Dagblaðið Vísir - DV - 09.07.1999, Qupperneq 6

Hrafn Gunnlaugsson er snillingur. Hann hefur dælt frá sér myndum í
áratugi og nýjasta verkið, Myrkrahöfðinginn, kemur í bíó í september.
En Hrafn er ekki bara kvikmyndaleikstjóri. Hann er einn undarlegasti
Birna Þórðardóttir lét danska dáta
ekki tefja sig frá skyldustörfum í
Fylkingunni
Að vinna
uppi í
Fylkingu
„Ég held bara að ég hafl ver-
ið að vinna uppi í Fylkingu.
Þetta truflaði mig ekkert. Ég
man hins vegar eftir því þegar
utanríkisráðherra Bandaríkj-
anna, William Rogers, kom
hingað árið eftir. Þá átti meðal
annars að sýna honum þessa
þjóðardýrgripi, handritin, í
Árnagarði en við í Fylkingunni
komum í veg fyrir að honum
tækist það. Við söfnuöum liði
og fylltum allar stofur. Minn
hópur tróðst inn í einhvern
tíma í samanburðarmálfræði
þar sem venjulega mættu tveir
eða þrír. Þar var kennarinn
allt í einu kominn með fulla
stofu af fólki og allir mjög
áhugasamir. Síðan þegar utan-
rikisráðherrann mætti tæmd-
ust aliar stofur. Við þustum út
og vörnuðum honum inngöngu.
Hann hafði ekkert að gera
þarna enda lítil herfræði í
handritunum.“
Miftvikudaginn 21. aprfl voru handrit Konungs-
bókar og Rateyjarbókar, borin í land I Reykja-
víkurhöfn aö viöstöddu fjöimenni. Fólk tók að
streyma til miöbæjarins og í áttina aö höfninni
strax upp úr kl. tíu og skömmu síöar höföu
þúsundir manna safnast saman á harfnar-
bakkanum til þess aö fylgjast meö því þegar
Vædderen, sem flutti handritin heim, legðist
upp aö. Meö blaktandi fána á stöngum og
krökkt af börnum meö veifur í höndum tók
miðborgin á sig þann brag sem væri 17. júní
runninn upp.
húsbygaiandi landsins, skáld og heimspekingur.
Þ*
ing
Eitt stykki Hrafn Gunnlaugsson
stendur í hlaðinu á einu stórkostleg-
asta býli Reykjavíkur í fjörunni á
Laugamestanga. Húsið virðist vera
að tútna út og stefnir alla leið niður
að sjó.
„Þetta er eins og kóralrif," út-
skýrir Hrafn aðspurður um hvort
húsið sé tilbúið. „Það vex með ein-
hverjum undarlegum hætti eins og
leikmynd sem verður stöðugt að
breyta eigi hún að virka.“
Stefniröu á aö hafa hérna
bryggju?
„Ég væri til í að fá mér einn af
þessum risavöxnu austurevrópsku
skuttogurum sem eru að fara á
hausinn og leggja honum héma fyr-
ir utan og hafa kænu til að fara á
milli. Það gæti verið fallegt að hafa
einn mjög ryðgaðan og stóran og
láta hann liggja þama. Lýsa hann
svo upp á kvöldin," segir Hrafn sem
hefur farið sínar eigin leiðir í hug-
myndasköpun í gegnum tíðina og í
september verður Myrkrahöfðing-
inn hans fmmsýndur hér á landi,
en í millitíðinni undirbýr Hrafn sig
fyrir formennsku í dómnefnd Berlin
Beta-kvikmyndahátíðinni. Þá verð-
ur myndin með Unni Steins, grað-
hestinum og Pálma, „Þegar það ger-
ist“, sýnd í sjónvarpi 1 Svíþjóð og
Finnlandi í ágúst
Borg fyrii
ekki folk
rir bíla en
En hvemig líður Hrafni Gunn-
laugssyni á öðra tímabili R-listans í
Reykjavík?
„Ég hef ekki undan neinu að
kvarta. Hvað borgarpólitíkina ann-
ars varðar þá væri meira spennandi
ef verið væri að takast á um ólíkar
sýnir um framtíðarskipulag borgar-
innar. Það er engu líkara en allir
séu sammála um að miða skipulag-
ið við bílastæði í stað þess að miða
það við fólk,“ heldur Hrafn áfram.
„Ef menn geta ekki sannað að þeir
hafi þetta og þetta mörg bílastæði er
ekki hægt að byggja svona og svona
marga fermetra fyrir fólk; mér er

Cliff Richards
Bryndís Schram
Þetta fólk hlýtur hreinlega að vera skylt. Hann Sir Cliff (Harry Roger
Webb í vegabréfinu) hlýtur að vera Schramari. Að minnsta kosti hefur
hann sama blíða og bangsalega útlitið og frú Bryndís og um bæði er hægt
að hugsa: „Þetta fólk hefur aldrei gert flugu mein“, sem er líka örugglega
alveg satt. Bæði hafa þau æst upp langanir hjá hinu kyninu en að sama
skapi era bæði vönd að virðingu sinni og trú sínum herrum; Cliff Guði
en Bryndís Jóni Baldvini sem margir telja hálfgerðan guð. Cliff hlýtur
svo líka að hafa séð einhvern tímann um bamatíma. Ef ekki, hlýtur það
að gerast bráðlega. Bryndís á afmæli í dag - til hamingju!
af

: —“
sagt að það sé meginskýringin á þvi
að ekki séu byggð almennileg há-
hýsi í miðbænum. Það vantar há-
hýsi svo sem flestir geti búið mið-
svæðis. Ég er að vonast til að það
komi hér ný kynslóð sem kæri sig
ekki um að miða lífsgrandvöllinn
við bílastæði, heldur ólgandi mann-
líf. Sums staðar í Marehverfinu í
París, sem ég bjó í um tíma, þurfti
maður að leggjast upp að veggjun-
um til að hleypa bílum fram hjá,
það var skemmtilegt. Þar ferðuðust
flestir með neðanjarðarlestinni. Ef
Vestfjaröagöngin hefðu til dæmis
verið grafln í Reykjavík þýddi það
neðanjarðarlest um alla borgina og
þá væri hægt að skipuleggja borg-
ina fyrir fólk en ekki bíla. Þétta
byggðina og byggja skýjakljúfa."
En hvaó um útivistarsvæöin ef
byggðin er þétt?
„Útivistarsvæðin í Reykjavík eru
tún sem unglingar í atvinnubóta-
vinnu era látnir slá. Þetta er sveita-
mennska og leifar frá hokrinu í torf-
kofanum, tún er það sem blífur og
það á að slá. Því miður. Og eins er
með umferðareyjar, um leið og
þessi undursamlegu gulu blóm-
blóm, sóley og fífill, rétt ná að teygja
sig upp úr sverðinum era ungling-
arnir mættir með skellinöðruorf og
það er hamast þar til brún og svið-
in grasrótin er ein eftir.“
En hvaö með útivistina?
„Við höfum fundið upp þetta orð-
tak að njóta útivistar vegna þess að
bíllinn er okkar yflrhöfn og okkar
hljómskálagarður tún. í Hjómskála-
garðinn er bara farið til að slá. Detti
einhverjum í hug að ætla að reisa
þar glerskála til að þjónusta þá sem
gætu átt þangaö leið er það bannað,
þaö gæti skemmt túnið.“
Öxará burt frá Þingvöllum
„Það besta sem gæti gerst fyrir
Reykjavík væri að hún byggðist út
í eyjamar. En þessar eyjar era víst
útivistarsvæði. Það fer að vísu
varla nokkur maður út í þessar eyj-
ar, því þangað bráðvantar bilveg,“
segir Hrafn og gefur auk þess lítið
fyrir þá náttúruvernd sem er að
tröllríða öllu þetta misserið. „Hugs-
aðu þér ef menn myndu til dæmis
lagfæra stórkostlegustu náttúru-
spjöll sem framkvæmd hafa verið
hér á landi frá upphafl vega. Þegar
árfarvegi Öxará var breytt af fom-
hetjunum og Öxará látin renna
ofan í Almannagjá. Ef þetta yrði nú
lagað og hún sett aftur í sinn gamla
farveg og Öxarárfoss hyrfi. Vilja
menn það? Ef í því efni væri uppi
sama stefna og nú er í gangi gagn-
vart Geysi, að það megi ekki láta
Geysi gjósa - þá væri varla nokkur
Öxarárfoss. Ég held að það ætti
ekki að skipa of marga drengi sem
hafa lesið dýrafræðina sina sér til
óbóta í allar þessar eftirlitsnefnd-
ir,“ segir Hrafn og bætir því við að
hann sé mjög hrifinn af því sem sé
að gerast í Nauthólsvík núna, það
bæti ögn upp að það mátti ekki
setja upp glerskála í Hljómskála-
garðinum.
„Erlendis era almenningsgarðar
fullir af lífi, skemmtun, leiktækjum
og þjónustu. Nafnið eitt, Hjóm-
skálagarður, segir allt, en verður
þú var við mikinn hljóm í þeim
garði. Trúlega væri best að fLytja
öll gömlu fallegu húsin í Árbæjar-
og sama manninn."
safni aftur til baka og og koma
þeim fyrir í Hjómskálagarðinum.
Veik vinstri stjórn
Ertu alveg kominn meö nóg af
pólitík?
„Maður hafði áhuga á pólitík og
hélt að hægt væri aö breyta þegar
maður var yngri en tíminn hefur
kennt manni að hvað menningar-
málin varðar skiptir það í rauninni
engu máli hvaða flokkar era í ríkis-
stjóm á íslandi, til þess era tregðu-
lögmál kefisins of sterk, embættis-
mannavaldið of rótgróið og póli-
tíkusarnir of veikir, þeir munu frek-
ar þóknast embættismönnunum og
þrýstihópunum en lenda í átökum."
Þú hlýtur samt að hafa einhverja
skoöun á því hvernig er best aö haga
menningarmálunum og menning-
arpólitíkinni.
„Hvað menningarmálin varðar þá
hef ég sagt í meiri alvöra en gríni að
sú ríkisstjórn sem vinni menning-
unni minnst ógagn á íslandi sé veik
vinstri stjóm með sterkan Sjálfstæð-
isflokk í stjórnarandstöðu sem kem-
ur í veg fyrir að vinstri stjómin geri
þær endaleysur sem Sjálfstæðis-
flokkurinn gerir sjálfur þegar hann
kemst í ríkisstjórn," segir Hrafn og
tekur Útvarpshúsið sem dæmi.
„Jafnvel Svavari Gestssyni datt
ekki í hug aö eyða milljörðum í að
flytja sjónvarpið í þennan legstein
yfir frjálsri íslenskri dagskrárgerð.
Það kom í hlut Sjálfstæðisflokks að
gera það. Þú getur rétt ímyndað þér
hvað hefði mátt búa til stórkostlega
dagskrá fyrir þá mijarða sem nú er
verið að ausa í útvarpshúsið. Sjón-
varp er dagskrá ekki hús.“
Ungu leikstjórarnir.
„Vandinn við þessar myndir
ungu leikstjórana er að þær bera
dálítinn svip af því að þær gætu all-
ar verið eftir einn og sama mann-
inn,“ svarar Hrafn spurður hvemig
honum lítist á ungu mennina í fag-
inu. »
„Þetta vUja gjarnan verða ofvaxin
rokkvídeó, án þess að þar sé ný og
spennandi frásögn, umbúðirnar
verða svo mikilvægar og maður er
farinn að sakna sögunnar. Að ein-
hver sé að segja sögu af ástríðu og
segi hana vel. Maður saknar meiri
alvöru, að þessir ungu menn
tækjust á við íslenskan veraleika,
en gerðu minna af sprelli, það er
svo auðvelt að vera sniðugur."
Er ekki líka vandamál í íslenskri
kvikmyndagerö aö leikararnir leika
oft alveg hrikalega illa?
„Ef leikari er ekki góður þá er
það leikstjóranum að kenna. Góðir
leikarar leika eftir því sem þeim er
sagt til. Hér era margir mjög góðir
leikarar. Ef þér finnst þeir vondir
er það vegna þess að leikstjóramir
kunna ekki að segja þeim til. Þetta
er bara eins og ef þú hlustar á Sin-
fóníuhljómsveitina. Þá þýðir ekki
að segja að þessi eða hinn hljóð-
færaleikari sé lélegur því þetta velt-
ur allt á hljómsveitarstjóranum.
Það eru til alveg toppleikarar hér.
Hellingur af þeim.“ -MT
6
f Ó k U S 9. júlí 1999