Dagblaðið Vísir - DV - 16.10.1998, Qupperneq 8

popp
Þjóðleikhúslö frumsýnir Mann í misiitum
sokkum eftir Arnmund Backman í kvöld. Þaö
er því miður uppselt og því ekkert að gera
annað en að bíða og sjá eða panta miða i
síma: 551-1200.
Lelkfélagið SJónleikur leikur spennutryllinn
Svartklædda konan annaö kvöld og á sunnu-
dagskvöld í Tjarnarbíói. Þetta er pottþétt verk
fyrir þá sem vilja prófa eitthvað nýtt og sjá Am-
ar Jónsson fara hamförum. Verkið sjálft er
þraelspennandi og lætur hárin rísa sem er
óvanalegt í leikhúsi. Miðapantanir eru í síma
561-0280.
Borgarleikhúsið sýnir hið umdeilda Ofanljðs á
litla sviðinu í kvöld kl. 20 og einnig á sunnu-
dagskvöld. Verkið fær misjafna dóma. Öfgar í
báðar áttir. Símlnn er 568-8000 fyrir þá sem
vilja panta miða.
lönó sýnir gaml-
ingjaverkið Rommí
annað kvöld kl.
20.30 og það er
uppselt. Sýningin
er þá alla vega að
njóta hylli og þykir prýðisskemmtun. Síminn í
Iðnó 530-3030.
4. sýning á haustverki fslenska dansflokkslns
er á sunnudag og svo er sú fimmta og síðasta
á fimmtudaginn t næstu viku. Það fer þvt hver
aö vera síðastur að skella sér á þessa mögn-
uöu sýningu t Borgarlelkhúsinu. Frábærir
dansarar, skotheld verk og temmileg erðttk.
Stminn er 568-8000 og um að gera að drtfa
sig.
í Kaffilelkhúslnu veröur spennuleikritið Svlka-
mylla leikið ! kvöld kl. 21. Það eru örfá sæti
laus á sýninguna. Sakamálaleikrit fyrir þá sem
hafa gaman af góðri fléttu. Stminn er 551-
9055.
Hafnarfjaröarleikhúslö Hermðöur og Háövör
sýnir Okkur feögana ! kvöld kl. 20 og á sama
ttma annað kvöld. Sími 555-0553.
i Kaffllelkhúslnu spynna trúðarnir Barbara og
Úlfar upp heila sýningu á fimmtudagskvöld í
næstu viku. Síminn er 551-9055.
ÞJóölelkhúsiö sýnir leikritiö Soivelgu í kvöld,
uppselt, en á fimmtudagskvöldiö t næstu viku
eru nokkur sæti laus. Simapantanir t stma
551-1200.
lönó i kvöld. Skemmtileikritið ÞJónn í súpunnl.
Uppselt á kl. 20 en örfá sæti laus kl. 23,30.
Stmi 530-3030.
Helllsbúlnn í íslensku óperunnl hefur svo
rækilega slegið t gegn að það er uppselt
margar vikur fram í timann. Stminn í Óperunnl
er 551-1475 fyrir þá sem vilja panta t tæka tíð
eða til að kaupa óseldar pantanir.
Listaverklö er leikiö i Loftkastalanum i kvöld,
annaö kvöld og á sunnudagskvöld. Þjóðleik-
húsið stendur fyrir sýningunni og standa þeir
Baltl, Hllmlr Snær og Ingvar sig mjög vel.
Símapantanir í stma 551-1200.
Stóra svið Borgarlelkhússlns. Sex i svelt,
uppselt á báðar sýningar kvöldsins. Stminn er
568-8000 fyrir þá sem vilja panta miða fram t
tímann.
ÞJóölelkhúslö. Öm Árnason leikur Gaman-
sama harmlelklnn t kvöld og það eru nokkur
sæti laus, sama er aö segja um annað kvöld.
Simapantanir t stma 551-1200.
Borgarlelkhúslö. Leikfélag Reykjavíkur. Grea-
se á Stóra sviðinu á morgun kl. 15, örfá sæti
laus, en annað kvöld kl. 20 er uppselt. Stminn
er 5688000 fyrir þá sem vilja panta miða.
ÞJóölelkhúslö. Óskastjarnan hans Birgls Slg-
urössonar er sýnd t kvöld. Símapantanir t
stma 551-1200.
íslenska óperan. Töfraflautan verður sýnd á
morgun og á sunnudag kl. 17. Athugið aö að-
eins er um að ræöa þessar tvær sýningar.
meira á.
www.visir.is
spjalliö
Guðjón á vísir.is
Rússabaninn Guðjón Þórðarson
landsliðsþjálfari verður í spjallinu
á visir.is í dag kl, 16-17. Netverjar
geta mætt og spurt hann út í sig-
urfor íslenska landsliðsins í fót-
bolta.
Þótt menn geti deilt endalaust um hvað séu gáfur - og stundum
nokkuð greindarlega - þá voru þátttakendur í skoðanakönnun DV
beðnir að nefna þann núlifandi íslending sem þeir teldu gáfaðastan.
Niðurstöðuna má sjá hér á síðunni.
Gáfumannablómi
Samkvæmt niðurstöðum skoð-
anakönnunar DV, sem framkæmd
var í fyrradag, telja flestir lands-
menn Kára Stefánsson, forstjóra
tslenskrar erfðagreiningar, vera
gáfaðasta núlifandi íslendinginn.
Það voru 57 þátttakendur sem
nefndu Kára, eða 9,5 prósent af
úrtaki. Það voru hins vegar ekki
nema 240 af 600 þátttakendum
sem treystu sér til að taka eitt-
hvert gáfumennið fram yflr ann-
að, eða 40 prósent. Af þeim sem
tóku afstöðu töldu þvf 23,7 pró-
sent Kára vera gáfaöastan lands-
manna.
Fast á hæla Kára kom Ólafur
Ragnar Grímsson forseti og mun-
aði aðeins tveimur atkvæðum á
þeim félögum. Langt að baki þeim
kom siöan Davíð Oddsson forsæt-
isráðherra, Vigdis Finnbogadótt-
ir, fyrrverandi forseti, Ólafur Jó-
hann Ólafsson, rithöfundur og
kaupsýslumaöur, og Jón Baldvin
Hannibalsson sendiherra. Nánar
er greint frá útkomu einstakra
manna annars staðar á síðunni.
Það sem vekur sérstaka athygli
við þessar niðurstöður er að kon-
ur fengu aöeins 21 atkvæði sam-
tals. Það eru aöeins 8,7 prósent
atkvæða þeirra sem afstöðu tóku.
Karlar fengu hins vegar 91,3 pró-
sent atkvæðanna. Þótt þetta gefi
tilefni til langra hugleiðinga um
fastmótaðar hugmyndir fólks um
eiginleika kynjanna og/eða
hversu misáberandi kynin eru í
almennri umræðu, þá verður þess
ekki freistað hér.
Annað sem vekur athygli er
hversu vel pólitíkusar koma út úr
könnuninni og má af því ráöa að
þjóðin búi viö gott mannaval á
því sviði þótt hún vilji stundum
meina annað. Háskólamenn, lista-
menn og rithöfundar - hin svo-
kallaða intellígensía - fær hins
vegar litið brautarfylgi. Fólki
virðist standa nokk á sama um
gáfur þessa fólks eða telja þær
hvorki nýtast þjóðinni né við-
komandi svo aö orð sé á gerandi.
Aðrar stéttir sem í gegnum tíðina
hafa verið orðaðar viö gáfur eru
lftt áberandi, til dæmis prestar og
kennarar. Og þjóðin virðist ekki
heldur hafa mikið álit á bis-
nessviti, þeir sem tengjast við-
skiptum og fá atkvæði í þessari
könnun eru flestir mjög vel virk-
ir á öðrum sviöum einnig, sem
ætla má að hafi ekki síður stjóm-
að áliti fólks á gáfum þeirra. Fjöl-
miölamenn eru enn ein stéttin
sem fær heldur hraklega útkomu
í könnuninni, í þeirri stétt virðist
vera fátt um gáfumenni.
1 könnuninni var spurt: Hvem
telur þú vera gáfaöastan núlif-
andi íslendinga? 600 manns voru
spurðir og skiptist úrtakið jafnt á
milli kynjanna og jafht á milli
höfuðborgar og landsbyggðar.
Kari Stefansson
Hjörleifur
Guttormssón
Hjörleifur hefur þótt til
vandræba á Alþlngl íslend-
inga fyrir hversu vel hann
setur slg Inn í öll mál. Þeg-
ar hann hefur loks myndað
sér skoðun og vill kynna hana
þingheimi er hún svo þéttofin og djúp
að þingmenn, sem vanari eru yfirborðl hlut-
anna, skllja hvorkl upp né nlður i hennl. HJör-
lelfur hefur líka lagt á þlngmenn iengrl ræbur
en þelr hafa geymslurýml fyrlr. Það má því
segja aö HJörlelfur sé of gáfaður tll að vlrka al-
mennllega sem þlngmaður. Þaö er víst gáfu-
merkl. Hann fékk þrjú atkvæðl.
Hannes Hólmsteinn Gissurarson
Hannes hefur mlklnn sannfærlngarkraft en samt er það eltthvaö
vlö hann sem veldur því að fólk á erfltt með aö vlðurkenna aö það
hafi látib hann sannfæra slg. Þegar þab síðan kemur á endanum í
IJós að Hannes haföl rétt fyrlr sér, samþykklr fólk þaö oft með hálf-
gerbrl ólund. Hannes veit vel hver eru helstl
elnkennl gáfumanna, hann hefur tll dæm-
Is lagt mlklð á slg vlð aö aubga málfar
sltt og efla tslenskukunnáttu sína, en
englnn íslendingur getur tallst mjög
gáfaður sem ekkl hefur gott vald á
tungunnl. Það voru þrír sem nefnu
Hannes.
elnkum fyrir ruslafötuna. Þetta er góð blanda fyrir gáfumann. Vlð þetta bætlst að
allt fas Kára gelslar af sjálfsöryggi sem Jabrar við hroka. Málfar hans er fjölskrúð-
ugt og framburðurlnn undarlegur, hljómar eins og enskuþæfður en er hlns vegar
ættaður úr Norðurmýrlnnl að sögn Kára. Auk þess er Kárl með gieraugu, sem er ör-
uggt gáfumerki (sólgleraugu teljast ekki með), og er farlnn að grána í vöngum sem
er tákn þroska og reynslu. Af öllu þessu samanlögöu er IJóst að Kárl er gáfaöur.
Þab er akkúrat ekkert helmskulegt vlð hann. Þab voru alls 57 manns sem nefndu
Kára sem gáfaðasta fslendlnglnn í könnunlnnl og voru það jafnt konur sem karlar.
Davíð
Oddsson
Davið Oddsson er
ótrúlegur lelötogl. Þelr
sem kynnast honum
virðast án nokkurrar
umhugsunar vera tllbúnlr að hlíta lelðsögn hans. Og hann gefur þelm það mlklb
traust að þelr nánast dýrka hann. En Davíð á Ifka á sér aðra hllð. Hann er oröhák-
ur, hrokaglkkur og þóttafullur. En ekkert af þessu dregur nlður f trú fólks á gáfur
hans, þvert á mótl eru þetta allt elnkennl grelndra manna. Þegar Davíö lætur það
eftir sér að lelöa dægurþras f þlnglnu hjá sér á hann það tll að sjá skýrar linur i þró-
un samfélagslns og tekst oft aö mlöla þessari sýn slnnl. f önnur sklptl koma tillög-
ur hans elns og þruma úr helöskíru loftl og valda fjaðraþyt og látum. En það er svo
sem líka elnkennl gáfumanna, þelr eru oft nokkuð á undan samtið slnnl - en líka
stundum elnhvers staðar útl f móa. Það voru 24 manns sem nefndu Davíð sem gáf-
abasta mann landslns, tvelr þrlöju hlutar þelrra voru karlar.
■gMUBKA jMHH
Jón Baldvin Hannibalsson
...
Jón Baldvln er gáfumennl að vestan, ekki bara af Vest- J ,
fjörðum heldur hefur hann yflr sér gáfumannayfirbragö i ( * Æfc.*. ■' .18
að hættl vesturbælnga og bóhema. Hann er vel að sér, fX
sagnamaður og ákaflega vel máll farlnn (á tímum lykla- u jBS
boröa eru fálr eftlr sem geta mælt fram jafn sklpulega og ’ BL-
auðugt). Jón þykir lika hafa nokkuð sem kalla má sund- ffl
urgrelnandl grelnd, hann er eldfljótur að sjá aöalatrlði 1,1■Rv. \ '
hvers máls. En hann hefur líka galla margra gáfumanna B
og sér jafnframt fyrsta, annað, þriðja og fjórða atriölö. I
10 nefndu Jón Baldvln sem gáfaðastan íslendlnga. j
Halldór
Ásgrímsson
Halldór hefur alltaf þótt íbygglnn
stjórnmálamaöur enda er hann oft-
ast þungur á brún og vlrðlst vera aö
hugsa sltt á meban félagar hans
ana út um viöan völl. Halldór ber
með sér elnurð, festu og jafnvel dá-
lltla þrjósku en allt eru þetta gáfumerkl að gömlum
þjóðlegum slð. Halldór er menntaöur endurskoðandl og
þar af leiðandl liklega talnaglöggur en það þyklr mörg-
um öfundsveröur elglnlelki. Sex nefndu Halldór sem gáf-
aðastan allra íslendinga - ekki bara framsóknarmanna.
Ólafur
Ragnar
Grímsson
Ólafur Ragnar hefur llfaö
vlð það frá því hann var
ungur maður að vera tal-
inn stífgrelndur. Pólltisk-
um andstæðlngum hefur
verib IJóst að þetta værl
ekkl hægt að níða af
honum og búlð tll i stað
þess þá kennlngu að
hann sé hættulega grelndur - hvaö svo sem það á að þýða (en er sjáif-
sagt ættað úr elnhverrl James Bond-mynd). Ólafur Ragnar valdl sér
starfsferll sem elnkenndlst af átökum, dellum og mlkllll glimu, nokkuð
sem herblr alla menn. Gáfur Ólafs Ragnars birtust því landsmönnum oft-
ast sem eltthvab oddhvasst og beltt og hann kallaður eldklár. Eftlr að
Ólafur var kjörlnn forseti hafa hugðarefnl hans breyst og ásjóna hans
mlldast. Og það hefur komlö í IJós ab gáfur hans eru nýtllegar tll annars
en ab rlsta upp andstæðlnga. 55 manns í könnunlnnl nefnu Ólaf Ragn-
ar sem gáfaðasta íslendinglnn og voru þar á mebal ivlð fielri konur.
Vigdís
Finnbogadóttir
Vigdís talaðl til þjóðar sinnar í sextán
ár og kynntl landsmönnum áhuga slnn
á sögunnl, landlnu, tungunni og þjóö-
Inni. Vigdis er elna konan sem skarar
fram úr í þessari könnun, elna IJósið í
myrkrlnu. Gáfur hennar verða líka að
teljast kvenlegar, hún er í það minnsta
mlldarl en flestlr þeirra karla sem fengu
ámóta mörg atkvæðl. Vlgdís vaktl fyrst
athygll þjóbarinnar fyrir tungumála-
kunnáttu en það hefur á öllum ttmum
þótt gáfumerkl. í forsetatíð slnni sýndl hún Itka að hún var vel helma ! ís-
lenskum Ijóöum og öðrum bókmenntum, fornum og nýjum. Það hefur
alltaf þótt ómlssandl gáfumönnum íslenskum að hafa á hraðbergl slíkar
tllvltnanlr. Það voru 12 sem nefndu Vlgdísl sem gáfaðasta íslendlnglnn,
ellefu konur og elnn karl.
Pétur
Blöndal
Ólafur Jóhann
Ólafsson
Páll Skúlason
Páll er elnl heimspeklngurlnn sem kemst á blaö, sem er
nokkuö undarlegt þar sem slíkir menn eru nánast fag-
gáfumenn. Páll er auk þess einl háskólamaðurlnn sem
nær elnhverum árangri, enda er hann fremstur þelrra,
rektor. Þegar Páll gaf út pælingar sinar fyrir nokkrum árum seldust þær öllum
á óvörum sem heltar lummur. Það má því ætla að þelr sem nefndu Pál hafl gert
það að yfirlögðu ráðl en ekkl aðelns vegna þess aö hann lítur gáfumannslega
út - sem hann svo sannarlega gerlr með sltt skegg og sína pipu. Það voru
flmm manns sem töldu Pál gáfaðastan landsmanna.
Minni spámenn
Ólafur Jóhann dúxaöl í MR og
það tekst engum aulum. Eft-
Ir þab fór hann tll Bandaríkj-
anna og brllleraöl í eölls-
fræðl, svo mjög að honum var
húrrað um borö f Sony-fyrir-
tækjasamsteypuna. Þar brllleraðl
hann elnnlg. Og svo skrlfar hann.
er þvi nokkurs konar þrlggja stjórnu gáfumennl: náms-,
blsness- og llstamaöur. Hann er næstum því afsönnun þess að
þelr sem skara fram úr á elnu svlðl séu ratar á öllum öðrum svlð-
um. 10 manns töldu Ólaf Jóhann gáfaðasta íslendlnglnn.
Karl Sigurbjörnsson
Staða Karls í tíunda tll tólfta sætl vekur upp spumlngu: Hvar
er fablr hans? Slgurbjörn Elnarsson, blskuplnn sem þjóðin
elskabl? Sigurbjörn hefur áratugum saman verlö álltlnn
meðal gáfuðustu manna þjöðarlnnar en er nú ekkl nefndur
af nelnum. En sonur hans var tallnn af þremur þátttakend-
um gáfaöastur íslendlnga og er elnl guösmaðurlnn sem fólk
mundl eftlr - og í raun sá elni sem hefur gáfur sem telja má
fyrst og fremst andlegar.
hefur
eitt eln-
kennl sem
marglr ung-
ir menn sem
>rá það aö
vera taldir gáf-
aðlr koma sér
upp; hann talar hratt og
óskýrt. Þetta þykir óbrlgðul
sönnun þess að menn
hugsl hratt. En Pétur er lika
stærbfræðlngur sem varð
moldríkur af fjármála-
vafstrl, hættl því og flaug
inn á þing. Hann hefur því
sannab gáfur sínar á þrem-
ur vígstöövum. Um daginn
sýndi hann líka í DV að
hann hefur beltt gáfum sin-
um til að smíða sér og synl
sinum hið undarlegasta
uppeldlskerfl. Pétur fékk
þrjú atkvæöl.
Alls voru 55 manns nefndir t svörum þátttak-
enda i könnuninni og fengu þeir flestir eitt at-
kvæði - eins og gefur ab skilja. Fyrir utan þá
sem tilgreindir eru hér aö ofan má nefna
nokkra háskölamenn: Ármann Snævarr laga-
pröfessor, Gisla Pálsson mannfræðing, Slgurð
Helgason lífeðlisfræöing og Þorsteln Gylfason
heimspeking. Mörgum kann hins vegar að finn-
ast þeir heldur fáir sem komust á blað af gáfu-
mannaherjunum á Melunum. Ef til vill væri rétt
að flokka Örnölf Thorlaclus, erfðafræöing og
fyrrum menntaskölarektor, með þessum mönn-
um.
Rithöfundar og listamenn voru fáir nefndir,
listamenn öngvir en þeir Elnar Már Guðmunds-
son, Auður Haralds, Hallgrimur Helgason og
Gubbergur Bergsson voru nefndir af rithöfund-
um. Halldór Guðmundsson, útgáfustjóri Máls
og menningar, fékk Itka sitt atkvæði og bætir
viö það nokkuð stööu bðkmenntanna. Sömu
sögu má segja af Örnólfl Thorssynl, íslensku-
fræöingi og formanni stjörnar Máls og menning-
ar.
Pólitikusar komu margirviö sögu. Auk þeirra
sem eru hér ofar á siöunni má nefna þingmenn-
ina Guðmund Áma Stefánsson, Svavar Gests-
son og Jóhönnu Slguröardóttur og ráöherrana
Þorsteln Pálsson og Inglbjörgu Pálmadóttur.
Þá má ef til vill flokka Jón Stelnar Gunnlaugs-
son lögmann til stjðrnmálamanna, Gylfa Þ.
Gíslason, tyrrum ráðherra og prófessor, og
Sverri Hermannsson, fyrrverandi landsbanka-
stjóra og frambjóöanda til næstu þingkosninga.
Nokkrar stórstjörnur komust á blaö: Björk
fékk tvö atkvæði en Krlstján Jóhannsson og
Bubbl Morthens hvor sitt atkvæðið. Guöjón
Þórðarson landsliðsþjálfari var hins vegar eini
iþróttamaðurinn sem komst á blað með sín tvö
atkvæði. Svo mikið um eitthvað sem kalla
mætti líkamlegar gáfur.
Af hagfræöingum má nefna Jóhannes Nor-
dal og Benjamín H.J. Elriksson. sem voru efna-
hagsráðunautar margra rikisstjórna en hafa
snúið sér að öðrum hugöarefnum.
Jón Ólafsson í Skifunni var eini bisnessmaö-
urinn sem var nefndur sem ekki má spyrða við
önnur gáfulegri störf og þvt eini fulltrúi hins
hreina viðskiptavits. Jóhann HJartarson bjargar
heiðri skáklistarinnar, sem eitt sinn þótti
drottning gáfnafarsins, meö stnu atkvæði.
Helgl Már Arthúrsson er sömuleiðis einn á báti
með eina atkvæöið til fjölmiðlamanna. Þóröur
Tómasson i byggðasafninu aö Skógum er eins
konar fulltrúi horfinnar sveitamenningar. Þórar-
Inn Tyrflngsson, læknir á Vogi, er svolítið ill-
flokkanlegur - er hann þarna sem alki eöa
læknir? Þá má að lokum geta Gunnars Dal,
heimspekings og rithöfundar. Hann er eini virki
kaffihúsaspekingurinn sem kemst á blað.
8
f Ó k U S 16. október 1998