Þjóðviljinn - 24.05.1990, Blaðsíða 9

G-listinn og hinir
Þegar fólk sem hefur átt sam-
leið lengi í pólitík efnir í flokka-
drætti, eins og gerst hefur í að-
draganda borgarstjómarkosninga
í Reykjavík, þá hlýtur slik uppá-
koma fyrst og síðast að hafa lam-
andi áhrif á marga. Þeim mun
fremur sem þessu fylgir að per-
sónustríð magnast og skyggja á
stefnumótun og málefni, maður
vill ekki dansa með í svo leiðin-
legum dansi.
Helst vill maður náttúrlega
hjálpa öllu sæmilegu fólki að
komast þangað sem það ætlar sér
eins og eftirlitsmaðurinn í
Brekkukotsannál. En það gengur
ekki upp í kosningum, þótt ekki
væri nema af þeirri augljósu á-
stæðu að atkvæðið er eitt.
Og hvað ætlar þú að gera við
það lagsi?
Ég ætla að kjósa G-listann hér
í borg og þar með gleyma hvorki
kosningasjóði né hálíðinni í Op-
erunni í kvöld - því annaðhvort
lætur maður sig kosningar varða
eða ekki.
Nú er að svara því hvers
vegna þessi afstaða er tekin.
Tætingskenn-
ingin og fleira
Sumir segja: það var ágrein-
ingur um það hvort Alþýðu-
bandalagið ætti að bjóða fram
sinn lista í vor, meirihlutinn
ákvað að gera það og þá er sjálf-
sagt að íylgja slíkri ákvörðun eft-
ir. Skiljanleg röksemd, en ekki
sérlega freistandi. Vegna þess að
lögfræðileg formfesta af slíku
tagi er mér ekki að skapi - auk
þess sem Alþýðubandalagið var
stofnað með það í huga að þar
ríkti ekki sú fræga harðstjóm
meirihluta yfir minnihluta.
Margir sem hafa mælt með G-
lista og þá gegn því að menn
styðji Nýjan vettvang, H-listann,
hafa lagt á það tölverða áherslu að
sá Iisti sé tætingslegur. Maður viti
ekki vel hvar maður hefur slíkan
lista. Það er líka skiljanleg gagn-
rýni (maður hugsar til Ásgeirs
Hannesar og fleiri) en hún er ekki
pottþétt frekar en annað í pólitík.
Hugsið ykkur til dæmis, að það
hefði tekist að búa til stóru sam-
fylkinguna hér í Reykjavík, sem
flestir voru inni á en Kvennalist-
inn hafnaði fyrstur: einhver „tæt-
ingsbragur” hefði líkast til verið á
honum. Það verður ekki á allt
kosið í þeim efhum.
Enn eru þær raddir sem stend-
ur stuggur af því, hvað kynni að
vera gert við árangur H-listans í
landsmálapólitík. Og enn skal
þessi kjósandi hér lýsa skilningi á
slíku viðhorfi: þar er vissulega
margt í nótt og þoku, og H-lista-
fólkið sjálft sem heild á engin
svör við því. En þótt ég vilji ekki
afskrifa hlutverk hinnar pólitísku
veðurstofu fmnst mér heldur leið-
inlegt að festa sig í slikum
áhættuspám um það sem gæti
gerst ef það hvessir á morgun eða
hinn daginn. Svo er það mannlegi
þátturinn, sem enginn skyldi gera
lítið úr.
Þar er ekki átt við vantrú á eða
ofsatrú á einstaklingum, heldur
gamalt og gott siðferði. Með öðr-
um orðum: vinir þínir margir eru í
vanda staddir (eða svo segja
skoðanakannanimar) og þú
hleypur ekki frá þeim vegna þess
að það kynni að vera þægilegast.
Segir sig sjálft.
Samhengiö
í tilverunni
En það er annað sem skiptir
mestu um þetta efni.
Það er sá mannlegi þáttur sem
tengist við samhengi í pólitík.
Um leið og þetta er sagt vekj-
ast upp glósur: jæja karlinn, þú ert
enn á valdi þeirrar flokkshyggju-
sálarffæði sem vill eiga sér eitt-
hvert athvarf fyrir Sannleikann.
Reyndar ekki. Þeir bemsku
tímar em löngu liðinir þegar mað-
ur hélt (eða vildi halda) að sósi-
alistar og Alþýðubandalagsmenn
hefðu rétt fýrir sér í flestum grein-
um eða þá einkarétt á góðum mál-
um. Slíkt hugarástand er freist-
andi en það er mengað sjálfs-
blekkingu. Vitanlega gera Okkar
Menn vitleysur og þurfa að end-
urskoða marga hluti og tekst mis-
jafnlega: vonbrigði em fastur
hryggjarliður í pólitíkinni.
En með samhengi er átt við
þetta hér:
Það er á þeim vettvangi sem
Alþýðubandalagið og deildir þess
eru sem menn hafa lengst og mest
og af skástri fýlgni beitt sínu hug-
viti og þolinmæði til að vinna
pólitiskt úr þeim hugmyndum
sem nærkomnastar em hveijum
vinstrisinna. í borgarstjómarmál-
um til dæmis: þar hafa menn og
konur úr okkar hópi verið
þrautseigir tillögusmiðir um flest
það sem gera má borgina að betri
stað og manneskjulegri, um að
koma á meira jafnræði með þegn-
um hennar, unnið að því að sem
best málsvöm sé fundin gegn
hroka valdsins og sjálfumgleði
þeirra best settu. Þau hafa unnið
að þeirri hugarfarsbreytingu sem
hefur i ýmsum dæmum neytt
valdflokkinn til að breyta sinni
hegðun, þau hafa lagt mestan og
ósérplægnastan skerf til nauðsyn-
legs samstarfs við aðra andstæð-
inga íhaldsins. Þau hafa haldið
uppi því andófí sem nauðsynlegt
er til að einhver reisn sé yfir sam-
félagi, til að óttinn við þá sem
„eiga borgina” breiði ekki út frá
sér allsherjar fylgispekt við þá
sem fara með bæði vald og auð
hér í bæjafélagi hálfrar þjóðarinn-
ar.
Sem fýrr var að vikið: ekki
bám allir sem hér hafa nokkuð
lagt til gæfu til að standa saman í
þeim kosningum sem nú fara
fram. En hvað um það: það er á
G-lista og umhverfís hann sem
obbann af þessu liði er að finna,
sem á þakkir skildar okkar hinna
sem fúll löt emm í pólitiskum
gjömingum. Það samhengi sem
áðan var á minnst, það er ekki á-
vísun á hugsunarlausa fýlgisemi,
heldur á traust: þessum treystir þú
öðmm fremur til góðra hluta. Og
þá til dæmis: niiklu betur treysti
ég Guðrúnu Ágústsdóttur til að
halda þeim málum fram á borgar-
þingi en öðmm þeim sem helst til
greina koma á þessu méli.
Fimmtudagur 24. maí 1990 NÝTT HELGARBLAÐ — SÍÐA 9