Dagblaðið Vísir - DV - 24.11.2000, Qupperneq 7

t/i\i\l dU
söguna
„Hugmyndin var að þetta ætti
að vera ljósmyndabók, með texta-
brotum", segir Þorsteinn J um
minningarbókina sem hann gefur
nú út um móður sína, Takk,
mamma mín - minningabók.
„Ég hafði svo sem ekki gert mér
neina skýra grein fyrir því hvern-
ig þessir textar ættu að vera. Ég
hugsaði mér þetta fyrst sem ljós-
myndabók en svo kom ég saman
þessum brotum sem ég vildi hafa
með. En ég hafði aldrei hugsað
mér að skrifa fulla sögu. Ég vildi
hafa þetta svona - brotakennda
frásögn. Það þarf ekki að segja
alla söguna."
ímyndaðar samræður
„Það sem ég gerði þessa síðustu
mánuði sem mamma lifði var að
skrásetja þetta tímabil að hluta.
Mér fannst þetta vera svo óraun-
verulegt að ég ákvað að setja þetta
niður, bæði að hljóðrita samtöl og
svo viðtöl sem ég tók við mömmu
með vídeovél, til þess að gera
þetta raunverulegt fyrir mér.
Meðan á þessu stóð hafði ég svo
sem ekki hugsað mér að gera
neitt með þetta. Þetta var eitthvað
sem ég var að gera fyrir mig.“
Móðir Þorsteins dó úr krabba-
meini árið 1997 eftir að hafa
barist við sjúkdóminn í tæpt ár.
„Þetta er mjög skrítið. Það kem-
ur bara tilkynning um að svona
er þetta. Þá finnur maður svo
sterkt fyrir því að tíminn er að
renna út. Þá langar mann að
spyrja spurninganna sem maður
hefur aldrei þorað að spyrja. Þeg-
ar myndavélin var komin á milli
okkar virtist í fyrsta og kannski
eina skiptið mögulegt að við gæt-
um talað saman. Það er svo skrýt-
ið með þessar samræður sem þú
vilt eiga við fólk, hvort sem það
eru foreldrar manns eða einhver
annar. Þær eru svo oft bara til i
höfðinu á manni. Þetta eru sam-
ræður sem fara aldrei fram í raun
og veru.“
Takk fyrir allt, þetta
góða og vonda
Það var Þorsteini mikilvægt að
hafa ákveðinn raunveruleika í
bókinni. „Að þetta væri ekki svo
fínpússað að það væri í rauninni
ekkert eftir. Mér fannst ég segja
ákveðna hluti með myndunum og
draga þar fram liðinn tíma, gamla
daga og svo það sem var fyrir
nokkrum árum.“ Hann segist
frekar hafa viljað bregöa upp
stuttum en skýrum myndum með
samtalsbrotunum og láta það
duga. „Leyfa svo þessu tvennu að
vinna saman, ljósmyndunum og
myndunum og svo vonandi ein-
hverri brotakenndri sögu sem
hefur skírskotun til annars fólks."
Það kemur fram í bókinni að
Þorsteinn er tvíburi, en lítið er
minnst á systur hans í bókinni,
hvers vegna?
„Ég varð að að gera það upp við
mig að þetta er min saga, ekki
hennar eða okkar. Það er mjög
meðvitað, það verður hver og
einn að fá að segja sína sögu. Eng-
in saga er rétt í raun og veru. Það
hefur hver sína sögu. Svo er líka
erfitt að útskýra af hverju maður
skrifar svona bók. Það er eigin-
lega ekki hægt. Mig langaði til að
loka hringnum og segja takk. Og
ekki bara takk fyrir sumt, heldur
takk fyrir allt, þetta góða og
vonda, og halda svo áfram. Það er
líklega ómögulegt að útskýra
hvað manni gengur til í raun og
veru,“ segir Þorsteinn og hlær.
Las úr jólabókum
Þorsteinn byrjaði feril sinn í fjöl-
miðlum á Rás 1 fyrir 18 árum síðan.
„Mitt fyrsta starf fyrir útvarp var að
lesa upp úr nýútkomnum jólabókum
fyrir Gunnvöru Braga, stórskemmti-
lega og góða konu sem sá um barna-
efni í útvarpinu á þeim tíma. Svo
gerði ég einn og einn þátt fyrir Rás
1. Seinna var ég með lög unga fólks-
ins, sem var eins konar MTV þeirra
tíma.“ Síðar fór Þorsteinn að vinna
á Bylgjunni. Hann segir það hafa
verið spennandi að taka þátt í nýju
og frjálsu útvarpi þegar Bylgjan var
að hefja útsendingar sínar. Eftir
Bylgjuna vann Þorsteinn á Rás 2 en
einnig fyrir Rás 1. Auk þessa vann
hann á sama tíma eina og eina
heimildamynd. „Árið 1996 fór ég að
vinna á fullu á fréttastofu Stöðvar 2
í íslandi í dag. Jón Ársæll, frændi
minn, byrjaði með þáttinn. Hann á
nafnið og hann á þessa hugmynd, al-
gjörlega. Ég kom inn í það með mitt
svipmót, öðruvísi en hann, yngri og
með önnur efnistök. Það voru mikil
forréttindi að fá að vinna með ólíku
og hæfileikaríku fólki. Helga Guð-
rún er ólík mér, ég er ólíkur Jóni og
Jón ólíkur mér. Svo vorum við með
mjög góðan upptökustjóra, Dúa
Landmark, með okkur. Þetta var
mjög skemmtilegur tími. Svo breyt-
ist þátturinn eins og gengur. Ég
fann að þegar mér bauðst að taka
við starfi inni á dagskrárdeild þá
var tíminn kominn, mig langaði til
að halda áfram, breyta til.“
Litlir sigrar
Þorsteinn viðurkennir að þegar
honum bauðst að sjá um spurninga-
þáttinn Viltu vinna milljón? hafi
honum hreint ekki litist á það. „Svo
skoðaði ég þáttinn, sem er orðinn al-
þjóðlegur núna, kominn til 35 landa.
Hann byrjaði í Bretlandi fyrir rúm-
um tveimur árum. íslenska útgáfan
er auðvitað smærri í sniðum en það
sem er svo einfalt og hrífandi við
þennan þátt er að peningarnir
skipta ekki öllu máli. Hann er
ótrúlega spennandi og það koma
þarna einstaklingar sem velja sig
inn í þáttinn með því að hringja í
ákveðið símanúmer og svara einni
spumingu. Síðan eru það ljósin,
músíkin og einhvem veginn verður
hjartslátturinn í þættinum hraður
og spennandi. Þannig að þetta er
sambland af spjallþætti og spurning-
arþætti. Og guði sé lof, það eru eng-
in skemmtiatriði eins og í Gettu bet-
ur. Þannig að þetta eru spumingar
og svo auðvitað takk ágætt, verö-
laun.“
Þetta snýst sem sagt ekki bara um
peningana?
„Nei, alls ekki. Þátturinn mótast
auðvitað eftir þvi landi sem hann er
í. í Bretlandi er hann með áherslu á:
„Hvað ætlarðu að gera við pening-
ana þína?“ og „Hvað ætlarðu að
bjóða mörgum vinum þínum á pöbb-
inn, og hvað oft í viku? En svo til
dæmis sá ég þáttinn sem framleidd-
ur er i Venesúela og hann er allt
öðruvísi. hvað þá sá rússneski eða
danska útgáfan.
Það var eitthvað í formi þáttarins
sem mér fannst þess virði að reyna
mig við. Og ef mér og Þór Freyssyni
upptökustjóra og öllu hans góða
fólki tekst vel upp þá held ég að við
getum gert þetta að eftirminnilega
spennandi spumingaþætti. Það sem
einstaklingurinn reynir sem kemur
í þáttinn er að hann hefur staöið
upp úr sófanum heima hjá sér og
tekist á við verkefni sem er ekki á
allra færi að gera. Sem er að koma í
sjónvarpið og svara spurningum.
Það virðist vera létt þar sem þú sit-
ur heima i stofu og veist öll svörin.
En það er ekki auðvelt þegar þú ert
kominn í hásætið sjálfur. Þetta eru
svona litlir sigrar sem gestimir
koma til með að vinna.“
Unnið með einvaldinum
Samhliða nýja spurningaþættin-
um er Þorsteinn auk þess að vinna
að þáttaröð sem hann kallar Af-
leggjara og verður sýnd með vorinu.
„Þar er ég aftur að vinna einn með
videovélina og um leið að vinna
með þennan einvald í mér,“ segir
hann og hlær.
Hvaó ertu aó vinna meö í þessum
þáttum?
„Þar flakka ég með videovélina,
hérna heima og erlendis, og raða
svo saman brotunum. Viðtalsbrot-
um og svipmyndum af fólki og að-
stæðum. Þannig að nafnið gefur
kannski til kynna afleggjara sem
eru annars vegar, vegir eða slóðar
sem eru kannski ekki í alfaraleið,
þótt ég ætli kannski ekki að fara að
leita uppi einhverja einbúa uppi í
sveit. Svo á hinn bóginn eru þetta
líka afleggjarar svona eins og i lík-
ingunni að skera af blómi. Lítið brot
af fólki sem þú tekur og vex og lifir
sjálfstæðu lífi í sjónvarpskassan-
um.“
24. nóvember 2000 f Ókus
7