Dagblaðið Vísir - DV - 07.02.1996, Qupperneq 14

14
MIÐVIKUDAGUR 7. FEBRÚAR 1996
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: EYJÓLFUR SVEINSSON
Ritstjóri: JÓNAS' KRISTJÁNSSON
Aðstoðarritstjóri: ELÍAS SNÆLAND JÓNSSON
Fréttastjóri: JÓNAS HARALDSSON
Auglýsingastjóri: PÁLL STEFÁNSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar: ÞVERHOLT111,
blaðaafgreiðsla, áskrift: ÞVERHOLT114,105 RVÍK, SÍMI: 550 5000
FAX: Auglýsingar: 550 5727 - Aðrar deildir: 550 5999
GRÆN númer: Auglýsingar: 800 6272. Áskrift: 800 6270
Stafræn útgáfa: Heimasíða: http://www.skyrr.is/dv/
Ritstjórn: dvritst@centrum.is - Auglýsingar: dvaugl@centrum.is. - Dreifing: dvdreif@centrum.is
AKUREYRI: Strandgata 25, sími: 462 5013, blaðam.: 462 6613, fax: 461 1605
Setning og umbrot: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Filmu- og plötugerð: ÍSAFOLDARPRENTSMIÐJA HF. - Prentun: ÁRVAKUR HF.
Áskriftan/erð á mánuði 1550 kr. m. vsk. Lausasöluverð 150 kr. m. vsk„ helgarblað 200 kr. m. vsk.
DV áskilur sér rétt til að birta aðsent etni blaðsins í stafrænu formi og i gagnabönkum án endurgjalds.
Kominn í Maó-jakkann
Jiang Zemin, forseti Kína, er hættur að láta mynda sig
í vestrænum fótum og klæðist nú búningi að hætti Maós
formanns. Tónninn í ræðum hans er orðinn hvassari og
stríðari en áður var. Jafnframt fer vaxandi yfirgangur
Kínverja á hafinu gagnvart nágrannaríkjunum.
Um nokkurra mánaða skeið hefur herinn í Kína stund-
að æfingar á sundinu milli meginlandsins og Tævan og
reynt að haga þeim þannig, að þær skjóti Tævan-búum
skelk í bringu. Jaframt ítreka kínverskir ráðamenn oft-
ar og hvassar en áður, að Tævan verði sameinað Kína.
Fyrr í vetur gengu kínverskir hermenn á land á skerj-
um, sem Filipseyjar telja sig eiga. Kínastjórn var með
þessu að reyna að sýna fram á mátt sinn og megin. Með
slíkum aðferðum sáir hún um leið öryggisleysi í ná-
grannaríkjunum og magnar raunar hervæðingu þeirra.
Jafnframt hafa kínverskir ráðamenn ótvírætt sagt, að
lýðræðisöfl verði virt að vettugi í Hong Kong, þegar þeir
taka þar völdin á næsta ári. í undirbúningsnefnd valda-
skiptanna var ekki skipaður neinn fulltrúi lýðræðisafl-
anna, sem unnu kosningasigur í Hong Kong í fyrra.
Harka Kínastjórnar hefur aukizt gagnvart Tibet-búum,
menningu þeirra og trúarbrögðum. Hún virti að vettugi
val þeirra á barni til að verða Panchet Lama, setti það í
stofufangelsi og valdi sjálf annað barn til að gegna þessu
hlutverki. Hún þolir enga sjálfstæða skoðun.
Stjórnarandstæðingar í Kína eru ofsóttir harðar en
áður. Er nú svo komið, að fangelsaðir eru allir þeir, sem
lýsa öðrum sjónarmiðum en þeim, sem viðurkennd eru
af stjórnvöldum. Daglega rignir yfir kínverska íjölmiðla
tilskipunum um herta hugmyndafræðilega baráttu.
Helzta einkenni kerfisins í Kína er, að það þolir engin
frávik frá línunni, sem hefur orðið einstrengingslegri
með hverjum mánuðinum að undanfómu. Þetta beindist
áður einkum að fólkinu í landinu, en einkennir upp á
siðkastið í vaxandi mæli samskiptin við útlönd.
Stjórnin í Kína brýtur hverja þá alþjóðasamninga, sem
hún telur standa í vegi fyrir ráðagerðum sínum. Hún
heldur áfram tilraunum með kjarnorkuvopn, þótt öll
önnur stjórnvöld hafi hætt þeim. Hún skirrist við að efna
viðskiptasamninga, sem hún hefur skrifað undir.
Herinn í Kína rekur sjálfur þrjátíu umfangsmiklar
verksmiðjur, sem framleiða geisladiska án þess að greiða
tUskUin og umsamin gjöld fyrir réttindi. Svipað er að
segja um tölvuhugbúnað. Á mörgum sviðum er stundað-
ur ríkisrekinn þjófnaður á vestrænum höfundarétti.
Vestræn fyrirtæki, sem hafa verið ginnt tU athafna í
Kína, verða að sæta því, að engar leikreglur gUda þar í
landi. Þar stjórna ekki lög og reglur samskiptum fyrir-
tækja og opinberra aðUa, heldur hreinn geðþótti ríkisins,
þar á meðal eignaupptaka, ef því sýnist svo.
Reynslan hefur líka sýnt ráðamönnum Kína, að vest-
rænir ráðamenn og ráðamenn nágrannaríkjanna fara
undan í flæmingi. í einstaka ríkjum bíða bjálfamir nán-
ast í biðröð eftir að komast í opinbera heimsókn tU Kína.
Þetta magnar íjölþætta forherðingu Kínastjórnar.
Þegar forseti Kína afklæðist vestrænu jakkafotunum,
sem hafa verið einkenni Deng-tímans, og dregur rykfaU-
inn Maó-jakka úr skápnum, er afturhvarfið tU fyrri tíma
orðið formlega staðfest. Deng Xiaoping er sjálfur orðinn
91 árs og hefur ekki sézt opinberlega í tvö ár.
Að engu eru orðnar vestrænar vonir um, að ódýrt fjár-
magn, ódýr þekking og pólitískur stuðningur geri ein-
strengingslega Kínastjóm alþjóðlega samstarfshæfa.
Jónas Kristjánsson
„Hér á landi eru heilsugæslustöðvar um allt land grunnöryggisnet fyrir íbúana skv. lögum og hafa sannað gildi
sitt.“
Hvers vegna
uppsagnir?
127 heilsugæslulæknar sögðu
upp störfum frá og með 1. febrúar
sl„ en það eru hartnær 90% allra
heilsugæslulækna á landinu. Þetta
er gert til að knýja stjórnvöld til
þess að svara þeirri grundvallar-
spurningu, hvort ríkja eigi skipu-
lag í heilbrigðisþjónustunni í land-
inu, og hvernig eigi að tryggja
framkvæmd þess, eða skipulags-
leysi.
Núverandi skipulag
Lýsa má núverandi skipulagi
þannig að það sé þrískipt, í 1. stig
(frumþjónustu, heimilislækning-
ar), 2. stig (sérfræðiþjónustu) og 3.
stig (sjúkrahúsþjónustu). Skipting-
in byggir á alþjóðlega viður-
kenndri hugmyndafræði. Um
fyrsta stigið, sem hér er til um-
ræðu, og verkaskiptingu milli
lækna er kveðið á í lögum og
reglugerðum. í Reykjavík hafa sí-
vaxandi frávik frá skipulaginu
gert hlutverk heimilislækna óljóst
og ómarkvisst. Á heilsugæsluna
eru þó lagðar skyldur um sam-
fellda þjónustu við almenning,
sem meðal annars lúta að vöktum,
símaþjónustu og afleysingum.
Þetta er í stuttu máli lýsing á ör-
yggisneti lækna um land allt, allan
sólarhringinn, árið um kring.
Flestir hafa heimilislæknar nú-
tímans lagt stund á sérnám í grein
sinni erlendis.
Annars og þriðja stigs þjónustu
er sinnt af sérfræðingum í þrengri
greinum læknisfræðinnar, á
sjúkrahúsum, göngudeildum og á
stofum sérfræðinga. Þeir hafa
Kjallarinn
Katrín Fjeldsted
formaður Félags ísl. heimilislækna
sé ljóst hvernig haga eigi verka-
skiptingu innan heilbrigðiskerfis-
ins. Til þess að geta gengið til
kjarasamninga þarf okkur að vera
ljóst við hvaða starfsaðstæður við
eigum að búa í framtíðinni. Upp-
sagnir okkar nú gefa stjórnvöldum
tóm til að lýsa afstöðu sinni. Við
segjum upp störfum til að undir-
strika alvöru málsins.
Öryggisnet um allt land
Stefna heilbrigðisyfirvalda um
hinn vestræna heim er að leggja
megináherslu á heimilislækningar
sem grundvöll heilbrigðisþjónust-
unnar. Hér á landi eru heilsu-
gæslustöðvar um allt land
grunnöryggisnet fyrir íbúana skv.
lögum og hafa sannað gildi sitt.
Vegna ístöðuleysis yfirvalda árum
saman er öryggisnetinu þó áfátt á
„Vegna ístöðuleysis yfirvalda árum saman
er öryggisnetinu þó áfátt á höfuðborgar-
svæðinu.“
einnig menntað sig erlendis í sér-
greinum sínum og unnið þar í
heilbrigðisþjónustu, sem gerir ráð
fyrir hefðbundinni verkaskiptingu
milli lækna.
Afstaða stjórnvalda
og ábyrgð
Við heimilislæknar viljum að
stefna stjórnvalda sé skýr og það
höfuðborgarsvæðinu. Þar fjölgar
sérfræðingum ört á meðan yfir-
völd hindra eðlilega fjölgun heim-
ilislækna. Af þessu leiðir að ónóg
nýliðun verður í heilsugæslunni
og það mun á örfáum árum verða
til þess að heilsugæslan um allt
land hrynji.
Katrín Fjeldsted
Skoðanir annarra
Hömluleysi
„Þegar margauglýstur lífsstíll fyrirmynda ungra
manna og kvenna eru eiturefnanautn og hömlulaus
hegðan með dúndrandi undirleik rokks og rapps og
hvað þetta nú allt heitir sem undirsátar Heimis
Steinssonar og menntamálaráðherra eru ólatir að
mata ungdöminn á, væri kraftaverk ef markaðurinn
fyrir fikniefni dalaði. En gömlu hipparnir passa að
aldrei sé stungið á eiturkýlinu né kafað í undir-
heima dægurlagafársins, sem er uppspretta mikils
auðs og mikillar niðurlægingar."
Oddur Ólafsson í Tímanum 3. febrúar.
Þáttaskil
„Sú staðreynd, að einstakir þingmenn Framsókn-
arflokksins eru reiöubúnir til að ganga opinberlega
gegn þeirri stefnu í sjávarútvegsmálum, sem hefur
ekki sízt verið kennd við þeirra eigin formann, Hall-
dór Ásgrímsson, sem raunar ítrekar óbreytta af-
stöðu sína í samtali við Tímann í gær, getur valdið
ákveðnum þáttaskilum í málinu."
Úr forystugrein Morgunblaðsins 4. febrúar.
Sjúkrahúsapótek
„Á sama tíma og Lyfjaverzlun ríkisins er seld fyr-
ir lítilræði í anda einkavæðingarstefnunnar, blæs
ríkið til sóknar í samkeppni við sjálfstæða atvinnu-
starfsemi. Undir verndarvæng opinberra aðila hefur
rekstur lyfjabúra sjúkrahúsanna verið efldur og eru
þau komin í beina samkeppni við apótekin með al-
mennri sölu lyfja bæði í lausasölu og samkvæmt lyf-
seðlum. Það fer ekki milli mála að þessi „sjúkrahús-
apótek" njóta sérstakrar verndar í samkeppninni
við apótekin."
Jón Bjömsson í Mbl. 3. febrúar.