Dagblaðið - 29.08.1981, Page 5

DAGBLAÐIÐ. LAUGARDAGUR 29. ÁGÚST 1981.
5
Valdimar Björnsson fyrrum fjármálaráðherra í Minnesota 75 ára:
„Með gestabókinni geta
menn sparað sér útgjöld”
— segir Valdimar í spjalli um nýstárlega aðferð til að senda af mæliskveðjur
í samráði við nokkra góðkunn-
ingja í Reykjavík hafa verið í smíðum
nokkur frekar einhliða viðtöl við
Valdimar Bjömsson, sem verður 75
ára núna á höfuðdaginn, 29. ágúst.
Fæddur var hann í Minneota,
Minnesota á þeim degi áríð 1906 og í
því fylki býr hann enn, að vísu nú í
Minneapolis-borg. Valdimar ersonur
hjónanna Gunnars Björnssonar rit-
stjóra, sem fæddist 1 Másseli í Jökuls-
árhlíð 17. ágúst 1872, og Ingibjargar
Ágústínu Jónsdóttur Hördal, en hún
var fædd á Hóli í Hörðudal 1878.
Þau áttu sjö börn, sex er náðu
þroskaárum. Hjálmar var elztur
þeirra, en hann lézt árið 1958 eftir
langan lasleika. Næstur í röðinni var
Valdimar og svo Björn, sem hefur
haldið sig aöallega við blaða-
mennsku.
Helga Sigríður er næst en hún er
ekkja eftir mann af norskum ættum,
frá Álasundi, Arne Brögger. Svo
kemur Stefanía Aðalbjörg en hún er
gift Carl Denbow kennara við Ohio
University.
Yngst bama þeirra er Jón Hinrik,
hann giftist Matthildi Kvaran.
Forláta gestabók
Valdimar verður ekki hér á landi í
dag, á þessu merkisafmæli sínu, en
hins vegar liggur gestabók frammi í
bandaríska sendiráðinu, þar sem
vinir og kunningjar geta krotað nöfn
sín í. Hvers vegna hefur Valdimar
þennan háttinn á? Við gefum honum
orðið.
„Mér datt í hug að spara vinum
mínum á íslandi meiriháttar útgjöld í
sambandi við skeytasendingar og hef
þess vegna komið gestabókinni fyrir í
sendiráðinu við Laufásveg. Vinir geta
litið inn á neðstu hæðina og skrífað
nöfn sín 1 bókina. Hún er forláta
gripur, eins og við mætti búazt, þar
sem Hörður Bjamason skipulags-
stjóri var við hana riðinn. Á bókin
sjálf nú 35 ára afmæli, en hún var
gefin mér á fertugsafmælinu út í
Camp Knox í Skjólunum. Hún er
vandlega innbundin af Ársæli Árna-
syni með teikningum eftir Halldór
Pétursson. Bókin má liggja frammi í
sendiráðinu fram eftír svo að fólk
megi „skrásig” eftír hentugleika.”
11 ára blaðamaður
Sem bræður hans og faðir hefur
Valdimar alla tíð veríð viöloðandi
blaðamennsku og fjölmiðla. Hann
lærði að setja stíl í prentsmiðju föður
síns aðeins 11 ára aldri. Valdimar út-
skrifaðist úr Minnesotaháskóla árið
1930 með próf í stjómfræðum og
fluttist tíl tviburaborganna St. Paul
og Minneapolis 1935 er honum
bauðst staða við útvarpsstöðina
KSTP.
fyrsta sinn til íslands og við skulum
láta hann aftur fá orðið. ,,Þá hófust
sambönd mín við Dagblaðsnafnið.
Nýja Dagblaðið kom þá út og þegar
ég heimsótti ísland 1 fyrsta skiptið á
ævinni, 27. júlí 1934, var þýzkt her-
skip í höfninni í Reykjavík. Leipzig
hét skipið og var af þeirri tegund sem
kölluð var „vasaorrustuskip”. Þau
skip lét Hitler smiða til að komast hjá
reglugerðum Versala-samninganna.
Max Keil var túlkur er við fórum á
smábát um borð í herskipið. Mér var
boðið með íslenzkum blaðamönnum,
af Árna Óla við Morgunblaðið. Þá
var Indriði Indriðason ættfræðingur
og rithöfundur með sem starfsmaður
við Nýja Dagblaðið. Vigfús Guð-
mundsson, Fúsi vert á Hreðavatni,
var líka við Nýja Dagblaðið þá og um
langt bil seinna við Tímann. Gunnar
Möller á Vísi var með í herskipa-
skoðuninni.
Það var vist um þetta leyti að Þjóð-
verjar fóru fram á flugvélalendingar-
réttindi á Íslandi og Hermann Jónas-
son forsætísráðherra sagði NEI við
Hitler fyrstur meðal þjóðhöfðingja á
þeim tíma. Hann sagði satt eins og
var að Ísland væri búið að gefa Pan
American Airlines lendingarréttindi,
samkvæmt beiðni Charles Lind-
bergh, flughetjunnar, árið 1933.
Ég man að á Eskifirði fékk ég
næturvist hjá Magnúsi Gíslasyni
sýslumanni og svaf í sama rúmi og
Lindbergh og kona hans Anne
Morrow Lindbergh sváfu í er þau
gistu hjá Magnús einu nóttina sem
þauvoruáfslandi.”
Fjármálaráðherra
Um svipað leyti og Valdimar var
ráðinn til útvarpsins fór hann aftur
að fást við blaðamennsku og nú í
Minneapolis. Árið 1942 gekk hann i
herinn og var þá fjögur ár á íslandi
sem blaðafulltrúi. Hann losnaði
þaðan 1946 og hóf þá aftur störf við
blaðamennsku.
Valdimar hneigðist snemma að
stjórnmálum og hann hætti störfum
við blaðamennsku og útvarp árið
1950 og sneri sér alfarið að pólitík-
inni. Þá var hann kjörinn fjármála-
ráðherra Minnesotafylkis. Hann var
endurkosinn 1952 en tapaði tveimur
árum síðar fyrir Ubert Humphrey í
kosningum til bandarisku öldunga-
deildarinnar. Tók Valdimar þá aftur
til viö blaðamennsku.
Árið 1956 sigraði hann enn á ný í
kosningum til fjármálaráðherra og
því starfi gegndi hann óslitið til 1974
erhannfóráellilaun.
Valdimar er giftur Guðrúnu Jóns-
dóttur Hróbjartssonar frá ísafirði, en
séra Sigurgeir Sigurðsson biskup gaf
þau saman 1946. Séra Sigurgeir var
áður prestur á ísafirði og fermdi þá
Guðrúnu. Þau Valdimar eiga fimm
böm.þrjárdæturogtvosyni. -SA.
Árið áður hafði Valdimar komið 1
Valdimar Björnsson með gestabókina góðu.
„Sovétið” á Neskaupstað að verki?
Allt steypuefnið tekið
frá fyrir Síldarvinnsluna
— sem er undir stjóm alþýðubandalagsmanna — lokað fyrir malarsölu til einu
steypustöðvar bæjarins sem er í eigu sjálf stæðismanna
Bilar Steypusölunnar eru nú verkefnalausir þar sem búið er að lofa Sildarvinnslunni
öllu steypuefni f Neskaupstað. DB-myndir: Skúli Hjaltason.
Malarhaugur einn í Neskaupstað
hefur orðið tilefni til þrætu þar í bæ.
Fullyrt er að bæjarpólitíkin sé með í
spilinu.
Bæjaryfirvöld hafa að sögn sett
Steypusöluna sf., sem er eitt stærsta
einkafyrirtækið í Neskaupstað, í vem-
lega klípu með því að selja þann hluta
malarhaugsins sem ætlaður er í steypu
til Síldarvinnslunnar hf. Fær Steypu-
salan, eina steypustöð bæjarins, þvi
ekkert efni úr haugnum til sinna þarfa
lengur.
Gylfi Gunnarsson, eigandi Steypu-
sölunnar og bæjarfulltrúi sjálfstæðis-
manna í Neskaupstað, sagði 1 samtaU
við DB að Steypusalan hefði af þessum
sökum ekki getað afgreitt steypu til við-
skiptavina sinna. Sagðist hann vera að
hugsa sín mál og kanna hvaða leiðir
væru heppilegastar til efnisöflunar.
Líklegast taldi hann að á endanum yrði
að sækja efni i Héraðsflóann en það
sagði hann að þýddi 200—250 króna
hækkun á steypurúmmetranum eða
um 30% dýrari steypu.
Hafnarsjóður er eigandi malarhaugs-
ins umrædda. Mölin er upphaflega
komin úr Mjóafirði en árið 1979 hóf
Björgun hf., fyrir tilstuðlan Neskaup-
staðarbæjar með styrk úr Byggðasjóði,
efnisöflun þar. Fékkst með þessu
ódýrara efni en löngum hefur skort
heppilegt byggingarefni i Norðfirði og
reyndar flestum fjörðum fyrir austan.
Hafði efni áður verið sótt alla leið í
Héraðsflóa.
ÖUum aðilum í Neskaupstað hefur
staðið tU boða að kaupa efni úr haugn-
um af hafnarsjóði. Hefur Steypusalan
verið einn stærsti kaupandinn og
fengið efni eftir þörfum þar til fyrir
nokkrum dögum.
Dagblaðið hafði vegna þessa máls
samband við Loga Kristjánsson, bæjar-
stjóra í Neskaupstað. Logi er jafnframt
hafnarstjóri. Hann sagði að fram-
kvæmdastjóra Steypusölunnar hefði í
vor verið boðið að kaupa upp þann
haug sem í var perluefni. Því hefði hins
vegar verið hafnað. Sagði Logi að
SUdarvinnslan hefði síðan óskað eftir
þessu efni vegna byggingar frystihúss.
Hefði verið ákveðið að selja henni
efnið.
„Það er rangt að mér hafi verið
boðið að kaupa hauginn í vor,” sagði
Gylfi Gunnarsson, framkvæmdastjóri
Steypusölunnar, hins vegar um fullyrð-
ingu bæjarstjórans: „í fyrrahaust bauð
bæjarstjórinn mér að taka efni upp í
viðskiptaskuld bæjarins við mig vegna
greiðsluerfiðleika bæjarsjóðs. Annað
hefur mér ekki verið boðið.”
Gylfi sagðist hafa gengið út frá því
sem vísu að geta fengið efni úr malar-
haug hafnarsjóðs þar sem Steypusalan
væri eini þjónustuaðUinn við bæjarbúa
á þessu sviði. Hann hefði ekkert verið
varaður við þvi að tU stæði aö selja
SUdarvinnslunni hauginn. Skrúfað
hefði verið fyrir efnissölu tíl Steypusöl-
unnar einn daginn án nokkurs fyrir-
vara.
Jóhann K. Sigurðsson, formaður
hafnarnefndar, sagði að ekki væri
verið aö níðast á neinum 1 þessu máli.
Sagði hann að búið væri að lofa Síldar-
vinnslunni því efni sem hún þyrfti til
sinna framkvæmda. Auk þess væru
engir samningar sem skikkuðu hafnar-
sjóð til að sjá Steypusölunni fyrir efni.
Aðspurður kvað Jóhann að ekki væri
búið að ákveða það verð sem Síldar-
vinnslan yrði látin greiða fyrir steypu-
efnið.
Þess má geta að Jóhann K. Sigurðs-
son er, auk þess að vera formaður
hafnarnefndar, útgerðarstjóri Síldar-
vinnslunnar og bæjarfuUtrúi Alþýð-
bandalagsins.
-KMU.
TOYOTA-
SAIURINN
Toyota Carina Grand Lux árg. ’80.
Ekinn 11.000. Gullsanseraður. Verð
100.000 kr. Skipti möguleg i ódýrari
Toyotu.
Toyota Corona Mark II árg. ’76.
Ekinn 83.000. Litur blásanseraður.
'(Nýttlakk. Verð 60.000 kr.
Toyota Carina DL árg. ’8U. sjau-
skiptur. Ekinn 22.000. Rauður. Verð
95.000 kr.
'Toyota Carina Grand Lux árg. ’78.
Ekinn 49.000. Grásanseraður. Verð
78.000 kr.
Toyota Carina DL, sjálfskiptur, árg.
’Kl. Drapplitaður. Vcrð 102.000 kr.
Bein sala.
Toyota Carina DL árg. ’79. Ekinn
24.000. Rauður. Verð 80.000 kr.
Siisalistar. Útvarp. Grjótgrind.
'Toyota Starlet DL árg. ’78. Ekinn
32.000. Rauður. Verð 62.000 kr.
Toyota Cressida HT. irg. ’78. Ekinn
45.000. Drapplitaður. Verð 84.000
kr.
Toyota Corolla árg. ’77. Ekinn
70.000. Blámetalic. Verð 58.000 kr.
Toyota Corolla station árg. ’78.
Ekinn 68.000. Grænn. Verð 68.000
TOYOTA-
SALURINN
SlMI 44144
Nýbýlavegi 8 (bakhús)
Opið laugardaga kl. 13—17