Dagblaðið - 31.05.1977, Blaðsíða 2

DAGBLAÐIÐ. ÞRIÐJUDAGUR 31. MAl 1977.
2
*
LeðursKór
1. Kr. 5980.-
2. Kr. 5550.-
3. Kr. 4950.-
4. Kr. 4950.-
5. Kr. 4950.-
Margir litir
Póstsendum
Af hverju velur fisksjúkdómanefnd
Opnum
sund-
staðina
á kvöldin
Stcinunn Friðgeirsdóttir
hringdi og bað DB að koma
þeirri uppástungu á framfæri
til borgaryfirvalda og annarra
sem með þau mál hafa að gera
að sundstaðir yrðu hafðir opnir
á kvöldin. Hún kvaðst sannfærð
um að þá myndu unglingar
leita þangað i stað þess að fara
á Hallærisplanið. Sjálf kvaðst
Steinunn vera utan af landi og
þar væru laugar yfirleitt opnar
til 10—11 á kvöldin og þangað
færu allir. ba'ði ungir og
gamlir. Fannst henni að svipað
fyrirkoinulag mætti taka upp
ekki auðveldustu lausnina?
—eru nef ndarmenn hræddir við niðurstöður erlendra sérf ræðinga?
Sveinn H. Skúlason skrifar:
Svar við bréfi Einars Hann
essonar, fulltrúa veiðimála-
stjóra í Dagblaðinu, 25.5. ’77.
Enn hefur Einar Hannesson
ráðist fram á ritvöllinn á fullri
ferð með stórum lýsingarorðum
um Skúla á Laxalóni. Einar var
hér fyrir nokkrum árum iðinn
við að verja gerðir veiðimála-
stjóra er haldið var fram að
regnbogasilungurinn væri allra
fiska sjúkastur. Eftir að rann-
sóknir erlendra sérfræðinga
hafa leitt annað í ljós, hefur
Einar nú haft fremur hljótt um
sig og hélt ég sannarlega að
hann hefði fengið lexíu sem
dygði. En nú er hann byrjaður
á ný.
I lesendabréfi í Dbl. þann
25.5. ’77 fær Skúli sendingu og
er m.a. sakaður um að snúast
með heift til varna þegar sagt
er að fiskur hans sé sýktur og
að hann hafi vitað það i langan
tíma og látið vitandi vits sjúkan
fisk í margar bestu veiðiár
landsins siðastliðið sumar. Við
skulum nú aðeins líta á málið
frá sjónarhóli Skúla og hans
nánustu.
í rúm 20 ár var Skúla neitað
um heilbrigðisvottorð vegna
regnbogasilungsins. Þá þurfti
að leita til veiðimálastjóra.
Þegar fisksjúkdómanefnd var
stofnuð voru henni send bréf
1971 og 1972. Þessi bréf voru
send í ábyrgð og kvittanir eru
til, en aldrei barst svar. Ekki
voru bréfin endursend, þannig
að bréfin lentu í réttum hönd-
um (ath. að um opinbera nefnd
er að ræða). Loks er lögfræð-
ingur Skúla hótar málsókn
vegna fjárhagstjóns er Skúli
verður fyrir, vegna allra þeirra
pantana er neita verður, vegna
skorts á heilbrigðisvottorði,
skipar landbúnaðarráðherra að
fiskurinn skyldi rannsakaður
erlendis. Fyrr heyrðist ekki í
fisksjúkdómanefnd. Þá voru
tekin sýni og þau send til Dan-
merkur. Maður hefði nú haldið
að fisksjúkdómanefnd myndi
senda Skúla niðurstöðurnar er
þær bærust. Nei, þeir lögðust
ekki svo lágt. Skúli varð að afla
sér upplýsinga um þær frá Dan-
mörku. Eftir þetta hefur Skúli
fengið heilbrigðisvottorð um-
yrðalaust. Siðan hafa sýni verið
tekin nokkrum sinnum og alltaf
hefur niðurstaðan orðið hin
sama. Aldrei hefur fisksjúk-
dómanefnd tilkynnt Skúla um
niðurstöðurnar, utan einu sinni
og var það nú nýverið. Hann
hefur orðið að afla sér þeirra
sjálfur frá hinum erlendu sér-
fræðingum.
Þessi formáli er nauðsynleg-
ur ef líta á núverandi mál í
réttu ljósi. Snúum okkur nú að
því.
Vorið 1976 verður Skúli var
við eitthvað óeðlilegt í dauðum
seiðum. Skúli átti um þetta
leyti leið til Noregs og tók með
sér nokkra fiska. Það hefði ef
til vill átt að snúa sér til fisk-
sjúkdómanefndar. En hver vill
leita til aðila er hvorki svara
bréfum né hafa fyrir því að
tilkynna niðurstöður. Þar að
auki hafa meðlimir nefndarinn-
ar gefið yfirlýsingar um tækja-
skort, sérfræðingaskort og fjár-
skor’t (tækja- og sérfræðinga-
skortur myndi sumstaðar vera
nef nt getuskortur).
Hinn 9. júní 1976 barst bréf
frá hinum norska sérfræðingi.
Á þessum mánuði hafði hann
ekki fundið neinn sjúkdóm I
fiskinum, en telur orsakanna
vera að leita til gamals fóðurs.
Bréfinu frá hinum norska sér-
fræðingi lýkur með þessum
orðum: „Undir öllum kringum-
stæðum er ekki þörf á neinni
meðferð annarri en þeirri að
fiskurinn má ekki fá þurrfóður,
sem hefur verið geymt það
lengi að það er orðið of gam-
alt“, tilvitnun lýkur.
Fulltrúi veiðimálastjóra,
opinber starfsmaður, segir full-
um fetum að Skúli hafi fengið
upplýsingar erlendis frá um að
fiskurinn væri sjúkur, en
samt sleppt honum í árnar. Er
þetta ekki atvinnurógur og
meiðyrði? Hin hliðin á því er,
að mikið álítur Einar Skúla
heimskan, að ætla honum að
selja sjúkan fisk í árnar.
Hverjum kæmi það að lokum
verst, nú engum öðrum en
Skúla sjálfum, þvl með því
myndi markaður eyðileggjast
um öll ókomin ár.
Siðan berst annað bréf frá
hinum norska sérfræðingi,
hinn 22.9. ’76 og enn hefur
hann ekki komist að niður-
stöðu, veltir fyrir sér ýmsum
möguleikum, en gerir engar til-
lögur um meðhöndlun. Hinir ís-
lensku sérfræðingar (sem
Einar segir að Skúli sé vondur
við), sem þjást af tækja- og
fisksérfræðingaskorti segjast
sjá á einni viku, eða var það á
einum degi, það sem norskur
sérfræðingur í fisksjúkdómum
(athugið: sérfræðingur), með
fullkomin tæki gat ekki fundið
á fimm mánuðum, eða reyndar
á einu ári, því fleiri bréf hafa
ekki borist.
Svo var það fyrir nokkru að
menn koma frá Keldum og taka
sýni. Jæja, við reiknuðum með
því að fá sendar niðurstöður
bréflega. Það var nú til of
mikils mælst. Einn daginn
kemur 1 fréttum útvarps og
sjónvarps að fiskurinn á Laxa-
lóni sé haldinn mjög smitnæm-
um sjúkdómi og gefið í skyn að
svo hafi einnig verið síðastliðið
sumar og að Skúli hafi selt vit-
andi um það fisk í árnar. Ég
verð að viðurkenna að við
ættum bara að þakka fyrir að fá
upplýsingar um niðurstöður
rannsóknarinnar, jafnvel þó
það sé hastarlegt að fá þær 1
gegnum fjölmiðla. Ég reikna
fastlega með þvi að Einar telji
það eðlilega aðferð að tilkynna
Skúla að fiskur hans sé sjúkur i
gegnum útvarp og sjónvarp.
Með því gefst nefnilega gott
tækifæri i leiðinni eða gera
heiðarleik Skúla tortryggileg-
an. Einar gerir mikið úr því að
Skúli skuli svara niðurstöðum
rannsóknarinnar með blaða-
mannafundi. Ég vil benda
Einari á það að það var fisk-
sjúkdómanefnd, sem fyrst
leitaði til fjölmiðla í þessu máli.
Einari finnst samt eftir sem
áður óeðlilegt að Skúli skyldi
tala við blaðamenn. En það vill
nú svo til, sem betur fer, að
íslenskir blaðamenn leita sann-
leikans og því, hvursu sárt það
er nú sumum, þá þarf í leitinni
að sannleikanum að kynna sér
málstað beggja aðila.
Einar segir að Skúli sýni það
með því að hafa hátt, að þá sé
það til varnar þvi að hann
skeyti ekkert um hagsmuni
fiskeldis í þágu heildarinnar.
Þetta eru gifuryrði byggð á því
að Einar hélt að Skúli hefði
haldið einhverjum upplýsing-
um leyndum síðastliðið
sumar. Eins og á undan er sagt
þá getum við sannað að svo er
ekki. Skyldi Einar Hannesson,
fulltrúi veiðimálastjóra opin-
ber starfsmaður og þar af leið-
andi maður sem ætla mætti að
gera ætti kröfur til um vissa
ábyrgð, ekki vera órólegur
núna og óska þess að sum orð-
anna mættu strikast út.
Þá kemur að kjarna málsins.
Skúli neitar því ekki að viss
einkenni hafa komið fram 1
fiskinum, en hann treystir bara
ekki niðurstöðum tækjalitlu
mannanna á Keldum (ath. enn
enginn sérfræðingur 1 fisksjúk-
dómum). Um er að ræða tjón
sem gæti numið allt að 60
milljónum króna. Skúli er
reiðubúinn að hlíta úrskurði
hinna erlendu sérfræðinga. Er
það ekki mjög auðveld lausn
fyrir fisksjúkdómanefnd að
kalla þessa menn hingað til að
staðfesta niðurstöður íslend-
inganna? En það skyldi þó
aldrei vera að þeir séu hræddir
um að niðurstöðurnar verði
þær sömu og eftir að slegist
hafði verið um regnbogasilung-
inn í rúm 20 ár? Enginn sjúk-
dómur, engin hætta.
Smá viðauki: Við áttum eftir að
senda regnbogasilungshrogn til
Frakklands er landbúnaðar-
málaráðuneytið stöðvaði alla
sölu frá stöðinni. Sent var út
heilbrigðisvottorð með öllum
lýsingarorðum þeirra á Keld-
um. Svar barst strax. „Sendið
allt út samkvæmt áætlun” og út
fóru hrognin. Nokkrum dögum
seinna kom framkvæmdastjöri
fyrirtækis þess er við skiptum
við í Frakklandi. Erindi hans
var að tryggja sér það að hann
fengi öll þau regnbogasilungs-
hrogn er stöðin gæti framleitt.
Ekki hræðast Frakkar heil-
brigðisvottorð þeirra á Keldum.
Hérna virðist vera að upphefj-
ast sami skollaleikur og átti sér
stað hér áður fyrr með regnbog-
ann. Heilbrigðisvottorð sögðu
„grunur um sjúkdóm”, kaup-
endur sögðu „sendið allt hvað
þið getið.”
Að lokum þetta. Ég veit að
Einar á eftir að senda inn mikið
af lýsingarorðum. Ég efa nú og
hef reyndar alltaf efað að Einar
semji þessar greinar sínar sjálf-
ur. Alla vega held ég að veiði-
málastjóri fái í það minnsta að
lesa bréfin yfir. Ef til vill hefur
þeim félögum sviðið það hvað
sárast í gegnum árin, hve fáir
hafa tekið upp hanskann (er
það reyndar nokkur?) fyrir
stofnun þeirra og þess vegna
fundið sig knúna til að þeysa
fram á ritvöllinn.
Skúli neitar því ekki að viss
einkenni hafa komið fram I
fiskinum, en hann treystir ekki
rannsóknum rannsóknarmanna
á Keldum.