Dagblaðið Vísir - DV - 26.03.2001, Blaðsíða 6

6
MÁNUDAGUR 26. MARS 2001
DV
Fréttir
Guðmundur Franklín Jónsson, fjármálamaður á Wall Street, um hlutabréfahrun:
Tuddinn er kominn
með kúariðuna
- lúsahreinsun á markaðnum - heimskreppa ef Japan fer niður á hnén
fa"
un1
VW
uje
DV. WALL STREET:
„Tuddinn er kominn með kúariðu.
Það er ekki hægt að lýsa ástandinu á
hlutabréfamarkaðnum öðruvísi," segir
Guðmundur Franklín Jónsson, f]ár-
málamaður á Manhattan i New York,
um hið gríðarlega fall hlutabréfa sem
átt hefur sér stað. Auk þess að hluta-
bréf eru í mikilli lægð er hagvöxtur í
Bandaríkjunum nú á núlli. Verði hag-
vöxtur undir núlli samfleytt 6 mánuði
telst vera fjármálakreppa.
Guðmundur Franklin starfar sem
framkvæmdastjóri hjá Bumham Fin-
ancial Group þar sem meginverkefni
hans er fyrirtækjaþjónusta þar sem
hann vinnur að sameiningu fyrirtækja
auk fjármögnunar þeirra. Auk þess
höndlar Guðmundur með eigin hluta-
bréf.
Gríðarleg umfjöllun er um hluta-
bréfahrunið í bandarískum fjölmiðl-
um. Talað er um Bull market og Bear
market sem lýsir ástandinu á verð-
bréfamarkaðnum. Tuddinn er tákn
þess að gengi hlutabréfa sé á góðu róli
en björninn táknar mikla dýfu bréf-
anna. Vísitala á Nasdaq-markaðnum
hefur fallið á rúmu ári úr 5000 stigum
niður í 1800 stig og markaðurinn er því
á stigi að bjöminn er kominn á kreik.
Slíkt er hrollvekja öllum þeim sem
hlutabréf eiga þar. 20 prósenta fall frá
hæstu vísitölu á hlutabréfamarkaði
táknar að Bear market er ráðandi.
Dow Jones vísitalan, sem mælir
gengi helstu iðnfyrir-
tækja í Banda-
ríkjunum, er
á mörkunum
og snerti Bear
market tvisvar
í síöustu viku.
Á einfóldu máli
þá berjast tudd-
inn og bjöminn
en það hefur ekki
gerst á bandarísk-
um hlutabréfamark-
aði í mörg ár. Þeir
sem kaupa hlutabréf í
dag era sagðir „gripa
failandi hnífa“ sem
augljóslega felur í sér að
jafnmiklar likur eru á
því að menn grípi um
eggina og skaði sig á við-
skiptunum.
Milljarðar dollara hafa
brunnið upp og verðbréfa-
hrunið kemur við alla þá 85
milljónir Bandaríkjamanna
sem eiga hlutabréf. Guðmund-
ur Franklin segir í sjálfu sér
ekkert óvænt við það að mark-
aðurinn skuli kominn á þetta
stig. Fjárfestar séu að súpa seyðið
af því að hafa sett peninga i fyrir-
tæki sem hafi vart verið annað en
nafnið tómt. Þar beri hæst svokölluð
„punktur com“ fyrirtæki sem selst hafi
gríðarlega á undanfómum árum. Þá
segir hann að Bush forseti hafl ekki
haft góð áhrif á hlutabréfamarkaðinn
svo sem Clinton fyrrverandi forseti
DV-MYND REYNIR TRAUSTASON
Tuddinn hopar
Björninn er kominn á kreik í Wall Street en hann er tákn kreppu á hlutabréfa-
markaöi. Fjárfestar eru slegnir enda hafa bréf þeirra hruniö í veröi. Tákn um
gottgengi bréfanna er tuddinn en stytta af honum prýöir Wall Street. Hér er
Guömundur Franklín Jónsson viö tákn góöærisins.

ssSsrí
pa!
sem a
stundum hafi
talað markaðinn upp.
Hægt hefði verið að iesa hækkun
bréfa á meðan hann var í sjónvarps-
viðtali. Hluti vandans sé þannig sá að
verið sé að tala niður gengi hlutabréfa.
Uppgangur áram saman
„Bandaríkjamenn hafa búið við
mikinn uppgang í efnahagslífmu mörg
undanfarin ár. Fjölmargir hafa orðið
stórauðugir af því að skipta með
hlutabréf. Nánast hefúr verið regla
að bréf hafi hækkað í verði og þótti
lélegt ef fjárfestar náðu ekki 25 pró-
senta hækkun á ári. Stundum hef-
ur lítið verið á bak við fyrirtækin
annað en viðskiptaáætlunin ein
og fyrirtæki fóra út á markað í
hendur almennings án þess að
sýna neinar tekjur eða eiga von
um tekjur. Virði sumra þeirra
virtist ráðast af því hve mörg
augu horfðu á skjáina. Inter-
netbólan minnir um margt á
það sem gerðist í upphafi
síðustu aldar þegar út-
varpsfyrirtæki sprattu
upp eins og gorkúlur en
síðan héldu aðeins örfá
þeirra velli. Sömu sögu er reyndar að
segja af fyrirtækjum í bílaiðnaði í
Bandaríkjunum. Fjöldi slíkra fyrir-
tækja varð til en aðeins þrjú era nú
við lýði. Æði greip um sig hér vegna
internetfyrirtækjanna og margir
keyptu án þess að gömul gildi um veltu
og arðsemi væru höfð að leiðarljósi.
Nú er komið að skuldadögum og eins
konar lúsahreinsun á sér stað og gríð-
arlega miklir peningar brenna upp.
Markaðurinn er að hegna fjárfestum
og það hafa tapast trilljónir dollara,"
segir hann.
Guðmundur Franklín segist ekki
ætla að spá því að kreppuskeið sé að
renna upp í bandarísku efnahagslífi.
Það velti á því hvemig Japan reiði af
en þar séu miklir fjárhagserfiöleikar
að sliga efnhagslíflð. Nikkel-verðbréfa-
vísitalan sé í mikilli lægð og þar sjái
ekki fyrir endann á fallinu. Stöðnun
ríki í japönsku atvinnulífi. Líkur séu á
því að annað stærsta hagkerfi heims-
ins hrynji. Japanar glimi við gríðarleg-
an vanda sem stafi af því að jeninu sé
haldið uppi með handafli. Hátt gengi
valdi því að útflutningur hafi dregist
saman og efnahagslifmu sé haldið
gangandi á erlendum lánum sem beri
háa vexti á meðan stýrivextir innan-
lands séu 0,02 prósent. Sem dæmi um
ástandið sé á annan tug stærstu banka
Japans undir smásjá hjá Fiths Rating
Service sem sé eitt hið virtasta fyrir-
tæki á sviði fjármálaeftirlits. Japan sé
því að nálgast leiðarenda.
„Þama er um að ræða risavandamál
og mikið áhyggjuefni. Springi blaðran
og Japan fer niður á hnén munu fleiri
hagkerfi fylgja á eftir og stutt verður í
heimskreppu. Komi heimskreppa
verðum við að vona að hún standi
stutt," segir Guðmundur Franklín. -rt
Verðið á þeim
gula hrynur
Pv7 GRINDAVÍK:
Það hýrnaði yfir skipverjum á
Aski GK 65 á dögunum, því tvo daga
fyrr í vikunni komu þeir til Grinda-
víkur með 15 tonn hvorn dag, síðan
með 10 tonn og loks í gær með 5
tonn, eða um 50 tonn á fjórum dög-
um sem er mikið fyrir lítinn bát. í
allan vetur hafa þeir félagar barið
sjóinn án mikils árangurs, fiskleys-
ið hefur verið ótrúlegt þar til nú.
En einn galli er á þessari gjöf
Njarðar, að sögn Jens Óskarssonar
útgerðarmanns Asks GK 65 og
Manna GK 38. „Það er nú hrun frá
degi til dags á fiskmarkaðnum
núna, verðið á þessum fína þorski
fór niður í 172 krónur kílóið í dag,
en var í 220 krónum," sagði Jens.
-ÞGK/JBP
DV-MYND ÞORSTEINN G. KRISTJÁNSSON.
Mokafli eftir rýra mánuði
Skipverjar á Aski koma til Grindavíkur meö fallegan og góöan þorsk. Þeir hafa
fengiö mokafla í þessari viku en verðlagiö lækkar og spillir fyrir gleöinni.
Stórútkall
vegna Ursúlu
Sjaldan þykir hafa
hlaupið eins mynd-
arlega á snærið hjá
Reykjavíkurlöggum
og sjúkraflutningamönnum
slökkviliðsins og aðfaranótt fóstu-
dagsins. Úrsúla
blessuð missti
takið á súlunni á
veitingahúsinu
Club 7 og skall
berstrípuð á gólfið
með háum dynk. í
ofboði var hringt
á sjúkrabíl enda
ekki á hverjum
degi sem Úrsúlur lenda í vinnu-
slysi. Sérfræðingar heita pottsins
fullyrða að aldrei fyrr hafí við-
brögð björgunarmanna verið eins
snör. Tveir sjúkrabílar ruku af
stað í skyndi og sagt er að flestir
lögreglubilar borgarinnar hafi tek-
ið stefnuna á Club 7. Meira að
segja vaktmenn á tækjabíl slökkvi-
liðsins töldu bráðnauðsynlegt að
vera viðbúnir með fullbúinn tækja-
bíl. Munu færri hafl komist að en
vildu til að bera stúlkuna út í
sjúkrabílinn...
Gríðarlegar vinsældir
Grafarvogskirkjan hans séra
Vigfúsar Þórs Árnasonar ku vera
ein alvinsælasta kirkja lands-
mundir. Menn
velta fyrir sér
ástæðum en tíðar
beinar sjónvarps-
útsendingar á
sjónvarpsstöð
Árna, sonar Vig-
fúsar, á Skjá ein-
um eru taldar
valda þar nokkru
um. Ekki eru það
bara almennar messur, giftingar,
fermingar og skírnir sem trekkja
að. Nú eru það jarðarfarirnar sem
farnar eru að njóta þvílíkra vin-
sælda að færri komast að en vilja.
Þá er ekki bara átt við venjulega
kirkjugesti því líkin streyma
einnig að og allir vilja nú láta
jarða sig frá Grafarvogskirkju. Seg-
ir sagan að farinn sé að myndast
biðlisti og eins víst að byggja verði
kæligeymslu við kirkjuna eða þá
að fara að jarða í ákkorði...
Líkið þarf ekki gjafir
Heyrst hefur í heita þottinum að
vinsældir jarðarfara í Grafarvogs-
kirkju séu hreint ekki bara bundn-
ar við þá ágætu kirkju. Við flestar
jarðarfarir sé nú
fullt út úr dyrum
og jafnvel enn
fleiri mæti í erfl-
drykkkju eftir
hinar kirkjulegu
athafnir. Ástæðan
er sögð ágætur
pistill Flosa
Ólafssonar leik-
ara í DV fyrir nokkru. Þar velti
hann vöngum yfir fermingum og
miklum kostnaði þeirra sem þyrftu
jafnvel að mæta í hverja ferming-
una af annarri og alltaf með gjafir.
Því hafi hann sjálfur tekið upp á
því að hætta að mæta í fermingar
og bara farið að mæta í jarðarfarir.
Enga gjöf þyrfti að kaupa fyrir lík-
ið og svo væri ókeypis veisla á eft-
Sannur vinur vallarins
Davíö Oddsson forsætisráðherra
er nýbúinn að klára nýja húsið sitt
við Skerjafjörðinn. Aö undanförnu
hefur mátt sjá kappann flytja fógg-
ur sínar úr Lyng-
haganum. Þó
1 ýmsir hafi viljað
leggja flugvöllinn
niður sökum há-
vaða og ónæðis þá
hefur Davíð aldrei
heyrst kvarta und-
an slíku þótt hann
hafi búið í næsta
nágrenni hans. Flutningurinn nú,
og það enn nær vellinum, þykir
benda til að hann hafi sérstaka
unun af flugvélagný. Þá þykir þessi
flutningur Davíðs síst benda til að
völlurinn muni fara úr Vatnsmýr-
inni eftir 2016...