Dagblaðið Vísir - DV - 26.01.2000, Qupperneq 11

MIÐVIKUDAGUR 26. JANÚAR 2000
lenmng
11
Heimild um söngvara
Þann 3. mars árið 1984 héldu
Garðar Cortez tenór og Erik
Werba píanóleikari tónleika í
Austurbæjabíói á vegum Tónlist-
arfélagsins. Þessir tónleikar
voru hljóðritaðir og komu út á
vegum Polarfonia Classics nú
rétt fyrir jól á tvöfoldum geisla-
diski ásamt stúdíóupptöku af
sama prógrammi sem gerð var í
Ríkisútvarpinu skömmu fyrir
tónleikana. Efnisskrá tónleik-
anna var fjölbreytt og er þar að
fmna sitt lítið af hverju, ítalskar
antikaríur, þrjú heillandi lög eft-'
ir Joseph Haydn og önnur þrjú
eftir Brahms (sem að visu eru
Hljómplötur
Arndís Björk Ásgeirsdóttir
ekki með á stúdíóupptökunni),
þrjú lög enskra tónskálda og
þrjú eftir Richard Strauss. Ekki má heldur
gleyma íslensku lögunum eftir þá Áma Thor-
steinsson og Karl 0. Runólfsson sem eiga veg-
legan sess á efnisskránni.
Þetta hafa augljóslega verið vel heppnaðir
tónleikar þar sem allt hefur gengið að óskum,
flutningur þeirra Garðars og Werba er glæsi-
Garðar Cortes - merkileg tvöföld útgáfa á sama söngprógrammi.
DV-mynd E.ÓI.
legur í alla staði, hlýr og músíkalskur og hjart-
að með i hverju lagi. Vandræðin með svona
tónleikaupptökur eru bara öll þessi óhjá-
kvæmilegu aukahljóð sem stundum trufla
mann óþarflega mikið, til dæmis í því við-
kvæma lagi She Never Told Her Love eftir
Haydn, en skýringuna á þessum hávaða er að
finna í ágætri grein Halldórs
Hansens, „Minning um músik“, í
bæklingi.
Upptakan sjálf af tónleikunum
er ágæt þó að þeir séu svolítið
„langt í burtu“ miðað við stúdíó-
upptökuna, og verð ég að segja
að heldur finnst mér tækni-
menn hafa verið óþarflega
klippiglaðir á klapp áheyr-
enda. Persónulega hefði
mér fundist meira sjarmer-
andi að hafa tónleikana i
heild sinni eða að minnsta
kosti hvern flokk fyrir sig
óklipptan þar sem rífandi
stemning hefur greinilega ver-
ið í salnum. Það finnur maður
best á íslensku lögunum þar sem
flytjendurnir fara á mikið flug.
Vafasamt er að fara út í sam-
anburð á þessum hljóðritunum
og of langt mál væri að telja það
upp sem fer betur á hvorri upp-
töku. Stúdíóupptakan gerir þó
stórkostlegum píanóleik Werbas
hærra undir höfði en hin, en tónleikahljóðrit-
unin geymir fyrir sitt leyti augnablik sjálf-
sprottinnar túlkunar sem ekki nást eins vel á
hinni. Báðar standa þær þó fullkomlega fyrir
sínu og er þessi geisladiskur fýrst og fremst
ágæt skemmtun og merkileg heimild um einn
okkar fremsta söngvara.
Síðastliðið mánu-
dagskvöld var djass-
kvöld í Listaklúbbi
Leikhúskjallarans.
Hefðbundið pianó-
tríó, skipað þeim
Agnari Má Magnús-
syni á píanóið, Gunn-
laugi Guðmundssyni
á kontrabassa og
Matthíasi Hemstock
á trommur, lék
blandaða efnisskrá -
frumsamda ópusa í
bland við standarda.
Þeir Agnar og
Gunnlaugur lærðu í
Hollandi og útskrif-
uðust báðir síðastlið-
ið vor með framúrskarandi árangri. Gunn-
laugur spilar með tveimur hljómsveitum þar
ytra og hafa þær báðar gefið út plötur, og vil
ég sérstaklega mæla með „Its Green“, plötu
Zenker/Kappe kvartettsins sem Gunnlaugur
leikur með, en hana má nálgast hjá 12 tónum.
Agnar Már er á fórum til New York í áfram-
haldandi nám, hjá Larry Goldings sem er
þekktur pianó- og hammondleikari. Matthías
við þau lög sem hann leikur. Við fengum að
heyra „Time After Time“, með einhverju besta
bassasólói sem ég hef lengi heyrt, og „Time
Remembered" eftir Evans, sem Matthías litaði
af miklu næmi. Annars einkenndist leikur
þeirra af því að enginn þeirra var í því hlut-
verki að halda hlutimum gangandi, lagið gekk
mikið til sjálfala og hljóðfæraleikaramir voru
mjög frjálsir og óbundnir í spilamennsku
sinni. Tónlistin varð þannig mjög opin og eins
Djass
Ársæll Másson
Arnar Már Magnússon, Matthías Hemstock og Gunnlaugur Guðmundsson
- frjálsir og óbundnir í spilamennskunni.
þarf ekki að kynna, en hann er löngu viður-
kenndur sem einn okkar besti trommuleikari.
Félagamir hófu tónleikana á lagi Agnars,
„Are You Nuts“, sem er nokkurs konar moll-
blús í fimmskiptum takti, en Agnar hóf
einmitt tónleika sína á Djasshátið Reykjavíkur
síðastliðið haust á þessu lagi. Píanistinn Bill
Evans er einn þeirra sem höfðar þannig til
hljóðfæraleikara að þá blóðlangar að reyna sig
og laus í reipunum, síður en svo í neikvæðri
merkingu. Gunnlaugur átti eitt lag á efnis-
skránni, „Klukkur", fallegt rubató í a-moll,
með klingjandi bjöllum og afar frjálslegum
spunakafla. Þeir luku svo tónleikunum með
glæsibrag og „If I Where A Bell“ úr „Gæjum og
píum“.
Tilkynnt var í lok tónleikanna að Agnar
yrði með tónleika komandi föstudagskvöld, og
verður það væntanlega síðasta tækifæri okkar
að heyra hann spila áður en hann heldur utan.
Eldgos á píanó
Tónverk Atla Heimis Sveinssonar við
Óð steinsins, myndir Ágústs Jónssonar
af íslenskum steinum og ljóð Kristjáns
frá Djúpalæk við sömu myndir byrjar
sterkt. „Láttu djúpu strengina titra,"
segir tónskáldið í leiðarvísi sínum til pi-
anóleikarans sem er stórskemmtilegur
lestur út af fyrir sig. Eftir sjokkerandi
byrjun sem fær áheyrendur til að rétta
sig upp í sætunum er leikið á alla
strengi til skiptis - alls eru þetta 30 kafl-
ar eða „myndir" eins og Atli Heimir
kallar þá, ýmist ljóðrænir, dramatískir
eða fyndnir. Leikið er bæði framan á pí-
anóið og ofan í þvi, lagst á það og barið
í það - en þegar minnst varir töfraðar
fram heillandi laglínur.
Það var Jónas Ingimundarson sem lék
tónlist Atla Heimis á þríeinni listupplif-
un í Salnum á mánudagskvöldið. Verkið
er samið fyrir hans fimu fíngur og þeir léku
sér að öllum litbrigðum þess. Amar Jónsson
leikari las ljóð Kristjáns en myndum Ágústs
var varpað á geysistórt tjald. Mun virkari
þóttu mér tengslin milli tóniistar og mynda en
tónlistar og ljóða. Stundum var jafnvel hægt
Jónas Ingimundarson og Arnar Jónsson fluttu Óö steinsins á þríeinni
listsýningu.
að spá fyrir um tónlistina þegar myndin var
komin á tjaldið. Einkum var greinilegt sam-
band milli rauða litarins í steinunum og
dramatíkur í tónlistinni. Á einum stað var
beinlínis eldgos á píanóið!
Myndir Ágústs af örþunnum steinþynnum
eru stórkostlegri en frá verði
sagt. Þar skiptast á - ef maður
vissi ekki betur - spennandi
grafísk verk og framúrstefnu-
leg oliumálverk sem þó minna
á myndir Kjarvals af hrauni
og mosa eða munstur hjá
Gustav Klimt, ljósmyndir utan
úr geimnum og frostrósir á
glugga. Ef við skynjum eilífa
návist guðs í steini, eins og
Kristján frá Djúpalæk orðar
það, þá hefur hann sannarlega
vandað sig við þetta íslenska
grjót - og séð um leið fyrir þró-
un myndlistar í fáein billjón
ár.
Einna minnst varð úr ljóð-
um Kristjáns á sýningunni.
Stundum köfnuðu orðin undir
tónlistinni vegna þess að píanóleikari og upp-
lesari voru ekki nógu nákvæmlega samstilltir,
en fyrst og fremst jafnast hugleiðingar Krist-
jáns ekki á við myndimar í styrk eins og tón-
list Atla Heimis gerir.
-SA
Laust í reipum
Maður undir himni
í 3. bindi af Ungum fræð-
um frá Bókmenntafræði-
stofnun Háskóla íslands og
Háskólaútgáfunni fjallar
Andri Snær Magnason,
skáld og rithöfundur, um
kollega sinn, ísak Harðar-
son. Ritið heitir Maður
undir himni og í því kann-
ar höfundur trú og guðs-
mynd í ljóðum ísaks.
Andri Snær kynntist verkum ísaks
á unglingsárum og segir 1 formála að
myrkrið og kaldhæðnin í ljóðabók-
inni Ræflatestamentið hafi skrámað
verulega hreina og teflonhúðaða
heimsmynd hans. En þó að ísak
tali i hálfkæringi um guð í þeirri
bók segir það ekki nema hálfa
söguna - því hvemig er hægt að
deila á einhvern sem ekki er til?
Ung fræði eru útgáfa á framúr-
skarandi BA-ritgerðum í bókmenntum við
HÍ.
Lífseigur Ritlistarhópur
Á morgun, kl. 17, hefjast upplestrar á veg-
um Ritlistarhóps Kópavogs á ný eftir jóla-
og áramótahlé. Þetta er fimmta starfsár
hópsins og hafa fjölmörg skáld og rithöfund-
ar lesið úr verkum sínum og annarra á hans
vegum þessi ár. Má þar nefna aúk félaga í
Ritlistarhópnum (en þeir eru um 30 að tölu)
Steinunni Sigurðardóttur, Sigurð Pálsson,
Guðberg Bergsson, Andra Snæ Magnason,
Vigdísi Grímsdóttur, Margréti Lóu Jóns-
dóttur, Guðjón Friðriksson, Vilborgu Dag-
bjartsdóttur, Þóru Jónsdóttur, Þorstein frá
Hamri, Ágústínu Jónsdóttur og Óskar Árna
Óskarsson. í forsvari fyrir hópinn nú eru
skáldin og rithöfundarnir Steinþór Jó-
hannsson, Þórður Helgason, Gylfi Gröndal,
Hjörtur Pálsson og Hrafn Harðarson.
Upplesturinn er alltaf 1 kafFistofu Lista-
safns Kópavogs, Gerðarsafns, milli kl. 17 og
18 á fimmtudögum samkvæmt uppskriftinni
„Kveðskap fyrir kvöldmat", enda telja að-
standendur hópsins að það sé hollt fyrir
hvern mann að koma við í Listasafninu, fá
sér kannski kafFibolla og meðlæti að lokinni
vinnu og hlýða á ljóð, sögu eða kafla úr bók
í fallegu umhverFi listar-
innar.
Ritlistarhópurinn hefur
lfka gefið út tvær ljóðabæk-
ur, Glugga árið 1996 (sú bók
er alveg uppseld) og Ljós-
mál árið 1997 i samvinnu
við ljósmyndara úr Kópa-
vogi.
Fyrstur kemur fram á
nýbyrjuðu 5. starfsári Hrafn Gunnlaugsson,
ljóðskáld og kvikmyndaleikstjóri með meiru
(á mynd). Hann mun lesa úr Grafaranum
með fæðingartengurnar og óbirt ljóð á
morgun, kl. 17. Allir velkomnir.
Fyrsta málverkauppboð á
Netinu
Á morgun kl. 17 verður opnað myndlist-
argallerí á Netinu á vegum Landsbréfa með
stórri sýningu á verkum Tolla. Á opnuninni
verður boðið upp málverk eftir Tolla á Net-
inu. Þátttakendur heima í stofu eiga að fara
inn á slóðina www.landsbref.is og þaðan
verða þeir leiddir áfram á uppboðsvettvang-
inn. Ágóðinn rennur til Barnaspítala
Hringsins. Góða skemmtun.
Umræðufundir um upp-
byggingu náms
Félag um Listaháskóla tslands boðar til
kynningar- og umræðufunda um uppbygg-
ingu náms við skólann. Fundirnir verða
haldnir í fyrirlestrasal skólans að Laugar-
nesvegi 91 (SS-húsinu), gengið inn að vest-
an. Kynntar verða skýrslur með tillögum
sérstakra vinnuhópa um uppbyggingu náms
í hverri grein og boðið til almennra um-
ræðna. Röð fundanna verður eftirfarandi:
þriójudaginn 1. febrúar, kl. 20.30, leiklist,
mánudaginn 7. febrúar, kl. 20.30, myndlist,
miövikudaginn 9. febrúar, kl. 20.30, hönnun,
mánudaginn 14. febrúar, kl. 20.30, arkitektúr,
mióvikudaginn 16. febrúar kl. 20:30 tónlist.
Fundimir eru opnir öllum félögum í Fé-
lagi um Listaháskóla íslands og öðrum sem
áhuga hafa á uppbyggingu listnáms á há-
skólastigi á íslandi.
Umsjón
Silja Aáalsteinsdnttir