Dagblaðið Vísir - DV - 01.02.2001, Blaðsíða 12

12
FIMMTUDAGUR 1. FEBRUAR 2001
Skoðun
I>V
Hvaða bók er á
náttborðinu þínu?
Asmundur Jóhannsson kennari:
Ég er aö klára Einar Ben, 3. bindi,
og Leiötogana sem er alveg ágæt.
Þórarinn Eggertsson kennari:
Steingrímur Hermannsson, sem
er fróöleg bók og segir vel frá
þessum tíma.
Sigrún Magnúsdóttir kennari:
Betri heimur eftir Daiai Lama sem er
mjög góö bók.
Birgir Guðnason nemi:
Ég er aö lesa Animal Farm sem er al-
veg ágæt, eins og kannski flestir vita.
Einar Örn Gíslason nemi:
Black Sunday eftir Thomas Harris,
hún er mjög góö.
Ágúst Borgþór Sverrisson blm:
Amerískar smásögur sem er eftir
marga höfunda, allar góöar en höföa
misjafntega til mín.
Dagfari
Fimmtánföld yfirdrápsgeta jarðarbúa á sjálfa sig
„Hvaö eiga jaröarbúar t.d. aö gera viö hana?“
Þekkingarréttur
Þorsteinn
Hákonarson
framkvstj.
skrífar:
í flestum lönd-
um heims hafa
þeir sem skapa
þekkingu ónæði
af stofnunum rík-
isvaldsins, ef
þessar stofnanir
tolja þekkinguna
til þess fallna að
geta nýst til ein-
hvers konar of-
beldis við mis-
beitingu þekking-
arinnar á einn eða annan hátt.
í lýðræðisríkjum er í reynd kom-
ið í veg fyrir að lýðræðislegar stofn-
anir komist til gagnrýni á slíkar
stofnanir. En þetta getur varla geng-
ið lengur. Hvað eiga jarðarbúar t.d.
að gera við fimmtánfalda yflrdráps-
getu á sjálfa sig? Hvað er gott við
það og hvemig er það góð hug-
mynd? Það er e.t.v. helsta sönnun
þeirrar þekkingarkúgunar að fólk
„veit“ að það er ekki gott fyrir það
að minnast á þetta. Það kemur nið-
ur á atvinnu og félagslegum mögu-
leikum þess.
Félagslegir leiðtogar margir
„Það þarf og að átta sig á
því að þekkingarfordómur
vísindamanna er í eðli sínu
ekki öðruvísi en ýmsir eldri
og nú aflagðir fordómar
um eðli náttúrunnar og
hina margvíslegu skilgrein-
ingu á sambýli hennar og
mannskepnunnar. “
hverjir sækjast eftir lausnum á
margháttuðum fyrirsjáanlegum
vandræöum, en fá ekki neinar til-
lögur. Tvær eru ástæður þessa.
Annars vegar leggur vísindasamfé-
lagið ekki til lausnir, þess hlutverk
er ekki praktískt, heldur vísinda-
legt, ásamt því að segja að sam-
kvæmt bestu sönnu þekkingu, þá
séu ekki lausnir í sjónmáli.
Maðurinn skilur sig frá dýrum
með því að nota litla orku í heila til
hugmyndagerðar, áður en lagt er í
mikla orkunotkun í vöðvum og vél-
um, og það er vistkerfi hans að
skapa þessar hugmyndir og skrá
sem ytri þekkingu, er lifir einstak-
lingana af, en viðtakandi menning-
arheimur notar sér til framdráttar.
Að meina fólki þetta, í þeim tilgangi
að sjá fyrir sér, er því í eðli sínu
jafngilt vistkerfisafneitun. Og vist-
kerfisafneitun er stríð gegn þeim
sem að beinist.
Kalda stríðinu var aflétt. Næsta
stig er að aflétta þekkingarstríðinu
gegn mannkyninu og viðurkenna
þekkingu sem vistkerfi þess. Það
þarf og að átta sig á því að þekking-
arfordómur visindamanna er í eðli
sínu ekki öðruvísi en ýmsir eldri og
nú aflagðir fordómar um eðli nátt-
úrunnar og hina margvíslegu skil-
greiningu á sambýli hennar og
mannskepnunnar.
Þegar sá þekkingarfordómur er
óhæfur til vistkerfisviðhalds, þá er
tími kominn til að henda honum og
skapa nýjan. Því vísindaleg lýsing á
náttúrunni er einungis lýsing og
verður einungis lýsing þar um, en
ekki sannleikur. - Það er þess vegna
sem þróa þarf betri lýsingu til við-
halds vistkerflnu.
Össur gat ekkert gert í málinu
Gunnar Bender
skrífar:
Það er alveg með ólíkindum hvað
menn finna sér til að rugla um.
Einn af þeim sem fór algjörlega yfir
strikið var Karl Ormsson sem skrif-
aði í DV um formann Samfylking-
arinnar. Karl ætti að skoða málin
betur áður en hann hleypur út um
allar grundir til aö hrópa og góla
yfir engu.
Málið er einfaldlega það að Össur
Skarphéðinsson gat ekkert gert þeg-
ar leið yfir heilbrigðisráðherra,
Ingibjörgu Pálmadóttur, í beinni út-
sendingu frétta, enda hefði hann ör-
„Ingibjörg féll beint í fang-
ið á Jóhönnu Vigdísi frétta-
konu - í áttina frá Össuri -
og hvað átti Össur að gera!
Taka ráðherrann af henni
og hefja hjálp í viðlögum?“
ugglega gert eitthvað hefði hann
haft tækifæri til þess. Ingibjörg féll
beint í fangið á Jóhönnu Vigdísi
fréttakonu - í áttina frá Össuri - og
hvað átti Össur að gera? Taka ráð-
herrann af henni og hefja hjálp í
viðlögum? Eða eins og Ingibjörg
Pálmadóttir heilbrigðisráðherra
segir sjálf og réttilega í DV á föstu-
daginn: „Það er mjög ósanngjamt
aö Össur skuli veröa fyrir aðkasti
vegna þessa máls. Þetta var bein út-
sending og hann vissi ekkert hvað
var að gerast frekar en ég. Þar að
auki heimtaði ég að fara aftur í við-
talið sem var ekki þægilegt fyrir
hann. Össur stóð sig prýðilega og
ekki rétt aö væna hann um annað,“
segir Ingibjörg Pálmadóttir. - Þetta
er nefnilega mergurinn málsins
sem ráðherrann segir. Og orð Karls
Ormssonar dæma sig því sjálf.
Drottningin hefur talað
Nú hefur Dagfari lært nýtt hugtak í fjöl-
miðlun. Það er „drottningarviðtal".
Drottningarviðtal er viðtal eins og það sem
Davíö átti við Egil Helgason í Silfri Egils á
dögunum. Dögum saman haföi gengið á með
öryrkjafárviðri í bland við kúariðuskúrir og
slitring af fylgishruni í austri. Þjóðin var í
öngum sínum. Hana vantaði boðskap, ávarp
frá drottningunni.
Svo loksins þegar búið var að hýða Hæsta-
rétt, setja tappa í forsetann og berja menn til
hlýðni til hægri og vinstri og málið horfíð
inn á hinar eilífu leiðindalendur. Þá loksins
mátti drottningin vera að því að mæta í við-
tal.
Þetta eru afskaplega hátíðleg viðtöl, svona
drottningarviðtöl. Það veröur að vera sunnu-
dagur og drottningin í góðu skapi. Það má
enginn vera viðstaddur nema þægur og hátt-
vís viðmælandi og umfram allt þá má ekki and-
mæla drottningunni. Það er bara ekki gert.
Þetta gekk allt saman eftir. Þjóðin sat hálf-
þunn í sínum sóffum og sesilongum úti um allt
landið og miðin. Egill sat flaðrandi andspænis
hennar hátign. Davíð drottning Oddsson sat þar
sem hann er vanur. Og hann talaði og talaði og
malaði og malaöi. Egill skaut inn orði og orði á
Dagfari elskar fjölmiðla. Dagfari
skilur fjölmiðla algerlega í tœtlur
og horfir og hlustar og les þangað
til hann er blár í framan og það
suðar og syngur í hausnum á hon-
um eins og gömlum simastaur.
stangli og þjóðin mátti hafa sig alla við að
fylgjast með.
Drottningin var bæði sár og reið. Það
hafði verið vegið að henni ómaklega af
ótíndum græningja í þinginu, menn höfðu
engan veginn skynjaö hættuna sem steðjaði
að þjóðinni og lúsugur skríll haföi grýtt höll-
ina með alls konar bænarskjölum. Drottn-
ingin varð klökk af reiði þegar hún var að
segja Agli og þjóðinni frá þessu og stundum
hallaði hún sér fram á hnéð, augun skutu
gneistum og hún varð á svipinn eins og
hjartadrottningin í sögunni af Lísu í Undra-
landi. Sú drottning sagði í tíma og ótíma:
Hausinn af honum, hausinn af henni.
Um tíma hélt Dagfari áð Davíð drottning
ætlaði að segja það sama en það rétt slapp
og allir héldu haus nema kannski lautinant
Össur. Svo kvaddi drottningin þjóðina og
hélt utan sér til heilsubótar um sinn. Það fréttist
næst af henni í næsta sæti við Dorrit drottningu
á Saga Class og það var víst bara gott á milli
þeirra eftir nokkra koníakssnafsa.
Þau eru svo skemmtileg þessi drottningarvið-
töl. Ég get varla beðið eftir því næsta.
Mikið magn peninga í umferð.
Vantar þá ekki banka?
Hvad vard um
kvennabankann?
Gísli Magnússon skrifar:
Fyrir ekki svo löngu var uppi hug-
mynd einhverra kvenna (kannski
hugmynd þeirra sem flokkast undir
svonefndar „karríer“-konur, þótt mig
minni að þarna hafi komið i sviðs-
ljósið þessar „kvenna“-konur, sem
vilja endilega gerast karlaígildi með
fram sínu hlutverki) um að stofna
hér kvennabanka. Ég hef lítið heyrt
af framgangi hugmyndarinnar. Er
hún dottin upp fyrir eða hvað? Mér
finnst sjálfum hugmyndin ekki svo
galin því hér er svo mikið peninga-
magn í umferð. Þetta yrði auðvitað
eitt af því sem hvergi hefur verið
reynt en væri hægt að flagga á ferða-
markaðinum - þið vitið; fyrir fyrir
útlendinga að skoða. Það er einmitt
eitthvað svona sem vekur furðu út-
lendinga á Islandi. Eitthvað alveg
nýtt undir sólinni.
Glötud sjón-
varpsmynd
Jákvæ&ur sjðnvarpsáhorfandi skrifar:
íslenska myndin í sjónvarpinu á
sunnudagskvöld, sem ég man ekki
lengur hvað heitir (sem betur fer)
var athyglisvert framlag tfl ís-
lenskarar kvikmyndasögu. Gaman
væri að vita hvað sjónvarpið greiddi
kvikmyndagerðarfólkinu fyrir sýn-
ingarréttinn. Það hlýtur að hafa ver-
ið dágott. í ljósi þess að u.þ.b. 95% ís-
lendinga geta leikið með góðum ár-
angri virðist vera talsvert afrek að
fmna til starfa í eina mynd jafn
marga einstaklinga sem hafa ekki
snefil af leikhæfileikum. Frábær
mynd sem hafði bara þrjá minni hátt-
ar gaUa. Glataður leikur, glataður
texti og glötuð saga. AUt annað var
fint. Þið hjá sjónvarpinu, haldið endi-
lega áfram á sömu braut. Þá verður
stöðin fyrr lögð niður en eUa.

Afu
Skotsilfursmenn á Skjá einum.
Segja fráhvarfseinkenni til sín í
þættinum?
Skotsilfur
á Skjá einum
Eiríkur hringdi:
Ég er einn þeirra sem alltaf horfa
á fjármagnsþáttinn SkotsUfur á Skjá
einum - og svo náttúrlega á EgU í
Silfrinu strax á eftir. í síðasta þætti
saknaði ég þess að ekki var rætt við
neina spekinga á hinum íslenska
fjármagnsmarkaði eins og ávaUt
áður. Þar er einn fjármagnsgúrú lát-
inn spá í spilin og gefa manni tU
kynna hvaða fyrirtæki séu á uppleið
og hver á niðurleið. Þetta féU niður
nú. Ég var að hugsa hvort ekki væri
ástæðan einfaldlega sú að öU fyrir-
tæki á verðbréfamarkaði væru ein-
faldlega á niðurleið. Mér sýnast flest-
ir þeir pappírar sem otað var að
manni í formi hlutabréfa, verðbréfa
og skyldra pappíra vera famir að
trosna verulega. - Sé það raunin skil
ég vel fráhvarfseinkenni spámann-
anna í Skotsilfri.
Lesendur geta hringt allan sólarhring-
inn í síma: 550 5035.
Eöa sent tölvupóst á netfangiö:
gra@ff.is
Eöa sent bréf til: Lesendasíða DV,
Þverholti 11, 105 ReyKjavík.
Lesendur eru hvattir til aö senda mynd
af sér til birtingar meö bréfunum á
sama póstfang.