Dagblaðið - 27.01.1981, Blaðsíða 12

DAGBLAÐIÐ. ÞRIÐJUDAGUR 27. JANÚAR 1981.
12
(Jtgefandi: Dagblaðið hf.
Framkv»mdasfjóri: Sveinn R. Eyjöffaeon. Ritatjörí: Jónaa Kríatjónason.
Aðstoðarritatjöri: Haukór Holgoson. Fréttaatjöri: Ómar Valdimarason.
Skrifstofuatjóri ritstjóman Jöhannea Reykdal.
iþróttin Hallu.r Símonaraon. Menning: Aðalsteinn IngóKsaon. Aðatoðarfréttaatjóri: Jónaa Haraldsaon.
Handrifc Ásgrímur Pálsson. Hönnun: Hilmar Karisaon.
Blaðamenn: Anna Bjamaaon, Adi Rúnar Halldórsson, Adi Stoinarason, Áageir Tómasaon, Bragi Sig-
uiðaaon, Dóra Stefánsdótdr, Elin Albertadótdr, Giali Svan Einarsson, Gunnlaugur A. Jónaaon, Inga
Huld Hákonardóttír, Kriatján Már Unnaraaon, Sigurður Svorrisaon.
Ljósmyndir Bjamleifur BjamleKaaon, Einar Ólason, Ragnar TK Sigurðason, Sigurður Þorri Sigurðsson
og Sveinn Þormóðason.
Skrifstofuatjóri: Ólafur EyjóHsaon. Gjaldkeri: Þráinn ÞorieHsaon. Auglýsingaatjóri: Már E.M. Halldórs-
aon. DreHingaratjóri: Valgerður H. Svoinadóttir.
Ritatjóm: Siðumúla 12. Afgreiðala, á.krif taðoikt, dugfýsingar og skrifatofur Þverholti 11.
Aðalaimi blaðsins er 27022II6 Bnurl.
Setning og umbrofc Dagblaðið hf., Siðumúla 12. Mynda- og plötugerð: Hilmir hf„ Siðuntúla 12. Prantun:
Árvakur hf„ SkeHunni 10.
Áakriftarverð á mánuði kr. 70,00. Verð i lausasölu kr. 4,00.
Styrkuríklofningi
Styrkur Sjálfstæðisflokksins felst
einkum í klofningi hans. Þetta er þver-
stæða, sem skoðanakannanir Dagblaðs-
ins hafa staðfest á ítrekaðan hátt. Og
hún torveldar flokknum að nýta sér hið
miklafylgi. ___________
Um þessar mundir nýtur Sjálfstæðis-
flokkurinn fylgis 46% þeirra, sem afstöðu taka til
flokka. Ef við gerum ráð fyrir, að hinir óákveðnu
mundu í kosningum skiptast milli flokka eins og hinir
ákveðnu, er Sjálfstæðisflokkurinn 46% flokkur.
Slík fullyrðing er þeim annmörkum háð, að hinir
óákveðnu hafa upp á síðkastið haft tilhneigingu til að
skiptast ójalnt milii flokka. í einum kosningum hallast
meirihluti þeirra að Alþýðuflokknum og næst að ein-
hverjum öðrum flokki.
Á síðustu árum hefur myndazt og eflzt hópur kjós-
enda, sem hafnar flokkunum, þótt hann kjósi þá í
kosningum. Þessi hópur, sem telur upp undir þriðjung
kjósenda, hlýtur að vera og verða gífurlega áhrifamik-
ill j kosningum.
í sjálfu sér ætti Sjálfstæðisflokkurinn ekki að hafa
minni von í þessum kjósendum en aðrir flokkar. Við
vissar aðstæður ætti hann raunar að hafa meiri von og
þar með komizt í þá aðstöðu að njóta fylgis rúmlega
helmings kjósenda.
Þessi fjölmenna sveit er náttúrlega ekki hreintrúuð á
íhaldið. Hún hefur ekki bókstafstrú á Milton Fried-
man, Hannesi Gissurarsyni eða Geir Hallgrímssyni.
Þvert á móti er þetta hin sundurleitasta og frjálslynd-
asta hjörð.
Hún styður ekki einu sinni formann flokksins og
þingflokk hans i stjórnarandstöðunni. Skoðanakann-
anir Dagblaðsins benda til, að allur þorri hins
óákveðna þriðjungs kjósenda fylgi ríkisstjórninni að
málum um þessar mundir.
Sjálfstæðisflokkurinn á lögmæta von í myndarlegri
hlutdeild í stærsta flokki landsins, hinum flokkslausu
kjósendum, sem nú hallast að ríkisstjórninni. Og
margir stjórnmálamenn hafa fengið fiðring af minna
tilefni.
Ofan á þetta bætist svo, að helmingur þeirra, sem
játaðist Sjálfstæðisflokknum í síðustu skoðanakönn-
un, segist líka styðja ríkisstjórnina. 49% sögðust styðja
hana, 36% voru henni andvígir og aðeins 15% hlut-
lausir.
Þannig má skipta Sjálfstæðisflokknum í að
minnsta kosti þrjá stjórnmálaflokka. Fyrst ber frægt
að nefna svokallað „flokksbrot” Geirs Hallgrímssonar
með tæplega þriðjungi í kjósendavon Sjálfstæðis-
flokksins.
í öðru lagi koma svo hinir yfirlýstu sjálfstæðismenn,
er sem Gunnarsmenn, Albertsmenn eða af einhverjum
öðrum ástæðum eru hlynntir ríkisstjórninni. Þar er
rúmlega þriðjungur af kjósendavon Sjálfstæðisflokks-
ins.
í þriðja lagi eru svo hinir flokkslausu ríkisstjórnar-
sinnar, sem væru líklegri til að kjósa flokkinn fremur
en einhvern annan flokk. Þar er kominn enn einn
þriðjungurinn af kjósendavon Sjálfstæðisflokksins.
Á þessu getur kosningamaskína Sjálfstæðisflokksins
ekki aðeins lært, að stjórnarandstaða formanns og
þingflokks er marklaus della. Hún getur líka farið að
efast um, að Sjálfstæðisflokkurinn þurfí endilega að
vera samhentur.
Af hverju býður flokkurinn ekki fram í tvennu lagi
hið minnsta til að sýna kjósendum mismunandi fleti?
Það gæti hreinlega leitt til fylgis meirihluta kjósenda.
Þannig virðist styrkur Sjálfstæðisflokksins einkum
felast í klofningnum.
—
Deilumar um
hvalveiðamar
Mynd grænfriðunga á dögunum
var góð og blóðug búbót í umræður
um hvalveiðar, sem að undanförnu
hafa átt sér stað í fjölmiðlum.
Skömmu eftir að mynd þessi var
tekin, lýstu forsvarsmenn grænfrið-
unga því yfir á fundi á Hótel Loft-
leiðum, að myndin væri ekki í þeirra
eigu, er þeim var bent á að hún gæfi
ranga mynd af hvalveiðum, þ.e.
sjálft skotið, en þeir lofuðu að koma
á framfæri á hvern hátt hún rang-
túlkaði veiðarnar. Svo var þó aldeilis
ekki! Fyrir tveimur árum hætti ég hjá
Hval hf., eftir 10 vertíðar sem vél-
stjóri á hvalbátunum, og mér kom
myndin og rök þeirra í henni, eins og
nánast flest frá hvalverndarmönnum,
undarlega fyrir sjónir. Ég skal viður-
kenna að ég hef ávallt haft samúð
með málstað náttúruverndarmanna,
en rök þeirra um hvalveiðar og
myndin á dögunum ásamt óheiðar-
legum aðferðum hafa leitt huga minn
að því með hvaða veganesti og þekk-
ingu menn fjalla um hvalveiðar
okkar íslendinga.
Rökleysa
friðunarmanna
Grein Skúla Magnússonar i DB
14. jan. ’81 er gott tillegg í málstað-
inn. Hvað veit Skúli um hvalveiðar?
Ég held ekki neitt, frekar en flestir
sem ruðzt hafa fram á ritvöllinn
með vanþekkinguna eina að vopni.
Hann fullyrðir að ekki sé hægt að
greina kú með kálfi frá öðru. Hvers
vegna heyrir þá til undantekninga, að
skotnar séu mjólkandi kýr? Þetta er
móðgun við hvalveiðimenn og lýsir
vanþekkingu þeirra sem til nefna.
Kynþroskaaldur langreyðar hefur
lækkað nú síðustu árin. Eru allir
f ■l,m
Sameining Lands-
virkjunar og
Laxárvirkjunar
Laxárvirkjun
óskar inngöngu
Þegar hér var komið sögu óskaði
Akureyrarbær eftir þvi að notfæra
sér 17. gr. laga um Landsvirkjun, en
þar segir að eigendum Laxár-
virkjunar sé heimilt að ákveða að *
Laxárvirkjun sameinist Lands-
virkjun. Var óskað eftir samnings-
viðræðum við ríki og Reykjavíkur-
borg á grundvelli þessa lagaákvæðis.
<
Sá sem þetta ritar og Davíð Oddsson
tóku þátt í þeim viðræðum af hálfu
sjálfstæðismanna í borgarstjórn. Eitt
af okkar fyrstu verkum var að óska
eftir lögfræðilegri álitsgerð um það,
hvernig skilja bæri ofangreint lagaá-
kvæði. Við töldum að skilja bæri það
þannig, að báðir eignaraðilar í
Landsvirkjun, þ.e. ríki og Reykja-
vikurborg, yrðu að samþykkja
inngöngu Laxárvirkjunar I Lands-
virkjun og að auki mætti halda fram
þeirri skoðun, að forsendur fyrir
þessu lagaákvæði frá 1965 væru
brostnar vegna gjörbreyttra
aðstæðna.
Til að láta álit sitt í Ijós á þessu at-
riði voru fengnir tveir dómarar úr
Hæstarétti og varð niðurstaða þeirra
sú, að Laxárvirkjun ætti einhliða rétt
til inngöngu í Landsvirkjun og að
umrætt lagaákvæði væri I fullu gildi.
Með þessa staðreynd í huga gengum
við til samninga við Akureyrarbæ og
þá að sjálfsögðu með það að leiðar-
Ijósi að ná fram sem hagstæðustum
samningum fyrir Reykjavik.
V — .. ■ *
Borgarstjórn fjallaði fyrir
skömmu um samning, sem gerður var
stuttu fyrir jólin um sameiningu
Landsvirkjunar og Laxárvirkjunar,
en samningsaðilar voru Reykjavík,
Akureyri og ríkið. Mál þetta hefur átt
sér langan aðdraganda og á ýmsu
gengið og því þykir rétt að gera
nokkra grein fyrir því hér.
Þegar núverandi iðnaðarráðherra
settist i sæti sitt í vinstri stjórninni
1978, var það eitt fyrsta verk hans að
skipa nefnd til að gera tillögur um
hvernig koma mætti þvi stefnumiði
hans í framkvæmd að sameina allar
virkjanir landsins í eitt allsherjar-
fyrirtæki, einskonar íslandsvirkjun.
Stærsta fyrirtækið í þessum hópi er
að sjálfsögðu Landsvirkjun, sem
Reykjavikurborg er helmings eignar-
aðili að. Þrátt fyrir það gaf iðnaðar-
ráðherra Reykjavíkurborg engan
kost á að skipa mann í þessa nefnd.
Ýmsum borgarfulltrúum fannst
þarna freklega gengið á rétt Reykja-
víkur.
Óaðgengilegt
nefndarálit
Nefndin skilaði áliti, sem var
mjög óaðgengilegt fyrir Reykjavík.
Þá sneri ráðherra sér til borgar*
stjórnar með ósk um að hún gengi til
samninga um stofnun landsfyrirtækis
á grundvelli tillagna nefndarinnar og
kysi nefnd í því skyni. Við borgarfull-
trúar Sjálfstæðisflokksins töldum
þetta algjörlega óaðgengilegt skilyrði
af hálfu ráðherra og neituðum að
Kjallarinn
Birgirísl.
Gunnarsson
taka sæti 1 slíkri samninganefnd.
Fulltrúar vinstri flokkanna gengu því
einir til samninga við rikið og
Akureyri og gerðu samning, sem
lagður var fyrir borgarstjórn. Sá
samningur var felldur í borgarstjóm í
október 1979, enda óhagstæður fyrir
Reykjavík. Borgarfulltrúar Sjálf-
stæðisflokksins og annar borgar-
fulltrúi Alþýðuflokksins greiddu at-
kvæði gegn samningnum, en fulltrú-
ar annarra vinstri flokka voru
samningnum fylgjandi.
Kjallarinn
Sveinn Geir
Sigurjónsson
búnir að gleyma síldinni, sem var í
milljónum tonna umhverfis landið og
nærðist á rauðátu eins og hvalurinn?
Hvað ætli hafi orðið um rauðátuna?
Við sorglega ofveiði síldarinnar jókst
æti hvalsins til muna, og þar er líkast
til lykillinn að lækkun kynþroska-
aldurs hvalsins hin síðari ár, því þrátt
fyrir hertar veiðireglur og meiri kjöt-
gæðakröfur Hvals hf. gagnvart veiði-
mönnunum voru síðustu vertíðar ein-
hverjar hinar beztu í 30 ár — skrítið
það. Sóknin í búrhvalsstofninn er nú
lítil miðað við það sem var fyrir 10—
15 árum, og það bendir til, að við
lækkun meðalaldurs búrhvals sé
stofninn að vaxa, en ekki að minnka.
Eitt sem friðunarmenn hafa nefnt
er, að afurðir hvalsins fari í sápu,
skósvertu, hundafóður og til stál-
herzlu í hergagnaiðnaði. Þetta er
bull. Varla vilja Japanir, þó hógværir
séu, vera kallaðir hundar, og víðar er
hert stál en í vopnum, svo sem verk-
færum, læknaáhöldum og nánast alls
staðar.
Visindamenn, þar á meðal Árni
Einarsson í sjónvarpi á dögunum,
hafa aðallega til málanna að leggja,
að vísindi heimsins séu léleg, það er
synd. Hvernig væri að hann eða
stuðningsmenn kæmu með skýran
lista yfir hvað þeir vilja vita, og ég er
næstum viss um að forsvarsmenn
Hvals hf. gætu svarað mörgu af þvi
og aðstoðað við öflun heimilda um
það sem á vantar. Það eru ekki vís-
indi sem grænfriðungar lögðu fram
um verndun loðnunnar þar sem hún
væri æti fyrir hvalinn. Það er bull og
því miður hefur margt verið frá þeim
'í svipuðum dúr. Það kemur t.d. dá-
lítið einkennilega fyrir sjónir frá
vísindamönnum, að burtreknir búr-
hvalstarfar gegni stóru hlutverki sem
heild í viðhaldi stofnsins, því að í
£ „Hvers vegna heyrir þá til undantekn-
inga, aö skotnar séu mjölkandi kýr?”