Þjóðviljinn - 22.06.1991, Blaðsíða 5

EKLENBAM liif FKETHR
I þá gömlu góðu daga áður en Bretland gekk I Evrópubandalagiö veiddu breskir fiskimenn 96 af hundraði þess afla sem
fiskaðist á breskum miðum, en ( dag falla aðeins 12 af hundraði aflans f þeirra hlut. Hitt hirðir floti annarra ríkja Evrópu-
bandalagsins.
EB-flotinn hefur
þurrkað upp
bresk fiskimið
Fiskistofnarnir við Bretland eru að hruni komnir eftir áralanga
rányrkju fískveiðiflota Evrópubandalagsríkjanna. Eftir inn-
göngu Bretlands í Efnahagsbandalag Evrópu, sem Evrópu-
bandaigið hét þá, feliur æ minni hluti aflans í hlut breskra
fískimanna og er nú svo komið að floti annarra Evrópubandalags-
ríkja veiðir um 90 af hundraði þess takmarkaða aflamagns sem enn
fæst í breskri landhelgi.
Samkvæmt upplýsingum
breskra samtaka - Save Britain’s
Fish - sem hafa vemdun og við-
gang breskra fiskimiða á steíhu-
skrá sinni má rekja hmn fískistofn-
anna við Bretland til fiskveiði-
stefnu Evrópubandalagsins. Þrátt
fyrir útfærslu bresku landhelginnar
í 200 sjómílur 1976 hefur verið
gengið sífellt nær stofnstærð nytja-
fiska á Bretlandsmiðum. Með inn-
göngu Bretlands í Efhahagsbanda-
lag Evrópu 1972 gengu bresk
stjómvöld að þcirri kröfti banda-
lagsins að fiskimiðin við Bretland
væm sameiginleg eign bandalags-
ríkjanna. Síðan hefur stöðugt sigið
á ógæfuhliðina og nú er svo komið
að gjöful fiskimið, með gnægð
makríls, síldar og ýsu, em orðin
nær aldauða eftir áralanga rányrkju
flota Evrópubandalagsins.
Segja má að munað hafi um
minna fýrir aðrar þjóðir Evrópu-
bandalagsins, sem höfðu þurrausið
sín eigin mið, að fá aðgang aqð
bresku miðunum: Um 85 af hundr-
aði alls þess afla sem á land er
dreginn í Evrópubandalagslöndun-
um kemur úr breskri landhelgi!
Um líkt leyti og landhelgin var
færð út i 200 sjómílur öfluðu
breskir sjómenn um 96 af hundraði
þess afla sem fékkst á Bretland-
smiðum. Nú er svo komið að
breskir sjómenn fá ekki úthlutað
nema um 12 af hundraði af þeim
afla sem fæst, hitt sem eftir er, 88
prósent aflans, falla í hlut skipa ffá
öðrum aðildarríkjum Evrópu-
bandalagsins.
Lengi vel var það skoðun emb-
ættismanna Evrópubandalagsins
að engir væru betur til þess fallnir
en sjómenn sjálfir að gæta þess að
ofveiði yrði ekki stunduð á miðun-
um. í þeim anda töldu bandalags-
ríkin, að Bretum undanskildum,
ekki ástæðu til þess að halda úti
öflugu fiskveiðieftirliti. Þetta not-
færðu útgerðaraðilar sér til hins
ýtrasta og létu búa skip sín þannig
til veiða að helst engu lífi var vært,
möskvastærð fór niður úr öllu
valdi og toghlerar þyngdir svo
sjávarbotninn var ristur upp og
hrygningarsvæði gjörsamlega
eyðilögð.
Eftir áralangt þref um að nauð-
syn bæri til að Evrópubandalagið
tæki á fiskveiðimálunum af ein-
hveiju viti, varð úr að lágmarks
möskvastærð var færð úr 90 milli-
metrum í 110 millimetra.
Gagnrýnendur benda á að ann-
að og meira þurfi til svo fiskistofn-
um á Bretlandsmiðum verði forðað
frá hruni. I fyrsta lagi þurfi að tak-
marka sóknina og í annan stað
skipti möskvastærðin ein ekki höf-
uðmáli heldur hvaða möskvagerð
sé notuð. Bent er á að helst enginn
smáfiskur sleppi óskaddaður í
gegnum þá möskva sem algengast-
ir eru, þ.e. möskva sem eru tígull-
aga. Fiskurinn afhreistrist þegar
hann sleppi í gegn og drepist af
þeim sökum. Þetta á ekki hvað síst
við um ýsuna, sem lengi vel var
einn helsti nytjafiskur á Bretland-
smiðum.
I stað þess að horfa eingöngu
til möskvastærðarinnar er bent á að
riða þurfi net með ferhymdum
möskvum í stað þeirra tígullaga.
Þar með væri tiyggt að miklu
meira af þeim smáfiski sem sleppi
sé óskaddaður.
I ljósi þessa fyrirskipuðu bresk
stjómvöld að ferhymdir möskvar
yrðu notaðir frá og með þessum
mánuði í stað tígullaga möskva. En
samtökin Save Britain’s Fish telja
að meira þurfi að koma til svo at-
vinnu þúsunda breskra sjómanna
verði tryggð. Bretar verði að fá að
ráðstafa sinni landhelgi sjálfir. En
aðildin að Evrópubandalaginu
stendur í veginum fyrir því að af
því geti orðið.
-rk byggði
á Morning Star
Breskir veiöieftirtitsmenn á leið um borð I breskan fiskibát. Meðan Bretar hafa
haldiö úti öflugu eftirliti með veiðum og möskvastærð, verður ekki það sama
sagt um önnur aðildarrlki Evrópubandalagsins. Þar er eftirlitið sagt jafnvel
minna en ekki neitt.
Shevardnadse við
sama heygarðshom
Fyrrum utanríkisráðherra
Sovétríkjanna, Edvard
Shevardnadse, er enn við
sama heygarðshornið þrátt
fyrir það að aganefnd Kommún-
istaflokksins hafí hann til skoð-
unar í kjölfar þráfaldlegra um-
mæla hans um að brýna nauðsyn
beri til stofnunar stjórnmála-
flokks lýðærðissinna.
I viðtali sem birtist við hann í
einu Moskvublaðanna í gær skor-
aði hann enn og aftur á lýðræðis-
öflin að sameinast um stofnun lýð-
ræðislegs stjómmálaflokks ef þau
ætli sér að eiga möguleika á því að
sigra í næstu þingkosningum í
Sovétríkjunum.
í viðtalinu segir Shevardnadse
að ætli umbótasinnar sér að hafa
varanleg áhrif á stjóm Sovétríkj-
anna sé ekki nóg að treysta því að
kjósendur greiði atkvæði gegn
Kommúnistaflokknum án þess að
einhver annar valkostur bjóðist í
staðinn.
- Það er ekki nóg að vera á
móti, umbótasinnar þurfa að tefla
ffam skýrri stefnu til mótvægis við
Kommúnistaflokkinn.
Shevardnadse, sem kvað upp
úr um líkt leyti og hann sagði af
sér embætti utanríkisráðherra í
desember, um það að hætta væri á
því að einræði kæmist á í Sovét-
ríkjunum, segir sovéskan almenn-
ing munu styðja sérhvert það afl
sem geti tryggt honum bætt lífskjör
í stað þess að leggja trúss sitt við
lýðræðishreyfingu sem hafi óskýr
markmið og stefnuskrá.
- Það er útilokað fyrir hvem
þann flokk að sigra i næstu kosn-
ingum án þess að hafa áætlun í
smáatriðum um það til hvaða að-
gerða hann ætli að gripa komist
hann til valda.
Samkvæmt samkomulagi sem
Mikhail Gorbatsjov hefur gert við
stjómir sovésku lýðveldanna, gætu
næstu kosningar orðið svo snemma
sem gengið hefur verið ffá nýjum
sambandssamningi lýðveldanna og
nýrri stjómarskrá fyrir sambands-
ríkið Sovétríkin.
Shevardnadse sagði nýlega í
viðtali að sú ákvörðun að aganefnd
Kommúnistaflokksins hefði tekið
mál hans til skoðunar, bæri keim af
tímabili hreinsananna á fjórða ára-
tugnum.
- Valdamenn í hæstu stöðum
Kommúnistaflokksins líta með
söknuði til þeirra hræðilegu tíma,
sagði Shevardnadse.
-Reuter

íþróttakennaraskóli íslands
Sundlaug - Laugarvatni
Tilboð óskast í byggingu 110 m2 dæluhúss og
undirstaða og frágang á 25x12 m útisundlaug við
íþróttahúsið á Laugarvatni.
Verktími á fyrri hluta verksins ertil 15. nóvember
1991, en seinni hluta þess skal skila 5. maí 1992.
Útboðsgögn verða afhent á skrifstofu vorri Borg-
artúni 7, Reykjavík til og með fimmtudegi 4. júlí
gegn 10.000,- kr. skilatryggingu.
Tilboð verða opnuð á skrifstofu I.R. Borgartúni 7,
þriðjudaginn 9. júlí 1991 kl. 14.00.
INIMKAUPASTOFNUN RÍKISINS
_______BORGARTUNI 7. 105 REYKJAVIK
Þjóðminjasafn íslands
Viðgerð á þaki og gluggum
Tilboð óskast í viðgerðir á hluta af þaki, veggjum
og glersteinsgluggum á efstu hæð Þjóðminja-
safns Islands.
Verktími á fyrri hluta verksins er til 1. nóvember
1991, en seinni hluta þess skal skila 15. okt.
1992.
Útboðsgögn verða afhent á skrifstofu vorri Borg-
artúni 7, Reykjavík til og með fimmtudegi 4. júlí
gegn 10.000.- kr. skilatryggingu.
Tilboð verða opnuð á skrifstofu I.R. Borgartúni 7,
þriðjudaginn 9. júlí 1991 kl. 11.00.
INNKAUPASTOFNUN RIKISINS
BORGARTUNI 7 105 REYKJAVIK
Síða 5
ÞJÓÐVILJINN Laugardagur 22. júní 1991