Dagblaðið Vísir - DV - 01.10.1997, Page 4

4
MIÐVIKUDAGUR 1. OKTÓBER 1997
Fréttir
Landbúnaðarráðuneytið endurskoðar reglugerð um lifræna framleiðslu:
Boðar hert eftirlit
með vottunarstofum
Landbúnaðarráðuneytið vinnur
nú að endurskoðun á reglugerð um
lífræna landbúnaðarframleiðslu.
Jafnframt hyggst ráðuneytið herða
eftirlit með vottunarstofum þeim er
starfa hér á landi. Þetta kom m.a.
fram í viðtali DV við Brynjólf Sand-
holt, fyrrverandi yfirdýralækni og
formann nefndar er vann umrædda
vottunarreglugerð fyrir landbúnað-
arráðuneytið 1995.
Eins og DV greindi frá fyrir helgi
eru tvær vottunarstofur um lífræna
landbúnaðarframleiðslu starfandi
hér á landi, Vistfræðistofan og Tún
ehf. Þær starfa eftir ósamræmdum
reglum; Tún eftir nákvæmum
breskum reglum, en Vistfræðistofan
eftir reglugerð ráðuneytisins, svo
langt sem hún nær, en síðan eftir
sænska vottunarkerfmu KRAV og
norska kerfmu Debio. Af þessu má
ráða að um ósamræmdar vottunar-
aðferðir sé að ræða hér á landi, þótt
báðar starfi stofurnar innan ramma
Alþjóðasamtaka lífrænna landbún-
aðarhreyfinga, IFOAM.
Mega hafa stífari reglur
„Árið 1992 hóf ég, i samráði við
lífræna bændur, undirbúning að
reglum fyrir lífræna ræktun hér á
landi. Við stofnun Vors, sem eru
samtök lífrænna bænda, voru lagð-
ar fram reglur skv. norskri fyrir-
mynd. Nokkru síðar keypti TÚN
ehf. vottunarreglurnar frá Bret-
landi. Þegar hér var komið þótti
mönnum eðlilegt að opinbert eftirlit
stæði að vottuninni og að viður-
kenndar vottunarstofur sæju um
framkvæmdina," sagði Brynjólfur.
„Reglugerð landbúnaðarráðuneytis-
ins er byggð á reglum Evrópubanda-
lagsins, nema að þvi leyti sem snert-
ir sláturafurðir, því þaö hefur ekki
enn komið sér saman um þann þátt.
Einnig voru notaðar til hliðsjónar
IFOAM-reglumar. Þá kynntum við
okkur gildandi reglur annars staðar
á Norðurlöndum."
- 1 DV kom fram að a.m.k. önnur
vottunarstofan „búi sér til reglur“
Brynjólfur Sandholt var formaöur nefndar í landbúnaöar-
ráðuneytinu sem vann gildandi reglugerð um lífræna rækt-
un 1995. DV-mynd Brynjar Gauti
þegar hún telur sig þurfa á því að
halda.
„Vottunarstofumar eiga að nota
reglugerð landbúnaðarráðuneytis-
ins til viðmiðunar. En þær mega
hafa stífari reglur ef þær vilja og
nota sínar reglur til þess að ná því
takmarki að viðurkenna viðkom-
andi bú. En krafan til allra vottun-
arstofa sem starfa hér er sú að þær
verða að uppfylla þær kröfur sem
Löggildingarstofan gerir til þeirra,
fá viðurkenningu landbúnaðarráðu-
neytisins um að þær megi starfa á
þessum vettvangi og þær verða að
starfa innan ramma íslensku reglu-
gerðarinnar, en mega ekki vera með
slakari kröfur en hún segir til um.“
Samræming æskileg
- En væri ekki æskilegt að þær
störfuðu eftir sam-
ræmdum reglum
en væru ekki að
sækja sér starfs-
reglur í mismun-
andi ströng vottun-
arkerfi?
„Jú. Ég get sagt
frá því að núna
erum við að endur-
skoða íslensku
reglugerðina. Hún
er endurskoðuð í
ljósi þeirrar
reynslu sem vott-
unarstofur hafa afl-
að sér. Við von-
umst til þess að
geta gert hana hag-
kvæmari en hún
var áður.
En svo er annað sem hefur ekki
farið í gang ennþá, en það er eftirlit
með þessum vottunarstofum. Það
hefur ekkert verið hingað til enda
fór þetta ekkert i gang fyrr en síð-
asta vor. Nú segi ég að það sé kom-
ið að því að við þurfum að fara að
athuga hvemig vottunarstofurnar
gera þetta. Með öðmm orðum, það
er búið að setja reglumar, farið er
að starfa eftir þeim og þriðji þáttur-
inn er að athuga hvort þeim sé
framfylgt. Landbúnaðarráðuneytið
er hinn opinberi ábyrgðaraðili fyrir
þessum reglum og því er eölilegt að
það fari að huga að hvort farið sé
efth' þeim, og eins hvort ekki sé um
að ræða samræmt mat á tiltekinni
vottun eða viðurkenningu.
Eigum að hafa okkar eigin
reglur
- Hvað segir þú um þá gagnrýni
sem komið hefur fram á reglugerð
ráðuneytisins að hún sé of víðfeðm,
en ætti einungis að kveða á um að
vottunarstofum beri að fara eftir al-
þjóðlegum reglum um lífræna rækt-
un?
„Mitt álit er að við eigum að hafa
okkar eigin reglur. Viö fylgjum
mjög nákvæmlega alþjóðlegum regl-
um og islenska reglugerðin er sam-
bærileg við það sem er erlendis, en
tekur að sjálfsögðu mið af íslensk-
um aðstæðum. Við höfum þýtt okk-
ar reglur á ensku þannig að erlend-
ir aðilar geta skoðað þær og vita al-
veg hvað hér er í
gildi. M.a. hefur
stjóm IFOAM fjall-
að um þær og gaf
þeim góða einkunn.
Með þessu móti geta
erlendir aðilar feng-
ið upplýsingar um
hvaða reglur gilda
hér á landi.“
- Nú er islenska
reglugerðin í endur-
skoðun. Verður hún
rýmkuð eða hert?
„Að sumu leyti
verður hún hert og
að nokkru leyti
rýmkuð, sem eru
breytingar til sam-
ræmis við þróun
sem á sér stað í ná-
grannalöndum okk-
ar. Hún er hert hvað
varðar fóður, þar
sem við getum upp-
fyllt strangari kröf-
ur en gerist víðast
annars staðar. Þá
era menn að velta
því fyrir sér hvort
til móts við það geti
komið styttri aðlög-
unartími. -JSS
Lífræn landbúnaðarframleiðsla á sér ekki langa sögu hér á landi, en
lífrænt ræktað kjöt er þó þegar orðið vinsælt hjá neytendum.
DV-mynd GVA
Dagfari
Með bros á
Þá er slagurinn hafinn. Sextán
manns vilja komast á lista Sjálf-
stæðisflokksins í Reykjavík í kom-
andi borgarstjómarkosningum.
Þessi hópur trúir því að takast
megi að vinna ríkið á ný, ná því úr
tröllahöndum Ingibjargar Sólrúnar
og meðreiðarsveina og -meyja
hennar.
Fátt er skemmtilegra en próf-
kjör. Þá berjast vinir og félagar og
átökin verða mun harkalegri og
persónulegri en átök milli flokka
og fylkinga. Hver hugsar um sjálf-
an sig og er einskis manns vinur.
Best er að stinga rýtingi í bak
sessunautar og vera snöggur að því
eins og segir í auglýsingunni.
Menn hafa ekki hátt og láta litið
hafa eftir sér opinberlega um ná-
ungann. Ýmislegt er þó látið ber-
ast, satt eða logið. Það má tína ým-
islegt til. Best er að koma því á flot
að þessi eða hinn sé drykkfelldur,
haldi fram hjá, sé óstundvís og á
allan hátt ómögulegur. Láta það
berast að mótframbjóðendur séu
skipulagslausar liðleskjur. Um leið
er nauðsynlegt að undirstrika eigið
ágæti, röggsemi og góðar gáfur.
Umhyggja fyrir maka, börnum, for-
eldram og tengdaforeldrum skal
sýnd.
Menn sem ekki hafa stungið nið-
ur penna áram saman finna nú hjá
sér hvöt. Þeir dreifa á fjölmiðlana
greinum og minna á að ekkert
mannlegt sé þeim óviðkomandi.
Þeir láta taka af sér nýjar myndir
og birtast kjósendum ábúðarfúllir
og tilbúnir að axla ábyrgð og
bjarga alþýöunni.
Auglýsingar era ómissandi þátt-
ur í baráttunni. Áætlaö hefur verið
að prófkjörsbaráttan kosti hvem
og einn hálfa til eina milljón
króna.
Fæstir eiga slíkt í handraðanum
og verða þvi að fá lán hjá banka-
stjóranum sínum. Það sýndi sig í
forsetakosningunum í fyrra að var-
legt er að treysta á framlög stuðn-
ingsmanna. Þau skila sér ekki.
Frambjóðendur sjálfir veröa að
gjöra svo vel og borga.
Það dugar því ekkert annað en
að bíta á jaxlinn. Þeir sem ætla sér
aö ná árangri verða að auglýsa.
Þeir geta ekki horft aðgerðalausir
á helstu keppinauta á heilum og
vör og hníf
hálfum síðum blaðanna án mót- Þegar upp er staðið koma allir
leikja. blankir úr baráttunni, sumir sælir
í baki
og aðrir súrir. Hvemig sem líðanin
er verða þeir að slíðra sverðin og
koma saman út á við sem ein heild.
Það verður að losa um rýtinginn í
bakinu á náunganum og hætta að
baktala hann. Listinn verður að
vera samstæður og girnilegur fyrir
kjósendur.
Það má Sjálfstæðisflokkurinn
eiga að hann býður fólki upp á þá
skemmtun sem prófkjörsslagur er.
Það hlýtur að vera hlutverk stjóm-
málaflokks að hugsa um fólkið. Því
leiðist þá ekki á meðan. Spuming-
in er hins vegar hvort Reykjavík-
urlistinn þorir.
Geti Sjálfstæðisflokkurinn boðið
upp á góða skemmtun með sínu
prófkjöri yrði skemmtunin ómæld
í prófkjöri Reykjavikurlistans. Þar
þurfa menn ekki aðeins að stinga
rýtingnum í bakið á eigin flokks-
mönnum heldur annarra líka. Þeir
þurfa því heilt hnífasafn.
Borgarstjóra var falið að finna
út úr framboðsraunum Reykjavík-
urlistans og skila tillögum um að-
ferð. Vonandi bregst borgarstjóri
ekki skemmtanaþyrstum þegnum
sínum. Dagfari