Dagblaðið - 26.04.1977, Qupperneq 2

2
DAGBLAÐIÐ. ÞRIÐJUDAGDR 26. APRÍL 1977.
Elliðaámar,
Tjörnin og
ALGAE
(Þörungar)
Oft hefur mér dottið í hug
hvað verði um Elliðaárnar eftir
svo sem 20 ár.
Sjálfsagt er það algert eins-
dæmi, að „laxveiðiá“ skuli
renna í gegn um eitt hverfi
höfuðborgar. Það mun líka al-
gert einsdæmi, að búið er nær
alveg að eyðileggja lífríki ánna
með vitlausu skipulagi, með því
að þrengja að ánum eins og
orðið er.
Fyrir nokkrum árum var
Hestamannafélaginu Fáki leyft
að byggja hesthús, þar sem
áður voru „efri veiðimannahús-
in“ svokölluðu. Hesthúsin voru
síðan færð, en ekki nógu langt í
burt. Komið hefur verið upp
hlaupabraut á árbökkunum,
allt of nálægt ánum, þvi öll
umferð í nágrenni lítillar ár
hlýtur fyrr en síðar að eyði-
leggja lífríki hennar.
Vatnasvæði Elliðaánna, allt
upp í Helluvatn og áfram upp í
Hólmsá, er vafalaust mjög gott
klaksvæði frá náttúrunnar
hendi, en nú er svo komið að
aðeins einn og einn lax kemst
upp í þetta klaksvæði, vegna
þess að fyrir löngu er búið að
girða fyrir árnar með tilkomu
Rafmagnsveitunnar og þeim
mannvirkjum sem virkjuninni
tilheyra.
Hvað á nú að gera við árnar?
Mér hefur dottið í hug að
nota Elliðaárnar sem veiði-
svæði fyrir unglinga Reykja-
víkurborgar á meðan enn er
hægt að tala um Elliðaárnar
sem laxveiðiár.
Æskulýðsráð Reykjavíkur-
borgar vinnur sjálfsagt mjög
gott og þýðingarmikið starf, en
það er takmarkað, sem ungling-
ar geta dundað sér við leiki, en
allt útilíf hlýtur að dreifa hug-
anum frá götulífinu, sem mörg-
um unglingnum hefur reynzt
óhollt, eða beinlínis hættulegt,
svo ekki sé meira sagt.
Elliðaárnar og vatnasvæði
þeirra ætti bókstaflega að
„fylla“ af fiski, urriða, bleikju
og öðrum smáfiskategundum,
sem unglingar höfuðborgarinn-
ar gætu síðan veitt við holla
útiveru í fögru umhverfi.
Að sjálfsögðu þyrftu sér-
fræðingar okkar um vatnafiska
að leggja hér á ráðin, og eins
þyrfti auðvitað að „skipu-
leggja“ þessar veiðar, eins og
svo margt annað, sem við erum
að skipuleggja hjá okkur.
Eins og er eru Elliðaárnar að
því er virðist aðeins leikvangur
þeirra, sem hafa nokkur pen-
ingaráð, og yfirleitt sýnist mér
að laxveiði á íslandi sé komin í
það óefni, að aðeins „amerísk-
ir“ milljónarar og nokkrir „al-
vöru“ milljónarar íslenzkir geti
stundað þetta sport.
Úr þvl ég fór að skrifa um
Elliðaárnar er kannski ekki úr
vegi að geta hér lítillega um
Tjörnina okkar Reykvlkinga,
perlu höfuðstaðarins.
Tjörninni okkar hefur verið
lítill sómi sýndur, og er nú
svo komið, að llfrlki hennar
hefur þvi sem næst verið eytt,
og er Tjörnin að verða að
„drullupolli", sem vart mun
prýða höfuðborgina í framtið-
inni, ef ekkert verður að gert.
í gamla daga safnaðist mjög
mikið „slý“ um alla Tjörnina,
og voru menn á bátnum fengnir
til þess að slæða þetta slý og
fjarlægja. Þarna held ég að hafi
ekki verið rétt að farið.
Slýið er ekki neinn „óþverri" '
heldur er hér um að ræða
ALGAE, þörunga, sem nauð-
synlegir eru öllu lifriki á jörð-
inni.
Algae alls konar eru raun-
verulega „jurtir" án róta, laufa
eða fræs, en innihalda blað-
grænu (chlorophyll), sem er
nauðsynleg öllu lifi á jörðinni.
Þessir þörungar vaxa einstakir
(single cell), eða i „nýlendum"
(colony of cells), eða marg-
skiptir þörungar (multiple
cells) sem gegna ákveðnum
hlutverkum við ákveðin skil-
yrði.
Slýið í Tjörninni er algae,
sem gegndi mjög mikilvægu
hlutverki, því þessir þörungar
bæta vatn með því að mynda
súrefni, hreinsa vatn af skað-
legum kolsýringi og jafnvel
hreinsa vatn af gerlum.
Svo mikið er hægt að láta af
úrgangsefnum i vatn, að venju-
legir algae dugi ekki til þess að
gegna þvi hlutverki, sem þeir
geta afkastað, t.d. alls konar
fosfórefni og alls konar nítröt
frá verksmiðjum. Myndast þá
nýir algae, sem nærast á þess-
um úrgangsefnum, sem þeim
Elliðáarnar eru sibreytilegar.
Hér sjást árnar í klakaböndum.
Þær eru nú orðnar sumarlegri,
enda er laxlnn væntanlegur
innan tíðar.
var aldrei ætlað, og margfald-
ast mjög skjótt eða sem næst
með sprengihraða. Þegar svo er
komið eru þessar annars nauð-
synlegu lífverur orðnar stór-
hættulegar.
Þétia gæti auðveldlega hent í
Elliðaánum.
Við Islendingar hljótum að
eiga einhverja vísindamenn á
þessu sviði sem eru vel að sér í
þessum fræðum. Þvi það er
ekki nóg að hugsa um LAXINN
einan.
Að endingu þetta: Látum í
guðanna bænum náttúruna sem
mest i friði, og MENNINGIN
má líka verá með þótt hún eigi
hér ekkrbeinlinis heima, þvi
þetta bjargar sér sjálft, EF
ÞAÐ FÆR AÐ VERA I FRIÐI.
Mér datt þetta (svona) i hug.
7877-8083
Bensínstöðin við Vitatorg —
kvöldsalan veldur truflun
Valgeir Helgason, Hverfisgötu
83 hringdi:
Valgeir spurði hvort fyrir-
hugað væri að færa bensín- og
greiðasöluna við Vitatorg.
K
Biikkbeljurnar þurfa sopann
sinn á kvöldin jafnt og á öðrum
timum sólarhringsins.
Stöðin er opin fram eftir á
kvöldin og veldur íbúum
nágrennisins óþægindum og
truflar svefnfrið þeirra. DB
hafði samband við Finn
Kristinsson hjá skipulagsdeild
borgarverkfræðings vegna
fyrirspurnar Valgeirs. Finnur
sagði þessa bensínstöð sérstaka
að þvi leyti, að hún heyrir ekki
undir neitt sérstakt oliufélag,
heldur er hún rekin sem einka-
fyrirtæki. Stöðin er á eignarlóð
.og eigandi fyrirtækisins hefur
léigusamning við
lóðareigandann. Það er
því ekki beint I valdi skipulags-
yfirvalda að segja til um, hvort
stöðin eigi að fara eða vera, á
meðan eigandinn hefur til-
skilin leyfi t.d. frá brunamála-
stjóra. Þessi stöð er utan við
það dreifikerfi, sem unnið er
eftír hvað varðar staðsetningu
bensinstöðva i borginni.
Yfirleitt eru bensinstöðvar á
leigulóðum 1 eigu borgarinnar,
þannig að hægt er að hafa áhrif
á staðsetningu þeirra, en svo er
ekki í þessu tilfelli.
LEIÐINDASKRIF UM SUND-
LAUGARNAR í VELVAKANDA
Kristján Kristjánsson hringdi:
Vegna leiðinlegra ummæla
Svövu Sveinbjörnsdóttur i
Velvakanda Morgunblaðsins
20. apríl. sl. um sóðalega um-
gengni i sundlaugunum í Laug-
ardal, vil ég taka eftirfarandi
fram: Þar sem ég hef mörg und-
anfarin ár verið daglegur
gestur í laugunum get ég
fullyrt að hreinlæti þar er með
afbrigðum gott og ekki hvað
sízt umgengni starfsfólks. Hins.
vegar er hægt að ímynda sér, að
þar sem hundruð eða þúsundir
gesta fara um daglega, geti ver-
ið um misjafna umgengni að
ræða. Það hefur t.d. komið
fyrir, að sundlaugarnar hafa
verið tæmdar vegna sóðaskapar
sundlaugargesta. Starfsfólk
sundlauganna á ekki nema gott
eitt skilið fyrir góða og'hrein-
lega umgengni. Sundlaugar-
gestir kunna sig líka að jafnaði
mjög vel og henda rusli í þar til
gerðar kröfur. Þeir, sem henda
rusli á gólfið, heyra til algerra
undantekmnga, en slík undan-
tekning virðist hafa verið hvati
að hinum leiðinlegu skrifum
Svövu.
Sundlaugarnar eru fjölsóttar,
sérstakiega á heitum sólar-
dögum, enda sund holi og góð
íþrótt.
V