Dagblaðið Vísir - DV - 11.10.1999, Blaðsíða 9

MÁNUDAGUR 11. OKTÓBER 1999
27
Sport
I útrýmingarhættu
„Við Þorvaldur Árnason höfum reiknað út líkindi fyrir litum og það
sýnir sig að litfórótt er sá litur sem er í útrýmingarhættu," segir Ágúst Sig-
urðsson landshrossaræktarráðunautur.
„Það eru ekki nema um 0,4% af hrossastofninum sem eru litfórótt. Það
er sérstakur erfðavísir sem gefur þennan lit. Annað hvort foreldra verður
að hafa þennan lit svo afkvæmið geti orðið litfórótt og það er talið að arf-
hreint litförótt fæðist aldrei, fóstrið drepist ef það sé arfhreint. Til að halda
litnum við þurfa að fæðast um 500 litforótt hross í hverri kynslóð, sem ger-
ir um 50-60 hross á ári, til að halda í horfinu. Það er nóg að fram komi
einn góður stóðhestur til að bjarga málunum. Aðrir litir eru ekki í hættu.
íslenski hrossastofninn er með þeim litríkari í heiminum. Þar koma fyrir
flestir litir og litaafbrigði, þó ekki blettótt og tígrisdýralitir. Það væri
slæmt ef litfórótti liturinn hyrfi úr íslenska hrossastofninum,“ segir Ágúst.
Hestamolar
Ágúst Sigurðsson landsráðunautur hefur áhyggjur af litförótta litnum.
DV-mynd E.J.
Islenski hrossastofninn er ákaf-
lega litríkur. Fyrir utan hefðbundna
fasta liti eru ýmis litaafbrigði. ís-
lenskir hrossaræktendm' hafa orðið
varir við aukna eftirspurn hrossa í
ákveðnum litum, svo sem vindótt-
um og brúnskjóttum, svo einhver
dæmi séu nefnd.
Þegar augu manna beinast meira
að litadýrðinni eykst löngunin til að
skilja litaerfðafræðina betur og
reyna að fá hross í ákveðnum litum.
Páll Imsland, jarðfræðingur og
áhugamaður um litadýrð íslenska
hestsins, og Kristinn Guðnason,
hrossabóndi og formaður Félags
hrossabænda, hvöttu til
þess í grein
í Bænda
blaðinu í
sumar <
að í
stofna hóp til að standa vörð um lit-
fórótt hross þvi sá litur er í útrým-
ingarhættu.
„Það er ekki búið að mynda þetta
félag en ætlunin er að ganga frá því
í vetur svo hægt verði að byrja að
rækta litfórótt hross á næsta
sumri,“ segir Páll
Imsland. „Stefn-
an er að koma
upp góðum lit-
fóróttum stóð-
hesti til að nota
og dreifa litnum
út i stofninn. Lit-
fórótti liturinn
er það óal-
gengur að hann er nánast í útrým-
ingarhættu. Litforótt hross eru með
venjulegan lit á vindhárunum en
ljósari lit á undirhárunum. Þegar
vindhárið fellur verður það ljóst og
dökkt aftur þegar vindhárin vaxa á
ný. Undir- og yfirhárin vaxa og falla
á víxl og því er hrossið í sifellu að
skipta um lit.
Til eru nokkrir ósýndir folar frá
veturgömlum til flögurra vetra og
það verður
að leiða undir þá margar fyrstu
verðlauna hryssur til að reyna að fá
góðan stóðhest sem nær vinsældum.
Ég gerði tilraun með litföróttan
stóðhest, Dyn frá Svínafelli, og
leiddi undir hann hryssur með ýms-
um litaafbrigðum til að kanna
hvaða litir kæmu út úr því. Útkom-
an bendir til þess að hægt sé að fá
flest litaafbrigði í litföróttum hross-
um. Við verðum að halda þessum
tilraunum áfram og fikra okkur
áfram. Fólki sem hefur áhuga á
þessu verkefni er vinsamlegast
bent á að hafa samband við ann-
an hvorn okkar, mig
eða Kristin," seg-
ir Páll Ims-
land.
-EJ
Landsþing Landssambands
hestamannafélaga (LH) verður
haldið í Borgarnesi fostudaginn
29. október og laugardaginn 30.
október. Þingið hefst klukkan 13
fyi'ri daginn. Fáar tillögur hafa
verið sendar skrifstofu LH. Fjór-
ar tillögur hafa komið frá Gusti,
ein frá Andvara og önnur frá
Trausta og frá stjórn LH munu
koma þrjár til fjórar tillögur.
Trú frá Audsholtshjáleigu
fékk hæstu aðaleinkunn fjögurra
vetra hryssna þetta sumarið er
hún var sýnd á síðsumarsýningu
á Hellu. Trú fékk 8,21 en Snilld
frá Ketilsstöðum, sem var sýnd á
fjórðungsmótinu I Stekkhólma,
kemur næst með 8,16. Bjargþóra
frá Vorsabæ fékk þriðju hæstu
einkunnina, 8,15, á Hellu.
Eiöfaxi
International
kom út nýlega í
stærra upplagi
en fyrr, 40.000
eintökum. Blað-
inu var dreift
með tólf tíma-
ritum sem fjalla
um íslenska hestinn. Fjallað var
um heimsmeistaramótið í Þýska-
landi, Kröflu frá Sauðárkróki og
afkomendur hennar, ræktun
Gunnars Arnarsonar og Krist-
bjargar Eyvindsdóttur og við-
töl eru við Egil Þórarinsson á
Hólum og Mette Mannseth í
Stangarholti, auk annarra
greina.
Á þingi LH í Borgarnesi
verða lagðar fram endurskoðað-
ar keppnisreglur. Ekki veitir af,
því knapar eiga í erfiðleikum
með að túlka hvort þeir séu að
keppa eftir reglum Hestaíþrótta-
sambands íslands eða Landssam-
bands hestamannafélaga en
þessi samtök hafa veriö samein-
uð. Eftir er mikið verk að endur-
skoða heildarreglurnar og leggja
fram í einum pakka.
Stóðhesturinn Hersir frá
Oddhóli er að fara til Þýska-
lands um þessar mundir. Hann
er fjögurra vetra undan Orra frá
Þúfu, sem er með 137 BLUB-stig
og Heklu frá Oddhóli sem er með
123 BLUB-stig. Hersir fékk 7,78
fyrir byggingu í sumar og er
sjálfur með 130 BLUB-stig sem er
með því hærra sem gerist.
Eins og lýsingarorðið bendir til breyta litförótt hross um lit smám saman allt árið.
Splæsa verðlaunahryssu
A
ú ■#
m - «| r
‘ FEUG
„Við ætlum að stofna samtök um litförótta litinn," segir Kristinn Guðnason.
„Það virðist
vera vakning
fyrir hrossalit-
um á fslandi,"
segir Kristinn
Guðnason,
hrossabóndi og
formaður Félags
hrossabænda.
„Það er ekki
síst Páli Imsland
að þakka. Hann
hefur bent á að
litfórótti litur-
inn sé í útrým-
ingarhættu og
við því þarf að
bregðast. Menn
DV-mynd E.J. þurfa að splæsa
fyrstu verðlauna
hryssum undir
unga litförótta
stóðhesta til að
reyna að fá góð-
an og eftirsóknar-
verðan fyrstu
verðlauna stóð-
hest til að þoka
þessu verkefni
áfram. Sjálfur á
ég sjö litförótt
hross í stóði og er
þriggja vetra
hryssa undan
Viljari frá Skarði
og jarpri hryssu
mjög falleg. Hún
kom í gegnum
hross frá Sveina-
tungu. Með til-
komu markaðar
fyrir hross í
Bandaríkjunum
hafa litir meira
að segja og eru
verðmeiri og eft-
irsóttari. Vindótt
og
brúnskjótt hross
eru eftirsótt og
litförótt hross eru
það sérstök að bú-
ast má við því að
þau verði vinsæl.
Við Páll ætlum að
stofna hóp um
það verkefni að
koma upp litfór-
óttum stóðhesti
og eru allir vel-
komnir í þann
hóp. Við þurfum
að byrja sem fyrst
svo hægt sé að
skipuleggja sum-
arstarfið," segir
Kristinn. -EJ