Þjóðviljinn - 24.05.1990, Síða 27

Líklega á maður alltaf eftir að
tengja kanadísku hljómsveitina
Cowboy Junkies við trúarlegan
andblæ, vegna þess að jómfrúr-
platan þeirra var tekin upp í
kirkjuhvelfingu, sem var undir-
strikað með upptökunni, og tónl-
istin á henni er svo hvíslandi
lágvær að það er varla hægt að
spila hana í dagsljósi í útvarpinu
vegna þess glaðværa og drífandi
andrúmslofts sem þar á að ríkja.
Skífan sú lendir því í geymsluhill-
unni með þungarokkinu, sem
líka er að mestu úthýst að degi til í
útvarpsstöðvum landsmanna,
hversu frjálsar sem þær gefa sig út
fyrir að vera. Það eina sem ekki
gengur upp í hreinni og göfugri
ímynd tónlistar Cowboy Junkies
er nafn hljómsveitarinnar Kú-
rekadjönkarnir, sem sagt kúrek-
ar sem sprauta sig með heróíni,
kókaíni eða öðrum eiturlyfjum.
Ekki munu félagarnir í Cowboy
Junkies standa undir því nafni
sem betur fer - „hávært" nafnið
líklega valið sem mótvægi við lá-
gværa og hreina tónlistina, sem
sómir sér í hvaða kirkju sem er.
En ég er ekki viss um að öllum
líkaði jafnvel að sitja undir því í
sinni sóknarkirkju, að margfal-
linn „djönkari“, Marianne Faith-
full, syngi kynferðislega afbrýðis-
emisljóðið Why'dya do it? hrjúf-
um rómi, með öllum tilheyrandi
DÆGURMÁL
grófyrðum, og það þrátt fyrir
trúarlegt nafnið. Svo gerði Mari-
anne þó í fyrra í Dómkirkju hei-
lagar Önnu í Brooklyn sókn í
New York, við undirleik fríðs
flokks tónlistarmanna - listrænt
séð a.m.k. - og þar með erum við
komin langan veg að meginat-
riðinu í þessari grein: Ut er sem
sagt komin ný plata með Mari-
anne Faithfull, sem heitir Blazing
away og er tekin upp á hljóm-
leikum í áðurnefndri kirkju 25.
og 26. nóvember í fyrra.
Þótt meginatriðið sé komið til
skila, get ég ekki á mér setið að
vegsama þessa logandi fínu
plötu, sem hefur að geyma þekkt
lög frá ferli Marianne: As tearsgo
by, Sister Morphine, Broken
English, Ballad of Lucy Jordan,
Why'd ya do it, Working class
hero, Guilt, Times Square of
Strange Weather. Tvö gömul lög
sem líka eru þarna, sem ekki hafa
komið með henni á plötu áður:
þjóðlagið She moved through the
fair og franski söngurinn Les pris-
ons du Roy. Loks eru tvö glæný
lög á skífunni eftir þau Marianne
og Barry Reynolds gítarleikara,
sem verið hefur traustur stólpi
við hlið Marianne Faithfull síðan
hún kom fram á ný, frísklega hás
og reið á plötunni Broken Eng-
lish árið 1979 eftir að hafa hrist af
sér ímynd ljóshærðu engla-
píkunnar, fylgikonu Micks Jag-
ger, á 7. áratugnum, og heróín-
niðurlægingu fallna engilsins á
þeim 8. Pau lög eru titillagið,
Blazing away, og When Ifind my
life, en Marianne segir sjálf að
þessi hljómleikaplata sé yfirlit
yfir erfiðan lífsferil sinn - það
vanti reyndar mörg lög inn í þá
mynd, en þessi sem hún valdi á
Blazing away lýsi best hvernig
hún sér líf sitt fyrir sér nú: „Og
hvað sem því líður, þá mundi ég
hvort sem er aldrei skrifa bók um
eigið líf. Ég sé það bara fyrir mér í
myndum og lögum“.
Sem sagt, engin hefðbundin
sjálfsævisaga væntanleg frá Mari-
anne Faithfull, að minnsta kosti
ekki á meðan hún heldur áfram
að syngja og semja, og sam-
kvæmt þessari hljómleikaplötu er
mikill tjáningarkraftur enn í þess-
ari fíngerðu konu, sem sam-
kvæmt öllum eiturkokkabókum
ætti að vera löngu dauð... og ein-
mitt þess vegna á hún vel heima í
kirkju, bara fyrir að hafa lifað af
allt svartnættið. Þér getið sem
ANDREA
JÓNSDÓniR
sagt lifað, þótt þér deyið ekki...
Marianne stendur sig eins og
valkyrja í söngnum, sum lögin
flytur hún eins vel og á stúdíó -
plötunum, önnur af enn meiri
krafti. Og maður verður ekki
fyrir neinum vonbrigðum með
þessar hljómleikaútgáfur af lög-
unum þótt maður kunni þær upp-
runalegu út og inn. Enda er
undirleikaraflokkurinn líka
fríður eins og áður er getið. í hon-
um eru:
gítarleikarinn Barry Reynolds,
sem er orðinn vel kunnugur tón-
listarlegum hnútum Marianne,
og annar gítarleikari, Marc Ri-
bot, sem spilað hefur með Tom
Waits, bassaleikarinn Fernando
Saunders, fyrrum samstarfsmað-
ur franska fiðluleikarans Jeans
Luc Ponti, og síðar Lous Reed
m.a., trompetleikarinn Lew So-
loff, úr Blood, Sweat and Tears,
trommarinn Dougie Bowne, sem
spilað hefur inn á plötu með John
Cale, og síðast en ekki síst gamli
jálkurinn Garth Hudson, sem er
þarna með sína Band-
harmonikku og hljómborð. Auk
þess mætir Doctor John Mac Re-
benack til leiks á píanó og gítar í
laginu Times Square.
Þeir félagar fremja hér virki-
lega listræna og tjáningarfulla
spilamennsku kringum hina lif-
andi rokkgoðsögn, Marianne Fa-
ithfull, og hún er nú ekki aldeilis
að eyðileggja stemmninguna
með neinu dómadags bulli, eða
spyrja áheyrendur hvort allir séu
í þessu óþolandi „stuði“, sem öll
skemmtun virðist eiga að byggj-
ast á - þrisvar heyrist í henni milli
laga: tvö þankjú og athuga-
semdin ,Ahh, I feel better now“,
að loknum grófum reiðilestrinum
í Why'd ya do it.
En alþjóð veit auðvitað að það
er ekki útvortis gleðistuð sem
Marianne Faithfull magnar upp
með sinni músík, heldur innvortis
ólga, andleg og líkamleg, á
dimmu nótunum reyndar, en
henni fylgir samt vellíðan, því að
með tónlistinni og textunum fæst
útrás fyrir innibyrgða reiði og
þrúgun... með dimmu skal dökkt
út reka... og svo má snúa sér að
draumunum um bjartari framtíð,
því að jafnvel Marianne Faithfull
segir: ...þeir glatast aldrei, leggj-
ast bara þarna í dvala... og hún
tileinkar öllum konum, sem
halda að þær hafi glatað
draumum sínum, Ballöðuna um
húsmóðurina Lucy Jordan, sem
37 ára fríkaði út á að hafa lifað
eingöngu fyrir familíuna, að
sjálfri sér undanskilinni.
Sem sagt, brot úr píslarsögu
Mariönnu Faithful, í söngvum,
og það veit Guð að ég vildi fá að
kíkja inn á þessa kirkjutónleika
hennar með hjálp myndbands-
tækninnar til að frásagnarmáti
hennar fullkomnist - hlýtur að
vera á næstu grösum, ef eitthvert
réttlæti er til. Læt ykkur vita.
A
Fimmtudagur 24. maí 1990 NÝTT HELGARBLAÐ - SÍÐA 27