Dagblaðið - 27.03.1976, Qupperneq 11

DAGBLAÐIÐ LAUG AKDAGUR 27. MAKZ 1976.
11
Geta Rússar tekið Yestur-
Evrópu með skyndiinnrós?
beita kjarnorkuvopnum gegn
innrásarliðinu og hefja atóm-
stríð? Niðurstaða spárinnar er
að ákvörðun um beitingu kjarn-
orkusprengja yrði ekki tekin
fyrr en það væri örðið of seint.
Þá mundi notkun atómvopna
deyða fleiri borgara í Vestur-
Þýzkalandi en hermenn
kommúnista. Sennilega,
segir í spánni um útkomu
þessara átaka, yrði niðurstaðan
hjá NATO sú að beita ekki
kjarnorkuvopnum.
Þjálfaðir til að
œða í dauðann
Hernaðarsérfræðingar
brezka tímaritsins Economist
eru ekki sammála NATO-
foringjanum í Times. Tíma-
ritið sp.vr: ,,Er þetta rétt cða
rangt?” „Vissulega þarf
Atlantshafsbandalagið að vera
viðbúið skyndiárás. Hersveitir
Varsjárbandalagsins eru búnar
og þjálfaðar til hraðrar sóknar.
Þær eru vel búnar vélum, hafa
lítinn bakstuðning, og þær eru
þjálfaðar í að sækja fram
þangað til þær missa svo marga
menn að önnur herdeild þarf
að leysa þær af hólmi.”
Times fullyrti aó herlið Var-
sjárbandalagsins gæti farið yfir
landamærin og inn í Vestur-
Þýzkaland innan þriggja
stunda frá því að það fengi
fyrirmæli um að halda af stað.
Hins vegar mundi það taka her-
sveitir Atlantshafsbandalags-
ins tíu klukkustundir að koma
sér fyrir í varnarstöðu og
sumum hersveitum NATO
mundi það reynast enn flókn-
ara viðfangsefni. Economist
segir það NATO til varnar að
allnokkrar sveitir þess banda-
lags séu nú þegar í stöðvum við
landamærl Vestur- og Austur-
Þýzkalands. Þær hafi vopn sem
geti grandað skriðdrekum og
fundið þá, jafnvel að næturlagi.
Tímaritið er ekki sátt við þá
fullyrðingu að kommúnistar
gætu án tafar ruðzt fram hjá
því liði NATO sem er til varnar
við landamærin.
Þá muni Atlantshafsbanda-
laginu takast að koma liði sínu í
varnarstöðvar áður en Sovét-
menn og fylgilið þeirra geti
komizt alla Ieið að þeim
stöðvum sem NATO ætlar að
verja innan Vestur-Þýzkalands.
NATO hefur
meira lið
NATO-foringinn, sem vitnaó
er til í blaðinu Times, segir að i
Austur-Þýzkalandi séu tuttugu
herfylkí Sovétmanna og sex
herfylki Austur-Þjóðverja.
Gegn þeim standa í Vestur-
Þýzkalandi, Belgíu og Hollandi
ríflega tuttugu og fimm her-
fylki Atlantshafsbandalagsins.
Það eru fleiri menn í herfylkj-
um NATO en kommúnista.
Kommúnistar væru því liófærri
i þessari viðureign. Tímaritið
Economist leggur áherzlu á að
með innrás í Vestur-Þýzkaland
mundu Sovétmenn „opna gátt-
ir” fyrir árás NATO-ríkja
annars staðar á valdasvæði
sínu.
Ef Sovétmenn hygðust hins
vegar beita öllu liði Varsjár-
bandalagsins í innrás í Vestur-
Þýzkaland yrði hún ekki
lengur skyndiárás.
Njósnurum NATO mundi
takast að komast á snoðir um
liðsflutninga, sem til slíks
þyrfti, og NATO gæti verið við
öllu búið.
/
forystumönnum hennar á
hverjum tíma sú handbók efna-
hagsafkomu, að til þessa hefur
ekki þótt fært að leggja til al-
varlegrar atlögu við það að
koma upp iðnvæðingu hérlend-
is, að því marki, að þjóðin gæti
söðlað algerlega um frá þcirri
blekkingarstefnu, sem haldið
er uppi með þeim falsrökum, að
íslendingar séu „stóriðjuþjóð”
á sviði fiskframleiðslu og eigi
að vera slík um aldur og ævi.
En það er ekki einasta, að
stjórnmálamenn hafi skýlt
þessum „stóriðjurekstri”
okkar, fiskiðnaði, með blekk-
ingum og þrjózkufullum full-
yrðingum, heldur hefur innan
þessa atvinnureksturs viðgeng-
izt svo geigvænleg svikamylla
og lagabrot, að enginn annar
atvinnurekstur hefur átt eins í
vök að verjast fyrir siðgæðisvit-
und almennings, og skipstjórn-
armenn margir, sem eru þess
úmkomnir að taka sér frí stóran
hluta ársins til þess að þurfa
ekki að greiða skatt af fullum
árstekjum, eins og venjulegir
borgarar, staðnir að því að
þverbrjóta veiðiheimildir, sem
löggjafinn setur, og fara að eig-
in lögum varðandi veiðikvóta
og aflamagn.
Einnig er það mikil blekking
þegar ráðamenn okkar halda
því fram að batamerki í efna-
hagsmálum annarra þjóða, t.d. í
Bandaríkjunum boði stóraukna
fiskneyzlu almennings þar.
Þessu er þveröfugt farið. Aukin
peningaráð meðal almennings
erlendis þýðir aukna neyzlu á
dýrari kjöttegundum og ann-
arra rétta framleiddum úr
kjöti.
Enn ein blekking, sem tíðum
hefur verið klifað á hérlendis
er, að okkur íslendingum beri
siðferðileg skylda til þess að
varðveita fiskimið okkar með
tilliti til þeirra heimshluta, þar
sem enn búi fólk við næringar-
skort eða hungur! Staðreyndin
er hins vegar sú, að við Íslend-
ingar höfum aldrei selt fisk að
neinu marki til þeirra þjóða,
sem eiga við mestan matarskort
að búa, enda slíkar þjóðir ekki
vanar fiskneyzlu og myndi auk
þess ekki vera keppikefli fyrir
Islendinga að skipta við þær
þjóðir, jafnvel ekki á grund-
velli vöruskipta, enda aldrei
sótzt eftir slíku af okkar hálfu,
þrátt f.vrir fögur ummæli í garð
hinna sveltandi.
Það mun því mikið vatfi
renna til sjávar áður en við
Íslendingar sækjumst sérstak-
lega eftir að skipta við aðrar
þjóðir en þær, sem eru færar
um að greiða okkur í bein-
hörðum gjaldeyri eða selja
okkur þær vörur, sem við höf-
um mesta þörf fyrir til brýn-
ustu nauðsynja, og alltaf fjölg-
ar þeim tegundum jafnt og
þétt, og eru kartöflur og smjör
nýjasta dæmið um þær.
sparifé allra, hvort sem þeir
eru gamlir eða ungir. En hvað
gerði vinstri stjórnin til að
koma i veg fyrir það?
Kauphækkanir, sem áður voru
nefndar, voru stórlega verð-
bólguaukandi, eins og að var
staðið. Þá er gripið til þess ráðs
að stórhækka bankavexti, bæði
inn- og útlánsvexti. Nú skyldi
verðbólgan barin niður og
bættur hagur hinna öldruðu!
Engar aðgerðir ríkisstjórnar-
innar munu hafa verið eins
verðbólguaukandi og þessi
vaxtahækkun. Þar virðist engin
vitglóra hafa komið nærri. Allt
verðlag í landinu stórhækkaði.
Iðnaðurinn lenti í erfiðleikum
vegna vaxtahækkunarinnar
ofan á kauphækkunina, og
fleira, sem sagt, at-
vinnuvegunum var gert stórum
erfiðara fyiir með þessari
ráðslöfun og heimatilbúna
verðbólgan hélt áfram að
magnast.
Það, sem vinsi.i sijórnin átti
að gera — og gera strax — var
að vísitölubinda allt innstæðufé
í bönkum og sjóðum en lækka
heldur vexti. Þá væri staða at-
vinnuveganna öll önnur en nú
er. Það er sjálfsagt að gera
þetta nú, þótt seint se. Væri
það gert, væri hægt að
stórlækka vexti bæði á
innistæðufé og öllum
útlánum. Raunar kemur
vaxtagreiðsla al iillum erlendu
lánunum í veg fyrir, að hægt é
að færa niður bankavexti eins
og áður var hægt, meðan gjald-
eyrisstaðan var betri.
Sparifýáreigendur munu
tvímælalaust sætta sig við lága
vexti af fé sínu, eigi þeir það
tryggt, að það minnkaði ekki að
verðgildi að sama skapi og
verðbólgan ykist. Lækkuðum
útlánsvöxtum mundi þá einnig
fylgja, að það yrði að
vísitölubinda, að nokkrum
hluta öll útlán. En til að koma í
veg fyrir samdrátt á
nauðsynlegum framkvæmdum
og atvinnu, mætti ekki setja
fulla vísitölubindingu á útlán
— og enga á skuldir, sem búið
væri að stofna til.
Hæfileg verðbólga er fram-
takskrefjandi og ætti að tryggja
nægilegaatvinnuí landinu Full
vísitölutiygging á innsheðufé
en takmörkuð á útlán og
störlækkaðir vextir æitu að
draga úr óþarfa neyzlu i þjóð-
félaginu og þar með minnka
innflutning. Meira jafnvægi
ætti að komast á inn- og út-
flutning.
Þá vil ég koma aftur að
lifev rissjóðnum. Eg hef lengi
verið þeirrar skoðunar, að það
ætti að vera einn lífeyrissjóður
fyrir alla landsmenn. Það er
hróplegt ranglæti, að fólk, sem
þjöðin hefur greitt eða séð fyrir
aðstöðu til margfaldra launa á
við það, sem vinnur að
framleiðslustörfum í
Sú blekkingar-staðhæfing, að
mestu efnahagserfiðleikarnir
séu að baki, ef landhelgisút-
færslan fái staðfestingu fellur
um sjálfa sig, þegar þess er
gætt að efnahagsvandræði okk-
ar eru nú fyrst að komast á
alvarlegt stig og munu haldast
um langan tíma nema snögg-
lega verði söðlað um í atvinnu-
málum og framtíðaráform
byggð á þeirri orku, sem til
staðar er í landinu sjálfu, jarð-
varma og fallvötnum. — Þessi
náttúruauðæfi eru mælanleg,
snertanleg og ótakmörkuð, að
því að bezt er vitað, gagnstætt
því, sem fiskimiðin eru.
Varðandi landhelgisdeiluna
sjálfa og málefni henni tengd,
er hagsmunum okkar bezt
borgið með bráðabirgðasam-
komulagi við þær þjóðir,
sem hingað hafa sótt um veiði
réttindi og við leyfðum áður
veiðar hér við land, þ.á m. Hlng-
lendingum. — Hafréttarráð-
stefnan mun í fyllingu timans
skila þeim hafréttarsáttmála,
sem viö, ásamt öðrum þjóðum
munum sitja að, og núverandi
vfirgangur Breta með aðstoð
herskipa sinna á íslandsmiðum,
eða aukin umsvif íslendinga
sjálfra með auknum skipa- eða
flugvélakosti, mun ekki hafa
nein áhtif á niðurstöðu hafrétt-
arráðstefnunnar.
Það er því mjög misráðið,
vægast sagt, að ætla þjóðinni
við þær aðstæður sem nú ríkja.
þjóðfélaginu, skuli fá margföld
laun úr lífeyrissjóði í
samanburði við verkafólkið,
setn í raun og veru heldur
þjóðfélaginu uppi og stendur
þar með undir háu launa-
greiðslunum.
Nú verður því borið við, að
hálekjumennirnir borgi svo
niikið t lífeyrissjóði og þeir eigi
þetta fé og það vísitölutryggt!
Þeir eiga það af þeirri ástæðu,
aö þjóðfélagið, eða öllu heldur
ráðamenn þess, hafa komið sér
saman um að mismuna
þegnunum á þennan hátt. Og
þið, sem teljið ykkur málsvara
vinnandi fólks og puntið ykkur
með því að kalla ykkur vinstri
menn, standið einnig að þessu.
Til hvers var vinstri stjórn
stofnuð úr því að þið unnuð
ekki að neinu þeirra mála, sem
hér hafa verið nefnd?
Hátekjumaðurinn, hver sem
hann er, sem greiðir i sinn
lífeyrissjóð, kannski tífalt á við
verkakonuna og verkamanninn
með sin 55-60 þúsund á mánuði,
veit miklu minna af sinni
lifeyrissjóðsgreiðslu en
verkamaðurinn af sinni. Því er
það réttlætismál, að hátekju-
maðurinn greiði hlutfallslega
af sinum háu tekjum og þa' i
einn sameiginlegan sjóð, og að
öllum sé svo greitt jafnt þegar
til útborgunar kemur. Það væri
nokkur leiðrétting á þvi
ósamræmi sem er á
kaupgreiðslum i dag.
að taka á sig nýjar skaltaálög-
ur, vegna aukinnar starfsemi
landhelgisgæzlu eðaskipakaupa
erlendis frá, á sama tíma og
þjóðin, allur almenningur
hefur vart undan að átta sig á
Kjallarinn
Geir R. Andersen
nýrri skriðu verðhækkana
brýnustu lífsnauðsynja, að af-
stöðnum átökum á vinnumark-
aðnum, og sem gerðu þjóðar-
búið nokkrum milljörðum fá-
tækara.
Það mun skipta miklu fyrir
Island, hvort þjóðin og forystu-
menn hennar munu geta fengið
Til er svo önnur leið, sem
gæti komið til athugunar. Það
er að greiða öllum jafnt fyrir
jafnar vinnustundir, einnig til
dæmis ráðherrum, banka-
stjórum, prófessorum, verk-
fræðingum og svo framvegis.
Kjallarinn
Gisli V. Vagnsson
Það mundi stórlega létta á
ríkissjóði og atvinnuvegunum.
Eg hef heyrt þessa háu herra
halda því fram að þeir séu
búnir að eyða beztu árum ævi
sinnar í nám — verið í skóla
það af sér að takmarka að veru-
legu leyti þann afæturekstur,
sem sjávarútvegur hefur verið
á undanförnum árum\ og snúa
lífsskilyrðum í þessu landi við
með allsherjar iðnvæðingu
byggðri á orku þeirra auðlinda
sem við höfum átt í landinu frá
upphafi.
í þessum efnum ætti ís-
lendingum ekki að vera meiri
vandi á höndum en Svisslend-
ingum, sem hafa engin auðæfi í
landi sínu, önnur en fallvötn,
er þeir nota til uppbyggingar
síns iðnaðar, og þurfa að flytja
inn flest hráefni til hans og
leggja því sérstaka stund á iðn-
að, sem lítið efni þarf til, en
krefst í þess stað mikils vinnu-
afls og kunnáttu á verkfræði-
og tæknisviði.
En til þess að þetta geti gerzt
hér, verða forráðamenn íslend-
inga að losna undan þeim
hugarfarsáhrifum kommúmsta,
að halda að fjármagn, sem veitt
er inn í landið til uppbyggingar
iðnaðar, bindi þjóðina á klafa
erlends auðvalds.
Núverandi atvinnuhættir Is-
lendinga eru einhæfir, einangr-
aðir og kostnaðarsamir og eru
vísastir til að halda þjóðinni um
langan aldur frá þeim lífsskil-
yrðum, sem við höfum stöðugt
keppt að, en ekki tekizt að
höndla enn sem komið er,
nefnilega efnahags- og atvinnu-
öryggi.
A
kannski til þrítugsaldurs og
kosta til þess stórfé. Auðvitað
er þetta þeirra mál. Til að losna
við þessa pínu gátu þeir farið í
framleiðslustörfin. Verkamenn
og sjómenn byrja margir að
vinna við framleiðslustörfin 11-
12 ára, algengt 14-16 ára, og
halda því áfram til
áttræðisaldurs, ef þeir lifa svo
lengi. Þess vegna getur ríkið
byggt allskonar skóla yfir þá,
sem kjósa heldur að fara þá
leiðina, lagt til allskonar tæki
og launað kennara.
Það eru undirstöouat-
vinnuvegir þjóðarinnar, sem
standa undir öllu þessu kerfi,
verkamenn, iðnaðarmenn og
sjómenn. Eg játa það fúslega,
að þjóðinni er nauðsynlegt að
hafa vel menntaða stétt manna
á fjölmörgum sviðum. Þeir eru
eins nauðsynlegir og verka-
menn til sjós og lands. Þar
styður hver höndin aðra. Því
ætti launamismunurinn að vera
miklu minni en nú er. Allt
þetta og margt fleira ættu
þessir forsvarsmenn vinnandi
fólks að taka til athugunar.
„Islandi allt” var einu sinni
sagt. Mér finnst að þetta hafi
gleymzt í kapphlaupinu mikla,
sem nú er um meiri og meiri
lífsþægindi.
Gísli V. Vagnsson,
Mýrum.