Dagblaðið Vísir - DV - 10.02.1999, Blaðsíða 12

12
MIÐVIKUDAGUR 10. FEBRÚAR 1999
Frjálst, óháð dagbfað
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaftur og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON
Framkvæmdastjóri og út^áfustjóri: EYJÓLFUR SVEINSSON
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ÓLI BJÖRN KÁRASON
Aðstoðarritstjóri: JÓNAS HARALDSSON
Auglýsingastjóri: PÁLL ÞORSTEINSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaðaafgreiðsla, áskrift: ÞVERHOLTI11, 105 RVÍK,
SÍMi: 550 5000
FAX: Auglýsingar: 550 5727 - RITSTJÓRN: 550 5020 - Aðrar deildir: 550 5999
GRÆN númer: Auglýsingar: 800 5550. Áskrift: 800 5777
Stafræn útgáfa: Heimasíða: http://www.skyrr.is/dv/
Vísir, netútgáfa Frjálsrar fjölmiðlunar: http://www.visir.is
Ritstjórn: dvritst@ff.is - Auglýsingar: auglysingar@ff.is. - Dreifing: dvdreif@ff.is
AKUREYRI: Strandgata 25, sími: 462 5013, blaðam.: 462 6613, fax: 4611605
Setning og umbrot: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Filmu- og plötugerð: ÍSAFOLDARPRENTSMIÐJA HF. - Prentun: ÁRVAKUR HF.
Áskriftarverð á mánuöi 1900 kr. m. vsk. Lausasöluverð 170 kr. m. vsk., Helgarblað 230 kr. m. vsk.
DV áskilur sér rétt til að birta aðsent efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgialds.
Vatnaskil
Niðurstaða skoðanakönnunar DV um fylgi stjómmála-
flokkanna, sem birt var hér í blaðinu í gær, eru stórmerk
pólitísk tíðindi. Eftir vandræðagang og sundurlyndi
vinstrimanna síðustu mánuði, ár og raunar áratugi er
Samfylkingin orðin jafnstór Sjálfstæðisflokknum.
Þessar fréttir ættu ekki einar og sér að valda titringi
eða áhyggjum meðal sjálfstæðismanna heldur miklu
fremur sú staðreynd að fylgi flokksins dalar verulega á
þeim tæpa mánuði sem liðinn er frá síðustu skoðana-
könnun DV - hægt er að halda því fram að um fylgis-
hrun sé að ræða. í sjálfu sér gætu Davíð Oddsson og fé-
lagar hans í Sjálfstæðisflokknum unað sæmilega sáttir
við sinn hlut ef ekki kæmi tvennt til. í fyrsta lagi hefur
reynslan kennt að fylgi Sjálfstæðisflokksins er fremur of-
metið en vanmetið í skoðanakönnunum. í öðm lagi hef-
ur staða flokksins fram til þessa verið sterk enda ástand
efnahagsmála með þeim hætti að stjórnarflokkarnir ættu
undir eðlilegum kringumstæðum að standa styrkum fót-
um meðal kjósenda.
Vandi Sjálfstæðisflokksins kann að liggja í því að í
hugum kjósenda er hann ímynd hins gamla, með sama
hætti og Samfylkingin kemur fram sem fulltrúi nýrra
tíma þrátt fyrir að enginn - ekki einu sinni frambjóðend-
ur - veit fyrir hvað bræðingur vinstrimanna stendur.
Stefnuskrá Samfylkingarinnar liggur ekki fyrir, nema
misheppnað plagg sem flestir vilja gleyma að nokkurn
tíma hafi verið samið, hvað þá birt opinberlega.
Sjálfstæðisflokkurinn virðist einnig eiga erfitt upp-
dráttar meðal kvenna. Flokkurinn er ekki trúverðugur í
hugum stórs hluta kjósenda enda hafa konur átt fremur
erfitt að ná áhrifum innan flokksins. Á sama tíma hafa
konur haslað sér völl innan Samfylkingarinnar, ekki að-
eins sem frambjóðendur heldur ekki síður sem leiðtogar.
Hér er því ólíku saman að jafna. Það er táknrænt að það
skuli talið fréttnæmt þegar lítið lifir af 20. öldinni að
kona skuli skipa efsta sæti hjá Sjálfstæðisflokknum í
einu kjördæmi. Enn undarlegra er að það skuli aldrei
hafa gerst áður. Að óbreyttu verður erfitt fyrir sjáUstæð-
ismenn að sannfæra konur um að leggja þeim lið í kom-
andi alþingiskosningum.
Um miðjan janúar sýndi skoðanakönnun DV að Sam-
fylkingin ætti við veruleg vandamál að stríða og að
henni hefði ekki tekist að ná fótfestu meðal kjósenda. Nú
réttum mánuði síðar hefur dæmið snúist við. Tvö glæsi-
leg prófkjör í Reykjavík og á Reykjanesi eru að baki og
bræðingurinn hefur öðlast skýrari mynd í hugum kjós-
enda og formlegur stjómmálaflokkur er að myndast. Það
skiptir ekki minnstu að stuðningsmenn vinstrimanna
hafa kallað fram á sviðið nýjan foringja, Jóhönnu Sigurð-
ardóttur, sem sér þar með fyrir endann á pólitískri eyði-
merkurgöngu. En þrátt fyrir þetta er árangur Samfylk-
ingarinnar að nokkru undarlegur vegna þess hve óljóst
er fyrir hvað hún stendur og að engin ný hugsun hefur
mtt brautina til pólitíska landvinninga.
Þrír mánuðir eru til kosninga og það er langur tími í
stjómmálum. Meginlínurnar hafa verið dregnar. Takist
Samfylkingunni að halda sínum hlut og hasla sér völl
jafnfætis Sjálfstæðisflokknum verða vatnaskil í íslensk-
um stjómmálum.
Óli Björn Kárason
„Sala á bréfum í Búnaðarbankanum er vel heppnuð aðgerð og þjóðin hefur sýnt í verki að hún vill gerast þátt-
takandi á hlutabréfamarkaði," segir Hjálmar m.a. í grein sinni.
Einkavinir og
þjóðin
ríkisfyrirtækja á síð-
asta kjörtímabili. En
það var einmitt þá
sem hugtakið einka-
vinavæðing varð til
og er krötum svo hug-
leikið síðan.
90.000 hluthafar!
Markmið sölunnar
núna var ekki síst það
að ná dreifðri eignar-
aðild fremur en að
stórir bitar lentu í
höndum fárra. Telja
verður að 90.000 kaup-
endur falli undir slíka
skilgreiningu. Það er
svo á valdi hvers og
eins kaupanda að ráð-
„Markmiðið um dreifða eignar■
aðild náðist þar sem þjóðin
gegnir aðaihlutverki. Sé þessi
aðgerð einkavinavæðing má
með sanni segja að ráðherra sé
einkavinur þjóðarinnar.“
Kjallarinn
Hjálmar Árnason
alþingismaður
Á síðustu mánuð-
um hafa orðið tölu-
verðar umræður um
svonefnda einkavæð-
ingu nokkurra ríkis-
stofnana eða sölu á
eignarhluta rikisins í
fyrirtækjum. Hæst
bar þá umræðu þeg-
ar hlutabréf í Búnað-
arbankanum voru
seld á almennu út-
boði. Fróðlegt er að
bera saman ólík við-
brögð við þeirri sölu.
Annars vegar fóru
nokkrir kratar á
þingi geyst mjög og
höfðu uppi gífuryrði
mikil um söluna.
Orðið einkavinavæð-
ing bar títt á góma
krata í hrinu þeirra.
- Svo sem oft áður
beindust hróp þeirra
að viðskiptaráðherra,
Finni Ingólfssyni, og
var fast sótt í hina
digru fúkyrðasmiðju
krata.
Hins vegar brást
þjóðin sjálf við með
allt öðrum hætti. Um 90.000 ís-
lendingar skráðu sig fyrir hlut í
bankanum. Hiklaust má halda því
fram að þarna hafi átt sér stað al-
mennari viðskipti meðal þjóðar-
innar en þekkst hafa. Samt strit-
ast kratar við hrópin. Líklegustu
skýringu á þessu undarlega hátta-
lagi þeirra má ugglaust finna í
vondri samvisku þeirra við sölu
stafa hlut sínum. Um 60.000 kaup-
enda völdu að eiga bréfin sín
áfram þar til betra færi gæfist
meðan um 30.000 vildu selja strax.
Þetta er einmitt eðli viðskipta þar
sem sala á bréfum í Búnaðarbank-
anum er vel heppnuð aðgerð og
þjóðin hefur sýnt í verki að hún
vill gerast þátttakandi á hluta-
bréfamarkaði.
Til viðbótar þessum stóra hópi
má svo nefna starfsfólk bankans
sem fékk að kaupa hlut á sérkjör-
um enda eiga starfsmenn stóran
þátt í að skapa verðmæti fyrir-
tækisins. Flestir nýttu sér þetta
boð og eru nú hluthafar í bankan-
um. Þetta var m.ö.o. vel heppnað
útboð þó kratar striti við að vera
annarar skoðunar.
Þjóðin í atvinnulífið.
Þegar upp er staðið munu hróp-
in kratanna smám saman gleym-
ast en eftir standa 90.000 hluthafar
í bankanum. Ekki skiptir síður
máli að útboðið sýnir svo ekki
verður um villst að almenningur
er farinn í alvöru að velta fyrir sér
fjárfestingu í hlutabréfum sem
sparnaðar- og ávöxtunarleið.
Kostir þess eru augljósir. Þar
með er ýtt undir almennan
sparnað, dregið úr lánsfjárþörf
og fyrirtæki efld til frekari
sóknar með beinni þátttöku al-
mennings í þeim. Atvinnulíf
styrkist og almenn velsæld
eflist.
Hróp og köll krata í þessu
máli dæma sig sjálf.
Sala á bréfum í Búnaðarbank-
anum er vel heppnuð aðgerð og
þjóðin hefur sýnt í verki að hún
vill gerast þátttakandi á hluta-
bréfamarkaði. Markmiðið um
dreifða eignaraðild náðist þar sem
þjóðin gegnir aðalhlutverki. Sé
þessi aðgerð einkavinavæðing má
með sanni segja að ráðherra sé
einkavinur þjóðarinnar.
Hjálmar Árnason
Skoöanir annarra
Erlend skip til Þorlákshafnar?
„Við siglum okkar skipum á ákveðnum leiðum og
miðum við tiltekna tíðni... Það að sigla hálfum sól-
arhring skemur (til Reykjavíkur) hefur einhvern
minni kostnað í för með sér hvað varðar olíu, fæði
og mannahald, en að öðru jöfnu myndum við ekki
spara fjármagnskostnaðinn sem bundinn er í skip-
inu. Því er það ekki svo einfalt að hægt sé að segja
að einhver áþreifanlegur sparnaður myndi fylgja því
að stytta siglingarhringinn um hálfan dag. Ég hef
þvi ekki trú á þessari hugmynd um gerð stórrar
vöruhafnar í Þorlákshöfn, en vil ekki útiloka að ein-
hverjir aðilar sjái sér hag í að nota slíka aðstöðu."
Hjörleifur Jakobsson í Mbl. 9. febr.
Uppstokkun stjórnmálanna
„Uppstokkun islenskra stjómmála hélt áfram um
helgina ... Merkustu tíðindin voru annars vegar hin
mikla þátttaka almennings og hins vegar öflug út-
koma kvenna ... Á sama tíma var nýr stjórnmála-
flokkur til vinstri formlega stofnaður. Ljóst er að
Vinstri hreyfmgin - grænt framboð er skilgetið af-
kvæmi vinstri arms Alþýðubandalagsins. í yfirlýs-
ingu stofnfundarins er lögð áhersla á jöfnuð og fé-
lagslegt réttlæti, róttæka umhverfisvernd og utan-
ríkisstefnu sem sker sig í meginatriðum frá stefnu-
mörkun annarra flokka ...“
EIi/js Snæland Jónsson í Degi 9. febr.
Gróðurhúsaáhrif og áróður
„hvaðan kemur svo þessi hræðsluáróður sem
„gróðurhúsakenningin" er orðin? Svarið virðist
vera að ný afturhaldsstefna sé að skjóta rótum: Sá
hópur manna sem er á móti tækniþróun og iðnvæð-
ingu er talsvert stór og á sér orðið málsvara víða,
ekki síst meðal vissra stjórnmálamanna sem gera út
á atkvæði þeirra. Skiptir þá engu máli frekar en
fyrri daginn hvort stefnumálin séu falskenningar
eða ekki. Greinilega hafa viss félagasamtök líka tals-
verð áhrif, þau virðast rekin með nokkurs konar af-
látssölu til góðgjamra einstaklinga víða um heim
sem telja sig vera að stuðla að umhverfisvemd."
Friörik Daníelsson í Mbl. 9. febr.