Dagblaðið Vísir - DV - 30.06.1997, Qupperneq 15

MANUDAGUR 30. JUNI 1997
15
Afspyrnuléleg vinnubrögð
- opiö bréf til ritstjóra og ábyrgðarmanns DV
Tvö bréf ráöherra til Húsnæðisstjórnar. - Meö tilmælum um hækkun
vaxtaálags og aö taka upp lántökugjald á yfirtekin húsbréfalán.
Miðvikudaginn 25.
júní birti DV frétt
um húsbréfakerfið
undir fyrirsögninni
„Orð og gerðir stang-
ast á“ en undirfyrir-
sögn fréttarinnar er
félagsmálaráðu-
neytið ýtir undir
aukinn kostnað lán-
takenda í húsbréfa-
kerfinu“. í inngangi
segir að DV hafi
fyrst fjölmiðla greint
frá „leynisamkomu-
lagi“ sem félags-
málaráðuneytið á að
hafa gert við bank-
ana um að leggja nýj-
ar álögur á íbúðar-
kaupendur. Síðcm
segir blaðamaður
orðrétt: „í samkomulaginu felst að
Húsnæðisstofnun taki upp sér-
stakt lántökugjald á eldri yfirtekin
húsbréfalán. Þegar síðan húsbréfa-
kerfið verður flutt yfir til banka-
kerfisins í samræmi við málefna-
samning ríkisstjórnarflokkanna
um einkavæðingu taki bankakerf-
ið hið nýja gjald að erfðum.“
Inngangurinn er ósannur frá
upphafi til enda. Það er fráleitt að
til sé eitthvert leynisamkomulag
milli bankakerfisins og félags-
málaráðuneytisins. Skorað er á
ábyrgðarmann blaðsins að birta
þetta samkomulag en biðjast af-
sökunar á ósannindunum ella.
Fullyrt er að i samkomulaginu
felist að Húsnæðisstofnun taki
upp sérstakt lántökugjald á eldri
yfirtekin húsbéfalán, sem banka-
kerfið í samræmi við málefna-
samning um einkavæðingu taki að
erfðum.
Bankarnir yfirtaka ekki
húsbréfakerfið
Milli ríkisstjómarflokkanna er
ekki til neinn sérstakur málefna-
samningur um einkavæðingu.
Aldrei, hvorki fyrr né
síðar, hefur það komið
til tals að bankarnir
fari að innheimta
gjöld af lántakendum i
húsbréfakerfínu. Við-
ræður hafa hins vegar
átt sér stað milli
nefndar á vegum fé-
lagsmálaráðherra sem
á að vinna að endur-
skipulagningu á
skipulagi og rekstri
Húsnæðisstofnunar og
fulltrúa Sambands is-
lenskra viðskipta-
banka og Sambands
sparisjóða um að
bankar og sparisjóðir
yfirtaki vinnslu um-
sókna um húsbréfalán
frá Húsnæðisstofnun
og afgreiðslu lánanna frá sömu
stofnun.
Rætt hefur verið um að þetta
yrði gert með verktakasamningi
milli Húsnæðisstofnunar og banka
og sparisjóða. Verið er að kanna
hagkvæmni þessarar leiðar. Fé-
lagsmálaráðueytið hefur sett þrjú
skilyrði fyrir því aö þetta geti orð-
ið að veruleika. Að þjónusta við
umsækjendur húsbréfalána batni,
að öryggi og jafhrétti til þessara
lána raskist ekki og að sú hagræð-
ing sem stefnt er að skili sér í
lækkun kostnaðar í húsbréfakerf-
inu. Náist ekki
þessi markmið,
sem öll eru í þágu
lántakenda, verð-
ur ekki gerður
þjónustusamning-
ur við bankana.
Rekstur Húsnæð-
isstofhunar kost-
ar um hálfan
milljarð á ári.
Tekjurnar eru
fengnar af lán-
tökugjöldum,
vaxtamun, þjónustugjöldum og
vanskilainnheimtu. í húsbréfa-
kerfinu er innheimt 1% lántöku-
gjald af öllum nýjum húsbréfum
sem gefin eru út. Ekkert er tekið
fyrir vinnu við yfirfærslu þegar
húsbréf skipta um eigendur.
Ný húsbréf eru nú um 70% af
heildinni en yfirtekin eldri hús-
bréf eru um 30%. Því er spáð að
hlutfall nýrra bréfa eigi eftir að
lækka og verða um 50% á næstu
árum. Fram höfðu komið ábend-
ingar um þetta frá starfsfólki Hús-
næðisstofnunar og tillögiu' reif-
aðar um gjald fyrir yfirtöku hús-
bréfa. Hugmynd ráðuneytisins var
og er að lækka lántökugjaldið á þá
sem taka ný húsbréf þannig að
þeir beri ekki einir þennan kostn-
að. Á móti er eðlilegt að þeir sem
yfirtaki eldri húsbréf greiði fyrir
þann kostnað sem af umsýslunni
hlýst.
Ekki krafa um hærri vexti
Þá er fullyrt i umræddri frétt að
ráðuneytið krefjist hærri vaxta á
húsbréfalán. Þetta er alrangt. í út-
tekt Ríkisendurskoðunar á Hús-
næðisstofnun er bent á að vaxtaá-
lag húsbréfalána (sem rennur til
reksturs Húsnæðisstofnunar) sé
hugsanlega of lágt. Ráðuneytið
gerði það sem því bar að gera að
þessu leyti, þ.e.a.s. að óska eftir
umsögn og tillögum frá húsnæðis-
málastjóm um málið. Ráðuneytið
hefur aldrei krafist hækkun vaxta
á húsbréfalánum. Þvert á móti hef-
ur ráðuneytið viðrað hugmyndir
um spamað á yfirbyggingu hús-
næðiskerfisins til þess að unnt sé
að lækka álögur á lántakendur og
draga starfsemi Húsnæðisstofnun-
ar saman.
í félagsmálaráðherratíð Páls
Péturssonar hefur aldrei verið léð
máls á þvi að hverfa frá ríkisá-
byrgð á húsbréfalánum, öðruvísi
en fram komi einhver annar opin-
ber aðili er veitt geti sambærilega
ábyrgð. Þeim sem þekkja líf og
störf fólks úti á landsbyggðinni er
betur en flestum öðrum ljóst
hversu mikilvæg ríkisábyrgð hús-
næðislánanna er. Við frábiðjum
okkur dylgjur um að framsóknar-
menn leggi til afnám ríkisábyrgð-
ar, jafnvel þó að þær byggist á
framburði skemmtikrafta á borð
við Birgi Dýrfjörð, þinglóðs Al-
þýðuflokksins.
Leitið upplýsinga
Það er krafa okkar, sem að
þessum málum höfum unnið fyrir
hönd félagsmálaráðuneytisins, að
ábyrgðarmaður blaðsins biðjist af-
sökunar á því sem ósatt er i frétta-
flutningi þess og komi leiðrétting-
um á framfæri.
Næst þegar þið skrifið um okk-
ar fyrirætlanir og okkar verk þá
leitið eftir upplýsingum er málið
varðar úr skjalasafni ráðuneytis-
ins. Nýleg upplýsingalög voru
samþykkt til þess að auðvelda
heimildaöflun af þessu tagi.
Árni Gunnarsson
Kjallarinn
Árni Gunnarsson
aðstoöarmaður félags-
málaráðherra
„í félagsmálaráðherratíð Páls
Péturssonar hefur aldrei veríð
léð máls á því að hverfa frá ríkis-
ábyrgð á húsbréfalánum, öðruvísi
en fram komi einhver annar opin-
ber aðili er veitt geti sambæri-
lega ábyrgð.“
Nýjar reglur um sjúkraþjálfun
Nýlega voru samþykktar í
tryggingaráði nýjar reglur um
greiðsluþátttöku fólks vegna
sjúkraþjálfunar. Munu fjórir
tryggingaráðsmenn hafa sam-
þykkt þessa nýju skipan en einn
setið hjá (Guðrún Helgadóttir).
Ekki fer milli mála að hinum
nýju reglum er fyrst og fremst ætl-
að það hlutverk að lækka kostnað
almannatrygginga af sjúkraþjálf-
un þó annað sé látið í veðri vaka.
Ekki er þó um þaö að ræða að allt
sé á lakari veg í hinum nýju regl-
um, m.a. höfum við fagnað því að
iðju- og talþjálfun skuli einnig tek-
in með í endurgreiðsluna.
Sannanlega íþyngt
Öryrkjabandalagið var á sínum
tíma beðið um álit sitt á tillög-
unum eins og þær fyrst litu út og
ber einnig að votta að þar var um
hærri upphæð að ræða í greiðslu-
þátttöku lífeyrisþega en síðar varð
hin endanlega niðurstaða og met-
um við út af fyrir sig þann árang-
ur af okkar mótmælum og
andsvörum en þar vorum við
hvergi nærri ein á báti.
Meginatriði þessara nýju reglna
eins og þær snúa að okkar fólki er
hins vegar það að mikill fjöldi þess
hefur alls ekki
þurft að greiða
fyrir sjúkraþjálf-
un, þ.e. verst
setta fólkið, en
þarf nú að greiða
25% fyrir fyrstu
fimmtán skiptin
eða nálægt 7000
kr.
Sama er að segja
um þau börn sem
mest nauðsyn er
að fái sjúkraþjálfún. 27% þeirra
sem ekki hafa þurft að greiða fyr-
ir sjúkraþjálfun eru örorkulífeyr-
isþegar - rúmur helmingur allra
eru lífeyrisþegar - (elli- og örorka)
- og svo eru bömin til viðbótar.
Allt þetta fólk þarf nú að greiða
sín 7000 og það er nú einu sinni
svo með tekjutölur svo alltof
margra 1 þessum
hópi að þessi
upphæð setur
ærið strik í
reikninginn hjá
þeim.
Miklum fjölda
okkar fólks er
þvl sannanlega
íþyngt. Á móti
kemur að þeir ör-
orkulifeyrisþegar
sem áður greiddu
sín 40% munu nú
aðeins greiða
25% fyrir um-
rædd fimmtán
skipti. Hins veg-
ar var þessi hóp-
ur aðeins 4,4% af
þeim hópi sem
40% greiddu. Því
er ljóst að það er ekki umtalsverð-
ur fjöldi sem græða mun á þessari
breytingu en þó skal þeim ekki
gleymt.
Væntum ekki mikils
Örorkustyrkþegar, sem einmitt
eru oft í brýnni þörf fyrir endur-
hæfingu, s.s. sjúkraþjálfun, og
ekki þurftu að greiða fyrir hana
áður verða nú að greiða 50% fyrir
fyrstu 24 skiptin og síðan 25% og
kemur þetta því afar hart
niður á þeim, sem og öðr-
um þeim sem hafa af sér-
metnum ástæðum trygg-
ingalækna ekkert þurft að
greiða áður en greiða nú
sinn hlut, enda hvorki líf-
eyrisþegar né börn.
Við óttumst því hið
sama og Sigrún Knúts-
dóttir, formaður Félags
ísl. sjúkraþjálfara, að fast-
ar verði sótt á sjúkra-
stofhanir en áður og svo
hitt að fólk vanræki hina
nauðsynlegustu sjúkra-
þjálfun einfaldlega af því
það hefur ekki efni þar á.
Því er haldið frarn af
hálfu Tryggmgastofmmar
ríkisins að með þvi að
setja ákvæði um kostnað
af sjúkraþjálfun inn í endur-
greiðslu sjúkrakostnaðar þá megi
bæta þeim bágast settu. Góð mein-
ing er þar vissulega að baki en að
fenginni reynslu af reglugerðinni
um endurgreiðslu sjúkrakostnað-
ar þá væntum við ekki mikils það-
an. Við óttumst því mjög íþyngj-
andi áhrif þessara nýju reglna og
hljótum að ítreka fyrri mótmæli
okkar við þeim.
Helgi Seljan
„Ekki fer milli mála að hinum nýju
reglum er fyrst og fremst ætlað
það hlutverk að lækka kostnað al-
mannatrygginga af sjúkraþjálfun
þó annað sé látið í veðri vaka.“
Kjallarinn
Helgi Seljan
félagsmálafulltrúi
Meö og
á móti
Þátttaka íslensku félags-
liðanna á Evrópumótunum
í handknattleik
Skelfileg þróun
„í þessum efnum er að eiga sér
stað slæm þróun. Það er slæmt
að leikmenn úr íslenskum félags-
liðum skuli ekki fá tækifæri til
að keppa á alþjóðavettvangi.
Eins og dæmið lítur út í dag er
allt útlit fyrir
að ekkert lið
héðan verði í
Evrópukeppn-
inni næsta vet-
ur. Þetta er
ekki eins og ég
vil hafa það.
Við Eyjamenn
stóðum
frammi fyrir
því að taka
þátt eða fara í
góða undirbún-
ingsferð fyrir tímabilð og síðari
kosturinn varð ofan á. Með
henni faum við tækifæri að leika
6-7 leiki og ætti það aö koma
okkur vel fyrir timbilið. Þegar
dæmið hafði verið reiknað fram
og til baka kom í ljós að kostnað-
urinn fyrir hverja umferð í Evr-
ópukeppninni er um éin milljón
króna. Félögin hér heima treysta
sér einfaldlega ekki út í þetta
dæmi og er það skiljanlegt fyrir
margra hluta sakir. Engu að síð-
ur er þessi þróun skelfileg og
ekki góð fyrir handboltann. Ég
ætla bara að að vona að þetta
ástand vari ekki lengi og íslenskt
félagslið sjái sér fært að vera
með á nýjan leik og fljótt og kost-
ur er.“
Kostnaður
of mikill
„Eins og staðan er í dag tel ég
engar líkur á því að við tökum
þátt í Evrópukeppninni næsta
vetur. Það er kostnaðurinn
vegna þátttökunnar sem alfarið
kemur í veg fyrir að við verðum
með. Kostnað-
urinn er orð-
inn óheyrileg-
ur og því er
betra heima
setið en að
koma sér í
skuldir. Til
marks um
kostnað okkar
á sl. vetri
þurftum við að
borga 1,8 millj-
ónir með þátt-
töku okkar. Við viljum miklu
frekar aö keppnin verði svaeða-
skipt eins og formiö var á henni
fyrir nokkrum árum. Þá drógust
lið frá Norðurlöndunum saman i
fyrstu umferðunum. Þaö var
miklu betra kerfi en það sem er í
gildi í dag. Hugmyndin um að
koma á fót keppni eingöngu á
milli liða innan Norðurlandanna
er góð en ég veit ekki hvernig
það mál stendur. Auðvitað er það
slæmt ef íslensk félagslið í hand-
bolta sjá sér ekki lengur fært að
taka þátt í Evrópumótunum en
einhvers staðar verður að
stoppa. Það er ekki hægt að
punga endalaust út og sita svo
eftir með óásættanlega skulda-
stöðu. Þegar svo er komið bitnar
það bara á annarri starfsemi og
það er ekki góð þróun að okkar
mati. Þegar öllu er á botninn
hvolft finnst mér afar trúlegt að
við tilkynnum ekki um þátttöku
okkar að þessu sinni. -JKS
KT
Páll Alfreðsson,
formaöur hand-
knattleiksdelldar
KA.
Kjallarahöfundar
Athygli kjallarahöfunda er
vakin á því að ekki er tekið við
greinum í blaðið nema þær ber-
ist á stafrænu formi, þ.e. á tölvu-
diski eða á netinu.
Netfang ritstjómar er:
dvritst@centrum.is