Þjóðviljinn - 14.08.1991, Page 8

Frá óveörinu í febrúar. Mynd Kristinn
Menn tryggi sjálfir
fyrir óveðurstjóni
Nefnd forsætisráðherra sem kannaði umfang tjóna í óveðr-
inu 3. febrúar síðastliðinn hefur komist að þeirri niður-
stöðu að það eigi ekki að bæta tjónþolum tapið sem þeir
hafa orðið fyrir með opinberu fé í formi styrkja. Nefndin
telur koma til álíta að veita hagstæð lán. Nefndin gagnrýnir Bjarg-
ráðasjóð sem hefur greitt 10,7 miijónir króna í bætur.
Bjargráðasjóður greiddi fyrst
og fremst bætur vegna ræktunar-
tjóns og tjóns á gróðurhúsum.
Þetta þykir nefhdarmönnum mikið
álitamál. „Miðað við lögbundið
starfssvið sjóðsins er vissulega
álitaefni, hvort hafi verið rétt og
skyit að bæta tjón af þessu tagi,
þar sem hér muni yfirleitt hafa ver-
ið um hagsmuni að ræða, sem unnt
var að vátryggja hjá almennum vá-
tryggingafélögum," segir í skýrslu
nefndarinnar. Nefndin telur hugs-
anlegt að stjómin hafi talið gilda
sérstök sjónarmið sem réttlæti bæt-
umar, „þótt nefndin komi ekki í
fljótu bragði auga á þau“.
Rök nefndarinnar fyrir því að
fólk eigi að tryggja sig fyrir óveðri
em að það sé sjálfsögð fyrirhyggja
í nútimaþjóðfélagi að fólk vátryggi
hagsmuni sína. Nefndin bendir á
að tryggingafélög bjóði margvís-
legar foktryggingar og ekki eigi að
bæta þessu við hjá Viðlagatrygg-
ingu Islands sem bætir tjón vegna
náttúruhamfara.
Nefndin komst að því að
tryggð tjón í óveðrinu hafi numið
430 miljónum króna. En nefndin
telur að heildartjón hafi numið að
minnsta kosti tvöfalt þessari upp-
hæð og er þá enduvarpsmastrið á
Vatnsendahæð undanskilið. Oveðr-
ið 3. febrúar er þriðja fárviðrið af
þessari stærð á tveimur áratugum
og finnst nefhdinni athyglisvert að
í hvert sinn skuli verða jafn mikið
tjón á mannvirkjum og raun ber
vitni. Ekki vom þó gerðar jafh
miklar umfangskannanir á tjóninu í
óveðmnum 1973 og 1981 ognú.
Formaður nefndarinnar sem
Steingrímur Hermannsson skipaði
var Kristján Guðmundsson fyrrver-
andi bæjarstjóri, aðrir nefndar-
menn voru Bjöm Marteinsson
verkfræðingur og arkitekt, Rúnar
Guðmundsson skrifstofustjóri og
Sigmar Armannsson framkvæmda-
stjóri.
-gpm
Mikið af
Í'rasfrjói í
oftinu
Aldrei hafa mælst jafnmörg
grasfrjó í júiímánuði eins og í
síðasta mánuði.
Grasfrjó, sem skæðasta
ffjónæmið stafar af hér á landi, er
búið að vera stöðugt í loftinu síð-
an 14. júní. Frá þeim degi og fram
að 5. júlí vom að meðaltali 4 gras-
ffjó í rúmmetra á sólarhring en frá
5. júlí til 30. júlí reyndist meðal-
fjöldi grasfijóa liggja á bilinu 50-
60 ffjó í rúmmetra á sólarhring.
Þann 31. júlí tók grasfijóið enn
stökk, en þann sólarhring tífaldað-
ist grasfijóið og fór yfir 500.
Síðastliðin þrjú sumur hafa
grasfijó verið í hámarki í síðari
hluta júlí og íyrri helming ágúst-
mánaðar. Við eram því stödd um
miðbik aðalgrasatímans. Mælingar
ágústmánaðar munu skera úr um
það hvort þetta verður með öðmm
hætti í ár eins og reyndar svo ým-
islegt fleira þetta góðviðrissumar.
Fijókomamælingar hafa verið
styrktar af ýmrum aðilum hér á
landi ffam að þessu og því verið
gerðar reglulega.
Það er Reykjavíkurborg og
SÍBS sem hafa verið styrktaraðilar
í sumar.
Margrét Hallsdóttir, jarðffæð-
ingur, sá um mælingamar en hún
hefur séð um fijókomamælingar í
Reykjavík undanfarin ár.
-KMH
Lottó
hækkar
Frá og með gærdeginum
hækkaði lottó-röðin úr 35 krónum
í 40. Síðast hækkaði lottó-röðin í
ágúst 1989 en heimild til hækkun-
ar hefúr verið fyrir hendi síðan í
febrúar í fyrra. Þetta verður ekki
einungis til þess að dýrara verður
að lotta heldur hækka vinningamir
Iíka. Þannig hækkar heildarvinn-
ingsupphæð sem var sex miljónir
krónur í sjö miljónir króna. Þá fást
nú allir vinningar undir 15 þúsund
krónum greiddir út á sölustöðum í
stað 12 þúsund króna áður.
Fimm ár em síðan Islensk get-
spá var stofhuð en þá kostaði hver
röð 25 krónur.
-gpm
Reglugerð um mengunarvamarbúnað
Nýjar reglur um mengun-
arvarnarbúnað á bíla
verða gefnar út fyrir 1.
nóvember og munu
koma til framkvæmda 1. júlí
1992.
Reglumar munu fela í sér að all-
ar léttar fólksbiffeiðar, allt að 3.500
kíló, með bensinvél sem fluttar
verða inn eftir þann tima verða út-
búnar mengunarvamarbúnaði sem
fúllnægja alþjóðlegum viðmiðunum
um útblástur bíla.
Þeir prófunarstaðlar sem notaðir
verða em bandarískur staðall
(US/87), evrópskur staðall
(EB70/220) og sænskur staðall
(A12/A13). Innfiutningur á bílum
með þessum búnaði er þegar hafinn í
nokkru mæli og munu nokkur þús-
und slíkir bílar hafa verið fluttir til
landsins. Reglumar eiga bæði við
um nýja bíla og eldri bíla sem fluttir
verða til landsins.
Nú em í gildi tvær reglugerðir,
annars vegar um viðmiðunarmörk
efna í útblæstri bíla og hinsvegar um
gerð og búnað ökutækja. Þessar regl-
ur stangast á og felur breytingin í sér
óhjákvæmilega samræmingu. -Sáf
Skýlin biarga
mannslífum
allan ársins hring
Aheiðum landsin hafa
neyðarskýlin sjálfsagt
bjargað mannslífum
gegnum tíðina. Þau nýtast ekki
aðeins á vetrum, heldur gegna
þau sínu hlutverki á sumrum,
þegar blautir og kaldir ferða-
menn leita þar skjóls. Þór Magn-
ússon, fulltrúi hjá Slysavarnafé-
iagi Islands, segir að erlendir
ferðamenn gangi mjög vel um
skýiin. Drukknir Islendingar
geta aftur á móti verið skaðræð-
isgripir.
Þór upplýsti Þjóðviljann að það
væri slysavamafélögunum ekki á
móti skapi að ferðfólk leiti sér
skjóls í neyðarskýlunum.
- Það er ekki ólíklegt að skýlin
hafi bjargað fólki ffá því að verða
úti i sumar. Það hefur færst í vöxt
að útlendingar ferðist um landið á
tveimur jaftifljótum eða hjólandi.
Þegar kalt er í veðri og rigning em
skýlin himnasending í augum
þessa fólks. Þeir sem nota þennan
ferðamáta nota skýlin nokkuð mik-
ið, og ég verða að segja að það
gengur sérstaklega vel um þau, þó
svartir sauðir leynist allstaðar inn á
milli, sagði Þór.
Aðspurður hvort mikið væri
um skemmdarverk á skýlunum,
sagði Þór það ekki vera.
, - Annars em það einna helst
Islendingar sem em skæðir með að
skemma þau. Og á það einna helst
við neyðarskýlin sem standa á
heiðum við þjóðvegi. Fólk sem
hefur verið á dansleik og þarf að
fara yfir illfæra heiði á heimleið,
vill oft stoppa í skýlunum. Um-
gengnin er þá oft hræðileg. Ég get
nefnt sem dæmi um skýli í Mánár-
skriðum sem Kvennadeild Slysa-
vamafélagsins á Siglufirði hefúr
útbúið með miklum sóma. Það var
lagt í rúst eina helgina. Síminn slit-
inn í burtu og allar rúður brotnar.
Það heíði verið illt fyrir mann i
nauðum að koma þar að, sagði Þór
sem í lokin vildi benda vegfarend-
um á að láta lögreglu vita ef það
hefði gmn um að verið væri að
skemma neyðarskýlin.
-sþ
ÞJÓÐVILJINN Miðvikudagur 14. ágúst 1991
Síða 8