Þjóðviljinn - 05.12.1989, Blaðsíða 11

BÆKUR
I DAG
Minningar
Guðrúnar
Ásmundsdóttur
leikkonu
Ást og trú, gleði og sorg,
hjónaband og tilfínningar. Þetta
eru meginþræðirnir í bókinni.
„Ég og lífíð“ sem komin er út hjá
Vöku Helgafelli. Þetta eru minn-
ingar Guðrúnar Ásmundsdóttur
leikkonu, sem Inga Huld Hákon-
ardóttir hefur skráð.
í kynningu Vöku-Helgafells á
bókarkápu segir meðal annars:
„Þjóðin þekkir Guðrúnu Ás-
mundsdóttur af leiksviðinu - full
af lífskrafti og tjáningarmætti
hefur hún fært okkur margar
helstu persónur leikbók-
menntanna. En Guðrún hefur
miklu meira að færa okkur. Inn-
sýn í líf sitt og annarra, fullt af ást
og vonbrigðum, sigrum og ósig-
rum, trú og efa, gleði og sorg. En
lífsorkan og glaðværðin geislar
ávallt af Guðrúnu.
Inga Huld Hákonardóttir
ræðir þessi mál við Guðrúnu.
Stundum er hún virkur viðmæl-
andi og gefur þannig fjölbreyttari
og dýpri sýn í heim Guðrúnar.
Brynjólfur
Bjarnason
hefur orðið
Mál og menning hefur gefið út
bókina Brynjólfur Bjarnason,
pólitísk ævisaga. Að stofni til er
bókin viðtöl sem Einar Ólafsson
rithöfundur tók við Brynjólf í
desember 1987 og vorið 1988, þar
sem þeir ræða ýtarlega
stjórnmálaferil Brynjólfs, sem
var einn af helstu leiðtogum ís-
lenskra sósíalista um árabil.
Meðal þess sem Brynjólfur
ræðir er hinn frægi dómur sem
hann fékk í „Guðlastsmálinu"
svonefnda fyrir ritdóm um Bréf
til Láru, stofnun Kommúnista-
flokksins og síðar Sameiningar-
flokks alþýðu-sósíalistaflokksins
sem varð til við samruna komm-
únista og vinstri arms Alþýðu-
flokksins. Brynjólfur ræðir setu
sína í hinni frægu Nýsköpunar-
stjórn sjálfstæðismanna, Alþýðu-
flokksmanna og sósíalista, stofn-
un Alþýðubandalagsins og af-
stöðu sína til þess og gerir grein
fyrir lífsafstöðu sinni og heimssýn
á skýran og greinargóðan hátt,
þar sem meðal annars er vikið að
heimspekiritum hans. Einar Ól-
afsson hefur ritað inngang þar
sem hann rekur pólitíska sögu
Brynjólfs og setur í samhengi og í
bókarauka eru birtar nokkrar
síðustu ritgerðir Brynjólfs um
pólitísk efni. Hún er 171 blað-
síða.
Helgi læknir
Ingvarsson
Höfundur bókarinnar dr. Guð-
rún P. Helgadóttir, fyrrverandi
skólastjóri Kvennaskólans í
Reykjavík, hefur haft aðgang að
fjölda bréfa og heimilda um
föður sinn og kynnt sér prentaðar
og óprentaðar greinar eftir hann
og viðtöl við hann. Guðrún hefur
rætt við marga sjúklinga og sam-
starfsmenn Helga Ingvarssonar,
og hér bregður hún upp skýrri
mynd af honum sem heimilis-
föður og lækni.
Helgi var læknir á Vífilsstöðum
í 45 ár. Þar af 29 ár yfirlæknir.
Hann var virkur þátttakandi
ásamt öðrum í baráttunni gegn
hinum mikla vágesti, berkla-
veikinni, en þeirra baráttu lauk
með sigri um síðir.
Brugðið er upp lifandi mynd-
um af samskiptum hans við sjúkl-
inga og samstarfsmenn, vini og
fjölskyldu.
Bókin er 380 blaðsíður og
prýða hana 70 ljósmyndir.
Smásögur
Kristínar
Ómarsdóttur
Út er komin hjá Máli og menn-
ingu bókin í ferðalagi hjá þér
eftir Kristínu Ómarsdóttur. Bók-
in hefur að geyma fimm smá-
sögur sem fjalla um ástir, sam-
bönd og togstreitu kynjanna í
ýmsum tilbrigðum. f þeim helst
einfaldleiki í hendur við marg-
ræðni, stíll þeirra er ljóðrænn og
frumlegur og þær einkennast af
undirfurðulegum húmor.
Kristín Ómarsdóttir er fædd
árið 1962. Hún hefur áður gefið
út eina ljóðabók. Einþáttungur
eftir hana hlaut verðlaun í leikrit-
asamkeppni Þjóðleikhússins í til-
efni af lokum kvennaáratugarins
og var sýndur árið 1987.
í ferðalagi hjá þér er 103 bls. og
er bæði gefín út í kilju og inn-
bundin.
Fyrsta skáldsaga
Arnmundar
Backman
Frjálst framtak hf. hefur gefíð
út skáldsöguna Hermann eftir
Arnmund Backman. Er þetta
jafnframt fyrsta bók höfundar
sem er kunnur lögfræðingur í
Reykjavík.
I bókarkynningu segir m.a.:
Hermann er samtímasaga og
sögusviðið er fjölbýlishús f
Reykjavík. Aðalsöguhetjan er
Hermann Karlsson, fórnarlamb
neyslusamfélagsins og tekur þátt
í lífsgæðakapphlaupinu af lífi og
sál í von um að allt bjargist í fram-
tíðinni. Samt sem áður er sögu-
hetjan að missa tök á málum sín-
um og framundan er glórulaust
basl. En Hermann vill vera sjálf-
stæður og harður í horn að taka
og því heldur hann hiklaust
áfram. Þrátt fyrir alvarlegan
undirtón slær höfundur á létta
strengi og er sagan oft í meira lagi
brosleg - þá stundum grátbros-
leg.
Hermann er 224 blaðsíður.
Ástandiö-
mannlífá
hernámsárum
Út er komin bókin Ástandið -
mannlíf á hernámsárum eftir
Bjarna Guðmarsson sagnfræðing
og Hrafn Jökulsson blaðamann.
Ástandið er lýsing á samskiptum
íslendinga við erlent herlið á
stríðsárum; dregnar eru upp hin-
ar ýmsu myndir sem þessi sam-
skipti tóku á sig, ss. Bretavinnu,
brask og sprúttsölu, skemmtana-
líf og þjóðrembu svo fátt eitt sé
nefnt. Fyrst og fremst greinir
bókin þó frá ástum íslenskra
kvenna og hermanna, umræðum
um slík sambönd og opinberum
viðbrögðum gegn „ástandinu“.
Aragrúi fólks er leiddur til sög-
unnar og kennir þar margra
grasa; kenningaglaðir ráðherrar,
áhyggjufullur landlæknir, stór-
huga lögreglumenn, lausmáll
bóksali, þjóðhollir fylliraftar,
vonsviknir karlmenn, lífsþyrstir
dátar og góðhjartaðar drósir.
Við samningu bókarinnar
studdust höfundar við bækur og
blöð, skýrslur og ýmis skjöl. Þá
ræddu þeir við fjölda fólks, sem
man þessa tíma og verður ekki
annað sagt en að sínum augum líti
hver á málin. „Ástandið" er
mörgum viðkvæmt, en hér er tek-
inn sá kostur að segja frá á gam-
ansaman og hispurslausan hátt.
Bókin er prýdd fjölda ljósmynda
og teikninga, sem margar hverjar
hafa ekki birst fyrr.
Bókaforlagið Tákn gefur bók-
ina út.
þJÓÐVILJINN
FYRIR 50 ÁRUM
Þjóðstjórnarliðið á þingi gerir sig að
athlægi. Bitlingaklíkan, sem misboð-
ið hefur virðingu þings og þjóðar með
fjármálaspillingu og kúgun, sam-
þykkir vandlætingaryfirlýsingu gegn
Sósíalistaflokknum! P.Ottesen brýtur
þingsköp og rænir þingmenn mál-
frelsi.
5. desember
þriðjudagur. 339. dagurársins. Sól-
arupprás í Reykjavík 10.56 - sólarlag
15.41.
Viöburðir
Þjóðhátíðardagur Tælands.
DAGBÓK
APÓTEK
Reykjavík. Helgar- og kvöldvarsla lyfj-
abúöavikuna
1.-7. des. er í Apóteki Austurbæjar og
BreiðholtsApóteki.
Fyrrnef nda apótekið er opið um helgar
og annast næturvörslu alla daga 22-9 (til
10 frídaga). Siðarnef nda apótekið er
opið á kvöldin 18-22 virka daga og á
laugardögum 9-22 samhliða hinu fyrr-
nefnda.
LOGGAN
Reykjavík sími 1 11 66
Kópavogur............sími 4 12 00
Seltj.nes............sími 1 84 55
Hafnarfj.............slmi 5 11 66
Garðabær.............sími 5 11 66
Slökkvillð og sjúkrabílar:
Reykjavík...........sími 1 11 00
Kópavogur............sími 1 11 00
Seltj.nes............sími 1 11 00
Hafnarfj.............sími 5 11 00
Garðabær.............sími 5 11 00
L4EKNAR
Læknavakt fyrir Reykjavík, Sel-
tjarnarnes og Kópavog er I Heilsu-
verndarstöð Reykjavíkur alla virka daga
frá kl. 17 til 08, á laugardögum og helgi-
dögum allan sólarhringinn. Vitj-
anabeiðnir, símaráðleggingar og tima-
pantanir í síma 21230. Upplýsingar um
lækna og lyfjaþjónustu eru gefnar I sím-
svara 18888.
Borgarspítalinn: Vakt virka daga kl. 8-
17 og fyrir þá sem ekki hafa heimilis-
lækni eða ná ekki til hans. Landspít-
alinn: Göngudeildin eropin 20-21.
Slysadeild Borgarspítalans: opin allan
sólahringinn sími 696600.
Hafnarfjörður: Dagvakt, Heilsugæslan
sími 53722. Næturvakt lækna sími
51100.
Garðabær: Heilsugæslan Garðaf löt s.
656066, upplýsingar um vaktlækna s.
51100.
Akureyri: Dagvakt 8-17 á Læknamið-
stöðinni s. 23222, hjá slökkviliðinu s.
22222, hjá Akureyrarapóteki s. 22445.
Farsími vaktlæknis 985-23221.
Keflavfk: Dagvakt. Upplýsingar s. 3360.
Vestmannaeyjar: Neyðarvakt lækna s.
1966.
daglega. St. Jósefsspftali Hafnarfirði:
alla daga 15-16 og 19-19.30. Klepps-
spítalirui: alla daga 15-16og 18.30-19.
Vestmannaeyjum: alla virka daga 15-
16og 19-19.30. Sjúkrahús Akraness:
alla daga 15.30-16 og 19-19.30. Sjúkra-
húsið Húsavfk: alla daga 15-16 og
19.30-20.
YMISLEGT
Hjálparstöð RKÍ. Neyðarathvarf fyrir ung-
linga Tjarnargötu 35. Sími: 622266, opið
allansólarhringinn.
Sálfræðistöðin. Ráðgjöf I sálfræðilegum
efnum. Sími 687075.
MS-félagið Álandi 13. Opiðvirkadagafrá
kl. 8-17. Siminn er 688620.
Kvennaráðgjöfin Hlaövarpanum vestur-
götu 3. Opið þriðjudaga kl .20-22,
fimmtudaga 13.30-15.30 og kl. 20-22,
simi 21500, símsvari.
Sjálfshjálparhópar þeirra sem orðið hafa
fyrir sifjaspellum, s. 21500, símsvari.
Upplýsingar um eyðn I. Sími 622280,
beint samband við lækni/hjúkrunartræðing
á miðvikudögum kl. 18-19, annars sím-
svari.
Samtök um kvennaathvarf, sfmi 21205.
Húsaskjól og aðstoð fyrir konur sem beittar
hafa verið ofbeldi eða orðið fyrir nauðgun.
Samtökin ’78. Svarað er í upplýsinga- og
ráðgjafarsíma félags lesbía og homma á
mánudags- og fimmtudagskvöldum kl. 21-
23. Símsvari áöðrum tímum. Síminn er
91-28539.
Bilanavakt rafmagns- og hitaveitu: s.
27311. Raf magnsveita bilanavakt s.
686230.
Vinnuhópur um sif jaspellamál. Simi
21260allavirkadagakl. 1-5.
Lögfræðiaðstoð Orators, félags laga-
nema, er veitt í síma 11012 milli kl. 19.30
og 22.00 á fimmtudagskvöldum.
„Oplð hús“ krabbameinssjúklinga
Skógarhlíð 8 er „Opið hús" fyrir alla krabb-
ameinssjúklinga og aðstandendur þeirra á
fimmtudögumkl. 17.00-19.00.
Samtök áhugaf ólks um alnæmisvand-
ann sem vilja styðja við smitaða og sjúka
og aðstandendur þeirra. Hringið í síma 91 -
22400 alla virka daga.
GENGIÐ
4. des. 1989
kl. 9.15.
Bandaríkjadollar Sala 62.66000
SJUKRAHUS Sterlingspund 98.19800
Kanadadollar 53.78500
Heimsóknartímar: Landspitalinn: alla daga 15-16,19-20. Borgarspftalinn: Dönskkróna Norsk króna 9.09370 9.21610
virka daga 18.30-19.30, helgar 15-18, ogeftirsamkomulagi. Fæðingardeild Landspítalans: 15-16. Feðratími 19.30- 20.30. Öldrunarlæknlngadeild Land- spítalans Hátúni 10 B. Alla daga 14-20 og eftir samkomulagi. Grensásdeild Borgarspítala: virka daga 16-19, helgar Sænskkróna Finnskt mark Franskurfranki 9.85380 14.96720 10.33060
Belgískurfranki 1.68010
Svissneskurfranki Hollensktgyllini Vesturþýsktmark (tölsk líra 39.37170 31.29320 35.30040 0.04789
14-19.30. Heilsuverndarstöðin við Barónsstíg opin alla daga 15-16 og Austurriskur sch Þortúg. Escudo 5.01180 0.40600
18.30-19.30. Landakotsspítall: alla daga 15-16 og 18.30-19. Barnadeild: heimsóknir annarra en foreldra kl. 16-17 0 54750
0.43711
Irsktpund 93.03400
KROSSGÁTA
‘Lárétt: 1 hyggja4glað
ur6skref7yfirhöfn9
dá 12smáa 14 spil 15
nægilegt16nærri19
Stilla20not21 vegna
Lóðrétt:2þvottur3
veiði 4 sæti 5 þreyta 7
flát8daður10kinnar
11göfugur13tæki17
fljótið 18 haf
Lausn á síðustu
krossgátu
Láréttl 1 borg4búta6
eir7masi9espa12
trekk14góa15jóð16
neita19ildi20arga21
akkur
Lóðrétt: 2 oka 3 geir 4
brek5táp7magnir8
standa10skjarr11
auðnan 13efi 17eik18
tau
Þriðjudagur 5. desember 1989 IþJÓÐVILJINN — SÍÐA 11