Dagblaðið Vísir - DV - 24.05.2000, Blaðsíða 9
27
MIÐVKUDAGUR 24. MAÍ 2000
1700 íslendingar hjá Bandaríkjaher:
Friður um
- sem virti reykingabann frá fyrsta degi
DV, KEFLAVÍKUEFLUGVELLI:
„Ég er búinn að starfa hér í 18 ár.
Það er fjöldi íslendinga sem starfar
hér sem hefur verið um áratuga-
skeið. Það er óhætt að segja að fólki
líði vel i vinnunni hér,“ segir Frið-
þór Eydal, upplýsingafulltrúi Vam-
arliðsins á Keflavíkurflugyelli. Frið-
þór er einn þeirra 1700 íslendinga
sem starfa hjá ameríska vamarlið-
inu.
Um 4000 þúsund manns búa i
Vamarstöðinni þar sem atvinnulíf-
ið snýst um Bandaríkjaher. Auk
starfsins á Keflavíkurflugvelli rekur
herinn fjórar ratsjárstöðvar sem
vakta flugumferð í kringum landið.
Varnarstöðin á Keflavíkurflug-
velli er 11. stærsti byggðarkjami
landsins og þar er allt að finna sem
er I sambærilegum byggðarlögum
svo sem verslanir, kirkju, skóla,
skemmtistaði og fjölmiðla. Her-
menn eru ails um 1900 en makar
þeirra og böm eru rúmlega 2000.
Aðrir sem búa í sveitarfélaginu em
100 Amerikanar sem starfa við þjón-
ustustörf tengdum hernum. Þá
starfa aUs um 1700 íslendingar við
störf sem til falla á Vellinum. Frið-
þór segir að mikil viðhorfsbreyting
hafl orðið til veru Vamarliðsins frá
þvi sem var fyrr á árum.
Tíska aö mótmæla
„Fólk tekur þetta í dag sem eðli-
legan hlut og þetta er ekki það
hitamál sem það var í eina tíð. 68-
kynslóðin tók þetta upp þar sem
þetta var nærtækasta málið til að
mótmæla og vera eins og hinir. í
Bandaríkjunum var verið að mót-
mæla Vietnamstríðinu. í Frakk-
landi var verið að mótmæla vegna
sósíalaðstæðna. Hér tóku menn
þetta sem einn lið í því að mót-
mæla við stjórnvöld. Þetta var
tískufyrirbrigði sem er löngu liðin
tíð,“ segir Friðþór.
Hann telur óliklegt að Vamarlið-
ið pakki saman á næstu árum.
Samið hafi verið um að dregið verði
úr kostnaði sem hafi tekist.
„Það hefur verið dregið gífurlega
úr umsvifum, sem þýðir spamað. Á
undanfomum tíu ámm hefur flug-
vélunum verið fækkað um helming
og hermönnnum um rúmlega 40
prósent. Eftir stendur að hér er
sveitarfélag sem þarf að halda gang-
andi með öllu sem því fylgir. Það er
Islenskur tæknimaður:
Dánartil-
kynning
vísbending
um atvinnu
DV, KEFLAVÍKURFLUGVELLI:
„Það liggur
við að hlusta
þurfi eftir
dánartilkynn-
ingunum til
að menn eigi
von um að
komast í
vinnu hér,“
segir Friðrik
Haraldsson, Fri&rik Haraldsson
tæknimaður Gó&ur vinnuandi.
hjá ameríska
sjónvarpinu á Keflavíkurflugvelli.
Hann er með einna lægstan
starfsaldur á sínum vinnustað þar
sem hann hefur unnið í 14 ár. Hann
segir marga starfsfélaga sína hafa
unnið á Vellinum frá því um 1960.
„Hér er mjög góður vinnuandi.
Ég var tvítugur þegar ég hóf störf og
það er ekkert sem bendir til þess að
ég sé á förum héðan,“ segir Friðrik
tæknimaður. -rt
dýrt að reka þetta sveitarfélag þar
sem þjónustustigið er mjög hátt.
Hér búa íbúamir eins og á hóteli.
Það þarf að skaffa þeim allt sem
þeir þurfa þar sem þeir eiga ekkert
sjálflr nema búslóð og bíl. Fólkið er
á ábyrgð og forræði ríkisins sem á
öll mannvirkin og þar með talin
íbúðarhúsin. Eðli málsins sam-
kvæmt,“ segir Friðþór.
Hann segir að þeir sem dvelji til
lengri tíma á Vellinum séu frá einu
ári og upp í þrjú að meðaltali. Síðan
sé fjöldinn allur af fólki sem komi
til skammrar dvalar.
„Flugvélar, að undanskildum
þyrlum, eru gerðar út annars staðar
frá. Áhafnir stoppa þá frá viku og
upp í 6 mánuði. Helmingur þeirra
vamarliðsmanna sem dvelja hér um
lengri tíma er með fjölskyldur og
því fólki líður vel. Svo lengi sem
fjölskyldur eru saman líður fólki vel
þó auðvitað sé langt til afa og ömmu
í Bandaríkjunum," segir hann.
Stoppa stutt
Hann segir fólkið ekki mynda
mikil tengsl við íslendinga þó það
sé auðvitað til í dæminu. Ástæða
þess að vináttubönd myndast ekki
segir hann gjarnan vera þá að vam-
arliðsmenn stoppi stutt og fólk því
ekki ginnkeypt fyrir að mynda vin-
áttutengsl.
„Það hafa auðvitað myndast vina-
tengsl en það gerist ekki á neinn
skipulagðan hátt heldur er það bara
DV-MYND ÞÖK
Aga& samfélag
„Ibúarnir eru löghlýönir og þar er ekki saman aö jafna því sem gerist á íslandi," segir Fri&þór Eydal sem starfaö
hefur á Vellinum í 18 ár. Félagi hans Fri&rik Haraldsson hefur einnig starfaö lungann af sinni starfsævi á Vellinum.
maður á mann. Það sem stendur í
veginum er einna helst að íslend-
ingar nenni ekki að standa í að
mynda vinatengsl því fólk er varla
búið að kynnast þegar kemur að því
að Ameríkanarnir fari heim,“ segir
hann.
Hann segir dæmi um að fjölskyld-
ur séu lengur en þessu nemur og
framlengi dvöl sína í 5 ár.
„Það er ein fjölskylda hér sem
búið hefur hér meira og minna i 10
ár. Þau hafa þá farið og komið aft-
ur,“ segir Friðþór.
Sterkur agi
Hann segir að eðli málsins sam-
kvæmt séu hömlur á því hverjir fá
að fara inn á Völlinn. Þeir gestir
sem komi verði að vera á ábyrgð
einhverra innan hliðs. Varnarliðs-
menn séu aftur á móti frjálsir að því
að ferðast utan hliðs.
„Þetta er herstöð og alþjóðaflug-
völlur og þvi ekki hægt að leyfa al-
mennt ráp út og inn. Það eru engar
hömlur lengur á ferðum hermann-
anna og fjölskyldna þeirra út af
Vellinum. Þeir íslendingar sem
vilja heimsækja kunningja innan
vallar verða að hringja á undan sér
og þá kemur viðkomandi í hliðið og
tekur á móti gestum sínum," segir
Friðþór.
Hann segir mjög sterkan aga
ríkja í samfélaginu og hart sé tekið
á lögbrotum. Ibúamir séu mjög lög-
hlýðnir.
„Menn eru látnir gjalda fyrir sig.
Geri þeir eitthvað rangt fá þeir und-
antekningarlaust fyrir ferðina.
Þetta er ekki eins og við þekkjum á
íslandi þar sem mikið skortir á að
fólk sé gert ábyrgt. Þeir sem bregð-
ast í starfi verða að fylgja lögum og
reglum út í ystu æsar. Þetta er mjög
agað samfélag," segir hann.
Hann nefnir dæmi um það hversu
alvarlega Bandaríkjamenn taka
reglur. „Fyrir nokkrum árum ákvað
Bandaríkjastjóm að taka upp nánast
sömu reglur varðandi reykingar og
gilt höfðu á íslandi i 10 ár. Munurinn
var bara sá að hér var farið eftir regl-
unum til fuils frá fyrsta degi. Lög um
notkun sætisbelta eins og þau eru
framkvæmd á íslandi hefðu aldrei
virkað hér. Þetta voru að vísu ágæt-
islög en það sem gerði útslagið var að
það vom engin viðurlög við brotum
og það skilur fólk hér innan vallar
ekki. Dæmigerð íslensk málamiðl-
un,“ segir Friðþór. -rt
ýjcr móttökur
420 8800 ♦ lagoon@bluelagoon.is • www.
ICEIAND