Dagblaðið Vísir - DV - 19.04.1996, Síða 15

FÖSTUDAGUR 19. APRÍL 1996
15
anþegnir bifreiðagjaldi til ríkisins
- svokölluðu kílógjaldi. Það ber að
þakka og er vissulega að verðleik-
um metið og stjórnvöld eiga þar
fyrir þakkir. En ellilífeyrisþegar
njóta ekki þessara réttinda,
hversu sem nú á því stendur, því
nú átti á sinni tíð eitt yfir báða að
ganga, að ég hélt.
Nú bregður svo við að þegar
hann Flosi segir í sínum snilldar-
þáttum. Um þetta munar fyrir
þann sem um árabil hefur aðeins
notið bóta og fær nú þessi aukaút-
gjöld í ofanálag við ellina.
Þannig mætti áfram telja og tí-
unda og nýleg dæmi höfum við um
harkaleg vinnubrögð lífeyrissjóðs
eins sem fyrirvaralaust skerðir líf-
eyri til síns fólks og fer þar eftir
„Lækkun uppbótar nú síðast kom vissu-
lega við fjölmennan hóp, nær 2.000 manns
a.m.k., fólk sem munar verulega um þess-
ar krónur í heimilisbókhaldi sínu þar
sem úttektarhliðin sækir sífellt á hina.“
Á öryrkjavettvangi
Áleitin, nagandi kennd öryggis-
leysis og afkomukvíða er eðlileg
hjá þeim sem rétt hafa til nauð-
þurfta og máske varla það. Við
verðum hér á bæ Öryrkjabanda-
lagsins mjög vör þess að við hinar
sífelldu breytingar á trygginga-
kerfinu í skerðingarátt, sem yfir
hafa gengið á undanförnum árum,
fer þessi kvíðakennd vaxandi og
veldur miklu hugarangri margra.
Breytingamar hafa í þá veru ver-
ið að hafa áhrif og koma við
knappan fjárhag fólksins sem að
vonum spyr hvort engan endi
muni taka.
Kjallarinn
Engin áhrif?
Lækkun uppbótar nú síðast
kom vissulega við fjölmennan hóp,
nær 2.000 manns a.m.k., fólk sem
munar verulega um þessar krónur
1 heimilisbókhaldi sínu, þar sem
úttektarhliðin sækir sífellt á hina.
Þegar verið er að segja að 25 millj-
ónir yfir heildina árlega, eins og
aðgerðin er talin hafa í fór með sér
í sparnaði ríkisins, geti vart haft
áhrif á lífskjör fólks þá er það
greinilega sagt af slíkum ókunnug-
leika um lífsaðstæður allar að með
ólíkindum er. Þegar búið er við
mörk hins mögulega þá munar um
hverja þá upphæð sem af er tekin.
Fyrir nokkrum árum varð sú
breyting á að tekutryggingarupp-
hæð ellilífeyrisþega, sem lengi
hafði verið sú sama og öryrkja,
var lækkuð og hefur sá munur
haldist. Tekjutryggingarupphæð
öryrkjans, sem verður ellilífeyris-
þegi við 67 ára aldur skv. skil-
greiningu trygginganna, lækkar
þannig um meira en 800 kr. á mán-
uði og margir hafa hingað hringt
og spurt hverju þessi ókjör sættu.
Á sínum tíma barðist Landssam-
band aldraðra harðlega hér í gegn
og leitaði svara hjá ráðuneyti og
ráðherra og fékk svona dæmigerð
„af því bara“ svör við ástæðum
þessara óskapa.
En sannleikurinn er sá að okk-
ar fólk, sem árum, jafnvel áratug-
um, saman hefur orðið að láta sér
bætur trygginga til lifsframfæris
nægja, það spyr eðlOega að því
hvort auðveldara sé að lifa eftir að
eUikvillar ýmsir hafa bæst við ör-
orkuna og verður harla fátt um
svör. Þetta fólk segir réttilega að
það muni svo sannarlega um þess-
ar 10 þúsundir á ári inn í sitt líf-
Helgi Seljan
félagsmálafulltrúi ÖBÍ
skjaramunstur sem ekki var of
fjölskrúðugt fyrir.
Eigin geðþóttareglur
Öryrkjar, þeir sem njóta örorku-
lífeyris eða örorkubóta, eru und-
örorkulífeyrisþeginn verður eUilíf-
eyrisþegi og á nú áfram sína bif-
reið að þá berst honum rukkun
um téð bifreiðagjöld, enda nýtur
hann hvorki örorkulífeyris eða ör-
orkustyrks heldur eUUífeyris. Það
er nú mergurinn málsins, eins og
eigin geðþóttareglum sem fara
þvert í ýmsu á almennar reglur líf-
eyrissjóðanna í landinu. Á ör-
yrkjavettvangi er ekki ein báran
stök.
Helgi Seljan
Öryrkjar eru undanþegnir bifreiðagjaldi ríkisins - nú verður örorkulífeyrisþegi ellilífeyrisþegi og þá berst hon-
um rukkun um téð gjald. - Hvað veldur?
Kvennaathvarf i Dagsbrún?
Það er sú framtíðarmynd sem
mér birtist af því félagi sem ætti
svo sannarlega að vera fyrirmynd
annarra félaga af sama stofni,
Verkamannafélaginu Dagsbrún.
Sú eyðing félagsstarfs sem ein-
kenndi svo fyrri stjórn heldur
áfram eins og ekkert hafi í skorist.
Strjál og ómarkviss fundahöld,
marklausar yfirlýsingar og tak-
markalaus sjálfumgleði með eigin
ágæti nýkjörinnar forystu gefur
ekki ástæðu tU annars en svart-
sýni sem og umfjöllun þeirra og
meðferð á sameiningarmálum
Dagsbrúnar og Framsóknar.
Kostir eða ókostir?
Að sameina félögin hefur ekki
verið neitt keppikefli stjórnar
Dagsbrúnar, það vita þeir sem tU
þekkja, enda með öUu óvíst hverj-
ir fengju formennskuhlutverk í
slíkri samsteypu.
En nú skyndilega finna þessir
heiðursmenn sig knúna tU þess að
gera eitthvað. Láta fram fara alls-
herjaratkvæðagreislu, sem þeir
kalla skoðanakönnun um það
hvort félagsmenn vilji sameiningu
eður ei, án þess þó að þeim sem at-
kvæðin eiga að greiða séu á
nokkum hátt kynntir kostir eða
ókostir sem því gætu fylgt.
Kjallarinn
Guðmundur Rúnar
Guðbjarnarson
verkamaður
Lágmarkskurteisi
Það er margflókið ferli sem þarf
tU þess að sameina Dagsbrún öðru
félagi, t.d. þarf lagabreytingar og
kosningar tU þess og aUt það sam-
ræmingarstarf á reglum og venj-
um félaganna í innra og ytra starfi
þeirra. Það er svo lágmarkskurt-
eisi að taka tUlit tU hins aðilans í
undirbúningi samstarfs. Slíkt tUlit
er ekki auðvelt að koma auga á i
yfirlýsingum nýkjörinnar forystu
Dagsbrúnar þegar þeir heiðurs-
menn sem þar eru í forsvari fuU-
yrða að sameiningarviðræður við
Framsókn séu vel á veg komnar
en formaður Framsóknar sér sig
knúinn til þess að reka þær full-
yrðingar öfugar ofan í þá heiðurs-
menn með þeim orðum að einung-
is hafi farið fram TVEIR slíkir
fundir, annar fyrir fjórum árum
en hinn nú nýverið.
Þá vaknar sú spurning hvort
nýkjörin stjórn Dagsbrúnar ætli
að innlima Framsóknarkonur
nauðugar? Ég biðst afsökunar.
Að deyja, að sofa
Getur verið að nýkjörin stjórn
Dagsbrúanr leggi annan skilning í
hvað er blómlegt félagsstarf en
aðrir menn, samanber „funda-
gleði“ þeirra og þær „árangurs-
ríku“ sameiningarviðræður sem
þeir áttu við Framsóknarkonur?
Það er alls ekkert athugavert
við samstarf eða sameiningu en
þar þarf allt að vera á réttum nót-
um. Það er grundvallarkrafa að
þeir sem út í samstarf fari hafi rík-
an samstarfsvilja og opinn huga.
Að vinna að bættum hag hinna
verst settu bræðra okkar er for-
gangsatriði í sannri verkalýðsbar-
áttu, þar er sigur eina lausnin.
Þeir sem ekki vilja hlusta á það
eiga ekkert heima í verkalýðsbar-
áttu.
Það þarf að hefja á ný blómlegt
félagsstarf innan Dagsbrúnar og
vekja menn af svefninum langa
þar sem lífið sigrar dauðann.
Guðmundur Rúnar
Guðbjarnarson
„Aö sameina félögin hefur ekki verið
neitt keppikefli stjórnar Dagsbrúnar, þaö
vita allir sem til þekkja, enda með öllu
óvíst hverjir fengju formannshlutverk í
slíkri samsteypu.“
Með og á
móti
Kjarasamninga til alda-
móta?
Viljum skoða
þessa leiö
„Það er auð-
vitaö ekkert
markmið að
gera kjara-
samning til
aldamóta. Slík-
ur samningur
og aðrir lang-
tímasamning-
ar geta veriö
leið að mark-
miði. Það ligg-
ur ljóst fyrir að það vantar veru-
lega upp á að við höfum fengið
þann kaupmátt sem atvinnulífið
getur greitt eins og er að koma í
ljós í afkomutölum fyrirtækj-
anna en grundvallaratriði er að
byggja upp kaupmátt á næstu
árum. Ef samningur til lengri
tíma getur fært okkur að því
kaupmáttarstigi sem er tiþdæm-
is á Norðurlöndunum þá tel ég
að það beri að skoöa þessa leið.
Slíkur samningur þarf að hafa
skýr uppsagnarákvæði ef mark-
mið nást ekki fram. Til að þetta
sé hægt verður fyrst að endur-
skapa traust milli samningsaðila
og stjórnvalda, sem er horfið,
bæði vegna þess sem stjórnvöld
eru núna að leggja fram i sam-
bandi við vinnulöggjöfina og
vegna launahækkana sem opin-
berir starfsmenn fengu langt um-
fram aðra. Á þessum forsendum
byggist ályktun Félags járniðnað-
armanna um að hefja undirbún-
ing samninga með öðrum félög-
um í Samiðn. Gagnvart fjölskyld-
unum lítur dæmið þannig út að
þær gætu loksins farið að gera
marktækar fjárhagsáætlanir.
Fráleit
hugmynd
„Ég er alfar-
ið á móti því
að gera lang-
tímasamning
fram á næstu
öld. Reynsla
undanfarinna
áratuga sýnir
að það er ekk-
ert hægt að
semja til langs briinár.
tíma, ekki síst
vegna þess að ríkisvaldið hefur
alltaf skert samninga hvað eftir
annað og menn hafa þurft að
sækja aftur réttindi sem náðst
höfðu fyrir áratugum. Þetta sýn-
ir sig mjög glögglega nú í frum-
vörpum ríkisstjórnarinnar um
skertar atvinnuleysistryggingar,
skerðingar í heilbrigðis- og
tryggingakerfmu almennt. Þetta
er greinilegur skilningur flestra
í hreyfmgunni sem ég hef rætt
við og ég get ekki betur fundið
en aö hugmyndin sé steindauð.
Eftir þvi sem ég hef frétt þá kom
þessi hugmynd upp hjá Samiön
sem umræða innan aðildarfélag-
anna og fyrst og fremst rætt um
að stefna að jöfnuði á einhverj-
um tilteknum tíma við launin á
Norðurlöndum. Síðan hafi það
gerst að Örn Friðriksson, vara-
formaður Samiðnar, hafi slegið
þessu fram sem hugmynd að
samningi til aldamóta. Innan
verkalýösfélaga er stöðug um-
ræða og vitanlega eru langtíma-
markmið rædd. Það er heldur
ekkert aö því að setja fram fyrir-
ætlanir um að á einhverju til-
teknu tímabili verði jafnað út
því misræmi sem er á launum
bci’ á íslandi og á Norðurlönd-
um. Á hinn bóginn er ffáleitt að
byrja á því að slá fram tímaáætl-
uninni og síðan hvemig jafna
eigi út launamismuninn. Ég
vona að þetta hafi verið mistök.
-SÁ
Om Friðriksson,
varaformaður Sam-
iðnar.