandstœðinga halda landsráðstefnu sína í dag og á
morgun. Ingibjörg Haraldsdóttir: Aðgerðirfriðarhreyfinga
bera árangur
Um þessar mundir er
nauðsynlegt að koma íslandi inn í
þær afvopnunarviðræður sem nú
fara fram. í þessum viðræðum
hefur ekkert komið fram um að
fækka eigi í herafla eða flugvéla-
flota Bandaríkjahers hér á landi,
segir Ingibjörg Haraldsdóttir, for-
maður Samtaka herstöðvaand-
stæðinga. En í dag hefst lands-
ráðstefna samtakanna klukkan
13 að Hverfisgötu 105 og geta
allir herstöðvaandstæðingar sótt
fundinn sem stendur í tvo daga.
Ingibjörg segir landsráðstefnuna
fyrst og fremst vera vettvang til
að skipuleggja starf samtakanna
á næsta ári og yfirfara starfið á
þessu ári. Ingibjörg ræðir í dag
stuttlega starfsemi herstöðva-
andstæðinga við Þjóðviljann.
„Við stóðum iynr tveimur
mjög viðamiklum aðgerðum á ár-
inu, annars vegar vegna 40 ára
NATO-aðildar 30. mars, þar sem
við stóðum fyrir 10 menningar-
dögum og hins vegar stórfundi í
Háskólabíói. Þá vorum við einnig
með aðgerðir í kring um heræf-
ingarnar í vor, sem voru kannski
viðameiri en fólk almennt áttar
sig á, vegna þess að við vorum
með fólk á æfingasvæðinu allar
nætur og trufluðum æfingarnar
þannig að þeir þurftu að stöðva
þær eitt kvöldið. Dagfari var líka
gefinn út í 16 þúsund eintökum
þann 17. júní, sem er stærra upp-
lag en verið hefur að undanförnu.
Á landsráðstefnunni munum
við meta starfið og stöðu samtak-
anna í framhaldi af því og hvað
við viljum gera á næsta ári.“
Nú er þessi áratugur brátt á
enda. Hvernig sýnist þér hann
hafa verið í starfi herstöðvaand-
stæðinga?
„Ég get kannski ekki tjáð mig
mikið um það. Ég hef ekki verið
virk í starfi með samtökunum
nema síðan 1984. En ef ég miða
við þann tíma sem ég hef verið þá
finnst mér starfið öflugra en þá og
mér finnast viðhorfin í þjóðfé-
laginu hafa breyst. Það er greini-
lega meiri og breiðari andstaða
gegn hernum en um leið er hún ef
til vill ekki eins skipulögð. And-
staðan er þvert á alla flokka en
margir þeir sem eru á móti her-
stöðinni eru ekki tilbúnir að vera
virkir í baráttunni.
Ingibjörg Haraldsdóttir, formaður
Samtaka herstöðvaandstæð-
inga. Mynd: Kristinn.
Ástæðan fyrir því að stefna
okkar nýtur vaxandi stuðnings er
auðvitað afleiðing friðarmálanna
í heild. Reagan - Gorbatsjof-
fundurinn 1986 hafði áhrif og sú
þíða sem orðið hefur í sam-
skiptum stórveldanna. Yngra
fólk tekur afstöðu í þessu máli
alveg óháð pólitískum flokkum,
það er alla vega mín tilfinning."
Þú kemur inn á þœr breytingar
sem orðið hafa að undanförnu. A
síðasta áratug hafa átt sér stað
miklar breytingar á alþjóðavett-
vangi, þurfa herstöðvaandstœð-
ingar eitthvað að breyta sínum
baráttuaðferðum í Ijósi þessa?
„Herstöðvaandstæðingar hafa
sennilega alltaf endurskoðað sína
baráttu með tilliti til aðstæðna.
Hlutirnir hafa að vísu gerst nokk-
uð hratt. Árið 1979 tekur NATO
ákvörðun um að setja upp með-
aldrægar flaugar í Evrópu. Þá rís
upp gífurlega sterk hreyfing gegn
þessum áætlunum og síðan kem-
ur í ljós að NATO heldur sínu
striki þrátt fyrir andstöðuna. En í
samningnum 1987 er samið um
að þessar flaugar skuli teknar
niður, sem í raun er sigur fyrir
friðarhreyfingarnar vegna þess
að meginkrafa þeirra fæst í gegn.
Við herstöðvaandstæðingar
metum okkar stöðú í tengslum
við það sem er að gerast annars
staðar í heiminum en lítum þó
fyrst og fremst á málin út frá því
sem er að gerast á íslandi. Um
leið og ákvörðunin um uppsetn-
ingu meðaldrægu flauganna er
tekin eru líka teknar ákvarðanir
um aukna hervæðingu íslands,
sem við höfum horft upp á á síð-
ustu árum. Herstöðvaandstæð-
ingar hafa fylgst mjög náið með
þessum málum. Við höfum ma.
stundum orðið fyrst til að benda á
ákveðnar hernaðaráætlanir sem
meira að segja utanríkisráðherra
vissi ekki um. Þetta getum við
vegna tengsla okkar við friða-
rhreyfingar erlendis sem hafa
gefið okkur upplýsingar.
Samhliða aukinni hervæðingu
höfum við breytt okkar aðferð-
um. Aðgerðir okkar varðandi
heræfingarnar má skoða sem
hluta af breyttum áherslum. Þær
undirstrika að það er nauðsynlegt
að standa mjög fast gegn þeim
áætlunum sem eru í gangi. Á
sama tíma og það er þíða í Evr-
ópu horfum við upp á að stór-
veldin færahervæðinguna til. Um
þetta eru mörg dæmi. Lágflugsæ-
fingar td. sem fóru mikið fram í
Vestur Þýskalandi, Hollandi og
almennt í Mið-Evrópu, hafa ver-
ið færðar til Norður-Kanada og
Skotlands vegna þess að þar von-
ast stórveldin til þess að fá að
vera í friði fyrir almenningsálit-
inu.
Vegna þess að þjóðir í Norður-
Atlandshafi eru fámennari telja
stórveldin að það verði auðveld-
ara að komast upp með heræfing-
arnar á strjálbýlli stöðum. fsland
er einmitt strjálbýlt land og her-
stöðvaandstæðingar telja að her-
æfingarnar í vor hafi aðeins verið
fyrsta skrefið. Enda hefur það
komið fram hjá íslenskum her-
námssinnum að eftir tvö ár þurfi
að hafa enn víðtækari æfingu.
Þetta kallar auðvitað á eflingu
baráttunnar til að hindra þetta.
Og við erum ekki ein, þetta varð-
ar fleiri þjóðir við Norður-At-
landshaf. Og við höfum fengið
vilyrði annarra friðarhreyfinga
um stuðning, verði að þessum
æfingum,“ sagði Ingibjörg og var
rokin í undirbúning landsráð-
stefnunnar. -hmp
Sætt sefur siögæðið
Allt sitt stutta líf er maðurinn að glíma við hin
stærri og hin smærri mál. Það sem einum'þykir stórt,
þykjr öörum hrið og öfugt og þetta vilja margir
skrifa 4 reikntng smekksins. Hins vegar eru til mál.
setii a^nað þvort eru stór eða smá, hvemig sen?,át
þaUjéfStið. AHir hljÓtatd. aá vera sammála um-3ii-
Itjarnoíkuéldflaug á leiðtillandsins er Stærra mál
Magnús Skarphéðinsson á leið í Sædýrasafnið.
Þessa dagana fer iriikið fýrir 'þeirri umræðu sem
sumirvilja katta umræðuum sjðgæði í stjórnmákim.
Menn verða mislitir í framan af kappsamlegum
þrætum um brennivínsveitingar ráðherra, sem er
nýtt innlegg í margra ára frjóa þrætu um bílakaup
sömu manna. Allt er þetta göfugt og gott. En stund-
um er eins og stóru málin verði að litlum málum og
litlu málin að stórum málum. Það er til að mynda
mjög furðulegt að þjóð sem er með eins þroskaða
siðgæðisvitund og Islendingar skuli láta stærstu sið-
ferðisbrestina fram hjá sér fara, í öllu falli leiða þá
hjá sér.
Þetta snýr auðvitað að fjölmiðlum. Fjölmiðlar
eiga samkvæmt hátíðarræðum að vera augu og eyru
almennings. Blaðamaður sem lendir í vandræðum
með að fá upplýsingar beitir almenningi fyrir sig
með því að segja „almenningur á heimtingu á að fá
að vita þetta“. En ef fjölmiðlar hefðu einhvern
áhuga á siðferðisbrestunum í íslensku þjóðfélagi,
væru þeir .ekki á endalausum haxðahlaupum á eftir
dægurflugum og tittlingaskít. Ég sakna þess að
augu og eyru almennings“ bfcri skynbragð á stærstu
íriMetðisbrestina <^g hrópi tij*p yfir sig á síðútn sinum
'úþgísijám að ósómí'riukðl ^Ptí'okkar.samféla0-Éi’T
'þBð til að myndá ékki dénii 'úm siðferðisbrest J.að -
þúsúndum manna skulihaldtð í slíkum járngreipum
á vinnumarkaði að ferðafrelsi þess afmarkist af
leiðinni í og úr vinnunni? .Er það ekki dæmi um
siðferðisbrest að einstæðar mæður skuli annað hvort
vera upp á góðvild foreldra komnar eða hlýlegt
viðmót kerfisins? Er það ekki dæmi um siðferðis-
brest að verkafólk sem vinnur 10-14 tíma á sólar-
hring skuli ekki hafa efni á því að borða sómasam-
legan mat? Er það ekki dæmi um siðferðisbrest að
plötusnúður á unglingsaldri skuli hafa margföld
laun þessa sama verkafólks?
Svarið við þessum spurningum hlýtur að vera nei.
Vegna þess að hér eru það umfangsmikil mál á
ferðinni að væru þau merki um siðferðisbrest væri
ekki hiustandi á fjölmiðla fyrir hávaðasömu öskri
hrópandans í eyðimörkinni. Það rignir jafnt á rétt-
láta sem rangláta en aðeins fáir eiga sómasamlega
regnhlíf.
-hmp
þlÓÐVILIINN
FYRIR50ÁRUM
Utanríkisráðherra Finnlands
hvetur til stríðs við Sovétríkin.
Þingmenn Sósíalistaflokksins
leggja til að verkalýðurinn fái aft-
urfulltsamningsfrelsi. Vilji hvorki
verkalýðsfélögin né atvinnurek-
endur nota rétt sinn, þá hækki
kaupgjaldið mánaðarlega í hlut-
falli viðdýrtíðina.
4. nóvember
laugardagur. 308. dagur ársins.
3. vika vetrar byrjar. Sólarupprás
í Reykjavík kl. 9.20 - sólarlag kl.
17.01.
Viðburðir
Jóhannes úr Kötlum fæddur árið
1899. Sovéskar hersveitir ráðast
á Búdapest árið 1956.
DAGBOK
APÓTEK
Reykjavík. Helgar- og kvöldvarsla lyfj-
abúða vikuna
3.-9. nóv. er í Vesturbaejar Apóteki og
Háaleitis Apóteki.
Fyrrnefnda apótekið eropið um helgar
og annast næturvörslu alla daga 22-9 (til
10 frídaga). Siðarnefnda apótekið er
opið á kvöldin 18-22 virka daga og á
laugardögum 9-22 samhliða hinu fyrr-
nefnda.
LOGGAN
’ Reykjavik
Kópavogur Seltj.nes sími
Hafnarfj

Slökkvillð og sjúkrabílar:
Reykjavík
Kópavogur sími
Seltj.nes
Hafnarfj
Garðabær
11 66
12 00
84 55
11 66
11 66
11 00
11 00
11 00
11 00
11 00
LÆKNAR
Læknavakt fyrir Reykjavik, Sel-
tjarnarnes og Kópavog er í Heilsu-
verndarstöð Reykjavikur alla virka daga
frá kl. 17 til 08, á laugardögum og helgi-
dögum allan sólarhringinn. Vitj-
anabeiðnir, símaráðleggingar og tima-
pantanir í síma 21230. Upplýsingar um
lækna og lyfjaþjónustu eru gefnar i sím-
svara 18888.
Borgarspitalinn: Vakt virka daga kl. 8-
17 og fyrir þá sem ekki hafa heimilis-
lækni eða ná ekki til hans. Landspít-
alinn: Göngudeildin er opin 20-21.
Slysadeild Borgarspítalans: opin allan
sólahringinn simi 696600.
Hafnarfjörður: Dagvakt, Heilsugæslan
sími 53722. Næturvakt lækna sími
51100.
Garðabær: Heilsugæslan Garðaflöt s.
656066, upplýsingar um vaktlækna s.
51100.
Akureyri: Dagvakt 8-17 á Læknamið-
stöðinni s. 23222, hjá slökkviliðinu s.
22222, hjá Akureyrarapóteki s. 22445.
Farsími vaktlæknis 985-23221.
Keflavík: Dagvakt. Upplýsingars. 3360.
Vestmannaeyjar: Neyðarvakt lækna s.
1966.
SJÚKRAHÚS
Heimsóknartímar: Landspitalinn: alla
daga 15-16,19-20. Borgarspitalinn:
virka daga 18.30-19.30, helgar 15-18,
og eftir samkomulagi. Fæðingardeild
Landspítalans: 15-16. Feðratími 19.30-
20.30. Öldrunarlækningadeild Land-
spftalans Hátúni 10B. Alladaga 14-20
og eftir samkomulagi. Grensásdeild
Borgarspitala: virkadaga 16-19, helgar
14-19.30. Heiisuverndarstöðin við
Barónsstíg opin alladaga 15-16 og
18.30-19.30. Landakotsspftali: alla
daga 15-16 og 18.30-19. Barnadeild:
heimsóknir annarra en foreldra kl. 16-17
daglega. St. Jósefsspitali Hatnarfirði:
aHadaga 15-16 og 19rÍ9.3Q Klepps-
spitalinn ralla dag%f$ri 6og 18.30-19.
:U... :rh&.:x£ib:V"
Vestmannaeyjum: alla virka daga 15-
16 og 19-19.30. Sjúkrahús Akraness:
alladaga 15.30-16og 19-19.30. Sjúkra-
húsið Húsavík: alla daga 15-16 og
19.30-20.
YMISLEGT
Hjálparstöð RKI. Neyðarathvarf fyrir ung-
linga Tjarnargötu 35. Simi: 622266, opið
allansólarhringinn.
Sálfræðistöðin. Ráðgjöf í sálfræðilegum
efnum. Sími 687075.
MS-félagið Alandi 13. Opiðvirkadagafrá
kl. 8-17. Síminn er 688620.
Kvennaráðgjöfin Hlaövarpanum vestur-
götu 3. Opið þriðjudaga kl .20-22,
fimmtudaga 13.30-15.30 og kl. 20-22,
sími 21500, símsvari.
Sjalf shjalparhopar þeirra sem oröið hafa
fyrir sifjaspellum, s. 21500, simsvari.
Upplýsingar um eyðni. Simi 622280,
beint samband við lækni/hjúkrunarfræðing
á miðvikudögum kl. 18-19, annars sim-
svari.
Samtök um kvennaathvarf, sími 21205.
Húsaskjól og aðstoð fyrir konur sem beittar
hafa verið ofbeldi eða orðið fyrir nauðgun.
Samtökin '78. Svarað er í upplýsinga- og
ráðgjafarsíma félags lesbía og homma á
mánudags-ogfimmtudagskvöldum kl. 21-
23. Símsvari á öðrum tímum. Síminn er
91-28539.
Bilanavakt rafmagns- og hitaveitu: s.
27311. Rafmagnsveita bilanavakt s.
686230.
Vinnuhópur um sif jaspel lamál. Simi
21260 alla virka daga kl. 1-5.
Lögfræðiaðstoð Orators, félags laga-
nema, erveittisima 11012 milli kl. 19.30
og 22.00 áfimmtudagskvöldum
„Opið hús“ krabbameinssjúklinga
Skógarhlíð 8 er „Opið hús'' fyrir alla krabb-
ameinssjúklinga og aðstandendur þeirra á
fimmtudögumkl. 17.00-19.00.
Samtök áhugafólks um alnæmisvand-
ann sem vilja styðja við smitaða og sjúka
og aðstandendur þeirra. Hringið í síma 91 -
22400 alla virka daga.
GENGIÐ
31. okt. 1989 kl. 9.15.
Sala 62.110CX)
Sterlingspund 97.89800 52.86600
8.70500
9.03680
9.71840
14.65900
Franskurfranki Belgískur f-anki Svissneskurfranki Hollensktgyllini 9.98070 1.61420 38.74610 30.02590
Vesturþýskt mark 33.89360
0.04614
4.81490
Portúg Escudo 0.39510
Spánskur peseti........... 0.53360
Japansktyen............... 0.43766
Irsktpund................, 8959700
S0R-S«rst.DOR..;........ 79ATtíOD
ECU-Evfópúmynt.
Beigiskur Fr.Fin..
. ..LjtógáÁé;:
—•ii.jriiil'iát' "Vfw

Láráít:lúýlaa4borg-
ari6magur7kvæði9 .. :
góð 12 kartmannsnafn
14 deila 15 brún 16 Ijúfri
19skipaði29mjög21
skurður
Lóðrétt: 2 lána 3
snauði 4 þrjósku 5 vex
7 heystæða 8 stilkur 10
aðalsmann 11 fiskiskip
13 snös 17 látbragð 18
Lausn á siðustu
krossgátu
Lárátt: 1 húms 4 sefi 6
eik7happ9óhóf 12
raska 14ske 15ugg 16
trauð 19noti20kunn
21 aftur
Lóðrétt:2úða3sepa ’
4 skók 5 fró 7 hyskni 8
pretta10hauður11
feginn13sóa17rif18
uku
Laugardagur 4. nóvember 1989 ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 11