Þjóðviljinn - 22.06.1991, Blaðsíða 11

Ályktun þingflokks Alþýðubandalagsins 21. júní 1991
Þingflokkur Alþýðubandalags-
ins telur að í ljósi þess hvem-
ig samningar EFTA og Evr-
ópubandalagsins hafa þróast
að undanfomu - einkum eftir að fall-
ið hefur verið frá öllum hinum sér-
stöku fyrirvömm íslands, sem á dag-
skrá vom á liðnum vetri - sé nauð-
synlegt að Alþingi, ríkisstjóm og
reyndar þjóðin öll, beini nú athygl-
inni að umfjöllun um tiltekin megin-
atriði. 1 því sambandi er rétt að árétta
að samningur um Evrópskt efhahags-
svæði snýst um fjölmarga grundvall-
arþætti í sjálfstæðismálum og efna-
hagslífi íslendinga, en ekki aðeins
um fisk.
Þingflokkur Alþýðubandalagsins
leggur áherslu á eftirfarandi meginat-
riði:
ISamkvæmt samningnum um Evr-
ópskt efnahagssvæði yrði erlend-
um fyrirtækjum og erlendum rikis-
borgurum fijálst að stofha fyrirtæki
og kaupa hlutabréf á íslenskum
hlutabréfamarkaði. Slík ákvæði gætu
opnað leið fyrir útlendinga inn í ís-
lensk útgerðarfyrirtæki og íslenska
fiskvinnslu í gegnum kaup dótturfyr-
irtækja og almennra eignarhaldsfyrir-
tækja á hlutabréfum í útgerð og fisk-
vinnslu á íslandi. Tryggja þarf að út-
lendingar geti ekki komist bakdyra-
megin inn í landhelgina í gegnum
samruna hlutabréfamarkaðarins hér
við hlutabréfamarkað Evrópubanda-
lagsins eða með öðrum hætti.
2Nú þegar blasir við að veita á út-
lendingum sama rétt til að kaupa
land, jarðir og hlunnindi á Islandi og
Islendingar hafa einir haft um aldir.
Eignarhald á landinu sjálfu er líkt og
fiskimiðin forsenda fyrir sjálfstæði
þjóðarinnar. Er það vilji landsmanna
að í samningi um Evrópskt efnahags-
svæði verði afhuminn sérréttur Is-
lendinga sjálfra til að eiga land og
jarðir eða á að gera sérstakan fyrir-
vara um varanlegan einkarétt Islend-
inga til landsins?
3Fallið hefur verið frá að setja sam-
bærilegan fýrirvara um takmþrkun
á flutningi fólks til landsins og Island
setti gagnvart norræna vinnumark-
Samningar um EES
snúast um meira en fisk
aðnum. Nú á að veita öllum ibúum
Evrópubandalagsrikjanna og EFTA-
rikjanna rétt til að flytja til Islands,
stunda hér vinnu og stofhsetja hér
fyrirtæki. Allar leyfisveitingar sem
hingað til hafa takmarkað búsetu og
atvinnu útlendinga verða afnumdar
gagnvart íbúum 18 ríkja í Evrópu.
4Vert er að vekja athygli á því að
utanríkisráðherra bauð Evrópu-
bandalaginu veiðiheimildir innan ís-
lenskrar fiskveiðilögsögu í skiptum
fyrir sambærilegar heimildir Islands
frá EB og leggur þar með inn á nýjar
brautir. Þetta var gert án þess að bera
það tilboð undir utanríkismálanefhd
sem samkvæmt lögum er samráðsað-
ili ríkisstjómar um slík mál og þrátt
fyrir það að formaður utanríkismála-
nefndar hefur ítrekað mótmælt að
slíkt tilboð yrði sett fram. Slík vinnu-
brögð ríkisstjómarinnar eru afar
óeðlileg þar sem hér er um grund-
vallaratriði að ræða. Einnig er mikil-
vægt að fram komi að Evrópubanda-
lagið hefur ekki formlega staðfest að
það hafi fallið frá kröfunni um ein-
hliða veiðiheimildir og misvísandi
frásagnir hafa komið fram erlendis
um niðurstöður fundarins í Luxem-
burg, enda var ekkert sett þar á blað
um sjávarútvegsmálin. Það er þess
vegna nauðsynlegt að öll atriði er
varða afstöðu Islendinga til tillög-
unnar um veiðar rikja Evrópubanda-
lagsins innan íslenskrar lögsögu séu
formlega sett fram og afgreidd í rík-
isstjóm og utanríkismálanefnd áður
en næsti fundur ráðherra EFTA og
Evrópubandalagsins verður haldinn.
5Ljóst er að hugsanlegur samning-
ur um Evrópskt eftiahagssvæði
mun bijóta mjög í bága við þau nýju
lög um erlenda fjárfestingu sem sett
voru á Alþingi fyrr á þessu ári.
ÓEkkert heildarmat hefur verið
ffamkvæmt á því hvaða fjárhags-
legan ávinning samningurinn hefði í
for með sér fyrir Islendinga umffam
það sem Islendingar gætu einir og sér
ákveðið að breyta í efnahagslífi
landsmanna og enginn samanburður
hefur verið gerður á samningnum og
öðrum kostum í þróun íslenskra ut-
anrikisviðskipta.
^ySamningurinn um Evrópskt efna-
/ hagssvæði mun hafa veruleg áhrif
á stjómskipun landsins. Þess vegna
er nauðsynlegt að meta á næstunni ít-
arlega þau áhrif sem samningurinn
um Evrópskt efhahagssvæði mun
hafa á lagasetningarvald Alþingis,
takmörkun ffamkvæmdavaldsins og
valdahlutfoll milli íslenskra dómstóla
og hins sérstaka dómstóls svæðisins.
Einnig þurfa Islendingar að meta hin
Ottó Vestmann
Fáskrúðsfirði
Fæddur 10. okt. 1908-Dáinn 16. júní 1991
Til hvíldar er genginn gamall
vinur og góður félagi. Farsælli lífs-
göngu er lokið og ljúft að þakka
góða samferð og trúa fylgd við
þann málstað, sem mætastur er
mér enn.
Þegar ég kom ungur kennari að
Búðum í Fáskrúðsfirði sá ég fljótt
vörpulegan mann í húsinu neðan
við skólann, sem heilsaði fljótlega
hressilega upp á nýgræðinginn og
ræddi margt um menn og málefhi.
Hann gerði ósjaldan að gamni
sínu, en var fastur fyrir og ákveð-
inn og lá ekkert á skoðunum sínum
á hveiju því sem var að gerast.
Mér þótti þá sem jafnan síðar
ánægjulegt og ágætt að eiga við
hann tal og mér er minnisstætt nú
síðasta samtal okkar í síma, þegar
erindi var lokið og hann endaði
samtalið á þann veg, að nú stæðum
við okkur vonandi, og ég vissi
mæta vel, hvað við var átt.
Eg átti eftir að kynnast Ottó og
hans fólki allveg og ég mat þessa
hreinskiptu skoðun hans, þessa
glettni erfiðismannsins, sem hvergi
var beizkju blandin, þessa stefnu-
festu í því sem máli skipti og ekki
sfzt þessa ótæpu sjálfsgagnrýni, ef
því var að skipta, enda þá ffekar
hægt að segja vinum til vamms.
Ottó var eðlisgreindur og at-
hugull áhorfandi umhverfis og
þjóðlífs og aldrei óvirkur þátttak-
andi heldur. Eg hitti hann oftlega á
ferðum mínum um kjördæmið,
hitti hann einnig, þegar erfiðleikar
knúðu á dyr, en hann tók hveiju og
einu af æðruleysi þess, sem veit að
engu fær breytt víl né vol, því síð-
ur uppgjöfin ein. Ég segi fölskva-
laust að mér fannst vænt um að
hitta Ottó, finna hlýjuna bak við
stundum allhrúf orð, finna að hann
mat mennina eftir innri verðleikum
en ekki ydra veldi, sem svo alltof
títt er. I örstuttri kveðju nú við
leiðarlok skal lífsgangan ekki rak-
in nema í fáum dráttum þess sem
teljast aðalatriði í ævi hvers og
eins.
Ottó var Fáskrúðsfirðingur og
hann unni firðinum sínum og fólk-
inu þar, deildi með því ævikjörum,
gleði og sorg, var hinn trúi þegn,
sem í engu brást þar sem honum
var til trúað. Foreldrar hans vom
Þómnn Sigurðardóttir og Guð-
mundur Vestmann, en ef frá em
skilin fyrstu æviárin ólst hann upp
hjá föður sínum og síðar hjá hon-
um og fósturmóður sinni, konu
Guðmundunar, Pálínu Þórarins-
dóttur, sem bjuggu í Melbrún á Fá-
skrúðsfirði.
Ottó fór ungur að taka til
hendi, hans biðu erfiðisverkin ein,
oftast og lengst unnin víðs fjarri
heimili og fjölskyldu, því sjó-
mennskan varð hans ævistarf
Iengst af. Það var farið á síldveiðar
og vetrarvertíðir og oft var ekki
mikill arður eftir þær vertíðir, enda
trygging þá lítil ef nokkur. Hann
vann svo í síldarverksmiðjunni á
staðnum hin seinni vinnuár sín.
Hvarvetna var hann vel liðinn og
þótti verkmaður góður til sjós sem
lands.
Ottó kvæntist Valborgu
Tryggvadóttur frá Fáskrúðsfirði 6.
ágúst 1933, en hún lézt 1985. Böm
auknu útgjöld vegna þátttöku í hinu
flókna og viðamikla embættismanna-
kerfi efnahagssvæðisins svo og
vegna Styrktarsjóðsins í þágu fyrir-
tækja í Suður-Evrópu og almenns
reksturs ráðuneyta og ríkisstofnana,
en allt þetta mun auka mjög útgjalda-
hlið íslensku fjárlaganna.
OMargt bendir til að Island, Sviss
Oog Lichtenstein gætu innan fárra
ára orðið ein eftir í EFTA þar eð önn-
ur ríki væm komin inn í Evrópu-
bandalagið. Kostnaðurinn við að
reka stoíhanir Evrópska efhahags-
svæðisins yrði þessum þremur smá-
rikjum algerlega ofviða. Þess vegna
vaknar sú spuming hvort ekki sé hér
verið að taka vemlega áhættu i samn-
ingi sem yrði orðinn næsta marklaus
eftir fáein ár þegar flest núverandi
EFTA-ríki verða gengin i Evrópu-
bandalagið. Andstaða við aðild ís-
lands að Evrópubandalaginu er hins
vegar grundvallaratriði sem þing-
flokkur Alþýðubandalagsins vill enn
á ný ítreka.
þeirra: Pálína, látin, var gift
Trausta Gestssyni og bjuggu þau á
Fáskrúðsfirði, Bára gift Guðjóni
Jónatanssyni, þau búa á Seltjamar-
nesi, Guðmundur, giftur Önnu
Óskarsdóttur, en þau búa í Kópa-
vogi, Ólafur, látinn, var kvæntur
Elísabetu Sigurðardóttur og bjuggu
þau á Selfossi og Unnur sem gift er
Ulfari Vilhjálmssyni, búsett í
Reykjavík. Tvo dóttursyni sína ólu
þau hjón upp: Val Kristjánsson,
sem býr á Húsavík og Garðar
Harðarson, sem býr á Stöðvarfirði
og vom þeir sem synir þeirra báðir.
Allt þetta fólk er og var hið vænsta
fólk góðra mannkosta, en þeirrar
góðu konu Valborgar, vinkonu
minnar, hefi ég áður minnzt, ein-
lægni hennar og glöð lund ein-
kenndu æviferilinn.
Þau Valborg og Ottó áttu fyrst
heimili sín í Melbrún, en Arbær
var þeirra heimili og það var að-
eins allra síðustu árin fjögur sem
hann dvaldi á dvalarheimili aldr-
aðra, Uppsölum, Fáskrúðsfirði.
Það var í því sem öðm staðið með-
an stætt var. Seinasta kvöld ævinn-
ar var hann að samfagna vini sín-
um með nýja íbúð hér syðra og að
morgni var hann allur heima hjá
Guðmundi, syni sínum.
Ottó Vestmann á sögu góða og
gegna, sem geymd er bezt i hug
þeirra, sem þekíctu hann bezt. Hon-
um er af miklum hlýhug þökkuð
samfylgd margra ára, þar sem á
marga góða minning glitrar.
Fólki hans öllu em sendar ein-
lægar samúðarkveðjur við fráfall
hans. Hann var heill og einlægur,
birta í svip, bjarmi í augum. Megi
trú hans verða honum farsæll föm-
nautur inn í hið ókunna. Við geym-
um mæta minning í muna og
kveðjum þakklátum huga þekkan
dreng.
Blessuð sé minning Ottós Vest-
manns.
Helgi Seljan
Akranes
Góður bær með góðu fólki
Akranes er 5400 manna kaupstaður á Vesturlandi, þar
sem eru góðar samgöngur við landsbyggðina og höfuð-
borgarsvæðið.
Á Akranesi er góð aðstaða til uppeldis bama, grunnskólar,
fjölbrautaskóli, leikskólar, íþróttaaðstaða, sjúkrahús og
margt fleira.
Eftirtalin störf við stofnanir á Akranesi eru laus til umsókn-
ar:
Kennarar - Grundaskóli:
2 kennara vantar til almennrar kennslu í haust.
Umsóknarfrestur er til 5. júlí n.k.
Nánari upplýsingar veita:
Guðbjartur Hannesson, skólastjóri.
Vs: 93-12811 Hs: 93-12723.
Ólína Jónsdóttir, aðstoðarskólastjóri.
Vs: 93-12811 Hs: 93-11408.
Kennarar- Brekkubæjarskóli:
1 kennara vantar til almennrar kennslu í haust.
Umsóknarfrestur er til 5. júlí n.k.
Nánari upplýsingar veita:
Ingi Steinar Gunnlaugsson, skólastjóri.
Vs: 93-11938 Hs: 93-11193.
Ingvar Ingvarson, aðstoðarskólastjóri.
Vs: 93-11938 H: 93-113090.
Fóstrur - Leikskólar:
Fóstrur óskast til starfa á nýja leikskólann við Lerkigrund
og leikskólann við Skarösbraut.
Umsóknarfrestur er til 11. júlí n.k.
Nánari upplýsingar veita dagvistarfulltrúi og félagsmála-
stjóri í síma 93-11211.
FRÁ FRAMHALDSSKÓLANUM Á LAUGUM
Kennarar
Kennara vantar að framhaldsskólanum á Laugum næsta
vetur. Meðal kennslugreina danska og íslenska.
Umsóknarfrestur til 15. júlí n.k.
Gott húsnæði á staðnum á hagstæðum kjörum.
Upplýsingar gefur skólameistari í síma 91-680153 og 96-
43120.
Skólameistari
Menntaskólinn
við Sund
Á skrifstofu skólans er laust til umsóknar starf skólafulltrúa.
Góð kunnátta í ensku, norðurlandamáli og ritvinnslu er
áskilin. Laun samkvæmt launakerfi opinberra starfsmanna.
Umsóknir með upplýsingum um menntun og fyrri störf ber-
ist skrifstofu skólans fyrir 17. júlí n.k.
Umsækjandi þarf að geta hafið störf hinn 15. ágúst n.k.
Nánari upplýsingar veita kennslustjóri, skrifstofustjóri og
konrektor í símum 33419, 37300 og 37580.
Rektor
Síða 11
ÞJÓÐVILJINN Laugardagur 22. júní 1991