Þjóðviljinn - 05.12.1989, Blaðsíða 1
Þriðjudagur 5. desember 1989 208. tölublað 54. árgangur
Loðna
Sjómönnum sagt upp
Sjávarútvegsráðuneytið: Veiðibannifrestað ítvo tilþrjá sólarhringa. Búið að segja upp áhöfnum þriggja loðnuveiðiskipa á
Eskifirði alls 44 manns. Óskar Vigfússon: Sjómenn slegnir ördeyðunni á miðunum og framtíðarhorfum. Aðalsteinn
Jónsson: Nóg af loðnu en sjórinn er of heitur
Sjávarútvegsráðherra frestaði
áður ákveðnu loðnuveiði-
banni þegar fréttist um loðnu-
veiði inn á fund sjómanna á Akur-
eyri í fyrrakvöld. Engin veiði hef-
ur þó verið á miðunum frá því út
af Kolbeinsey það sem af er en
getur hafa breyst í nótt sem leið ef
eitthvað af loðnu er þar að hafa.
Þegar er byrjað að segja undir-
sem yfirmönnum upp störfum á
loðnuveiðiskipum og reið Aðal-
steinn Jónsson (AUi ríki) á Eski-
firði fyrstur á vaðið á sunnudag
þegar áhafnir þriggja skipa hans
alls 44 manns fengu sín uppsagn-
arbréf.
Að sögn Jóns B. Jónassonar
skrifstofustjóra í sjávarútvegs-
ráðuneytinu fer það eftir aðstæð-
um hversu lengi gildistöku veiði-
bannsins verður frestað en þó
bjóst hann við að gefnir yrðu
tveir til þrír sólarhringar áður en
endanleg ákvörðun verður tekin
þar um. Ástæður þess að sjávar-
útvegsráðherra ákvað að aftur-
kalla útgefin leyfi til loðnuveiða á
laugardaginn voru fyrst og fremst
þær að í nýafstöðnum loðnu-
leitarleiðangri rannsóknaskipa
Hafrannsóknastofnunar mældist
veiðanleg loðna aðeins um 50 - 60
þúsund tonn úr stofni sem búist
var við að væri um 1,5 miljón
tonna. Þá vóg einnig þungt í mati
ráðuneytisins og Hafrannsókna-
stofnunar að mikið er af smá-
loðnu á miðunum.
Eins og gefur að skilja eru
loðnusjómenn afar slegnir yfir
ördeyðunni á miðunum og ef
ekki rætist úr er fyrirsjáanlegt að
margur þeirra á erfitt framundan
sem og útgerðir skipanna sem
varla hafa fengið krónu í kassann
frá því skipin héldu úr höfn fyrr í
Miðbœrinn
Skálmöldin
í borcjairáð
„Þessi hrina ofbeldis- og lík-
amsárása sem tröllriðið hefur
miðbæ borgarinnar að undan-
förnu með þeim afleiðingum að
venjulegt fólk er hætt að þora
þangað um helgar er auðvitað
með öllu óþolandi og borginni til
skammar. Ég mun taka þetta mál
uppi á fundi borgarráðs í dag og
bera þar fram tillögur til úrbóta,“
sagði Sigurjón Pétursson borg-
arfulltrúi.
Svo rammt hefur kveðið að
skálmöldinni í miðbæ borgarinn-
ar undanfarnar helgar að lögregl-
an treystir sér ekki orðið sökum
fámennis að halda þar uppi fyrir-
byggjandi forvörnum og eftirliti.
Um helgina var mikið um lík-
amsmeiðingar í borginni og þurfti
fjöldi manns að sækja slysa-
deildina til að fá gert að sárum og
var ungur maður m.a. í lífshættu
um tíma vegna höfuðhöggs.
-grh
Það urðu fagnaðarfundir á ritstjórn Þjóðviljans í gær, þegar þeir hittust í fyrsta sinn síðan í gagnfræðaskóla
æskufélagarnir og bekkjarbræðurnir Páll Skúlason heimspekingur og prófessor og Jóhann Már Jóhanns-
son, bóndi og söngvari. Báðir eru að gefa út verk í annað sinn, Páll kemur nú með greinasafnið Pælingar II,
en Jóhann Már með hljómplötuna Ef væri ég söngvari. Báðir segja það einkenna verk sín að þeir þekki
lesendur og hlustendur sína ágætlega og miði innihald verka sinna við það. Að sjálfsögðu skiptust þeir á
verkum. Bóndinn er með heimspekiritið og heimspekingurinn með Ijóðasöngvana. - ÓHT.
Mynd: Kristinn
haust og í byrjun vetrar. Óskar
Vigfússon formaður Sjómanna-
sambands íslands sagði sína
menn mjög uggandi yfir stöðu
mála og að þeir héldu dauðahaldi
í þá von að loðnan væri undir ís-
num norðvestur út af Vestfjörð-
um. Það er það svæði sem skip
Hafrannsóknar gátu ekki
rannsakað sökum hafíss.
Kristján Ragnarsson formaður
Landssambands íslenskra út-
gerðarmanna sagði í gær að ef
engin loðna fyndist von bráðar
væri ekki um annað að ræða fyrir
útgerðarmenn en að segja
áhöfnum skipanna upp störfum
með samningsbundnum fyrir-
vara. Hann er mun styttri en
landverkafólk á að venjast eða
frá einni viku og upp í þrjár sem
fer eftir því hversu lengi sjómað-
urinn hefur verið við störf.
Þó útlitið á loðnumiðunum sé
ljótt og þeir svartsýnustu telji að
loðnustofninn sé hruninn vill
Hafrannsóknastofnun ekki taka
svo djúpt í árina enn sem komið
er og í dag heldur Bjarni
Sæmundson af stað á nýjan leik í
loðnuleit. Dr. Jakob Jakobsson
forstjóri stofnunarinnar staðfesti
að vart hefði verið við loðnu við
Austur-Grænland sem virðist
hafa hrakist af íslandsmiðum og
þangað með straumum. Hversu
mikið af stofninum hefði hrakið
þangað er ekki vitað því engar
mælingar hafa þar verið gerðar.
„Það er engin spurning um það
í mínum huga að ástæða þess að
engin loðna veiðist né mælist er
sú að sjórinn er of heitur en ekki
að hún sé horfin. Það er nóg af
loðnu í sjónum en þegar svo er
ástatt með skilyrðin í sjónum
splundra torfurnar sér og þá kem-
ur hún ekki fram á fiskileitartækj-
um skipanna. Það sem við þurf-
um í dag er norðanþræsingur með
miklum kuldum í stað þessarar
hitabylgju sem hér hefur verið.
Þá þjappar hún sig saman í tofur
og verður veiðanleg,“ sagði Aðal-
steinn Jónsson útgerðarmaðui á
Eskifirði.
-grh
Leiðtogafundur NATO
Kalda stríðinu lokið
Helmingsfœkkun langdrœgra kjarnorkuflauga og stórfelldfœkkun hefðbundins herafla íEvrópu
íaugsýn enNATOfráhverftafvopnun í höfunum. JónBaldvinHannibalsson:LeiðtogarNATO
hafaáhyggjur af að Gorbatsjov muni mistakast á efnahagssviðinu
uppúr í
í Möl
Það sem stendur
skýrslu Bush um Möltu-
fundinn er sú yfirlýsing að tíma-
bili átaka í samskiptum stórveld-
anna sé nú lokið og að Bandaríkin
þurfi nú að finna leiðir til þess að
veita Gorbatsjov virka aðstoð,
sagði Jón Baidvin Hannibalsson í
samtali við Þjóðviljann í gær.
-Jafnframt er nú handsalað
samkomulag í höfn um helmings-
fækkun langdrægra kjarnorku-
vopna og fyrirsjáanleg sú róttæka
stefnubreyting í Evrópu, að ríki
þar takmarki varnir sínar við það
sem telst nægjanlegar sjálfsvarn-
ir, en ekki getu til skyndiárásar,
eins og verið hefur. Þetta þýðir í
raun gjörbreytingu á allri vígvæð-
ingu í álfunni og stórfelldan
niðurskurð.
Steingrímur Hermannsson
vakti máls á því á leiðtogafundin-
um, að Bush hefði tekið neikvætt
í hugmyndir Gorbatsjovs um tak-
mörkun vígbúnaðar í höfunum
og ítrekaði þá skoðun íslenskra
stjórnvalda, að nauðsynlegt væri
að taka þetta mál á dagskrá. Þessi
ræða Steingríms vakti að sögn
Jóns Baldvins ekki sérstök við-
brögð, en af einkasamtölum
mætti ráða að mál þetta mætti nú
auknums skilningi, einkum hjá
Norðmönnum og Kanada.
Jón Baldvin sagði það merki-
lega reynslu að sitja leiðtogafund
NATO, þar sem menn hefðu
ekki meiri áhyggjur af öðru en að
leiðtoga Sovétríkjanna myndi
mistakast í áformum sínum. En á
fundinum voru lagðar fram
skýrslur sem staðfestu hið slæma
efnahagsástand Sovétríkjanna:
það efnahagskerfi sem var er nú
hætt að virka, og Gorbatsjov hef-
ur ekki tekist að koma með neitt í
staðinn.
Það er hins vegar athyglisvert,
og sýnir okkur stærð Gorbat-
sjovs, að nú þegar hugmynda-
fræði Lenínismans er endanlega
hrunin og nýlenduveldi Sovét-
ríkjanna sömuleiðis, og efnahag-
ur þeirra í rúst, þá hefur þessi
maður engu að síður með frum-
kvæði sínu á alþjóðavettvangi
haft meiri áhrif en nokkur fyrir-
rennari hans frá því að Stalín leið.
Þótt NATO-ríkin hafi samþykkt
allvíðtækar ráðstafanir til þess að
rétta við fjárhag Ungverja, Pól-
verja og A-Þjóðverja, þá er fjár-
hagsvandi Sovétrikjanna svo stór
í sniðum að mönnum hefur í raun
fallist hendur til þessa, sagði Jón
Baldvin Hannibalsson í Briissel í
gær.
- Sjá nánar um Möltu-fundinn á
bls. 6
-ólg