Dagblaðið - 18.06.1980, Qupperneq 10

DAGBLAÐIÐ. MIÐVIKUDAGUR 18. JÚNÍ 1980
\
10
Útgsffandc DagbiaAifl hf.
■ rramkvmd—týóri: Sveinn R. Eyjójfsson. Ritstjóri: Jórtas Kristjánsson.
RHsHómerfuitiMÍ: Haukur Helgason. Fróttastjóri: Ómar Valdimarsson.
'Skrifstofustjóri ritstjómar Jóhannes Reykdal.
íþróttir Halur Sknonarson. Menning: Aðalsteinn Ingólfsson. Aðstoðarfróttastjóri: Jónas Haraldsson.'
Handrit Asgrimur Pábson. Hönnun: Hilmar Karisson.
niaðamenn: Anna Bjamason, Atíi Rúnar Halldórsson, Atíi Steinarsson, Ásgeir Tómasson, Bragi
Sigurðsson, Dóra Stefánsdóttir, Elín Albertsdóttir, Ema V. IngóHsdóttir, Gunnlaugur A. Jónsson,
Óiafur Gearsson, Sigurður Sverrisson.
Ljósmyncfir Ami Páfi Jóhannsson, BjamleHur BjamleHsson, Höröur Vilhjálmsson, Ragnar Th. Sigurðs-
son, Sveém Þormóðsson. Safn: Jón Sævar Baldvinsson.
Harðsvíraðir þingmenn
í síðasta mánuði voru laun þing-
manna 731.908 krónur. í þessum
mánuði stóð svo til, að þau færu í
981.049 krónur. Hækkunin milli
mánaða átti að nema tæpum 250.000
krónum hjá þessari forréttindastétt í _
þjóðfélaginu.
í sama stökkinu áttu laun ráðherra að hækka um
hálfa milljón króna upp í 1.958.794 krónur. Þessa
launahækkun átti til dæmis fjármálaráðherrann að fá
um leið og hann bauð opinberum starfsmönnum
0,31%—1,98% hækkun.
Ákvörðun um þetta var tekin með leynd í þingfarar-
kaupsnefnd. Það er sérstök nefnd þingflokkanna, sem
ákveður laun og fríðindi þingmanna. Hún hefur á
síðustu árum sýnt mikið og vaxandi hugmyndaflug í
hagsmunamálum.
Frægust varð nefndin árið 1978, þegar henni tókst á
einu ári að hækka laun þingmanna um 75%. Það gerði
hún með því að færa viðmiðunina frá Bandalagi
starfsmanna ríkis og bæja til Bandalags háskóla-
manna.
Það ár hækkuðu efstu flokkar Bandalags háskóla-
manna meira en efstu flokkar Bandalags starfsmanna
ríkis og bæja. Þennan mismun notaði þingfararkaups-
nefnd og hoppaði með alþingismenn milli bandalag-
anna.
Þetta svindl vakti mikla hneykslun almennings.
Margir þingmenn áttuðu sig á, að of langt hafði verið
gengið. Fram kom tillaga um, að dómstóll skyldi
ákveða kjör þingmanna, en ekki sérstök nefnd þing-
manna sjálfra.
Hinir harðsviruðu eiginhagsmunamenn í hópi þing-
manna lögðust gegn þessari tillögu. Mest gekk þar
fram Sverrir Hermannsson. Tókst þeim að koma í veg
fyrir, að þingmenn yrðu látnir hætta að ákveða sjálfir
kjör sín.
Nú hefur þingfararkaupsnefnd aftur leikið á kerfíð.
Hún þóttist sjá, að í viðmiðunarflokknum hjá Banda-
lagi háskólamanna fengju menn 20% ofan á laun fyrir
ómælda yfírvinnu. Hún ákvað, að þetta skyldu þing-
menn einnig fá.
Hitt er jafnframt ljóst, að þingmenn fá þegar greitt
fyrir viðvik sín. Þeir taka laun fyrir að sitja í banka-
ráðum og stjórnum sjóða og stofnana. Þeir hafa
hingað til fengið yfirvinnu sína mælda og ættu ekki
líka að þurfa ómælda.
Samt sem áður áttu þingmenn að fá í þessum
mánuði 163.508 króna launahækkun ofan á 85.633
króna vísitöluhækkun. Ráðherar áttu að fá tvöfaldar
þessar tölur ofan á tvöföld laun sín. Og þetta átti að
ge ast í kyrrþey.
Nefíidin samþykkti, að nefndarmenn skyldu ekki
tala um málið utan nefndarinnr. Hækkunin var ekki
einu sinni borin undir þingflokkana. Þingmenn áttu
að fá hana sem óvænta og þægilega sumargjöf í launa-
umslagi mánaðarins.
En svo komst upp um svindlið. Þingflokkaformenn
Alþýðubandalags og Framsóknarflokks kröfðust þess,
að hækkunin yrði afturkölluð. Og fjármálaráðherra
gerði hliðstæða kröfu til forseta alþingis. Sumargjöfin
verður því varla framkvæmd.
Formaður þingfararkaupsnefndar er Garðar
Sigurðsson frá Alþýðubandalaginu. Aðrir nefndar-
menn eru Eiður Guðnason frá Alþýðuflokknum,
Stefán Valgeirsson og Þórarinn Sigurjónsson frá
Framsóknarflokknum og Matthías Bjarnason,
Guðmundur Karlsson og Sverrir Hermannsson frá
Sjálfstæðisflokknum.
Þessir þingmenn hafa haldið á lofti því merki
harðsvíraðra eiginhagsmuna, sem er allt of áberandi
hjá þingmönnum landsins. Um leið hafa þeir stuðlað
að kjarasprengingu og tilsvarandi verðbólgu í
þjóðfélaginu.
Ítalíubréf:
Rauðu herdeild
imar riðlast
Ef segja má að með morðinu á
Aldo Moro, fyrrverandi forsætisráð-
herra og formanni Kristilegra demó-
krata, þann 17. apríl 1978, hafi
Rauðu herdeildirnar svonefndu
komizt næst því takmarki sínu að
grafa undan lýðræðislegu skipulagi á
Ítalíu, þá má einnig segja að sama
dag hafi starfsemi þessara hryðju-
verkahópa byrjað að riðlast. Á
undanförnum tveimur árum hefur
svo ýmislegt merkilegt gerzt. Fjöldi
hryðjuverkamanna hefur nú komizt
undir manna hendur, bækistöðvar
þeirra og felustaðir hafa verið upp-
götvaðir og mikið magn vopna
hefur verið gert upptækt.
En mestu máli skiptir kannski að
einurð og járnhörð sannfæring
hryðjuverkamannanna, sem áður
virtist óyfirstíganleg, sýnir nú á sér
bresti því í fyrsta skipti hafa nokkrir
þeirra leyst frá skjóðunni.
Hryðjuverka-
maður iðrast
Mikilvægastar eru án efa upplýs-
ingar þær sem komið hafa frá
Patrizio Peci, „hryðjuverkamannin-
um sem iðraðist”, en hann var áður
foringi RH í Torínó og fulltrúi í
skipulagsdeild samtakanna. Játn-
ingar hans hafa leitt ýmislegt at-
hyglisvert í ljós um undirheimalíf
þeirra sem heyja stjórnmálabaráttu
með vopnum. Ekki er þar með sagt
að allt sé nú upplýst, margt er enn á
huldu, en eins og dagblað róttækra
vinstri manna á ítaliu, Lotta
Continua, sagði fyrir skömmu: „Við
lestur uppljóstrana Pecis fær maður
á tilfinninguna að gamanið sé loks á
enda og að margt það sem áður virtist
gert af kænsku, snilld eða i réttlátri
reiði, sé nú afhjúpað í öllum sinum
vesaldómi.” Og nú má komast yfir
furðulegt plagg, eins konar dagatal,
nema hvað í stað dýrðlinganna sem
eiga sér ákveðna daga, eru nú
prentuð nöfn þeirra sem hafa verið
drepnir af RH, eða skotnir í fótleggi,
ásamt með nöfnum böðlanna í hvert
skipti.
í von um væga
refsingu
Um ránið á Aldo Moro, prísund
hans og aftöku hafði Peci margt að
segja og studdi hann frásögn sína
fjölda smáatriða. Nú vitum við
næstum allt um það hvernig sa
hörmulegi atburður gekk fyrir sig og
hverjir voru morðingjar hans. Samt
eru enmgloppur í upplýsingum Pecis
og sennilega verður sagan af dauða
Moros ekki fullsögð fyrr en allir þátt-
takendur eru á bakvið lás Jg slá og
hafa gefið skýrslu. Víst er að Rauðu
herdeildinni í Torínó hefur verið
greitt þungt högg og sömuleiðis
virðist deildin í Genúa einnig í molum
fyrir tilstilli Pecis. Goðsögnin um
hinn nær ofurmannlega styrk RH er
nú fyrir bí og nú hefur vonin um
mannúðlega fangelsismeðferð og
vægari refsingu ýtt undir játningar
annarra herdeildarmanna sem hand-
teknir hafa veríð.
Með því að grandskoða þau skjöl
sem fundizt hafa við húsleit á hinum
og þessum stöðum, svo og vitnisburð
nokkurra málgefinna hryðjuverka-
manna, er nú hægt að gera sér gein
fyrir uppbyggingu og skipulagi RH
og Fremstu víglínunnar (Prima
Linea), sem eru næststærstu samtök
hryðjuverkamanna á Ítalíu.
Fastamenn
og lausamenn
Efstar á pýramída RH eru skipu-
lagsnefnd og framkvæmdanefnd.
Síðan koma tæknideild, breiðfylk-
ing, hersveitir (colonne) og stakir her-
flokkar (brigate). Í herflokkunum
eru tvenns konar meðlimir, fasta-
menn sem starfa stöðugt í hreyfing-
unni og svo lausamenn, nokkurs
konar styrktarmeðlimir RH, sem
ekki vinna reglulega fyrir þær, en
veita þeim ýmsa aðstoð og fyrir-
greiðslu þegar mikið liggur við.
Fastamennirnir starfa síðan annað-
hvort undir fölsku nafni og fara leynt
eða þá að þeir nota eigin nöfn og
stunda sína vinnu eins og aðrir
borgarar. Herflokkurinn er undir-
stöðueining RH. í honum geta verið
2—5 menn, gjarnan lausamenn, og
hann nýtur ýmissar fyrirgreiðslu
tæknideildar, — fær aðgang að
fölskum vegabréfum^ vopnum,
sjúkrahjálp, fölskum bílnúmerum,
felustöðum. Breiðfylkingunni er svo
skipt í þrennt: starfshóp sem vinnur
að uppbyggingu samtakanna og
framkvæmdum inn á við, pólitískan
hóp sem sér um öflun ýmiss konar
upplýsinga, t.d. um Kristilega demó-
krata og önnur stjórnmálasamtök og
starfshóp þann sem oftast er nefndur
„þríforkurinn”, hann lætur sig
varða málefni lögreglu, dómskerfis
og fangelsa.
Fabrizio og Daniela Raschellá eru
norrænufræðingar sem verið
hafa á íslandi. Þau munu á næst-
unni senda DB nokkrar greinar
um stjórnmál og annað það á
ítaliu sem íslendingar kynnu að
hafaáhugaá. -AI.
Skæruhernaður
skipulagður
Sveitirnar (colonne) eru venjulega
bundnar við ákveðin svæði sem
nefnd eru „pólar” (poli) og þeim er
stjórnað af einum yfirforingja sem
samræmir alla starfsemi á sínu
áhrifasvæði. Hverri sveit er síðan í
sjálfsvald sett hvernig hún tekur á
ýmsum málum sem varða svæðin ein.
Þegar um stefnumörkun fyrir allt
landið er að ræða, þá eru það tækni-
deildin og breiðfylkingin sem tryggja
að henni sé fylgt. Að loknum al-
mennum umræðum um stjórnmála-
viðhorfið og stefnu, sem báðir þessir
hópar taka þátt i, er öllum fram-
kvæmdum skipt milli þeirra. Þær
ganga síðan til samstarfs á hernaðar-
legumgrundvelli.
* '
Fabrizio &
Daniela
Raschellá
-
Skipulagsnefnd og framkvæmda-
nefnd virðast hafa jafnmikil völd og
þær skipta með sér verkefnum. í
skipulagsnefndinni, sem er nokkurs
konar æðsta ráð RH, sitja fulltrúar
hreyfingarinnar allrar, sveita-
foringjar, foringjar framkvæmda-
nefndar, nokkrir foringjar breiðfylk-
ingar og tæknideildar, auk nokkurra
herskárra fulltrúa annarra samtaka,
— en meðal þeirra var t.d. Lorenzo
Betassa, formaður verkalýðsfélags
FIAT verksmiðjanna til skamms
tíma.
Fleiri
skakkaföll
Þannig virðist í stuttu máli skipu-
lagi Rauðu herdeildanna háttað. Það
er Peci sem framar öðrum hefur
varpað ljósi á daglega háttu skæru-
liðanna og upplýsingar hans hafa svo
komið lögreglunni að ómetanlegu
gagni. Nýir felustaðir og bækistöðvar
hafa komið í leitirnar og fjöldi
hryðjuverkamanna hefur verið hand-
tekinn undanfarna mánuði.
Fremsta víglínan hefur svo haft
samflot með RH í ýmsum málum og
hefur orðið fyrir sömu skakkaföllum
og þær. í næstu grein verður reynt að
fjalla um þá hreyfingu svo og annað
sem til tíðinda má telja, þ.á m. mál
Marcos Donat-Cattin, son varafor-
seta Kristilegra demókrata, en hann
ku hafa verið í tengslum við hryðju-
verkamenn i langan tíma.
Fabrizio og Daniela
Raschellá